Sự cần thiết của luật
Theo Thượng nghị sĩ Whitehouse, các nhà sản xuất Mỹ hành động vì khí hậu thường gặp bất lợi so với các đối thủ cạnh tranh gây ô nhiễm môi trường ở nước ngoài. Do đó, ông muốn giới thiệu dự luật Cạnh tranh sạch để giúp các công ty của Mỹ đạt được bước tiến mới trên thị trường toàn cầu, cũng như giúp giảm lượng khí thải carbon ở trong và ngoài nước, hướng đến “một hành tinh an toàn khí hậu”.
Thượng nghị sĩ Whitehouse là người luôn ủng hộ việc điều chỉnh biên giới carbon vì chúng giảm lượng khí thải carbon trên toàn thế giới, đồng thời mang lại lợi thế cạnh tranh cho các công ty Mỹ đang có đóng góp công sức giải quyết vấn đề biến đổi khí hậu. Ông nói, việc đồng nhất các chính sách về khí hậu và thương mại với các đồng minh sẽ giúp Mỹ giảm lượng khí thải cũng như sự phụ thuộc vào nhiên liệu đến từ nước ngoài.
Cơ chế điều chỉnh biên giới carbon là chính sách thương mại về môi trường bao gồm các khoản phí được áp đối với hàng nhập khẩu từ các nhà sản xuất đặc biệt sử dụng nhiều carbon. Theo số liệu của Mỹ, các nhà sản xuất nước này trung bình sử dụng ít carbon hơn hầu hết các đối thủ cạnh tranh nước ngoài của họ. Trung bình, nền kinh tế Mỹ sử dụng carbon ít hơn gần 50% so với các đối tác thương mại. Trong khi đó, nền kinh tế Trung Quốc sử dụng carbon nhiều gấp ba lần Mỹ, và Ấn Độ sử dụng carbon gần gấp bốn lần Mỹ.
Nhiều mục tiêu tham vọng
Theo whitehouse.senate.gov, dự luật Cạnh tranh sạch đặt ra điều chỉnh biên giới carbon đối với hàng nhập khẩu sử dụng nhiều năng lượng, đồng thời khuyến khích quá trình khử carbon trong sản xuất trong nước Mỹ. Bắt đầu từ năm 2024, việc điều chỉnh sẽ áp dụng cho các ngành công nghiệp sử dụng nhiều năng lượng, bao gồm nhiên liệu hóa thạch, sản phẩm dầu mỏ tinh chế, hóa dầu, phân bón, hydro, axit adipic, xi măng, sắt thép, nhôm, thủy tinh, bột giấy và giấy, và ethanol. Đến năm 2026, điều chỉnh sẽ được mở rộng hơn, bao gồm các mặt hàng thành phẩm nhập khẩu có chứa ít nhất 1.100kg hàng hóa cơ bản sử dụng nhiều năng lượng được bảo hiểm. Vào năm 2028, ngưỡng bảo hiểm sẽ giảm xuống còn 220kg.
Đối với hàng nhập khẩu được sản xuất ở các nền kinh tế mà Mỹ cho là thiếu minh bạch, mức thuế sẽ được tính dựa trên tỷ lệ giữa cường độ carbon của nền kinh tế của quốc gia xuất xứ với cường độ carbon của nền kinh tế Mỹ. Đối với hàng hóa nhập khẩu được sản xuất tại các nền kinh tế minh bạch với dữ liệu đáng tin cậy, mức thuế sẽ được tính dựa trên mức độ mà cường độ carbon trung bình theo ngành cụ thể có liên quan của quốc gia xuất xứ vượt quá cường độ carbon trung bình đối với ngành cụ thể tương đương của Mỹ; các nhà sản xuất nước ngoài ở những nền kinh tế như vậy có thể sử dụng cường độ carbon của riêng họ. Các nhà nhập khẩu sẽ chỉ trả khoản thuế dựa trên phần phát thải vượt quá hạn ngạch phát thải tương đương của Mỹ. Từ năm 2025 đến 2028, đường cơ sở carbon hiện tại của Mỹ sẽ giảm 2,5 điểm phần trăm mỗi năm so với mức trung bình ban đầu. Bắt đầu từ năm 2029, hạn ngạch sẽ giảm 5 điểm phần trăm mỗi năm. Mức thuế sẽ bắt đầu ở mức 55 USD/tấn và tăng 5% so với lạm phát mỗi năm. Hàng nhập khẩu được bảo hộ từ các quốc gia kém phát triển nhất sẽ được miễn bất cứ khoản phí nào.
Các nhà sản xuất trong nước bao gồm bất kỳ cơ sở sản xuất cùng loại hàng hóa cơ bản cần nhiều năng lượng được đề cập trong giai đoạn đầu của việc điều chỉnh biên giới cũng được yêu cầu báo cáo lượng phát thải khí nhà kính theo Chương trình Báo cáo khí nhà kính (GHGRP) của Cơ quan Bảo vệ môi trường Mỹ (EPA). Các cơ sở như vậy sẽ được yêu cầu báo cáo dữ liệu GHGRP cho Bộ Tài chính Mỹ, cũng như mức tiêu thụ điện hàng năm và sản lượng hàng năm của họ về bất kỳ hàng hóa cơ bản được bảo hộ nào theo trọng lượng. Bộ Tài chính sau đó sẽ tính toán cường độ carbon trung bình (bao gồm phạm vi phát thải một và hai) cho từng ngành công nghiệp sử dụng nhiều năng lượng được đề cập trong giai đoạn đầu của điều chỉnh biên giới. Chúng sẽ được tính toán bằng cách sử dụng mã gồm sáu chữ số trên Hệ thống Phân loại công nghiệp Bắc Mỹ (NAICS).
Kể từ năm 2024, các cơ sở có cường độ carbon được tính bằng hoặc thấp hơn cường độ carbon của ngành hiện hành sẽ không bị tính phí; các cơ sở có cường độ carbon cao hơn đường cơ sở trong ngành hiện hành sẽ chỉ phải trả mức thuế trên phần phát thải vượt quá cường độ carbon trung bình của ngành. Đối với nhập khẩu, đường cơ sở của mỗi ngành sẽ bắt đầu ở mức trung bình của ngành và sau đó giảm trước hết 2,5 điểm phần trăm một năm trong bốn năm và sau đó là 5 điểm phần trăm mỗi năm. Đối với các mã NAICS bao gồm một nhóm hàng hóa không đồng nhất, được sản xuất bằng các quy trình hóa học và/hoặc vật lý khác nhau đòi hỏi lượng năng lượng khác nhau, nhà sản xuất có thể yêu cầu Bộ Tài chính tính toán cường độ carbon trung bình cụ thể. Khoản hoàn lại sẽ được cấp cho hàng hóa mà được xuất khẩu.
75% doanh thu tăng lên mỗi năm sẽ tài trợ cho một chương trình cạnh tranh cho từng ngành công nghiệp được đề cập, từ đó sẽ giúp đầu tư vào các công nghệ mới cần thiết để giảm lượng khí thải carbon. Chương trình tài trợ mới sẽ được mô phỏng theo Đạo luật Giảm phát thải Diesel (DERA) và do Bộ Tài chính quản lý với sự hỗ trợ của Bộ Năng lượng và EPA. 25% doanh thu thu được sẽ được gửi vào quỹ do Bộ Ngoại giao quản lý để giúp các nước đang phát triển giảm lượng phát thải carbon.
