Đó là nhận định của các chuyên gia, nhà khoa học tại Hội thảo Khoa học Quốc gia với chủ đề “Phân tích định lượng các vấn đề kinh tế và xã hội trong môi trường số - lần 3” do Học viện Chính sách và Phát triển, Trường Đại học Hà Nội và Trường Đại học Thương mại phối hợp tổ chức, tại Hà Nội, ngày 21.3.

Kinh tế số tác động sâu rộng

Phát biểu khai mạc tại Hội thảo, Giám đốc Học viện Chính sách và Phát triển PGS. TS Trần Trọng Nguyên nhấn mạnh tầm quan trọng của chuyển đổi số, kinh tế số trong giai đoạn hiện nay.

“Quá trình chuyển đổi số là một quá trình mang tính toàn diện, tác động đến tất cả các lĩnh vực của đời sống xã hội như, kinh tế, chính trị, văn hóa, giáo dục, y tế… Đồng thời, tạo ra những đột phá trong cách thức hoạt động sản xuất, kinh doanh, nâng cao năng suất, giảm chi phí cho các doanh nghiệp của nhiều lĩnh vực, thúc đẩy nền kinh tế Việt Nam tăng trưởng, phát triển.

Trong bối cảnh đó, kinh tế số đang trở thành đặc trưng và xu hướng phát triển quan trọng được nhiều quốc gia nghiên cứu, phát triển. Với dân số gần một trăm triệu người, Việt Nam đang được đánh giá là một trong những quốc gia có tốc độ phát triển kinh tế ở mức khá cao trong khu vực ASEAN, Chính phủ Việt Nam cũng thể hiện rõ quyết tâm, định hướng và nỗ lực hành động mạnh mẽ trong việc thúc đẩy phát triển kinh tế số.…”, PGS. TS Trần Trọng Nguyên khẳng định.

Phát biểu tạiPhiên toàn thể, Phó Vụ trưởng Vụ Hệ thống Tài khoản quốc gia (Tổng cục Thống kê) Nguyễn Thị Thu Hươngtrình bày về quá trình xây dựng hệ thống chỉ tiêu đo lường Kinh tế số và phương pháp đo lường kinh tế số trong GDP, GRDP tại Việt Nam.

Phó Vụ trưởng Vụ Hệ thống Tài khoản quốc giaNguyễn Thị Thu Hương cho rằng, trong thời kỳ công nghiệp 4.0 phát triển mạnh mẽ, công nghệ và đổi mới sáng tạo đóng vai trò quan trọng trong chuyển đổi mô hình tăng trưởng. Công nghệ thông tin ngày càng được ứng dụng trong tất cả các ngành, các lĩnh vực và mọi mặt của đời sống xã hội.

“Kinh tế số đang phát triển mạnh mẽ trên thế giới, vừa là thách thức, vừa là cơ hội để Việt Nam có thể tận dụng phát triển kinh tế trong bối cảnh hội nhập toàn cầu. Để đạt được mục tiêu Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, Quyết định của Thủ tướng Chính phủ đề ra về phát triển kinh tế số, đòi hỏi phải thực hiện nhiều giải pháp đồng bộ để nhận diện và đo lường kinh tế số, từ đó, đề xuất cách thức thực hiện phù hợp với thực tế. Do vậy, việc thống kê đo lường quy mô nền kinh tế số là rất cần thiết, đặc biệt đo lường đóng góp giá trị tăng thêm của kinh tế số trong GDP…”, Phó Vụ trưởng Nguyễn Thị Thu Hương khẳng định.

Đóng góp lớn trong hoạch định chính sách

Hội thảo diễn ra với 1 Phiên toàn thể và 3 Phiên song song. Theo Ban Tổ chức, đã có 50 bài viết được lựa chọn đưa vào kỷ yếu Hội thảo, 11 báo cáo đưa ra tại Hội thảo được đánh giá là có giá trị về nội dung học thuật, đa dạng hóa các công cụ mô hình và có ý nghĩa thực tiễn.

Các báo cáo cũng nhận được nhiều ý kiến đóng góp quý báu nhằm giúp các nhà khoa học phát triển những hướng nghiên cứu tiếp theo để làm rõ các vấn đề: Nghiên cứu định lượng các vấn đề kinh tế - xã hội để đưa ra các chính sách, chiến lược, quy hoạch, kế hoạch, đầu tư phát triển cho Việt Nam; Nghiên cứu định lượng về quản trị kinh doanh, tài chính, kế toán, marketing, du lịch tại các doanh nghiệp trong bối cảnh chuyển đổi số và phát triển kinh tế số; Phân tích, dự báo các vấn đề kinh tế - xã hội dựa trên công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI) và dữ liệu lớn (big data).

Tại Hội thảo, cácdiễn giả, nhà khoa học, nhà nghiên cứu, chuyên gia và chuyên gia cho rằng, việc chia sẻ, phân tích kết quả nghiên cứu và kinh nghiệm về phát triển các công cụ định lượng góp phần quan trọng vào việc hoạch định chính sách cũng như giải quyết các vấn đề kinh tế - xã hội trong công cuộc chuyển đổi số.

Trong Phiên toàn thể, GS. TS Christine Thomas-Agnan (Đại học Toulouse 1 Capitole, Cộng hòa Pháp) đã trình bày nghiên cứu của mình về phân tích dữ liệu đa hợp trong một ứng dụng cụ thể với mô hình thống kê đánh giá mối quan hệ giữa đặc điểm kinh tế - xã hội của vùng lãnh thổ và kết quả của các ứng cử viên khác nhau trong cuộc bầu cử tổng thống vòng 1, năm 2022 tại Pháp.

GS. Christine phân tích về cách toán học tương tác với xã hội các vấn đề thông qua một câu hỏi xã hội học về bầu cử. “Cách tiếp cận của chúng tôi không nhằm mục đích dự đoán kết quả của các cuộc bầu cử trong tương lai dựa trên dữ liệu lịch sử mà là xây dựng một công cụ có khả năng đánh giá các hiện tượng nhân khẩu học hoặc kinh tế xã hội tiềm năng có thể ảnh hưởng như thế nào kết quả bầu cử. Tuy nhiên, trong lĩnh vực xã hội học bầu cử, người ta thường phân tích các mối liên hệ giữa hai hiện tượng bằng cách đơn giản đặt cạnh nhau và nhận xét về hai đại diện. Để phân tích sâu hơn bằng các công cụ thống kê tiên tiến hơn, từ đó xây dựng một mô hình có khả năng thiết lập các mối quan hệ phức tạp hơn giữa các hiện tượng này...”, GS. Christine chỉ rõ

Các chuyên gia cũng đánh giá, những kết quả nghiên cứu, kinh nghiệm và các phương pháp nghiên cứu định lượng được chia sẻ, phân tích tại Hội thảo, có thể áp dụng cho việc ban hành các chính sách, chiến lược, quy hoạch, đầu tư phát triển kinh tế - xã hội cho Việt Nam. Đồng thời, góp phần ứng dụng trong giảng dạy, thúc đẩy hoạt động nghiên cứu khoa học giữa giảng viên và sinh viên, tăng cường sự gắn kết giữa Nhà trường và doanh nghiệp nhằm đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao.

Ở Phiên song song thứ hai do PGS. TS Đào Thị Thanh Bình (Trường Đại học Hà Nội) làm chủ tọa với các báo cáo tham luận đi sâu về ứng dụng của phân tích định lượng tại các doanh nghiệp trong bối cảnh chuyển đổi số và phát triển kinh tế số.

Ths. ĐàoMai Hương(Trường Đại học Hà Nội) đã chia sẻ về nghiên cứu về ảnh hưởng của môi trường - xã hội - quản trị (ESG) và thao túng lợi nhuận lên kết quả hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp khối ASEAN. Việc nghiên cứu ESG có thể tăng thêm chi phí cho các danh nghiệp nhưng có thể mang lại lợi nhuận lâu dài cho các doanh nghiệp… Những nghiên cứu về  ESG có thể giúp các doanh nghiệp đưa ra quyết đinh, phương thức hoạt động hiệu quả và phát triển ổn định, bền vững hơn.