Ngày 26.4, Bộ Công thương tổ cuộc họp đánh giá tình hình xuất khẩu gạo quý 1 và phương hướng điều hành xuất khẩu gạo trong thời gian tới.
Số liệu của cơ quan hải quan cho thấy, trong quý 1, kim ngạch xuất khẩu gạo đạt hơn 1,85 triệu tấn gạo với trị giá 981 triệu USD, tăng hơn 23% về lượng và tăng 34% về kim ngạch so với cùng kỳ năm 2022. Giá xuất khẩu bình quân đạt 529 USD/tấn, tăng gần 9% so với mức bình quân cùng kỳ năm 2022.
Mức tăng trưởng trong quý này tốt hơn so với cùng kỳ năm 2022 ở cả các thị trường truyền thống và thị trường tiềm năng. Cụ thể, Philippines vẫn giữ vị trí thị trường nhập khẩu gạo lớn nhất của Việt Nam; đạt hơn 893.000 tấn với trị giá trên 450 triệu USD, tăng 33% về lượng và tăng 45% về kim ngạch so với cùng kỳ. Trung Quốc đứng thứ 2 khi xuất khẩu gạo Việt Nam đạt hơn 340.000 tấn với trị giá 199 triệu USD, tăng 91% về lượng và tăng 119% về kim ngạch so với cùng kỳ năm 2022.
Đáng chú ý, Việt Nam đã xuất khẩu hơn 148.500 tấn gạo sang Indonesia với trị giá gần 70 triệu USD; tăng “khủng” gần 180 lần về lượng và hơn 177 lần về kim ngạch so với cùng kỳ năm 2022. Xuất khẩu gạo sau EU cũng ghi nhận tăng trưởng gần 50%...
Nhận định về thị trường thời gian tới, Chủ tịch Hiệp hội Lương thực Việt Nam Nguyễn Ngọc Nam dự báo, cuối năm, giá lương thực sẽ tiếp tục biến động do tình hình biến đổi khí hậu, xung đột vũ trang… khiến các nước tăng cường dự trữ lương thực
Nhu cầu nhập khẩu gạo tại các thị trường truyền thống của Việt Nam như: Philippines, Trung Quốc, Indonesia và các quốc gia châu Phi sẽ tăng. Tại các nước EU, do xung đột chính trị giữa Nga và Ukraine khiến nhu cầu dự trữ lương thực tăng lên.
Trong khi nhu cầu nhập khẩu gạo tăng thì nguồn cung gạo từ các quốc gia xuất khẩu gạo hàng đầu thế giới như Ấn Độ, Pakistan tiếp tục hạn chế; giá gạo Thái Lan tăng do đồng Baht tăng giá trở lại. Việt Nam đang có lợi thế nguồn cung có sớm từ vụ Đông Xuân, sản lượng, chất lượng lúa gạo ổn định nên dự báo trong ngắn hạn, giá gạo Việt Nam vẫn ở mức tốt…
Những diễn biến này sẽ giúp các doanh nghiệp xuất khẩu gạo được hưởng lợi, ông Nam nói.
Để thúc đẩy ngành gạo tiếp tục tăng trưởng trong thời gian tới, Thứ trưởng Bộ Công thương Nguyễn Sinh Nhật Tân cho rằng, các Hiệp hội, doanh nghiệp, đơn vị có liên quan khẩn trương rà soát, có kiến nghị để Bộ Công Thương nghiên cứu, đề xuất sửa đổi các Nghị định về kinh doanh xuất khẩu gạo như Nghị định 103/2020/NĐ-CP, Nghị định 107/2018/NĐ-CP để tạo tiền đề, tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp.
Đồng thời, Bộ sẽ tiếp tục báo cáo Thủ tướng phê duyệt chiến lược xuất khẩu gạo tầm nhìn đến năm 2030 để các doanh nghiệp, địa phương có cơ sở tổ chức triển khai đồng bộ.
Ngoài ra, tiếp tục phối hợp với Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn trong việc cơ cấu lại chủng loại giống đặc thù, mã vùng trồng phục vụ cho chiến lược xuất nhập khẩu gạo, cơ cấu lại thị trường xuất khẩu... Chủ động đàm phán, giao dịch ký kết hợp đồng xuất khẩu có hiệu quả, nâng cao vị thế gạo Việt Nam tại một số thị trường tiêu thụ lớn.