Thứ trưởng Bộ Nội vụ Trương Hải Long nêu rõ, chủ trương đẩy mạnh phân cấp, phân quyền đã được Đảng, Nhà nước, Chính phủ đặc biệt quan tâm. Thực hiện chủ trương này, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 04/NQ-CP ngày 10.1.2022 về đẩy mạnh phân cấp, phân quyền trong quản lý nhà nước, Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo xây dựng các chương trình, kế hoạch cụ thể của từng bộ, ngành, rà soát các thể chế liên quan đến lĩnh vực quản lý nhà nước thuộc ngành mình quản lý để phân cấp cho các địa phương, hoặc phân cấp giữa Chính phủ giao cho bộ, ngành triển khai thực hiện.
Kết quả thực hiện Nghị quyết 04/NQ-CP thời gian qua cho thấy, Chính phủ đã trình Quốc hội sửa đổi 14 luật, cho ý kiến 2 luật và chuẩn bị trình thêm 4 luật; trình Quốc hội ban hành 9 nghị quyết, sửa đổi, bổ sung thay thế 27 nghị định. Thủ tướng Chính phủ đã ban hành 19 quyết định, các bộ, ngành đã ban hành 8 thông tư liên quan đến đẩy mạnh, phân cấp, phân quyền.
Tuy nhiên, việc phân cấp, phân quyền không nằm tại một văn bản mà trong nhiều văn bản pháp luật liên quan khác. Do vậy, tiến độ rà soát, sửa đổi, trình các cấp có thẩm quyền trong thời gian vừa qua bị chậm. Một số bộ, ngành có tâm lý nể nang, né tránh, nhiều khi ngại phân cấp đến địa phương vì e ngại địa phương chưa thực hiện được.
Về giải pháp, Thứ trưởng Trương Hải Long cho biết, thời gian vừa qua, Thủ tướng Chính phủ đã thành lập Ban chỉ đạo rà soát, xử lý vướng mắc trong hệ thống pháp luật và nhiệm vụ này do Bộ Tư pháp tham mưu. Khi rà soát các vướng mắc trong thực tế để tháo gỡ, khơi thông nguồn lực, chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương khẩn trương đề xuất, thực hiện việc sửa đổi kịp thời các Luật. Trong chỉ đạo, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu các cơ quan chủ trì xây dựng luật giao thẩm quyền theo đúng tinh thần "cấp nào làm cấp đó chịu trách nhiệm", "rõ người, rõ việc, rõ trách nhiệm". Đơn giản các thủ tục hành chính, giảm chi phí tuân thủ khi chấp hành các thủ tục trong các văn bản quy phạm pháp luật.
Về phía Bộ Nội vụ, trên tinh thần chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ về đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, Thứ trưởng cho biết, Bộ đã tham mưu cho Chính phủ sửa 2 luật liên quan đến Luật Tổ chức Chính phủ và Luật Tổ chức chính quyền địa phương.
"Trước đây, nguyên tắc phân cấp, phân quyền trong Luật quy định chưa quyết liệt, cơ chế phân cấp, ủy quyền chưa rõ ràng, có thể những việc cấp trên giao cho cấp dưới yêu cầu phải bảo đảm về nguồn lực, tài chính, gần như chịu trách nhiệm về việc thực hiện nhiệm vụ của cấp được phân cấp hoặc được ủy quyền". Dẫn ra thực tế này, Thứ trưởng Trương Hải Long nhấn mạnh, trong phát biểu của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm tại Hội nghị Trung ương 10 khóa XIII đã nêu rõ, phân cấp, phân quyền phải theo hướng "địa phương quyết, địa phương làm, địa phương chịu trách nhiệm".
Tiếp thu tinh thần này, Bộ sẽ tham mưu để sửa các quy định chung liên quan đến nguyên tắc phân cấp, phân quyền, tiến tới phân định thẩm quyền chứ không phải mỗi phân cấp. "Việc gì Trung ương làm, việc gì địa phương làm sẽ được quy định rõ trong Luật Tổ chức Chính phủ và Luật Tổ chức chính quyền địa phương. Trên cơ sở đó, các bộ chuyên ngành khi rà soát các luật chuyên ngành tương tự thì sửa đổi, bổ sung một số quy định có liên quan để bảo đảm làm rõ thẩm quyền, trách nhiệm, tạo nguồn lực", Thứ trưởng nêu rõ.
