Kiểm soát nền tảng truyền thông xã hội: Không thể lơ là

Cuộc tranh cãi giữa Chính phủ Australia và mạng xã hội đình đám Facebook xung quanh vấn đề phí tin tức đang làm nổi lên chủ đề làm thế nào để các quốc gia kiểm soát tin tức của mình trên các mạng truyền thông xã hội khi mà số người dùng rất lớn, có sự kết nối với nhau vô cùng mạnh mẽ và tạo ra quyền lực chưa từng có cho những nền tảng này. Việc bảo vệ lợi ích của người dùng cũng như tránh những tác động tiêu cực từ các mạng xã hội là nhiệm vụ mà các nhà hoạch định chính sách trên toàn thế giới luôn chú trọng.

Đức: Theo BBC, Luật NetzDG (Luật thực thi mạng) hay còn gọi là Luật kiểm soát Facebook của Đức có hiệu lực vào đầu năm 2018, áp dụng đối với các công ty có hơn 2 triệu người dùng đã đăng ký ở nước này. Họ buộc phải thiết lập các thủ tục để xem xét các khiếu nại về nội dung mà mình đang lưu trữ, xóa bất kỳ thứ gì rõ ràng là bất hợp pháp trong vòng 24 giờ và có trách nhiệm báo cáo cập nhật 6 tháng một lần về cách họ đang vận hành, nếu trong năm có hơn 100 lần khiếu nại về nội dung vi phạm pháp luật, và phải công bố báo cáo ấy trên Bundesanzeiger (trang thông báo Liên bang) và trang nhà của mình, muộn nhất là 1 tháng sau khi hết hạn nửa năm. Các cá nhân có thể bị phạt tới 5 triệu euro (5,6 triệu USD), trong khi các pháp nhân có thể bị phạt lên đến 50 triệu euro nếu không tuân thủ các yêu cầu trên.

Tháng 7.2019, Chính phủ Đức đã ban hành án phạt đầu tiên theo luật mới đối với Facebook. Mạng xã hội này đã phải trả 2 triệu euro (2,24 triệu USD) vì báo cáo thiếu nhiều hoạt động bất hợp pháp trên nền tảng của mình ở Đức, mặc dù công ty phàn nàn rằng luật mới thiếu rõ ràng.

Liên minh châu Âu: EU đang xem xét một biện pháp trấn áp cứng rắn, đặc biệt là đối với các video có nội dung khủng bố được lan truyền trên các mạng truyền thông xã hội. Các nền tảng này sẽ phải đối mặt với tiền phạt nếu họ không xóa những nội dung cực đoan trong vòng một giờ. Khối liên minh lá cờ xanh cũng đã ban hành luật quy định chung về bảo vệ dữ liệu (GDPR) đặt ra các quy tắc về cách các công ty, bao gồm các nền tảng truyền thông xã hội, lưu trữ và sử dụng dữ liệu của mọi người. Khối cũng tăng cường hành động để bảo vệ bản quyền, cụ thể là chỉ thị bản quyền của EU đặt ra trách nhiệm cho các nền tảng trên phải bảo đảm rằng nội dung vi phạm bản quyền không được lưu trữ trên các trang web của họ. Các luật trước đây chỉ yêu cầu các nền tảng gỡ bỏ nội dung đó nếu họ được báo về điều này. Được biết, các quốc gia thành viên có thời hạn muộn nhất trong năm 2021 phải thực hiện đưa chỉ thị trên vào luật quốc gia của họ.

Australia: Đất nước chuột túi đã thông qua Luật Chống chia sẻ tài liệu bạo lực vào năm 2019, đưa ra các hình phạt hình sự đối với các công ty truyền thông xã hội, trong đó các giám đốc điều hành công nghệ có thể đối mặt với án tù lên tới 3 năm và các nền tảng có thể bị phạt tài chính lên tới 10% doanh thu toàn cầu của công ty. Thực tế, luật trên được Australia gấp rút đưa vào sau vụ xả súng ở Christchurch, New Zealand được phát trực tiếp trên Facebook, gây bàng hoàng cả thế giới vào năm 2019.

Nguồn: ITN
Nguồn: ITN

Trước đó, vào năm 2015, Luật Tăng cường an toàn trực tuyến đã thành lập Văn phòng Ủy viên An toàn Điện tử (eSafety) với quyền yêu cầu các công ty truyền thông xã hội gỡ bỏ các bài đăng quấy rối hoặc lăng mạ. Đến năm 2018, quyền hạn trên đã được mở rộng để bao gồm cả các bài đăng có nội dung “khiêu dâm trả thù”, nghĩa là việc đăng tải trực tuyến các video hoặc ảnh khiêu dâm, thường là của người yêu cũ mà không có sự đồng ý của đối tượng và với ý định làm họ xấu hổ hoặc làm nhục.

Văn phòng Ủy viên eSafety có thể đưa ra “thông báo gỡ xuống” trong vòng 48 giờ cho các công ty, nếu không sẽ phải nộp phạt lên tới 525.000 AUD. Ngoài ra, văn phòng cũng có thể phạt các cá nhân lên tới 105.000 AUD cho việc đăng các nội dung kể trên.

Luật này được đưa ra sau cái chết của cô Charlotte Dawson, người dẫn chương trình truyền hình và là giám khảo chương trình Australia's Next Top Model, người đã tự sát vào năm 2014 sau một chiến dịch bắt nạt trên mạng nhằm vào cô trên Twitter. Cô vốn có tiền sử trầm cảm từ lâu.

Nga: Tháng 11 năm ngoái, một luật mới bắt đầu có hiệu lực ở Nga, cho phép các nhà quản lý có quyền ngắt các nối với mạng toàn cầu “trong trường hợp khẩn cấp”.  Trước đó, các luật về dữ liệu của Nga từ năm 2015 đã yêu cầu các công ty truyền thông xã hội phải lưu trữ bất kỳ dữ liệu nào về người Nga trên các máy chủ trong nước. Cơ quan giám sát truyền thông của xứ sở Bạch Dương đã chặn LinkedIn và phạt Facebook lẫn Twitter vì không nói rõ về cách thực thi yêu cầu trên.

Trung Quốc: Các trang như Twitter, Facebook, Google hay WhatsApp đều bị chặn ở Trung Quốc. Thay vào đó, các dịch vụ tương tự như họ được cung cấp bởi các nhà cung cấp Trung Quốc như Weibo, Baidu và WeChat.

Các nhà chức trách Trung Quốc cũng có một số thành công trong việc hạn chế quyền truy cập vào các mạng riêng trực tuyến mà một số người dùng đã sử dụng để vượt qua các lệnh chặn trên các trang web. Cơ quan Quản lý không gian mạng Trung Quốc vào cuối tháng 1.2019 thông báo: trong 6 tháng trước đó, họ đã đóng cửa 733 trang web và “dọn dẹp” 9.382 ứng dụng di động như cờ bạc bất hợp pháp… Đất nước gấu trúc có hàng trăm nghìn cảnh sát mạng, những người giám sát các nền tảng mạng xã hội và sàng lọc những tin nhắn được cho là nhạy cảm về chính trị, xã hội…

Hồi tháng 2.2020, lúc đại dịch Covid-19 bùng phát mạnh đầu tiên gây hoang mang dư luật, Cơ quan quản lý Internet Trung Quốc đã phải thắt chặt kiểm soát các nền tảng truyền thông xã hội nhằm ngăn chặn việc lan truyền các thông tin sai lệch gieo rắc nỗi sợ hãi và nhầm lẫn giữa cuộc khủng hoảng virus Corona chủng mới. Cơ quan quản lý yêu cầu các nền tảng Internet và chính quyền địa phương phải “tạo ra một môi trường không gian mạng tốt để giành chiến thắng trong cuộc chiến chống lại dịch bệnh”.

Lập pháp

Chất vấn và hỏi - đáp, giống hay khác?
Quốc tế

Chất vấn và hỏi - đáp, giống hay khác?

Cùng là thủ tục mà ở đó các nghị sĩ hỏi và các bộ trưởng hoặc Thủ tướng Chính phủ trả lời nhưng ở một số nước đó là phiên chất vấn, ở một số nước khác lại là phiên hỏi - đáp. Vậy hai thủ tục này thực chất chỉ là một hay khác nhau, và nếu khác thì khác ở điểm nào?

Thực tế mới và cập nhật luật pháp
Lập pháp

Thực tế mới và cập nhật luật pháp

Những thay đổi đối với các quy tắc sở hữu trí tuệ không chỉ vì mục tiêu hài hòa hóa các quy tắc sở hữu toàn cầu mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho việc bảo hộ quốc tế và khu vực. Ngoài việc tăng cường thương mại quốc tế, các thay đổi này còn buộc pháp luật về sở hữu trí tuệ phải điều chỉnh và cập nhật phù hợp với thời đại mới.
Nhìn từ một số quốc gia
Lập pháp

Nhìn từ một số quốc gia

Cập nhật và hoàn thiện các quy định pháp luật về quyền sở hữu trí tuệ luôn là quan tâm hàng đầu của nhiều nước trong thời đại Cách mạng Công nghệ 4.0. Bởi đây là một trong những yếu tố thúc đẩy đổi mới, sáng tạo, giúp phát triển quốc gia và tăng cường năng lực cạnh tranh toàn cầu...
Toàn cầu hóa và sự phát triển các quy tắc sở hữu trí tuệ xuyên quốc gia
Lập pháp

Toàn cầu hóa và sự phát triển các quy tắc sở hữu trí tuệ xuyên quốc gia

Sở hữu trí tuệ là một lĩnh vực của hệ thống pháp luật quy định việc sử dụng tài sản trí tuệ. Tuy nhiên, cùng với quá trình toàn cầu hóa, thế giới đã có những biến đổi đáng kể trong nửa thế kỷ qua, đòi hỏi các quy tắc sở hữu trí tuệ trong hệ thống này cũng phải thích ứng và thay đổi theo.
Nam Phi: Minh bạch lương giữa lãnh đạo và người lao động
Lập pháp

Nam Phi: Minh bạch lương giữa lãnh đạo và người lao động

Nội các của Tổng thống Cyril Ramaphosa đã thông qua dự luật sửa đổi Luật Công ty năm 2021 để lấy ý kiến vào ngày 1.10 trước khi được gửi tới Quốc hội xem xét. Như vậy là, kể từ lần đầu tiên được đưa ra năm 2018, dự luật đề xuất những thay đổi đáng kể đối với Luật Công ty Nam Phi, đặc biệt là vấn đề trả lương cho lãnh đạo và người lao động.
Đa dạng mô hình Tổng Thư ký
Lập pháp

Đa dạng mô hình Tổng Thư ký

Trong hầu hết các mô hình hành chính nghị viện dù là đơn viện hay lưỡng viện, Tổng Thư ký cho mỗi viện đều là đại diện cao nhất của cơ quan hành chính và chịu trách nhiệm trước các quan chức chính trị cao nhất của nghị viện.
Những điều chỉnh cần thiết
Lập pháp

Những điều chỉnh cần thiết

LTS: Gần đây, Viện Luật Quốc tế và So sánh của Anh đã đưa ra cảnh báo về “nguy cơ bùng nổ các vụ kiện tụng cho hệ thống giải quyết tranh chấp quốc tế” do những vấn đề phát sinh từ đại dịch Covid-19, gây ra những thách thức lớn đối với các tòa án trên thế giới. Tương tự, theo thừa nhận gần đây của Tòa án Nhân dân Cấp cao Tứ Xuyên (Sichuan High People’s Court), những thách thức không chỉ là việc gia tăng đáng kể số vụ án mà còn làm tăng tính phức tạp trong tranh tụng cả do suy thoái kinh tế và các biện pháp được áp dụng để ngăn chặn đại dịch; do đó, cần có hướng dẫn bổ sung của các tòa án cấp cao hơn về những vấn đề mới nảy sinh này. Trước tình hình đó, các tòa án Trung Quốc đã nhanh chóng ban hành các quy tắc hỗ trợ xét xử tư pháp đối với tranh chấp dân sự hoặc thương mại phát sinh liên quan đến đại dịch Covid-19, có thể được coi là những kinh nghiệm quốc tế quan trọng để các quốc gia khác tham khảo.
Điều chỉnh đối với từng loại hình hợp đồng cụ thể
Lập pháp

Điều chỉnh đối với từng loại hình hợp đồng cụ thể

Hai văn bản pháp lý quan trọng của TANDTC Trung Quốc liên quan đến pháp luật về hợp đồng là Hướng dẫn số 1 và Hướng dẫn số 2 về Covid-19 đã đưa ra quy tắc đặc biệt về việc kiểm tra khả năng thực hiện hợp đồng cho các loại hình hợp đồng cụ thể, bao gồm hợp đồng mua bán, cho thuê, khách sạn, dịch vụ cá nhân và xây dựng.
Quyền pháp lý của các dòng sông: ​​​​​​​Xu thế của thế giới?
Lập pháp

Quyền pháp lý của các dòng sông: ​​​​​​​Xu thế của thế giới?

​​​​​​​Ngày 30.1.2019, Tòa án Tối cao của Bangladesh đã công nhận sông Turag như là một thực thể sống có quyền hợp pháp, đồng thời rằng điều tương tự sẽ áp dụng cho tất cả các con sông ở Bangladesh. Quyết định trên là ví dụ mới nhất về xu hướng tôn trọng các quyền của thiên nhiên, mà cụ thể là các dòng sông, ở nhiều khu vực pháp lý khác nhau trên thế giới.
Nỗ lực bảo vệ “Mẹ sông”
Lập pháp

Nỗ lực bảo vệ “Mẹ sông”

Luật Bảo vệ sông Dương Tử của Trung Quốc đã chính thức có hiệu lực vào ngày 1.3.2021. Luật quy định rõ tất cả các khía cạnh pháp lý về bảo vệ sinh thái của sông Dương Tử cùng sự phát triển dọc theo lưu vực của nó. Đây là luật bảo tồn một lưu vực sông cụ thể đầu tiên và cũng là nỗ lực của đất nước gấu trúc trong việc gìn giữ con sông dài nhất châu Á này.
Hướng tới mô hình “tòa án thông minh” đầu tiên trên thế giới
Lập pháp

Hướng tới mô hình “tòa án thông minh” đầu tiên trên thế giới

Tại kỳ họp lần thứ 4 Quốc hội Khóa XIII vừa diễn ra, các nhà lập pháp Trung Quốc đã thông qua Kế hoạch 5 năm lần thứ 14, giai đoạn 2021 - 2025 trong đó có mong muốn đưa Trung Quốc trở thành quốc gia đầu tiên trên thế giới vận hành mô hình "tòa án thông minh" với một hệ thống tư pháp tích hợp trí tuệ nhân tạo.
Hiệu quả, minh bạch và thuận tiện hơn
Lập pháp

Hiệu quả, minh bạch và thuận tiện hơn

Qua kinh nghiệm của Trung Quốc, có thể thấy việc ứng dụng công nghệ thông tin vào hoạt động của Tòa án mang lại rất nhiều lợi ích, như: Nâng cao khả năng tiếp cận công lý, giảm các thủ tục và chi phí không cần thiết cho các đương sự, đặc biệt là những đương sự ở các khu vực xa trung tâm hay khu vực nông thôn; hỗ trợ thẩm phán, bất kể ở khu vực địa lý nào, thực hiện nhiệm vụ chuyên môn hiệu quả hơn; hỗ trợ bộ phận quản lý hành chính Tòa án thực hiện nhiệm vụ chuyên môn được dễ dàng hơn.
Australia: Đòi lại công bằng cho các hãng truyền thông
Lập pháp

Australia: Đòi lại công bằng cho các hãng truyền thông

Vừa qua, Quốc hội Australia đã chính thức thông qua Dự luật Đàm phán truyền thông, buộc các nền tảng số toàn cầu trả tiền nếu muốn hiển thị nội dung tin tức của nước này. Văn bản pháp lý trên từng gây ra cuộc chiến căng thẳng giữa xứ sở kangaroo và ông lớn Facebook, sẽ là luật tiên phong về vấn đề này trên thế giới, là cơ sở để các nước hoạch định các luật tương tự. Nó đưa Australia trở thành quốc gia đầu tiên mà "trọng tài Chính phủ" sẽ đặt ra mức phí mà các gã khổng lồ công nghệ phải trả nếu quá trình đàm phán với các công ty truyền thông thất bại.
Mỹ: Mọi thứ đều có khuôn khổ
Lập pháp

Mỹ: Mọi thứ đều có khuôn khổ

Mặc dù quê hương của những mạng xã hội nổi tiếng bậc nhất thế giới như Google, Facebook hay Twitter… là nước Mỹ, nhưng không phải các nền tảng công nghệ trên “muốn làm gì thì làm”. Bởi hoạt động của họ phải tuân theo rất nhiều quy định pháp luật mà các nhà lập pháp xứ sở cờ hoa đưa ra nhằm bảo đảm sự phát triển lành mạnh của môi trường ảo có khả năng kết nối không giới hạn này, nhất là việc bảo vệ quyền riêng tư của người dùng và nỗ lực thay đổi Điều 230 trong Luật về Chuẩn mực truyền thông của Mỹ, vốn bảo vệ các mạng xã hội khỏi những vụ kiện về nội dung.
Chặt chẽ để bảo vệ quyền riêng tư
Lập pháp

Chặt chẽ để bảo vệ quyền riêng tư

Trong bối cảnh hoạt động kinh tế - xã hội đang ngày càng được thực hiện nhiều trên môi trường mạng, tầm quan trọng của việc bảo vệ dữ liệu và sự riêng tư càng được công nhận. Theo UNCTAD (Hội nghị Liên Hợp Quốc về Thương mại và Phát triển), hiện có khoảng 128/192 quốc gia trên toàn thế giới đã và đang đưa vấn đề trên vào hệ thống luật pháp của mình.
Thụy Sỹ: Đáp ứng bảo vệ dữ liệu theo tiêu chuẩn quốc tế
Lập pháp

Thụy Sỹ: Đáp ứng bảo vệ dữ liệu theo tiêu chuẩn quốc tế

Ở Thụy Sỹ, Luật Bảo vệ dữ liệu liên bang là cơ sở pháp lý chính điều chỉnh việc bảo vệ dữ liệu cá nhân. Mới đây nhất, ngày 25.9.2020, dự thảo sửa đổi luật này đã được hai viện của Quốc hội thông qua, kết thúc quá trình cân nhắc 3 năm, bắt đầu vào tháng 9.2017 khi dự thảo lần đầu tiên được trình. Tuy nhiên, luật mới sẽ còn phải qua trưng cầu dân ý và Hội đồng Liên bang vẫn chưa xác định ngày bắt đầu có hiệu lực, nhưng dự đoán sớm nhất vào năm 2022.
Singapore: Luật mới để đáp ứng đòi hỏi của thực tiễn
Lập pháp

Singapore: Luật mới để đáp ứng đòi hỏi của thực tiễn

Ngày 2.11.2020, Quốc hội Singapore đã thông qua dự thảo sửa đổi Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân và Luật Kiểm soát thư rác. Đây là động thái mới nhất của đảo quốc sư tử trong việc cập nhật, hoàn thiện hệ thống pháp lý liên quan đến tăng cường bảo đảm quyền riêng tư và bảo vệ dữ liệu cá nhân của công dân.
Hệ thống bầu cử theo cử tri đoàn
Lập pháp

Hệ thống bầu cử theo cử tri đoàn

Nếu là công dân Mỹ từ 18 tuổi trở lên, bạn có thể nghĩ mình có quyền bỏ phiếu cho các ứng cử viên tổng thống tại cuộc bầu cử quốc gia. Điều này chỉ đúng một phần bởi khi cử tri tham gia bầu cử phổ thông, họ thực chất chọn ra một nhóm các đại cử tri. Sau đó các đại cử tri này mới dùng các lá phiếu của mình để quyết định xem ai sẽ trở thành Tổng thống của Hợp chủng quốc Hoa Kỳ.