Nhìn lại phiên chất vấn và trả lời chất vấn Kỳ họp thứ Tám, Quốc hội Khóa XV

Có các giải pháp đột phá biến cam kết thành hiện thực

Nhìn lại phiên chất vấn và trả lời chất vấn tại Kỳ họp thứ Tám, Quốc hội Khóa XV, ĐBQH THÁI THỊ AN CHUNG (Nghệ An) cho rằng, phiên họp diễn ra sôi nổi, ngày càng đổi mới và đi vào thực chất. Đại biểu kỳ vọng, các "tư lệnh" ngành sẽ thực hiện nghiêm túc, quyết liệt, có các giải pháp đột phá, căn cơ hơn để biến những cam kết, lời hứa trên nghị trường thành hiện thực.

Điều hành khoa học, linh hoạt

- Quốc hội vừa kết thúc hai ngày chất vấn các thành viên Chính phủ. Bà đánh giá thế nào về hoạt động chất vấn tại kỳ họp này?

- Có thể thấy, các phiên chất vấn và trả lời chất vấn diễn ra sôi nổi, thẳng thắn và mang tính xây dựng. Lĩnh vực ngân hàng, y tế, thông tin và truyền thông được chọn đưa ra chất vấn đã đáp ứng đúng, trúng nguyện vọng của cử tri và Nhân dân. Các ĐBQH đặt câu hỏi rất ngắn gọn, đi thẳng vào trọng tâm. Phần trả lời của các thành viên Chính phủ tập trung vào nội dung câu hỏi… Với điều hành khoa học, linh hoạt của chủ tọa đã bảo đảm thời gian cho mỗi "tư lệnh" ngành và các ĐBQH. Mỗi lĩnh vực chất vấn trung bình có khoảng 40 đại biểu hỏi và tranh luận; các "tư lệnh" ngành cũng đã chuẩn bị tốt về nội dung, bao quát và trả lời thẳng vấn đề đại biểu đặt ra. Sau các phiên chất vấn là phần tổng kết, đánh giá của chủ tọa, nêu bật được vấn đề cũng như các yêu cầu đối với từng thành viên Chính phủ...

Có thể nói, chất lượng và hiệu quả hoạt động chất vấn ngày càng được nâng lên. Để hoạt động giám sát đặc biệt này có hiệu quả thực sự, yếu tố quyết định ở khâu “hậu” chất vấn. Nhận trách nhiệm, đưa ra các giải pháp và cam kết thực hiện là cần thiết, tuy nhiên điều cử tri và Nhân dân mong đợi đó là hành động quyết liệt trên thực tế. Kỳ vọng các "tư lệnh" ngành sẽ thực hiện nghiêm túc, quyết liệt các nội dung được nêu trong Nghị quyết của Quốc hội về hoạt động chất vấn và trả lời chất vấn tại kỳ họp.

Phó Trưởng Đoàn chuyên trách Đoàn ĐBQH tỉnh Nghệ An THÁI THỊ AN CHUNG

- Với tinh thần trách nhiệm của cả người hỏi và người trả lời, phiên chất vấn và trả lời chất vấn đã trở thành một diễn đàn dân chủ, thẳng thắn, là minh chứng cho tinh thần đổi mới không ngừng của Quốc hội, thưa bà?

- Trong tất cả các hoạt động của Quốc hội, phiên chất vấn và trả lời chất vấn luôn có sức "nóng" và sức hút mạnh mẽ. Những băn khoăn, trăn trở và cả bức xúc của cử tri được đại biểu đưa vào nghị trường để cùng làm rõ. Qua chất vấn, cử tri thấy được trách nhiệm, cách thức điều hành, quản lý lĩnh vực được giao của từng thành viên Chính phủ.

Trong tiến trình đổi mới hoạt động của Quốc hội, hoạt động chất vấn trong nhiều nhiệm kỳ gần đây đã không ngừng được cải tiến, với cách thức tiến hành “hỏi nhanh, đáp gọn”, đi thẳng vào vấn đề. Nhiều phiên chất vấn và trả lời chất vấn đã để lại dấu ấn đậm nét bởi “chất lửa” từ những chất vấn của đại biểu - những vấn đề nóng hổi được chất vấn thẳng thắn tại nghị trường, tranh luận để làm rõ hơn. Cùng với đó, yêu cầu đối với những người trả lời chất vấn cũng ngày càng cao hơn.

Tại Kỳ họp thứ Tám này, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã báo cáo, giải trình rõ thêm những vấn đề thuộc trách nhiệm điều hành và trực tiếp trả lời vấn đề các ĐBQH quan tâm. Các Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc, Lê Thành Long; các Bộ trưởng Lương Tam Quang, Nguyễn Hồng Diên… cũng tham gia giải trình thêm cùng với người trả lời chính. Điều này đã giúp cho các nội dung chất vấn được xem xét, soi chiếu từ nhiều khía cạnh khác nhau để các ĐBQH, cử tri và các "tư lệnh" ngành thấy rõ hơn hiện trạng và trách nhiệm cụ thể của từng ngành.

Cơ hội đưa ra những giải pháp thiết thực

- Chất vấn không những là cơ hội cho các thành viên Chính phủ giải trình, làm rõ mà còn là dịp để các ĐBQH và các thành viên Chính phủ trao đổi, đi đến cùng vấn đề đã đặt ra, thưa bà?

- Đích đến của phiên giám sát đặc biệt này là góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động quản lý nhà nước. Tôi cho rằng, hiệu quả trước hết đến từ tinh thần thẳng thắn giữa ĐBQH và các thành viên Chính phủ. Tuy nhiên, yêu cầu cao hơn mà Quốc hội, ĐBQH dành cho các "tư lệnh" ngành tại là tinh thần cầu thị và đưa ra giải pháp cụ thể giải quyết các vấn đề ĐBQH nêu. Chất vấn không phải để phản ánh thông tin, "tư lệnh" ngành nghe và trả lời có đúng hay không? Theo tôi, cần coi được trả lời chất vấn trước Quốc hội là cơ hội tốt để đưa ra những giải pháp thiết thực.

Đoàn ĐBQH tỉnh Nghệ An tại phiên chất vấn và trả lời chất vấn. Ảnh: Quang Khánh
Đoàn ĐBQH tỉnh Nghệ An tại phiên chất vấn và trả lời chất vấn. Ảnh: Quang Khánh

Thực tế, các vấn đề ĐBQH đưa ra chất vấn tại kỳ họp này rất trúng và rất đúng. Hầu hết các "tư lệnh" đăng đàn trả lời chất vấn nắm rõ vấn đề ngành, lĩnh vực được giao. Với Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông - người có kinh nghiệm nghị trường (lần thứ 3 đăng đàn), hiểu rõ lĩnh vực phụ trách vẫn còn nhiều tồn tại, hạn chế. Do đó, trước khi nhận các câu hỏi chất vấn, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng đã nhấn mạnh: “Các vấn đề ĐBQH nêu ra dưới các góc nhìn và tiếp cận khác nhau trong các ngữ cảnh khác nhau… chắc chắn sẽ giúp chúng tôi thấy rõ và toàn cảnh hơn về ngành, những hạn chế, tồn tại và trách nhiệm của mình, cũng như hé mở những giải pháp, cách làm mới…”.

Hay như với Bộ Y tế - lần đầu tiên Bộ trưởng Đào Hồng Lan trả lời chất vấn nhưng đã chuẩn bị kỹ lưỡng nội dung, trả lời đầy đủ các thông tin. Đơn cử như về thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, Bộ trưởng minh chứng bằng hình ảnh trực quan sinh động khi mang đến nghị trường bao bì sản phẩm thuốc lá điện tử. Đồng thời, đưa ra giải pháp cụ thể như: sẽ đề xuất sửa đổi, bổ sung Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá; tăng cường tuyên truyền về tác hại đến cộng đồng, đặc biệt là đối với thanh thiếu niên…

Còn với lĩnh vực ngân hàng, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng trả lời không né tránh, tập trung làm rõ nhiều nội dung liên quan đến lĩnh vực mình quản lý, như: Chỉ rõ diễn biến thị trường vàng phức tạp, Thống đốc cho biết, nước ta không sản xuất vàng nên việc can thiệp tùy thuộc hoàn toàn vào nhập khẩu vàng quốc tế. Vì vậy, Ngân hàng Nhà nước sẽ theo dõi sát diễn biến của thị trường để đưa ra các chính sách phù hợp ổn định thị trường vàng…

Xin cảm ơn bà!

Quốc hội và Cử tri

Khởi đầu mới…
Chính sách và cuộc sống

Khởi đầu mới…

Theo kế hoạch định hướng, sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy của Chính phủ, Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp sẽ kết thúc hoạt động và chuyển 19 tập đoàn, tổng công ty về các bộ, ngành quản lý.

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn và các đại biểu dự Kỳ họp thứ 20, HĐND TP. Hà Nội Khóa XVI
Chính sách và cuộc sống

Tăng tốc ở địa phương

Trung ương, Quốc hội, Chính phủ triển khai đến đâu thì bộ, ngành, địa phương phải bắt nhịp đến đấy. Có như vậy, chủ trương phân cấp, phân quyền mạnh mẽ cho địa phương mới thực sự ý nghĩa và hiệu quả.

Ảnh minh họa
Chính sách và cuộc sống

Yêu cầu cấp bách

Phát biểu khai mạc Phiên họp thứ 40 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn đề nghị khẩn trương chuẩn bị các điều kiện, rút ngắn thời gian khâu chuẩn bị văn bản hướng dẫn để đưa các luật, nghị quyết được Quốc hội thông qua tại Kỳ họp thứ Tám đi vào thực tiễn nhanh nhất, hiệu quả nhất, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội. Đây là yêu cầu cấp bách trong bối cảnh nền kinh tế đang cần những động lực mới để phục hồi và phát triển sau những khó khăn và thách thức kéo dài.

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải điều hành phiên họp
Diễn đàn Quốc hội

Cân nhắc tiêu chí xác định mức hỗ trợ doanh nghiệp, tránh phát sinh cơ chế “xin - cho”

Nhấn mạnh xây dựng Nghị định quy định về thành lập, quản lý và sử dụng Quỹ Hỗ trợ đầu tư nhằm kiến tạo môi trường đầu tư thuận lợi, thu hút, khuyến khích tất cả các loại hình doanh nghiệp, thành phần kinh tế đóng góp cho phát triển kinh tế - xã hội của đất nước, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn yêu cầu, việc quản lý, hỗ trợ Quỹ phải bảo đảm chặt chẽ, tránh tình trạng mất cân đối giữa khả năng đáp ứng của Quỹ với tổng số tiền cần hỗ trợ; nghiên cứu quy trình đánh giá để hỗ trợ chi phí một cách minh bạch, khách quan.

Ảnh minh họa
Chính sách và cuộc sống

Cần chế tài đủ mạnh

Bảo đảm kỷ luật, kỷ cương trong công tác xây dựng, ban hành văn bản quy phạm pháp luật dù được quan tâm nhưng thời gian qua vẫn để lọt những văn bản có nội dung trái pháp luật. Tuy vậy, việc xử lý trách nhiệm đối với tập thể, cá nhân thời gian qua mới “thực hiện dưới hình thức phê bình, kiểm điểm, rút kinh nghiệm hoặc không xét thi đua, khen thưởng cuối năm”.

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn
Quốc hội và Cử tri

Quốc hội gương mẫu đi đầu trong hoàn thiện thể chế

"Quốc hội đã và đang chủ động chuyển từ tư duy quản lý sang kiến tạo, tăng cường giám sát, cải cách thủ tục hành chính; giảm chi phí, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp, người dân, xác định trách nhiệm gương mẫu đi đầu trong hoàn thiện thể chế, nâng cao "tuổi thọ" các luật; thực hiện tinh gọn bộ máy trong thời gian tới", Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn nhấn mạnh tại Phiên họp sáng 10.12 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

Nên có tiêu chí cụ thể
Chính sách và cuộc sống

Nên có tiêu chí cụ thể

Theo văn bản tổng hợp, giải đáp các vấn đề dư luận quan tâm trong tháng 11, trong đó có việc đánh thuế bất động sản của Bộ Tài chính thì để hạn chế tình trạng đầu cơ bất động sản, gần đây Bộ Xây dựng đã đề xuất giải pháp đánh thuế với người sở hữu từ 2 nhà, đất trở lên. Bộ Tài chính đồng thuận và sẽ nghiên cứu phương án mà Bộ Xây dựng đề xuất.

Mở ra cơ hội và thời kỳ hợp tác mới trong quan hệ Việt Nam - Singapore, Việt Nam - Nhật Bản
Diễn đàn Quốc hội

Mở ra cơ hội và thời kỳ hợp tác mới trong quan hệ Việt Nam - Singapore, Việt Nam - Nhật Bản

Với hơn 50 hoạt động của Chủ tịch Quốc hội và của các bộ, ngành, địa phương tham gia Đoàn với các đối tác của bạn, chuyến thăm của Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn và Phu nhân cùng Đoàn đại biểu cấp cao Quốc hội Việt Nam đã thành công rất tốt đẹp, đạt nhiều kết quả thực chất, toàn diện, trên các kênh Đảng, Quốc hội, Chính phủ, giao lưu nhân dân và các trụ cột của quan hệ Đối tác chiến lược với Singapore và Đối tác chiến lược toàn diện với Nhật Bản. Thông qua chuyến thăm, đã mở ra nhiều định hướng, cơ hội và thời kỳ hợp tác mới trong quan hệ hợp tác Việt Nam - Singapore, Việt Nam - Nhật Bản.

ĐBQH Phạm Thị Thanh Mai phát biểu tại hội trường
Lập pháp

Xử lý nghiêm các hành vi thao túng thị trường chứng khoán

Theo đánh giá của ĐBQH Phạm Thị Thanh Mai (Hà Nội), hiện nay, việc sử dụng các công nghệ thông tin hiện đại để thực hiện các hành vi thao túng thị trường chứng khoán đang diễn ra phổ biến. Do đó, đại biểu đề xuất cần nghiên cứu quy định để bảo đảm khả năng bao quát các hành vi được thực hiện bởi nhiều công cụ khác nhau.

ĐBQH Nguyễn Phương Thuỷ phát biểu tại hội trường
Ý kiến đại biểu

Tăng tính công khai, minh bạch trong quyết định các nội dung về đầu tư

Đánh giá dự án Luật Đầu tư công (sửa đổi), ĐBQH Nguyễn Phương Thủy (Hà Nội) cho rằng, cần đẩy mạnh phân cấp, phân quyền trong dự thảo luật. Trong đó, cần tăng cường thanh tra, kiểm tra, giám sát, tăng tính công khai, minh bạch trong quyết định các nội dung về đầu tư cũng như tăng cường trách nhiệm giải trình của các cơ quan được giao thẩm quyền quyết định.

Phó Chủ tịch Quốc hội điều hành phiên thảo luận
Diễn đàn Quốc hội

Cần có cơ chế khai thác, sử dụng hệ thống cơ sở dữ liệu quốc gia

Dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tiêu chuẩn và quy chuẩn kỹ thuật cần xác định rõ hơn vai trò của tiêu chuẩn tự nguyện và quy chuẩn bắt buộc trong từng lĩnh vực cụ thể. Nêu đề xuất này, các đại biểu Quốc hội cho rằng, quy định như vậy sẽ giúp doanh nghiệp và các tổ chức dễ dàng trong triển khai thực hiện, tránh lạm dụng hoặc áp đặt các tiêu chuẩn không phù hợp gây lãng phí nguồn lực.

Quốc hội cho ý kiến với dự thảo Luật Quản lý và đầu tư vốn nhà nước tại doanh nghiệp - Hồ Long
Diễn đàn Quốc hội

Đẩy mạnh phân cấp, tạo chủ động cho doanh nghiệp nhà nước

Dự thảo Luật Quản lý và đầu tư vốn nhà nước tại doanh nghiệp đã có những quy định để tiếp tục phân cấp mạnh hơn cho cơ quan đại diện chủ sở hữu vốn và doanh nghiệp. Tuy nhiên, một số đại biểu Quốc hội đề nghị, cần tiếp tục rà soát, hoàn thiện dự thảo Luật theo hướng đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, tạo chủ động, phát huy tính năng động, sáng tạo của doanh nghiệp nhà nước.

Đại biểu Đỗ Thị Lan phát biểu thảo luận về một số nội dung còn ý kiến khác nhau của dự thảo Luật Địa chất và khoáng sản.
Hoạt động của Đoàn ĐBQH

Hoàn thiện các quy định về quản lý, khai thác khoáng sản

Là những người đại diện cho cử tri, Nhân dân Quảng Ninh - địa phương có tiềm năng thế mạnh về tài nguyên, khoáng sản và từ chính những vướng mắc trong hệ thống pháp luật liên quan đến lĩnh vực này, tại Kỳ họp thứ Tám, các ĐBQH tỉnh đã tham gia nhiều ý kiến tâm huyết nhằm hoàn thiện các quy định của dự án Luật Địa chất và khoáng sản.