Củng cố nền tảng pháp lý
Indonesia đã thông qua nhiều luật quan trọng như Luật số 18 năm 2012 về lương thực, quy định trách nhiệm của Chính phủ trong việc bảo đảm nguồn cung thực phẩm, kiểm soát giá cả và bảo đảm an toàn thực phẩm; Luật số 39 năm 2014 về cây công nghiệp, thiết lập các tiêu chuẩn quản lý đối với các ngành trồng trọt chủ lực như dầu cọ, cao su, ca cao và cà phê; Luật số 29 năm 2000 về bảo vệ giống cây trồng, bảo đảm quyền sở hữu trí tuệ của các nhà lai tạo giống, khuyến khích đổi mới công nghệ trong nông nghiệp.

Nguồn: ITN
Ngoài ra, Luật số 22 năm 2019 về hệ thống canh tác nông nghiệp bền vững đưa ra các nguyên tắc bảo vệ tài nguyên thiên nhiên, môi trường và cải thiện phúc lợi cho nông dân. Luật số 11 năm 2020 về Tạo việc làm (còn gọi là Luật Omnibus) giúp đơn giản hóa các thủ tục đầu tư và quản lý đất đai, tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp và nông dân. Đặc biệt, Sắc lệnh Tổng thống số 66 năm 2021 đã thành lập Cơ quan Lương thực quốc gia, một cơ quan chịu trách nhiệm điều phối chính sách lương thực, ổn định nguồn cung và bảo đảm an ninh dinh dưỡng, trong khi Quy định Chính phủ số 52 năm 2023 cập nhật các nội dung nhằm nâng cao hiệu quả sản xuất nông nghiệp, hỗ trợ phát triển ngành theo hướng bền vững.
Những chương trình sát sườn
Bên cạnh hệ thống pháp lý, Indonesia cũng đang triển khai nhiều chương trình nhằm tăng sản lượng nông nghiệp và bảo đảm an ninh lương thực. Chính phủ đang mở rộng diện tích đất trồng lúa với kế hoạch phát triển 3 triệu ha ruộng lúa để giải quyết khủng hoảng lương thực toàn cầu và ổn định nguồn cung. Chương trình này tập trung vào việc sử dụng giống lúa chất lượng cao, hệ thống tưới tiêu hiện đại và cơ giới hóa sản xuất. Nó được kỳ vọng sẽ tạo ra cơ hội việc làm trong lĩnh vực nông nghiệp, song song với kích thích tăng trưởng kinh tế ở khu vực nông thôn. Ngoài ra, chiến lược điện khí hóa nông nghiệp cũng đang được thúc đẩy nhằm khuyến khích nông dân chuyển từ máy móc chạy dầu diesel sang sử dụng thiết bị điện, giúp giảm chi phí sản xuất và bảo vệ môi trường. Trong lĩnh vực đường, để tăng cường dự trữ lương thực và ổn định giá đường trong nước trước tháng Ramadan, Indonesia có kế hoạch nhập khẩu khoảng 200.000 tấn đường thô. Sản lượng đường trắng ước tính của quốc gia này trong năm là 2,6 triệu tấn so với nhu cầu là 2,84 triệu tấn..
Hướng tới mục tiêu hiện đại hóa nông nghiệp, Indonesia đang đẩy mạnh ứng dụng công nghệ vào sản xuất và quản lý chuỗi cung ứng. Chương trình "Làng Kỹ thuật số" giúp nông dân ứng dụng công nghệ thông minh vào sản xuất và phân phối nông sản, cải thiện hiệu quả sản xuất và tăng cường quản lý chuỗi cung ứng. Một sáng kiến quan trọng khác là nền tảng "Digital Command Center" (DCP), được hợp tác phát triển giữa Tổ chức Lương thực và nông nghiệp thế giới (FAO), Đại học Gadjah Mada và Bộ Nông nghiệp Indonesia, cho phép ghi nhận dữ liệu theo thời gian thực, hỗ trợ Chính phủ ra quyết định chính xác hơn trong hoạch định chính sách nông nghiệp. Đây chính là giải pháp quan trọng trong Chiến lược số hóa nông nghiệp được Indonesia triển khai từ tháng 2.2023, đặt mục tiêu đến năm 2027 sẽ hoàn thiện cơ sở dữ liệu tích hợp về đất nông nghiệp, hệ thống cảnh báo sớm kỹ thuật số và nền tảng thu thập, phân tích dữ liệu nông nghiệp.

Nguồn: ITN
Nhằm thu hút lao động trẻ tham gia vào ngành nông nghiệp, Indonesia còn triển khai nhiều chương trình đào tạo và hỗ trợ khởi nghiệp. Từ năm 2019, Chính phủ đã đào tạo kỹ năng cho 1,6 triệu nông dân trẻ, giúp họ nắm vững kỹ thuật canh tác hiện đại, quản lý đất đai và tiếp thị sản phẩm trực tuyến. Ngoài ra, Chính phủ cũng hỗ trợ các startup công nghệ nông nghiệp, điển hình như CeriTech Indonesia, một công ty ứng dụng Internet of Things (IoT) để quản lý thu hoạch cà phê, tối ưu hóa quy trình sản xuất và bảo đảm chất lượng sản phẩm. Song song đó, Indonesia đang đẩy mạnh chương trình B40 biodiesel, dự kiến triển khai đầy đủ vào tháng 3.2025, trong đó 40% nhiên liệu diesel sẽ được thay thế bằng dầu cọ. Sáng kiến này nhằm mục đích giảm sự phụ thuộc vào dầu diesel nhập khẩu và có ý nghĩa quan trọng đối với ngành công nghiệp dầu cọ trong nước.
Ngành nông nghiệp đóng vai trò quan trọng trong nền kinh tế Indonesia, đóng góp khoảng 14% GDP và là nguồn thu nhập chính của hàng triệu lao động. Thực tế, đây vẫn là ngành tạo ra việc làm lớn nhất ở quốc gia Đông Nam Á này. Tổng giá trị nhập khẩu nông sản năm 2022 vượt 28 tỷ USD, chủ yếu là lúa mì, đậu nành, gạo, thịt bò và nguyên liệu thức ăn chăn nuôi. Để hỗ trợ việc hoạch định chính sách dài hạn, Tổng điều tra nông nghiệp 2023 đã được thực hiện để cập nhật dữ liệu chính xác hơn về ngành nông nghiệp.
Có thể thấy, thông qua các luật, quy định, chương trình và sáng kiến, Indonesia đang đẩy mạnh các cải cách pháp lý và chương trình phát triển nông nghiệp nhằm hiện đại hóa ngành, bảo đảm an ninh lương thực, phát triển kinh tế, bảo vệ môi trường và nâng cao đời sống nông dân. Những nỗ lực này không chỉ giúp tăng năng suất lẫn tính bền vững, mà còn tạo động lực cho thế hệ trẻ và ứng dụng công nghệ vào sản xuất nông nghiệp. Indonesia đang hướng tới nền nông nghiệp hiện đại, cạnh tranh và tự chủ hơn trong tương lai.