Góp ý Dự thảo Luật Đấu thầu (sửa đổi):

Quy định rõ trách nhiệm trong đấu thầu

Hôm nay, 24.5, Quốc hội thảo luận tại hội trường về dự thảo Luật Đấu thầu (sửa đổi). Nghiên cứu dự luật này, Luật sư Trương Thanh Đức - Giám đốc Công ty TNHH Luật ANVI cho rằng, việc sửa đổi toàn diện Luật Đấu thầu là cần thiết. Trong đó, cần chú trọng làm rõ trách nhiệm của các chủ thể có liên quan đến đấu thầu.

Quy định rõ trách nhiệm trong đấu thầu -0
Luật sư Trương Thanh Đức, Giám đốc Công ty TNHH Luật ANVI, Trọng tài viên Trung tâm Trọng tài Quốc tế Việt Nam

Tăng cường giám sát, theo dõi hoạt động đấu thầu

- Thưa ông, dự thảo Luật Đấu thầu (sửa đổi) quy định về hình thức lựa chọn thầu, chỉ định thầu trong trường hợp đặc biệt, theo ông đã đáp ứng được điều kiện lựa chọn nhà thầu trong việc mua sắm đặc thù hoặc mua sắm trong phòng, chống dịch bệnh hay chưa?

- Điều kiện để lựa chọn nhà thầu, chỉ định thầu trong trường hợp đặc biệt tại dự thảo Luậtđã tương đối rõ ràng và đầy đủ. Dự thảo Luật cũng quy định tất cả các thông tin về quá trình lựa chọn nhà thầu và kết quả thực hiện hợp đồng (trong đó có nội dung về chất lượng hàng hóa, dịch vụ, công trình) phải được công khai trên Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia, thiết lập hệ thống cơ sở dữ liệu quốc gia về nhà thầu để phục vụ cho việc đánh giá uy tín của nhà thầu và chất lượng sử dụng của hàng hóa mà nhà thầu đã cung cấp, làm cơ sở loại bỏ nhà thầu không có uy tín và hàng hóa không bảo đảm chất lượng…

Tuy nhiên, về hồ sơ điều kiện gói thầu cụ thể còn quyết định ở những người triển khai, những người có vai trò thẩm định. Vì vậy, theo tôi phải có những quy định để ràng buộc, giám sát, tăng cường trách nhiệm giải trình và hạn chế những tiêu cực, nhũng nhiễu, thông thầu bất thường của các ban tổ chức đấu thầu. Điều này yêu cầu tổng thể của rất nhiều luật, công tác tổ chức cán bộ, đạo đức công vụ… mà không riêng Luật Đấu thầu.

- Thiếu quy định cụ thể về hồmời thầu sẽ dẫn tới tình trạng “cài cắm” tiêu chí đánh giá,không bình đẳng, không lành mạnh trong quá trình tổ chức đấu thầu, thưa ông ? 

- Theo tôi,hồ sơ mời thầu hiện nay trong luật có thể là chưa rõ,nhưng nghị định, thông tư về các gói thầu đã được triển khai, nhắc nhởhướng dẫn vô cùng chi tiết, đầy đủ.Tuy nhiên,việc cài cắm thì khó có luật nào có thể giải quyết được, vấn đề đặt ra là ai sẽ là người chịu trách nhiệm đảm bảo công tác đấu thầu được tổ chức theo đúng quy định, không bị lợi dụng.

Do vậy, phải đề cao trách nhiệm giải trình và thanh tra, kiểm tra.Những gói thầu của đơn vị nào thì đơn vị đó phải tham gia từ trước, trong và sau quá trình gọi thầu. Người thực hiện hồ sơ, thủ tục, ban hành chính sách trực tiếp nếu không giải trình, không lý giải được một cách hợp lý thì cần phải chịu trách nhiệm về quyết định của họ. Không thể đòi hỏi pháp luật phải đi vào hết các ngóc ngách của cuộc sống vì có rất nhiều lĩnh vực khác nhau, rất nhiều đặc thù khác nhau.

- Ông đánh giá như thế nào về sự cần thiết cần có quy định cụ thể về chỉ định thầu trong dự án Luật Đấu thầu, thưa ông?

- Mặc dù việc chỉ định thầu sẽ có nguy cơ gây ảnh hưởng không tốt về giá cả, đối tượng, mục tiêunhưng trên thực tế là vẫn cần thiết, nhất là những trường hợp cấp bách.  vậy, cần quy định rõ thẩm quyền quyết định các trường hợp chỉ định thầu cũng như gắn trách nhiệm cụ thể. Bên cạnh đó, cần có cơ chế báo cáo, giám sát chặt chẽ đối với chỉ định thầu và chế tài xử lý nghiêm khắc trong trường hợp cố tình chỉ định thầu gây hậu quả nghiêm trọng, làm thất thoát, lãng phí tài sản, ngân sách nhà nước. 

Xử lý mâu thuẫn trong nguyên tắc áp dụng luật

- Mâu thuẫn giữa LuậtĐấu thầu 2013, Luật Đất đai 2013 và Luật Nhà ở 2014 gây khó khăn khi áp dụng hai hình thức đấu giá quyền sử dụng đất và đấu thầudự án có sử dụng đất. Vậy cần sửa đổi Luật đấu thầu theo hướng nào, thưa ông? 

- Tại Kỳ họp thứ Năm, Quốc hội Khóa XV lần này sẽ xem xét, thông qua rất nhiều đạo luật trong đó có Luật Đấu thầu (sửa đổi), Luật Giá (sửa đổi)… và tiếp tục cho ý kiến về dự án Luật Đất đai (sửa đổi). Do đó, tôi cho rằng những vướng mắc giữa các Luật là hoàn toàn có thể khắc phục được.

Tuy nhiên, trên thực tế dù chúng ta khắc phục, giải quyết được những vướng mắc, tồn tại hiện nay thì cũng sẽ phát sinh những vấn đề mới, thậm chí ngaykhi ban hành đã cónguy cơ mâu thuẫn, chồng chéo.

Do vậy, cần đặt ra nguyên tắc giải quyết ngay từ đầu, tứcưu tiên giải quyết theo mộtquy định rõ ràng thay vìnguyên tắc thực hiện theo Luật ban hành quy phạm pháp luật hiện nay. Ví dụ như lĩnh vực đất đai thì ưu tiên LuậtĐất đai, đấu thầu ưu tiên Luật đấu thầu Vì một dự án sẽ có nhiều lĩnh vực khác nhau, nếu bên nào cũng yêu cầu phải làm đúng thì gần như sẽ trở thành bế tắc và việc mâu thuẫn, chồng chéo sẽ vẫn tiếp tục xảy ra.

- Xin cảm ơn ông!

Lập pháp

toàn cảnh phiên họp
Xây dựng luật

Hỗ trợ tốt nhất cho người dân tại các khu vực khai thác khoáng sản

Thảo luận về dự thảo Luật Địa chất và khoáng sản, các đại biểu Quốc hội thống nhất, cần tạo căn cứ pháp lý để bắt buộc tổ chức, cá nhân khai thác khoáng sản thực hiện trách nhiệm hỗ trợ kinh phí đầu tư nâng cấp, duy tu, xây dựng các công trình hạ tầng kỹ thuật, công trình bảo vệ môi trường trên địa bàn. Quy định này nhằm hỗ trợ tốt nhất cho người dân tại các khu vực khai thác khoáng sản.

TS. Bắc
Kinh tế

Nâng quy mô dự án là mở không gian cho tư duy mới

Theo TS. NGUYỄN PHƯƠNG BẮC, Viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển kinh tế - xã hội Bắc Ninh, dự thảo Luật Đầu tư công (sửa đổi) có nhiều điểm mới quan trọng. Trong đó, việc nâng quy mô dự án chính là mở không gian cho tư duy mới, để thiết kế các dự án theo cách liên kết với nhau, mang tính tổng thể, tức là những dự án lớn. Điều này phù hợp với bối cảnh mới - bước vào “kỷ nguyên vươn mình của dân tộc”.

Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã xem xét Báo cáo kết quả của Đoàn giám sát chuyên đề của Quốc hội về “Việc thực hiện chính sách, pháp luật về quản lý thị trường bất động sản và phát triển nhà ở xã hội từ năm 2015 đến hết năm 2023”.
Quốc hội và Cử tri

Giải pháp căn cơ phát triển bền vững nhà ở xã hội

Trương Anh Tuấn - Phó Tổng Thư ký, Trưởng ban Pháp chế Hiệp hội Bất động sản Việt Nam

Ban Bí thư đã ban hành Chỉ thị số 34/CT-TW về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác phát triển nhà ở xã hội trong tình hình mới. Cùng với kết quả giám sát tối cao của Quốc hội, cần thực hiện các giải pháp căn cơ, dài hạn để phát triển bền vững nhà ở xã hội.

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định điều hành phiên họp
Xây dựng luật

Bảo đảm việc tham gia bảo hiểm trách nhiệm được thực hiện nghiêm túc, công bằng

Dự thảo Luật Công chứng (sửa đổi) lần này đã bổ sung quy định bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp của công chứng viên là loại hình bảo hiểm bắt buộc. Theo các đại biểu Quốc hội, cần rà soát, đánh giá kỹ về tính hiệu quả xã hội khi quy định đây là loại bảo hiểm bắt buộc; đồng thời, quy định rõ trách nhiệm của công chứng viên hoặc tổ chức hành nghề công chứng trong trường hợp số tiền bồi thường từ bảo hiểm không đủ chi trả cho thiệt hại của khách hàng.

quang cảnh phiên họp
Xây dựng luật

Bảo đảm minh bạch, đồng thuận trong quá trình triển khai quy hoạch

Dự thảo Luật quy định thời gian lấy ý kiến cộng đồng dân cư có liên quan về quy hoạch trong vòng 30 ngày, nhưng chưa quy định về việc tiếp thu, phản hồi ý kiến như thế nào, vì vậy có ý kiến đề nghị, ban soạn thảo quy định rõ cơ chế tiếp nhận, xử lý phản hồi lại cho cộng đồng dân cư. Đồng thời, bổ sung quy định về việc tổ chức các cuộc đối thoại công khai giữa các cơ quan chức năng và người dân trong trường hợp có tranh chấp hoặc bất đồng ý kiến về quy hoạch, để bảo đảm minh bạch và đồng thuận, thuận lợi hơn trong quá trình triển khai quy hoạch.

Phó Trưởng Đoàn chuyên trách phụ trách Đoàn ĐBQH tỉnh Hòa Bình Đặng Bích Ngọc
Xây dựng luật

Rõ trách nhiệm để xử lý các rủi ro, rào cản

Đóng góp ý kiến tâm huyết tại Hội nghị khảo sát, lấy ý kiến góp ý đối với dự thảo Luật Điện lực (sửa đổi) của Đoàn ĐBQH tỉnh Hòa Bình mới đây, liên quan đến các quy định về đấu thầu, có đại biểu cho rằng, việc rõ ràng trong các quy định pháp lý về đấu thầu, đấu giá hay cụ thể trách nhiệm của chủ đầu tư khi tham gia vào các dự án điện vô cùng quan trọng. Vì vậy, cần làm rõ được trách nhiệm để xử lý các rủi ro, những rào cản, đặc biệt là rào cản liên quan đến hành lang pháp lý.

Việc bổ sung quy định trong Luật Điện lực bảo đảm công khai, minh bạch, bình đẳng giữa các đơn vị điện lực
Xây dựng luật

Yêu cầu xuất phát từ thực tiễn

Sau gần 20 năm triển khai thi hành, Luật Điện lực hiện hành cần thiết phải sửa đổi, bổ sung, nhằm đáp ứng mục tiêu triển khai các chính sách của Đảng đối với lĩnh vực năng lượng nói chung, điện lực nói riêng, đáp ứng mục tiêu bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia.

Trọng tâm sửa đổi Luật Điện lực là điều chỉnh giá điện theo cơ chế thị trường có sự điều tiết của Nhà nước
Xây dựng luật

Bảo đảm những mục tiêu quan trọng

Dự án Luật Điện lực (sửa đổi) được xây dựng với mục đích hoàn thiện quy định pháp luật về điện lực, phù hợp với quan điểm, chủ trương, đường lối của Đảng, luật hóa định hướng chủ trương, chính sách về đổi mới cơ chế, chính sách, phát triển thị trường năng lượng đồng bộ, liên thông, hiện đại và hiệu quả; phù hợp với định hướng xã hội chủ nghĩa.

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định yêu cầu phải khắc phục cho được "độ trễ" của chính sách
Lập pháp

Khắc phục “độ trễ” của chính sách

Tiếp tục hoàn thiện thể chế, cải thiện môi trường kinh doanh, đồng thời, khắc phục cho được “độ trễ” của chính sách, tránh tình trạng chính sách chậm đi vào cuộc sống là một trong những giải pháp căn bản, toàn diện trong thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội được các Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội nhấn mạnh tại Phiên họp thứ 38.

Toàn cảnh phiên họp
Xây dựng luật

Tháo gỡ vướng mắc, nhưng phải đồng bộ với các luật liên quan

Tại Phiên họp thứ 38 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, một số ý kiến tán thành với đề xuất của Chính phủ sửa đổi Luật Ngân sách nhà nước theo hướng cho phép các bộ, ngành và địa phương chủ động bố trí kinh phí từ chi thường xuyên cho các dự án ngoài kế hoạch đầu tư công trung hạn, nhưng phải rà soát để bảo đảm đồng bộ với các luật liên quan.

Thiết lập định nghĩa rõ ràng cho các hệ thống trí tuệ nhân tạo có rủi ro cao
Quốc hội và Cử tri

Thiết lập định nghĩa rõ ràng cho các hệ thống trí tuệ nhân tạo có rủi ro cao

Nêu rõ trí tuệ nhân tạo là một lĩnh vực mới, đặt ra những thách thức về quản lý không chỉ đối với Việt Nam mà còn đối với các khu vực trên thế giới, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Thanh nhấn mạnh, để bảo đảm phân định rõ ràng trách nhiệm và nghĩa vụ giữa người dùng, nhà cung cấp, nhà phát triển và bên triển khai, nên thiết lập định nghĩa rõ ràng cho các hệ thống trí tuệ nhân tạo có rủi ro cao.