Gia tăng kim ngạch xuất khẩu
Bình Dương là một trong những tỉnh dẫn đầu cả nước về phát triển công nghiệp với 3 trụ cột xuất khẩu: đồ gỗ, dệt may, da giày. Hiện nay, bối cảnh nhu cầu tiêu dùng thế giới chưa cải thiện, song xuất khẩu dệt may, giày da 9 tháng năm 2024 của tỉnh Bình Dương vẫn giữ đà phục hồi tích cực với mức tăng trưởng cao hơn so với cùng kỳ năm trước. Đặc biệt trong tháng 9, tín hiệu tăng trưởng xuất khẩu của 2 ngành dệt may và da giày khá rõ nét.
Theo Sở Công Thương tỉnh Bình Dương, vào những tháng cuối năm 2024, kim ngạch xuất khẩu sẽ tăng mạnh do có nhiều lễ hội, là cơ hội để ngành dệt may, giày da gia tăng kim ngạch xuất khẩu. Lũy kế 9 tháng đầu năm 2024, kim ngạch xuất khẩu dệt may ước đạt 2.341,9 triệu USD, tăng 12,8% với cùng kỳ 2023, chiếm tỷ trọng 9,1% kim ngạch xuất khẩu cả tỉnh. Ngành da lũy kế 9 tháng, kim ngạch xuất khẩu ước đạt 1.380,8 triệu USD, tăng 18,7% so cùng kỳ 2023, chiếm tỷ trọng 5,6% kim ngạch xuất khẩu cả tỉnh.
Ông Nguyễn Anh Tuấn, Phó Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Đầu tư Thái Bình (TBS Group), doanh nghiệp đã có đủ đơn hàng xuất khẩu cho toàn bộ năm 2024. Các dây chuyền sản xuất đang hoạt động hết công suất để đảm bảo tiến độ giao hàng cho các đối tác quốc tế. Mục tiêu của doanh nghiệp là tăng giá trị xuất khẩu năm 2024 lên ít nhất 20% so với năm trước.
Tuy vậy, theo bà Phạm Thị Xuân Trang, Chủ tịch Hiệp hội Dệt may Bình Dương, thách thức lớn hiện hữu đối với ngành dệt may, da giày đó là liên quan đến phát triển xanh, phát triển bền vững, đặc biệt yêu cầu minh bạch và tự chủ nguyên liệu sản xuất đầu vào nhằm gia tăng giá trị xuất khẩu, tận dụng tốt hơn lợi thế từ các hiệp định thương mại tự do (FTA).
Trong khi đó, theo ông Nguyễn Quang Vũ, Chủ tịch Hiệp hội Giày da Bình Dương, ngành giày da đang có những tín hiệu tăng trưởng tích cực nhưng việc phụ thuộc quá lớn vào nguồn cung nhập khẩu khiến ngành sản xuất trong nước đối mặt với nhiều rủi ro và khó khăn trong cạnh tranh. Chính vì thế, việc tự chủ nguyên phụ liệu là một trong những yếu tố sống còn để doanh nghiệp thăng hạng trong quá trình tham gia chuỗi sản xuất, nâng cao giá trị gia tăng cho sản phẩm.
Tăng cường tự chủ nguồn nguyên liệu là giải pháp cấp thiết
Ngành dệt may, giày da Việt Nam đang đứng trước những cơ hội lớn từ các hiệp định thương mại tự do, nhưng việc có thể tận dụng được hay không cần phải phát triển công nghiệp hỗ trợ, nguyên phụ liệu trong nước.
Trên thực tế, hiện các thị trường lớn như EU và Mỹ đã siết chặt quy định về truy xuất nguồn gốc sản phẩm và nguyên phụ liệu nhằm hướng tới một ngành công nghiệp bền vững hơn. Nếu không đáp ứng được các yêu cầu này, doanh nghiệp sẽ đối mặt với rủi ro bị đánh thuế và mất đi thị trường xuất khẩu. Bên cạnh đó, việc đảm bảo tự chủ nguồn nguyên liệu sản xuất cũng đang trở thành ưu tiên hàng đầu của các doanh nghiệp. Do vậy, việc hình thành trung tâm nguyên phụ liệu với ngành dệt may, giày da là vấn đề cần xúc tiến sớm để doanh nghiệp tự chủ nguyên liệu.
Đồng tình với quan điểm trên, Chủ tịch Hiệp hội Giày da Việt Nam (LEFASO) Nguyễn Đức Thuấn cũng nhấn mạnh, việc phát triển ngành công nghiệp hỗ trợ và tăng cường tự chủ nguồn nguyên liệu là giải pháp cấp thiết để nâng cao năng lực cạnh tranh của các doanh nghiệp Việt Nam trên thị trường quốc tế. Chiến lược phát triển công nghiệp Việt Nam đến năm 2025, tầm nhìn đến năm 2035 đã xác định dệt may - giày da là hai trong số 7 ngành công nghiệp ưu tiên của Việt Nam. Tuy nhiên, để tiếp tục phát triển ngành trong giai đoạn sắp tới, cần có những giải pháp đột phá để nâng cấp chuỗi giá trị ngành nhằm tạo ra những lợi ích bền vững.
“Để làm được điều này, cần phải thúc đẩy phát triển hoạt động của thị trường cung ứng nguyên phụ liệu theo hướng quy mô, chuẩn hóa và minh bạch. Từ đó giúp các doanh nghiệp trong ngành, đặc biệt là doanh nghiệp nhỏ và vừa nâng cao tính năng động, hiệu quả, có cơ hội vươn lên và tham gia vào chuỗi cung ứng ngành. Trên cơ sở đó, chúng tôi đã kiến nghị xây dựng khu trung tâm giao dịch phát triển nguyên phụ liệu và đổi mới sáng tạo ngành thời trang Việt Nam tại Bình Dương”, ông Nguyễn Đức Thuấn cho biết thêm.
Theo Chủ tịch Hiệp hội Giày da Bình Dương Nguyễn Quang Vũ, “với lợi thế giá thành cạnh tranh, vận chuyển thuận lợi, đa dạng chủng loại và chất lượng, Trung Quốc hiện vẫn là nguồn cung nguyên phụ liệu lớn nhất cho ngành da giày Việt Nam, tiếp đến là Thái Lan, Italia ... Ngoài ra, doanh nghiệp da giày trong nước còn nhập khẩu da thuộc từ Mỹ, Hàn Quốc và những thị trường khác, tuy nhiên tỷ trọng mỗi thị trường không cao. Công nghiệp hỗ trợ ngành da giày cần thiết có thêm một lộ trình dài hơi.”