Kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước là mốc son quan trọng trong lịch sử đấu tranh giải phóng dân tộc của quân và dân ta dưới sự lãnh đạo của Trung ương Đảng, đứng đầu là Chủ tịch Hồ Chí Minh; là dịp để nhìn lại chặng đường đã qua, phát huy truyền thống hào hùng của dân tộc và tiếp tục xây dựng một nước Việt Nam hòa bình, phát triển, vững mạnh trong tương lai. Trong những năm qua, đã có rất nhiều công trình nghiên cứu, các cuộc Hội thảo ở nhiều cấp độ, khai thác dưới nhiều góc độ khác nhau về sự kiện này.
Tiếp tục làm nổi bật giá trị lịch sử và tầm vóc thời đại của sự kiện, Hội thảo tập trung khai thác, rút ra những bài học kinh nghiệm, vận dụng trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc hiện nay. Qua trao đổi, thảo luận, xin ý kiến, các cơ quan đồng tổ chức đã hoàn chỉnh, báo cáo Ban Chỉ đạo quyết định chủ đề Hội thảo là: "Đại thắng mùa Xuân 1975 với kỷ nguyên phát triển mới của dân tộc Việt Nam" dự kiến Hội thảo sẽ được tổ chức ngày 20.4 tại TP Hồ Chí Minh.
Hoạt động nhằm góp phần khẳng định, làm sáng tỏ Đại thắng mùa Xuân 1975 là thắng lợi của ý chí thống nhất non sông và khát vọng hòa bình của nhân dân Việt Nam; là thắng lợi của bản lĩnh, trí tuệ Việt Nam và sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc gắn liền với sức mạnh thời đại trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước. Đây cũng là dịp cung cấp những tư liệu mới, những luận điểm, luận cứ khoa học sâu sắc để làm rõ hơn quá trình chuẩn bị, diễn biến chiến dịch, vai trò và sự phối hợp của các lực lượng tham gia chiến dịch.
Các tham luận tại Hội thảo tập trung khẳng định đường lối, chủ trương, sự lãnh đạo đúng đắn, sáng suốt của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh - nhân tố quyết định mọi thắng lợi của cách mạng Việt Nam; ý chí và quyết tâm giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước; làm rõ bối cảnh lịch sử, tình hình quốc tế, trong nước; hành động đối phó của Mỹ - chính quyền, quân đội Sài Gòn trước cuộc Tổng tiến công và nổi dậy của quân và dân ta.Các đại biểu cũng sẽ tập trung thảo luận, phân tích làm nổi bật tinh thần chiến đấu quả cảm, kiên cường, mưu trí sáng tạo của nhân dân và lực lượng vũ trang cả nước, trực tiếp là quân và dân miền Nam, làm sâu sắc thêm nghệ thuật quân sự độc đáo trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước; làm rõ vai trò của hậu phương lớn miền Bắc và sự ủng hộ quốc tế to lớn đối với nhân dân Việt Nam trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước...
Thông tin tại họp báo, Đại tá, Tiến sĩ Lê Thanh Bài, Phó Viện trưởng Viện Chiến lược và Lịch sử quốc phòng Việt Nam - Cơ quan Thường trực Ban Chỉ đạo Hội thảo cho biết, Viện đã phối hợp chặt chẽ với các cơ quan chủ trì, tiến hành khảo sát, xây dựng kế hoạch, hiệp đồng, triển khai chu đáo, chặt chẽ mọi công tác chuẩn bị theo đúng kế hoạch với chất lượng tốt.Căn cứ chủ đề Hội thảo, Viện Chiến lược và Lịch sử quốc phòng Việt Nam xây dựng chủ đề, hệ bài với tổng số 125 bài.
Theo đánh giá của Cơ quan Thường trực Ban Chỉ đạo Hội thảo, các tham luận được nghiên cứu công phu, nghiêm túc, bám sát nội dung chủ đề, góp phần làm rõ tư liệu. Sự kiện được khai thác với cách nhìn nhận mới, phong phú, tin cậy. Phương pháp tiếp cận, giải quyết vấn đề có tính khoa học, thuyết phục, đảm bảo chất lượng tốt.
Bên lề Hội thảo sẽ diễn ra một số hoạt động trên địa bàn TP Hồ Chí Minh như: Ban Chỉ đạo Hội thảo thăm, tặng quà các gia đình chính sách; dâng hương tại Bảo tàng Hồ Chí Minh và dâng hoa tại Công viên tượng đài Chủ tịch Hồ Chí Minh (phố đi bộ Nguyễn Huệ).