Dự thảo Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân:

Tăng cường quyền kiểm soát của người dân đối với dữ liệu cá nhân

Trong kỷ nguyên số, dữ liệu cá nhân được coi là tài sản phi truyền thống và có liên quan chặt chẽ tới quyền con người, quyền công dân, an toàn, an ninh mạng, an ninh thông tin, an ninh dữ liệu, công nghệ thông tin… Thảo luận về dự án Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân, các đại biểu Quốc hội đề nghị, dự thảo Luật cần tăng cường quyền kiểm soát của người dân đối với dữ liệu cá nhân và quy định chế tài có tính răn đe cao đối với những hành vi xâm phạm.

Tăng cường bảo vệ dữ liệu cá nhân xuyên biên giới và trong các mô hình công nghệ mới

Dự án Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân được xây dựng trong bối cảnh dữ liệu cá nhân ngày càng trở thành tài sản quan trọng, đồng thời cũng đối diện với nhiều nguy cơ bị lạm dụng, xâm phạm. Nêu vấn đề này, ĐBQH Thạch Phước Bình (Trà Vinh) nhấn mạnh, trước sự gia tăng các rủi ro về bảo mật dữ liệu cá nhân, rò rỉ thông tin khách hàng, lạm dụng dữ liệu trong quảng cáo, tiếp thị; thiếu hành lang pháp lý đồng bộ về bảo vệ dữ liệu cá nhân, bảo vệ quyền lợi của công dân trong môi trường số, việc xây dựng và ban hành Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân là đặc biệt cần thiết.

pctqh-nguyen-quang-phuong1.jpg
Phó Chủ tịch Quốc hội, Thượng tướng Trần Quang Phương điều hành phiên thảo luận. Ảnh: Hồ Long

Tuy nhiên, đại biểu Thạch Phước Bình nhận thấy, dự thảo Luật chưa quy định rõ về việc quản lý dữ liệu cá nhân của công dân Việt Nam khi dữ liệu này được lưu trữ, xử lý hoặc chia sẻ bởi các tổ chức, cá nhân ở nước ngoài. Điều này đặt ra một số thách thức, như sẽ thiếu cơ chế kiểm soát đối với dữ liệu cá nhân của công dân Việt Nam. Trên thực tế, nhiều công ty công nghệ lớn của nước ngoài như Google, Facebook, TikTok… lưu trữ dữ liệu người dùng trên các máy chủ đặt ngoài Việt Nam. Nếu không có cơ chế giám sát rõ ràng, nguy cơ dữ liệu bị sử dụng sai mục đích hoặc bị xâm phạm là rất lớn. Hơn nữa, nếu không có quy định về việc áp dụng luật Việt Nam đối với các tổ chức xử lý dữ liệu nước ngoài, việc yêu cầu xóa dữ liệu, ngăn chặn hành vi vi phạm hoặc xử lý tranh chấp sẽ gặp nhiều trở ngại.

pctqh-nguyen-quang-phuong2.jpg
Phó Chủ tịch Quốc hội, Thượng tướng Trần Quang Phương điều hành phiên thảo luận. Ảnh: Hồ Long

Từ phân tích nêu trên, đại biểu Thạch Phước Bình đề nghị, cần quy định rõ ràng về phạm vi điều chỉnh của Luật đối với dữ liệu cá nhân được lưu trữ ở nước ngoài; yêu cầu các tổ chức nước ngoài xử lý dữ liệu công dân Việt Nam phải tuân thủ quy định của pháp luật Việt Nam và xây dựng cơ chế kiểm soát dữ liệu xuyên biên giới, bao gồm yêu cầu lưu trữ dữ liệu quan trọng trong lãnh thổ Việt Nam hoặc quy trình đánh giá rủi ro trước khi chuyển dữ liệu ra nước ngoài.

Trong kỷ nguyên số, sự phát triển nhanh chóng của các công nghệ mới như blockchain, trí tuệ nhân tạo (AI), Metaverse… đặt ra nhiều thách thức trong lĩnh vực bảo vệ dữ liệu cá nhân. Tuy vậy, dự thảo Luật chưa đề cập cụ thể đến việc quản lý dữ liệu trong các mô hình công nghệ mới này. Đơn cử, công nghệ blockchain có đặc điểm bất biến, không thể chỉnh sửa hoặc xóa các dữ liệu đã được xác nhận trên blockchain. Điều này mâu thuẫn với quyền “được quên” mà nhiều luật về bảo vệ dữ liệu cá nhân quốc tế quy định.

hn-chuyen-trach19.jpg
ĐBQH Thạch Phước Bình (Trà Vinh) phát biểu. Ảnh: Hồ Long

Tương tự, các mô hình AI thu thập và xử lý khối lượng lớn dữ liệu cá nhân tự động mà đôi khi người dùng không hề hay biết. Hay với Metaverse, các nền tảng thực tế ảo (RV), thực tế tăng cường (AR) có thể thu thập dữ liệu về sinh trắc học như cử chỉ, giọng nói, hành vi của người dùng, tạo ra nguy cơ rò rỉ dữ liệu nhạy cảm.

Nêu những nguy cơ trên, đại biểu Thạch Phước Bình đề nghị, cần xây dựng quy định bảo vệ dữ liệu trong những mô hình công nghệ mới, như: yêu cầu các hệ thống blockchain áp dụng cơ chế mã hóa hoặc phân quyền kiểm soát dữ liệu cá nhân; yêu cầu các công ty sử dụng AI phải thông báo cho người dùng về dữ liệu bị thu thập và cơ chế xử lý; yêu cầu các nền tảng VR/AR phải tuân thủ quy định bảo vệ dữ liệu cá nhân, đặc biệt là dữ liệu sinh trắc học...

Bảo đảm chế tài đối với vi phạm về bảo vệ dữ liệu cá nhân

Báo cáo của Bộ Công an về tổng kết thực tiễn thi hành công tác bảo vệ dữ liệu cá nhân cho biết, chế tài xử phạt đối với các hành vi không tuân thủ quy định về bảo vệ dữ liệu cá nhân vẫn chưa được ban hành, chưa đủ sức răn đe, xử lý thích đáng đối với hành vi vi phạm; chưa có quy định cụ thể, rõ ràng về việc tổ chức, cá nhân phải chịu trách nhiệm bồi thường khi để lộ, lọt thông tin khách hàng. Xuất phát từ thực tế đó, một số đại biểu Quốc hội đề nghị, cần có quy định về xử phạt nghiêm minh đối với những hành vi vi phạm liên quan đến bảo vệ dữ liệu cá nhân. Đại biểu Thạch Phước Bình đề nghị, cần tăng mức xử phạt tài chính đối với tổ chức, cá nhân vi phạm; bổ sung trách nhiệm hình sự đối với các hành vi: đánh cắp, mua bán dữ liệu cá nhân…

hn2.jpg
ĐBQH Dương Khắc Mai (Đắk Nông) phát biểu. Ảnh: Hồ Long

Khoản 2, Điều 4 dự thảo Luật quy định “áp dụng xử phạt hành chính từ 1% đến 5% doanh thu năm liền trước của tổ chức, doanh nghiệp có vi phạm quy định về bảo vệ dữ liệu cá nhân. Chính phủ quy định chi tiết quy định cụ thể về mức phạt, khung tiền phạt đối với từng hành vi vi phạm hành chính”. Góp ý vào nội dung này, đại biểu Quốc hội Dương Khắc Mai (Đắk Nông) thấy rằng, Luật Xử lý vi phạm hành chính hiện hành chưa quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực “bảo vệ dữ liệu cá nhân”. Vì vậy, để có cơ sở giao Chính phủ quy định cụ thể mức phạt, khung tiền phạt đối với từng hành vi vi phạm trong lĩnh vực này.

Để bảo đảm tính thống nhất của hệ thống pháp luật, đại biểu Dương Khắc Mai đề nghị, cần bổ sung vào dự thảo Luật việc sửa đổi, bổ sung quy định tại khoản 3 Điều 24 của Luật Xử lý vi phạm hành chính theo hướng mức phạt tiền tối đa trong lĩnh vực “bảo vệ dữ liệu cá nhân” sẽ được thực hiện theo quy định của luật tương ứng. Bên cạnh đó, đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo nghiên cứu về thời hiệu xử phạt trong lĩnh vực này có cần quy định thời hiệu riêng hay áp dụng thời hiệu chung là một năm; trường hợp cần quy định thời hiệu riêng thì phải sửa quy định tại khoản 1 Điều 6 của Luật Xử lý vi phạm hành chính.

hn-chuyen-trach10.jpg
ĐBQH Nguyễn Trường Giang (Đắk Nông) phát biểu. Ảnh: Hồ Long

Cũng quan tâm đến nội dung này, ĐBQH Nguyễn Trường Giang (Đắk Nông) cho rằng, quy định tại Khoản 2, Điều 4 dự thảo Luật không khả thi và không thống nhất với quan điểm về xử phạt vi phạm hành chính của hệ thống pháp luật Việt Nam.

Hiện nay, về cơ bản chúng ta xử phạt vi phạm hành chính là theo hành vi và được quy định rất cụ thể ở Điều 23 và Điều 24 Luật Xử lý vi phạm hành chính. Tuy nhiên, lĩnh vực về bảo vệ dữ liệu cá nhân hiện nay chưa có mức phạt tối đa. Trong khi đó, tại Điều 23 Luật Xử lý vi phạm chính quy định mức phạt đối với cá nhân tối đa từ 100.000 đồng đến 1.000.000.000 đồng và mức phạt đối với tổ chức là 100.000 đồng đến 2.000.000.000 đồng.

Đại biểu Nguyễn Trường Giang đề nghị, cần có quy định về mức phạt tối đa cho lĩnh vực này. Mặt khác, việc xử phạt cơ bản không căn cứ vào hành vi vi phạm mà nên quy định theo hướng: đối với một số loại hành vi vi phạm mang tính phổ biến, cần căn cứ vào hành vi để xử phạt; đối với những hành vi mang tính vì lợi ích trước mắt của doanh nghiệp thì lại phải căn cứ vào thu lợi bất chính để xử phạt.

Kết luận nội dung này, Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương đề nghị, cơ quan chủ trì soạn thảo cần tiếp tục nghiên cứu, rà soát kỹ các văn bản quy phạm pháp luật có liên quan, các điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên, các vấn đề thực tiễn phát sinh để quy định cho thống nhất trong dự thảo Luật; tiếp thu có chọn lọc kinh nghiệm quốc tế về bảo vệ dữ liệu cá nhân. Trong đó lưu ý, bảo đảm cân bằng giữa bảo vệ quyền riêng tư và phát triển kinh tế - xã hội, có chế tài nghiêm khắc để răn đe các hành vi vi phạm liên quan đến bảo vệ dữ liệu cá nhân.

Quốc hội và Cử tri

Hiệu quả thiết thực và toàn diện
Quốc hội và Cử tri

Hiệu quả thiết thực và toàn diện

Phát biểu tại Lễ phát động phong trào "Bình dân học vụ số" diễn ra mới đây, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã nhấn mạnh, đây phải trở thành một phong trào cách mạng, toàn dân, toàn diện, bao trùm, sâu rộng, không ai bị bỏ lại phía sau. Đảng đã chỉ đạo, Chính phủ đã thống nhất, Quốc hội đồng tình, Nhân dân ủng hộ, Tổ quốc mong đợi thì chỉ bàn làm, không bàn lùi.

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi chủ trì phiên họp phát biểu
Diễn đàn Quốc hội

Cần chính sách đủ mạnh để khuyến khích phục hồi doanh nghiệp

Dự án Luật Phá sản (sửa đổi) dự kiến sẽ được trình Quốc hội cho ý kiến tại Kỳ họp thứ Chín tới, trong đó có một điểm mới nổi bật là bổ sung quy định về phục hồi doanh nghiệp trước khi phá sản. Tại phiên họp mở rộng của Thường trực Ủy ban Kinh tế và Tài chính thẩm tra dự án Luật này, các đại biểu đề nghị, cần rà soát, nghiên cứu để có khung pháp lý, chính sách đủ mạnh nhằm khuyến khích thực hiện phục hồi doanh nghiệp.

AMH
Chính sách và cuộc sống

Cải cách thủ tục giải thể doanh nghiệp

Thủ tục thành lập doanh nghiệp khá dễ dàng nhưng thủ tục giải thể “cực kỳ khó khăn”. Đây là phản ánh của doanh nghiệp tham gia cuộc khảo sát thực trạng cung cấp, thực hiện thủ tục hành chính cho doanh nghiệp năm 2024 do Ban Nghiên cứu phát triển kinh tế tư nhân (Ban IV - thuộc Hội đồng tư vấn cải cách thủ tục hành chính của Thủ tướng) thực hiện.

Cần tập trung chính sách hỗ trợ doanh nghiệp tư nhân trong nước phát triển
Quốc hội và Cử tri

Cần chiến lược bài bản với những nhóm giải pháp mang tính đột phá cao

Trao đổi với phóng viên Báo ĐBND, Ủy viên là đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách tại Ủy ban Kinh tế và Tài chính PHAN ĐỨC HIẾU cho rằng, để kinh tế tư nhân trở thành động lực tăng trưởng quan trọng hàng đầu của đất nước như yêu cầu của Tổng Bí thư Tô Lâm trong bài viết "Phát triển kinh tế tư nhân - Đòn bẩy cho một Việt Nam thịnh vượng”, thì cần có một chiến lược bài bản với những nhóm giải pháp được tinh chỉnh, mang tính đột phá cao, phù hợp với bối cảnh mới, yêu cầu mới.

ĐBQH Trần Văn Khải (Hà Nam): Sửa đổi Luật Việc làm là cơ hội vàng để thể chế hóa các định hướng lớn của Nghị quyết 57, biến chính sách việc làm thành lợi thế cạnh tranh trong kỷ nguyên số
Chính sách và cuộc sống

Tranh thủ tối đa "cơ hội vàng"

Phát triển việc làm bền vững, biến chính sách việc làm thành lợi thế cạnh tranh quốc gia trong kỷ nguyên số và trong bối cảnh tinh gọn bộ máy - dù khó nhưng chúng ta có thể và phải làm được điều này, trước hết là phải tranh thủ tối đa "cơ hội vàng" từ sửa đổi toàn diện Luật Việc làm.

Xem xét tăng thời hạn của giấy chứng nhận đủ điều kiện sản xuất hóa chất
Quốc hội và Cử tri

Xem xét tăng thời hạn của giấy chứng nhận đủ điều kiện sản xuất hóa chất

Quan tâm đến thời hạn của giấy chứng nhận đủ điều kiện sản xuất hóa chất quy định tại dự thảo Luật Hóa chất (sửa đổi), các đại biểu Quốc hội tham dự Hội nghị đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách lần thứ 7 đề nghị tăng thời hạn của giấy chứng nhận là trên 5 năm. Bởi, thời hạn trên là quá ngắn, gây khó khăn cho các tổ chức, cá nhân sản xuất hóa chất có điều kiện.

Cơ chế trả lương cần gắn với vị trí việc làm, năng lực
Quốc hội và Cử tri

Cơ chế trả lương cần gắn với vị trí việc làm, năng lực

Giám sát việc thực hiện chính sách, pháp luật về phát triển và sử dụng nguồn nhân lực đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội, nhất là nguồn nhân lực chất lượng cao giai đoạn 2021 - 2024 trên địa bàn, Đoàn ĐBQH tỉnh Hà Giang đề nghị, Chính phủ ban hành các chính sách ưu đãi mạnh mẽ đối với nhân lực chất lượng cao, bao gồm các cơ chế về tiền lương, phúc lợi và hỗ trợ thuế đối với các chuyên gia, giảng viên và nhà nghiên cứu. Cùng với đó, cơ chế trả lương cần gắn với vị trí việc làm, năng lực và mức độ đóng góp, tạo động lực làm việc, thu hút và giữ chân nhân tài.

Ảnh minh họa
Chính sách và cuộc sống

Tạo thuận lợi cho nhà giáo khi thuyên chuyển

Dự thảo Luật Nhà giáo vừa được cho ý kiến tại Hội nghị đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách lần thứ 7. Dự thảo luật đã khắc phục những khó khăn, vướng mắc, giải quyết các vấn đề phát sinh, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước về nhà giáo. Tuy vậy, đối với vấn đề thuyên chuyển nhà giáo của các cơ sở giáo dục công lập, cũng có ý kiến đề nghị cần quy định cụ thể, chặt chẽ để giáo viên không gặp khó khi thuyên chuyển.

ĐBQH Nguyễn Trường Giang (Đắk Nông)
Quốc hội và Cử tri

Cân nhắc tăng thuế đối với xe ô tô pick - up chở hàng cabin kép theo lộ trình

Lưu ý nếu quy định tăng thuế cao đối với xe ô tô pick - up chở hàng cabin kép ngay trong một lần như dự thảo Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi) sẽ gây tác động tới tâm lý khách hàng, làm giảm lượng tiêu thụ xe, một số đại biểu Quốc hội đề nghị cân nhắc quy định lộ trình tăng thuế trong vòng 3 năm, từ năm 2027 - 2030, mức tăng thêm 3%/năm tương đương với việc chia đều mức tăng 9% trong 3 năm, áp dụng từ năm 2027.

Dựa vào nội lực để phát triển
Chính sách và cuộc sống

Dựa vào nội lực để phát triển

Theo số liệu thống kê, khu vực kinh tế tư nhân hiện đóng góp khoảng 51% GDP, hơn 30% ngân sách nhà nước, tạo ra hơn 40 triệu việc làm, chiếm hơn 82% tổng số lao động trong nền kinh tế, đóng góp gần 60% vốn đầu tư toàn xã hội. Điều này cho thấy, kinh tế tư nhân đã và đang trở thành một trong những trụ cột quan trọng của nền kinh tế, là động lực quan trọng nhất để thúc đẩy tăng trưởng.

ĐBQH Nguyễn Trường Giang (Đăk-Nông) phát biểu. Ảnh: Hồ Long
Quốc hội và Cử tri

Nghiên cứu kỹ lưỡng chính sách thuế liên quan đến phát triển khoa học, công nghệ

Cho ý kiến về dự thảo Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp (sửa đổi), các đại biểu Quốc hội cho rằng, việc ưu đãi thuế thu nhập doanh nghiệp là rất quan trọng và ảnh hưởng lớn đến quyết định đầu tư cũng như sự phát triển của doanh nghiệp, vì vậy, cần rà soát bảo đảm thể chế hóa đầy đủ và toàn diện các nội dung liên quan đến chính sách ưu đãi về thuế, trong đó có lĩnh vực khoa học, công nghệ.

Phó Chủ tịch Quốc hội Lê Minh Hoan điều hành thảo luận về dự án Luật Công nghiệp công nghệ số
Quốc hội và Cử tri

Đổi mới tư duy, tránh quản lý quá thận trọng

Thảo luận về dự án Luật Công nghiệp công nghệ số, tại Hội nghị đại biểu Quốc hội (ĐBQH) hoạt động chuyên trách lần thứ 7, một số ĐBQH cho rằng, dự thảo Luật cần cụ thể hóa đầy đủ Nghị quyết số 57 – NQ/TW của Bộ Chính trị, nhất là yêu cầu đổi mới tư duy quản lý, tránh tư duy "không quản được thì cấm", mở đường cho công nghệ mới qua cơ chế thử nghiệm có kiểm soát. Bởi, nếu quản lý quá thận trọng sẽ kìm hãm đổi mới sáng tạo, khiến doanh nghiệp e ngại thử nghiệm công nghệ mới tại nước ta.

AMH
Quốc hội và Cử tri

Chống quảng cáo vi phạm trên mạng

Trong những năm gần đây, chống quảng cáo vi phạm pháp luật trên mạng dường như trở thành một cuộc chiến "nhọc nhằn". Quy định giám sát nội dung trong dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quảng cáo, được thảo luận tại Hội nghị đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách hôm nay, có thể trở thành công cụ hữu hiệu nếu được vận dụng đúng cách.

Đại biểu Quốc hội Ma Thị Thúy (Tuyên Quang) phát biểu. Ảnh: Hồ Long
Chính trị

Cần có chế tài xử lý khi doanh nghiệp không báo cáo hàng năm

Dự thảo Luật Hóa chất (sửa đổi) quy định, trong thời hạn 5 năm kể từ ngày hóa chất mới được đăng ký, hằng năm, tổ chức, cá nhân có hoạt động hóa chất liên quan đến hóa chất mới phải báo cáo cơ quan nhà nước có thẩm quyền về quá trình hoạt động với hóa chất mới. Do đó, đại biểu Quốc hội Ma Thị Thúy (Tuyên Quang) đề nghị, cần bổ sung vào dự thảo Luật quy định về việc giao Chính phủ quy định chế tài xử lý với trường hợp không báo cáo hàng năm.

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Thanh phát biểu
Chính trị

Đánh giá kỹ lưỡng câu chuyện dạy thêm, học thêm

Tại Hội nghị đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách lần thứ 7, các ý kiến đề nghị tiếp tục nghiên cứu, đánh giá kỹ lưỡng câu chuyện dạy thêm, học thêm, đặc biệt là triển khai Thông tư số 29/2024/TT-BGDĐT quy định về dạy thêm, học thêm để quy định nội dung này trong dự thảo Luật Nhà giáo.

ĐBQH Trần Văn Khải (Hà Nam) phát biểu
Chính trị

Biến chính sách việc làm thành lợi thế cạnh tranh quốc gia trong kỷ nguyên số

Thảo luận về dự án Luật Việc làm (sửa đổi) chiều nay, 25.3, các đại biểu Quốc hội cho rằng, việc sửa đổi Luật Việc làm lần này là cơ hội vàng để thể chế hoá các định hướng chiến lược của Nghị quyết 57 về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia, biến chính sách việc làm thành lợi thế cạnh tranh quốc gia trong kỷ nguyên số.