Cơ cấu bảo đảm tính độc lập và chuyên nghiệp

Ngay từ khi mới được thành lập, cơ cấu, tổ chức của Thanh tra Quốc hội đã được Quốc hội chú trọng nhằm bảo đảm tính độc lập và chuyên nghiệp trong quá trình thực hiện chức năng của cơ quan này. Cơ cấu của Thanh tra Quốc hội gồm có: Thanh tra viên, Phó thanh tra và đội ngũ giúp việc.

Thanh tra viên (Ombudsman/Parliamentary Ombudsman):  

Thanh tra viên chính là chức vụ trọng tâm của cơ quan Thanh tra Quốc hội. Họ là người chịu trách nhiệm thực hiện chức năng, nhiệm vụ của cơ quan thanh tra. Do đó, thủ tục bổ nhiệm thanh tra viên được quy định chặt chẽ cũng như tiêu chí để lựa chọn thanh tra viên đòi hỏi khá cao cả về trình độ chuyên môn lẫn phẩm chất đạo đức và uy tín của người này trước công chúng. Cụ thể: Việc hình thành chức danh Thanh tra Quốc hội (Thanh tra viên) được tiến hành thông qua thủ tục chặt chẽ, cùng với đó là những tiêu chuẩn khắt khe cả về năng lực chuyên môn lẫn phẩm chất đạo đức nhằm chọn ra được người thực sự xứng đáng và được Quốc hội tin tưởng giao phó trọng trách quan trọng là giám sát nền hành chính công.

Thời kỳ đầu, pháp luật Thụy Điển quy định: Thanh tra Quốc hội Thụy Điển do Ủy ban đặc biệt gồm 48 thành viên của Quốc hội bầu, có nhiệm kỳ 4 năm. Còn theo Đạo luật Nghị viện hiện hành, thủ tục bầu Thanh tra Quốc hội được tiến hành tương tự như bầu đại biểu Quốc hội theo nguyên tắc bỏ phiếu kín. Công việc chuẩn bị sẽ giao cho Ủy ban Hiến pháp của Quốc hội thực hiện. Quốc hội có thể bãi nhiệm Thanh tra viên theo đề xuất của Ủy ban Hiến pháp nếu thấy không còn tin tưởng và việc bầu Thanh tra viên mới phải được tiến hành ngay để bảo đảm thực hiện nhiệm vụ của Thanh tra Quốc hội. Nhiệm kỳ của Thanh tra Quốc hội được bầu thay thế cũng là 4 năm.

Tiêu chuẩn của Thanh tra Quốc hội được đặt ra dựa trên hai phương diện là năng lực chuyên môn và phẩm chất đạo đức: Theo đó, pháp luật Thụy Điển quy định, Thanh tra viên phải là người am hiểu pháp luật và nổi bật về tính chính trực. Trên thực tế, để đáp ứng được tiêu chuẩn trên, người được bầu làm Thanh tra Quốc hội thường được chọn từ các thẩm phán. Thời gian đầu, Thụy Điển chỉ bầu 1 Thanh tra viên, sau này, tăng lên 4 Thanh tra viên, trong đó có 1 Thanh tra viên làm Trưởng Văn phòng Thanh tra Quốc hội (Chief Parliamentary Ombudsman). Trưởng Văn phòng Thanh tra có quyền phân bổ công việc theo khu vực cho các Thanh tra viên còn lại, tuy nhiên, điều này không có nghĩa là Thanh tra viên khác phụ thuộc vào Trưởng Thanh tra, khi thực hiện nhiệm vụ, họ hoàn toàn độc lập với nhau.

Các thanh tra Quốc hội Phần Lan
Các thanh tra Quốc hội Phần Lan    

Phó Thanh tra (Deputy Ombudsman)

Thông thường, Phó Thanh tra được hiểu là người giúp việc cho Thanh tra viên và có thể đảm nhận vai trò của Thanh tra viên khi Thanh tra viên bị bãi nhiệm hoặc vì lý do sức khỏe không đảm nhận được công việc. Tuy nhiên, Phó Thanh tra Quốc hội của Thụy Điển được quy định khá đặc thù: Nếu như hầu hết các quốc gia quy định Phó thanh tra là thành viên cứng trong cơ cấu Văn phòng Thanh tra Quốc hội và được xác định rõ số lượng thì ở Thụy Điển, chức danh này có thể có hoặc không (do Quốc hội quyết định, số lượng cũng không định sẵn, có thể 1 hoặc nhiều hơn); nhiệm kỳ cũng không quy định cố định (thường sẽ có nhiệm kỳ 2 năm nhưng cũng có thể nhiệm kỳ dài hơn theo quyết định của Quốc hội).

Tiêu chuẩn Phó thanh tra cũng có điểm đáng chú ý là một Phó thanh tra trước đó đã giữ chức vụ như là một Thanh tra Quốc hội. Thông thường, Phó thanh tra được bầu để thực hiện nhiệm vụ của Thanh tra viên khi người này vì lý do sức khỏe hay vì một lý do đặc biệt nào khác không thể thực hiện được nhiệm vụ hoặc là có phát sinh nhu cầu mới cần tới dịch vụ Thanh tra Quốc hội. Như vậy, quan niệm về vai trò của “Phó Thanh tra” của Thụy Điển có phần như là sự bổ trợ cho Thanh tra Quốc hội trong trường hợp cần thiết hơn là đóng vai trò là người giúp việc thường xuyên cho Thanh tra như cách hiểu thông thường.

Tổ chức Thanh tra Quốc hội Phần Lan khá tương đồng với Thanh tra Quốc hội của Thụy Điển. Thanh tra và các Phó thanh tra đều phải do Quốc hội bầu với nhiệm kỳ 4 năm và có thể được tái bổ nhiệm khi kết thúc nhiệm kỳ. Trong trường hợp có căn cứ rõ ràng cho rằng các Thanh tra đã thực hiện những hành vi vi phạm pháp luật, vượt quá thẩm quyền giám sát, lợi dụng chức vụ quyền hạn để trục lợi, Quốc hội có quyền điều tra, khởi tố và bãi miễn Thanh tra Quốc hội trước thời hạn trong nhiệm kỳ đương nhiệm. Tuy nhiên, số lượng Thanh tra Quốc hội của Phần Lan không giống Thụy Điển chỉ gồm 1 Thanh tra và quy định cứng số lượng phó Thanh tra là 2 người.                                                           

Đội ngũ giúp việc

Mặc dù pháp luật không quy định cụ thể nhưng về cơ bản, Thanh tra Quốc hội luôn được sự trợ giúp của đội ngũ giúp việc đông đảo. Ở Thụy Điển, mỗi Thanh tra Quốc hội có khoảng 50 nhân viên giúp việc, trong đó có từ 30 đến 35 người là các luật gia hoặc cán bộ tư pháp và 15 người làm công tác hành chính. Thanh tra Quốc hội Phần Lan cũng có đội ngũ giúp việc khá đông đảo. Thanh tra và hai Phó Thanh tra đều có quyền chỉ định đội ngũ thư ký cho mình là những người có kiến thức pháp luật, bao gồm: 4 cố vấn pháp luật, 18 nhân viên pháp lý, 2 điều tra viên, nhân viên thông tin và nhân viên văn phòng. Có thể thấy, hiệu quả của Thanh tra Quốc hội được bảo đảm phần nào nhờ đội ngũ giúp việc số lượng lớn, có trình độ chuyên môn cao, hỗ trợ cho Thanh tra thực hiện rất nhiều công việc đòi hỏi sự chuyên nghiệp trong quá trình thực hiện chức năng của mình.

Về tổ chức, Thanh tra Quốc hội có văn phòng riêng, Thanh tra Quốc hội sẽ chủ động quy định nguyên tắc hoạt động cho Văn phòng Thanh tra. Bên cạnh đó, ngân sách phục vụ cho Thanh tra Quốc hội cũng được lấy trực tiếp từ ngân sách nhà nước mà không phải thông qua cơ quan nào nhằm bảo đảm tính độc lập cho Thanh tra.

Nghị viện thế giới

Chế độ nghị viện Uzbekistan: Sự gặp gỡ của giá trị truyền thống và nền dân chủ hiện đại
Nghị viện thế giới

Chế độ nghị viện Uzbekistan: Sự gặp gỡ của giá trị truyền thống và nền dân chủ hiện đại

Xây dựng nhà nước pháp quyền là một quá trình phức tạp. Tuy nhiên, vào đầu thế kỷ XXI, một chân lý đã được khẳng định: một quốc gia sẽ không thể có nền dân chủ hoàn chỉnh nếu không có một quốc hội được trao toàn quyền. Ngày nay, Uzbekistan đang thực hiện những cải cách nhất quán để phát triển các thể chế dân chủ trên cơ sở đẩy mạnh vai trò của Quốc hội. Sự phát triển của chế độ nghị viện ở Uzbekistan có những nét đặc thù, là sự gặp gỡ giữa bản sắc dân tộc và các nguyên tắc dân chủ phổ quát.

Hành động vì sự phát triển và công bằng xã hội
Nghị viện thế giới

Hành động vì sự phát triển và công bằng xã hội

Với chủ đề bao trùm “Hành động của nghị viện vì sự phát triển và công bằng xã hội”, Đại hội đồng lần thứ 150 của IPU sẽ tập trung làm rõ những cam kết của nghị viện nhằm thúc đẩy các mục tiêu giảm nghèo, bảo đảm việc làm, thúc đẩy hòa nhập xã hội và tăng cường sự tham gia của các nhóm thiểu số vào quá trình ra quyết định.

Khẳng định vị thế Uzbekistan
Nghị viện thế giới

Khẳng định vị thế Uzbekistan

Lần đầu tiên trong lịch sử Trung Á, Đại hội đồng Liên minh Nghị viện Thế giới lần thứ 150 (IPU-150) sẽ diễn ra tại Thủ đô Tashkent của Uzbekistan. Việc Uzbekistan đăng cai hội nghị lớn nhất của cơ quan nghị viện thế giới là sự công nhận của cộng đồng quốc tế đối với hiệu quả của các cải cách đang được thúc đẩy ở Uzbekistan cũng như cho thấy ảnh hưởng ngày càng tăng của Uzbekistan trên trường quốc tế.

Từ Paris đến Tashkent: Hành trình bền bỉ vì chủ nghĩa nghị viện
Nghị viện thế giới

Từ Paris đến Tashkent: Hành trình bền bỉ vì chủ nghĩa nghị viện

Ngày 5.4 tới, Liên minh Nghị viện Thế giới (IPU) sẽ tổ chức lễ kỷ niệm Đại hội đồng lần thứ 150 (IPU-150) tại Thủ đô Tashkent của Uzbekistan. Đây là dịp để nhìn lại hành trình 136 năm qua của IPU, kể từ Đại hội đồng đầu tiên tại Paris năm 1889, nhìn lại những sự kiện tôn vinh tinh thần hợp tác bền bỉ giữa các nghị sĩ trên toàn thế giới cũng như một lần nữa khẳng định vai trò, vị trí và phạm vi hoạt động ngày càng được mở rộng trên toàn cầu của IPU.

Nguồn ITN
Nghị viện thế giới

Phát triển đường sắt bằng công nghệ và pháp lý

Nhật Bản là một trong những quốc gia có hệ thống đường sắt phát triển nhất thế giới, đặc biệt nổi bật với mạng lưới đường sắt cao tốc Shinkansen. Thành công này không chỉ đến từ công nghệ tiên tiến bảo đảm an toàn hàng đầu, mà còn nhờ khung pháp lý chặt chẽ và chiến lược phát triển hợp lý.

thechinaproject.com
Nghị viện thế giới

“Rồng sắt” hiện đại - biểu tượng sức mạnh công nghệ

Từ Vạn Lý Trường thành - kỳ quan của quá khứ - đến mạng lưới đường sắt cao tốc - biểu tượng của thời đại mới, Trung Quốc không ngừng ghi dấu những thành tựu vĩ đại. Chỉ trong hơn một thập kỷ, đất nước gấu trúc đã tận dụng nguồn lực khổng lồ, công nghệ tiên tiến và năng lực triển khai vượt trội để xây dựng hệ thống đường sắt cao tốc lớn nhất, hiện đại nhất thế giới. Không chỉ định hình lại giao thông trong nước, mạng lưới này còn trở thành biểu tượng cho sự phát triển, sức mạnh công nghệ và tầm ảnh hưởng ngày càng lớn của Trung Quốc.

Malaysia: Tiệm cận tiêu chuẩn quốc tế về quản trị dữ liệu
Quốc tế

Malaysia: Tiệm cận tiêu chuẩn quốc tế về quản trị dữ liệu

Nhờ những nỗ lực bảo vệ dữ liệu cá nhân, Malaysia đã trở thành thành viên của Thỏa thuận thực thi quyền riêng tư xuyên biên giới của Tổ chức Hợp tác kinh tế châu Á - Thái Bình Dương năm 2023. Vào năm 2024, quốc gia này tiếp tục sửa đổi Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân (PDPA) ban hành năm 2010. Được thiết kế để hiện thực hóa cam kết củng cố niềm tin trong nước và hỗ trợ các nhà đầu tư nước ngoài, PDPA sửa đổi được kỳ vọng sẽ đưa Malaysia tiến gần hơn đến các tiêu chuẩn quốc tế và tìm kiếm sự công nhận từ các nước trong khu vực cũng như trên thế giới về bảo mật dữ liệu.

Nền tảng của niềm tin trong kỷ nguyên số
Quốc tế

Nền tảng của niềm tin trong kỷ nguyên số

Sau 3 năm có hiệu lực kể từ năm 2022, Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân (PDPA) của Thái Lan đã chứng minh là một bước đi đúng đắn cần thiết, tạo ra một bộ tiêu chuẩn rõ ràng cho việc bảo vệ các thông tin cá nhân, giúp các doanh nghiệp địa phương nâng cao uy tín trên trường quốc tế.

Kết quả ấn tượng
Nghị viện thế giới

Kết quả ấn tượng

Năm 2015, Pháp ban hành Luật NOTRe nhằm cải cách chính quyền địa phương, giảm chi phí hành chính, tinh gọn bộ máy và nâng cao hiệu quả quản lý. Luật NOTRe được ban hành với các biện pháp chính như sáp nhập vùng hành chính, giảm số lượng hội đồng địa phương và tăng quyền tự chủ cho chính quyền cơ sở.

www.kl.dk
Nghị viện thế giới

Đan Mạch: Cải tổ cấu trúc mang tính lịch sử

Vào năm 2007, Đan Mạch đã trải qua một trong những cuộc cải cách chính quyền địa phương quan trọng nhất trong lịch sử đất nước, tạo ra một cấu trúc khu vực công hiệu quả và hiện đại hơn bằng cách giảm số lượng đô thị từ 271 xuống còn 98. Đồng thời, 14 tỉnh đã bị bãi bỏ và thay thế bằng 5 vùng hành chính lớn hơn.

Nguồn: ITN
Quốc tế

Hoài bão trở thành vựa lương thực của thế giới

Indonesia đang đẩy nhanh quá trình chuyển đổi từ nông nghiệp truyền thống sang nông nghiệp hiện đại thông qua phát triển các cụm nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao. Chiến lược này nhằm giảm tối đa chi phí sản xuất lên đến 50% và tăng gấp đôi sản lượng, hướng đến mục tiêu trở thành vựa lương thực của thế giới.

Nguồn: ITN
Quốc tế

Khung pháp lý toàn diện

Indonesia thiết lập một hệ thống pháp lý toàn diện để điều chỉnh và phát triển lĩnh vực nông nghiệp, tập trung vào tính bền vững, an ninh lương thực, cũng như tăng trưởng kinh tế. Trong đó, một số đạo luật, chính sách quan trọng có vai trò định hình ngành nông nghiệp của quốc gia này.

Nguồn: ITN
Quốc tế

Thu hút thanh niên làm nông nghiệp công nghệ cao

Indonesia đang triển khai một chiến lược đầy tham vọng nhằm thu hút 50.000 thanh niên tham gia vào lĩnh vực nông nghiệp hiện đại, với mục tiêu bảo đảm mức thu nhập tối thiểu 10 triệu rupiah (tương đương 640 USD) mỗi tháng. Đây là mức cao gấp 5 lần so với thu nhập trung bình hiện tại của nông dân Indonesia, thể hiện quyết tâm hiện đại hóa ngành nông nghiệp và giải quyết tình trạng thiếu hụt lao động trẻ trong lĩnh vực này.

Cải cách mạnh mẽ tuyển sinh đại học
Nghị viện thế giới

Cải cách mạnh mẽ tuyển sinh đại học

Kỳ thi vào đại học ở Hàn Quốc càng trở nên được quan tâm nhiều hơn khi có những nghi ngờ về hiệu quả của kỳ thi gia tăng vì một số nội dung trọng tâm của bài thi nằm ngoài chương trình học chính khóa. Có những ý kiến cho rằng, kết quả kỳ thi là “bài kiểm tra sự giàu có” bởi chỉ những gia đình có điều kiện cho con học luyện thi thêm mới có thể vượt qua; trước tình hình đó, tháng 7.2023, Bộ Giáo dục Hàn Quốc tuyên bố nội dung cải cách mạnh mẽ đối với kỳ thi tuyển sinh đại học cũng như kiểm soát chặt chẽ hoạt động dạy thêm, học thêm nhằm mang lại những kỳ thi đại học công bằng.

Tấm vé vào đại học “nặng” đến mức nào?
Nghị viện thế giới

Tấm vé vào đại học “nặng” đến mức nào?

Vào tháng 11 hàng năm, có khoảng nửa triệu học sinh Hàn Quốc tham dự thi tuyển sinh đại học, được gọi là "Suneung" theo tiếng Hàn hoặc tên gọi tiếng Anh là CSAT. Thi vào các trường top đầu là một áp lực khó khăn nhất đối với các gia đình và học sinh. Mọi hy vọng của xã hội, gia đình và bản thân các học sinh đều đặt trọn vào kỳ thi đại học với quan niệm cho rằng, kết quả thi quyết định thu nhập và thậm chí cả cuộc đời sau này của một người.

Hàn Quốc cải cách tuyển sinh đại học, hạn chế dạy thêm: Nghịch lý học chính khóa - học thêm
Nghị viện thế giới

Hàn Quốc cải cách tuyển sinh đại học, hạn chế dạy thêm: Nghịch lý học chính khóa - học thêm

Ở một số trường học, ngay trên các lớp học chính khóa, đã có những học sinh cuối cấp mang bài tập của lớp học thêm đến làm hoặc ngủ thiếp do phải tham gia lớp học thêm vào ban đêm; nguyên nhân là bởi nếu không tham gia học thêm ngoài thời gian học chính khóa, các sĩ tử sẽ khó lòng vượt qua được kỳ thi đại học mang tính "sống còn" với những đề thi không có trong chương trình chính khóa. Thực tế này đã tạo nên cuộc đua chi tiêu mạnh của các bậc phụ huynh cho giáo dục tư nhân, đặc biệt là các lò luyện thi, dẫn đến tình trạng bất công bằng trong tiếp cận giáo dục.