Hoàn thiện thể chế cho những động lực mới của nền kinh tế

TS. Trần VănNguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách 

Việt Nam đã chọn con đường chuyển đổi số, chuyển đổi năng lượng và phát triển bền vững với kinh tế tuần hoàn, xanh, sạch. Việc hiện thực hóa bộ ba trụ cột phát triển, hay ba động lực mới này, phụ thuộc rất nhiều vào chất lượng thể chế. Trong năm con Rồng, cử tri và cộng đồng doanh nghiệp mong muốn Quốc hội tiếp tục tập trung đổi mới, hoàn thiện chính sách, pháp luật để phát huy những động lực mới của nền kinh tế.

Năm Quý Mão 2023 tiếp tục chứng kiến một Quốc hội Việt Nam hoạt động với cường độ rất cao, khối lượng công việc rất lớn, với 5 kỳ họp, để tập trung giải quyết những vấn đề lớn, cấp bách; tháo gỡ kịp thời nhiều khó khăn, vướng mắc trong thực tiễn; đồng thời, tạo tiền đề quan trọng để thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng.

Trong bối cảnh tăng trưởng kinh tế toàn cầu có xu hướng chậm lại; cạnh tranh chiến lược giữa các nước lớn diễn ra gay gắt; xung đột khu vực kéo dài, diễn biến rất phức tạp; những yếu kém nội tại của nền kinh tế trong nước đã thu hẹp khả năng cạnh tranh và sức chống chịu của nền kinh tế, cộng với thiên tai, dịch bệnh, biến đổi khí hậu phức tạp, khó lường, nên việc có những quyết sách đúng trúng ở tầm vĩ mô là rất quan trọng.

Với 17 luật, 14 nghị quyết được thông qua sau nhiều phiên thảo luận với nhiều ý kiến thẳng thắn, sâu sắc, tâm huyết, đầy trách nhiệm của các ĐBQH, cho thấy thể chế pháp luật tiếp tục được hoàn thiện, theo sát với tình hình, điều kiện thực tế của đất nước; công khai, minh bạch, tiệm cận với thông lệ tốt của quốc tế; và mở ra nhiều cơ hội hơn cho sự phát triển bền vững của đất nước. Trong đó phải kể đến các luật kinh tế như: Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, Luật Đấu thầu, Luật Giá, Luật Giao dịch điện tử, Luật Hợp tác xã, Luật Kinh doanh bất động sản (sửa đổi), Luật Nhà ở (sửa đổi), Luật Tài nguyên nước (sửa đổi), Luật Viễn thông (sửa đổi). Cùng với đó là các nghị quyết về Quy hoạch tổng thể quốc gia thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050; về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TP. Hồ Chí Minh; về áp thuế tối thiểu toàn cầu từ năm 2024…

Hai dự án luật lớn, vô cùng quan trọng, điều chỉnh hai lĩnh vực đang trải qua những thay đổi sâu sắc trên thị trường trong quá trình phát triển là Luật Đất đai và Luật Các tổ chức tín dụng chưa được thông qua tại Kỳ họp thứ Sáu, Quốc hội Khóa XV do còn một số ý kiến khác nhau, chưa cùng tìm ra được phương án tối ưu để thể hiện trong dự thảo luật. Tuy nhiên, cơ quan soạn thảo và cơ quan thẩm tra đã hết sức tích cực thúc đẩy để thông qua hai dự luật này trong Kỳ họp bất thường lần thứ Năm.

Các hoạt động giám sát tối cao chuyên đề về việc huy động, quản lý và sử dụng các nguồn lực phục vụ phòng, chống dịch Covid-19, việc thực hiện chính sách, pháp luật về y tế cơ sở, y tế dự phòng; các nghị quyết của Quốc hội về các chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới, giảm nghèo bền vững, phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021 - 2030 đã đưa ra nhiều kiến nghị, giải pháp quan trọng để đảm bảo tiến độ, nâng cao hiệu lực, hiệu quả, chất lượng các chương trình mục tiêu quốc gia. Tất cả cho thấy, bên cạnh sự khẩn trương, quyết liệt trong kinh tế thì các vấn đề xã hội, phát triển công bằng cũng được Quốc hội đặc biệt quan tâm, coi đây là nền tảng của ổn định xã hội, ổn định dân cư, bảo đảm phúc lợi xã hội của người dân, đặc biệt là ở vùng sâu, vùng xa còn nhiều khó khăn.

Bằng những hành động cụ thể đó mà một trong ba khâu đột phá mà nghị quyết của Đảng đã xác định là hoàn thiện thể chế đang được Quốc hội Khóa XV hiện thực hóa khi công tác lập pháp, giám sát và quyết định các vấn đề quan trọng đã tập trung vào những vấn đề cơ bản, cốt lõi để giải quyết những khó khăn của nền kinh tế không chỉ trong ngắn hạn mà cả trong dài hạn.

Thế giới đang thay đổi mạnh mẽ và tiến nhanh về phía trước trên nền tảng của những thành tựu khoa học, công nghệ vượt bậc được phát minh, sáng chế với tốc độ cấp số nhân nhờ Big Data, AI, IoT, Virtual Reality, Robotic Process Automation, Blockchain, Machine Learning, giao diện lập trình ứng dụng API, công nghệ nhận diện hình ảnh, điện toán đám mây, mã nguồn mở, nhà máy thông minh, lưu trữ năng lượng bằng hydrogen và amoniac xanh…

Việt Nam cũng đã chọn con đường chuyển đổi số, chuyển đổi năng lượng và phát triển bền vững với kinh tế tuần hoàn, xanh, sạch. Việt Nam đã có nhiều tuyên bố và tham gia nhiều điều ước quốc tế về cam kết Zero khí thải hiệu ứng nhà kính vào năm 2050. Việc hiện thực hóa ba động lực mới này đang phụ thuộc rất nhiều vào chất lượng của thể chế, của khung khổ pháp luật. Đổi mới, sáng tạo luôn phải đối mặt với nhiều rủi ro do quy định pháp luật lạc hậu, thiếu cập nhật, chậm sửa đổi, bổ sung. Thể chế được hoàn thiện kịp thời sẽ tạo động lực cho xã hội phát triển, hoạt động quản lý nhà nước hiệu quả, công khai, minh bạch, sát thực tế hơn. Câu chuyện lợi dụng kẽ hở của chính sách, pháp luật để tham ô, tham nhũng, trục lợi sẽ bị hạn chế. Xã hội sẽ trở nên văn minh, nhân văn, thân thiện hơn.

Ba trụ cột chuyển đổi số, chuyển đổi năng lượng và phát triển bền vững cũng chính là động lực để ổn định kinh tế vĩ mô, phát triển thị trường, nâng cao năng lực cạnh tranh, thương hiệu quốc gia với cơ cấu kinh tế, đầu tư hợp lý hơn. Từ đó thúc đẩy chất lượng hệ thống giáo dục, phát triển văn hóa, hướng tới một xã hội hòa đồng hơn.

Suy cho cùng, hoàn thiện thể chế là cơ sở quan trọng để tiếp tục thúc đẩy, thu hút vốn đầu tư xã hội vào sản xuất, kinh doanh, đổi mới, sáng tạo, phát triển khoa học công nghệ, vào phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, gia tăng các yếu tố năng suất tổng hợp, để cuối cùng dẫn tới tăng năng suất lao động của quốc gia để nước ta thoát bẫy thu nhập trung bình, để hóa Rồng vào dịp kỷ niệm 100 năm ngày thành lập nước 2045. Bởi vì, theo số liệu của Tổ chức Năng suất châu Á (APO) năm 2022[1], mức năng suất lao động trung bình của Việt Nam còn khá thấp so với khu vực và cách rất xa so với các quốc gia phát triển. Còn theo statistics.com thì năng suất lao động của Việt Nam mới đạt khoảng 188 triệu đồng/lao động/năm[2], tăng 10% so với năm 2021. Báo cáo tại Diễn đàn Năng suất quốc gia 2023 cho thấy, mức năng suất lao động hiện nay của nhiều nước châu Á so với lịch sử tăng trưởng năng suất lao động của Nhật Bản (tính theo sức mua tương đương PPP năm 2017) chỉ bằng năng suất lao động khoảng năm 1960 của Nhật Bản.

Vậy nên, trong năm mới Giáp Thìn, năm con Rồng, cử tri và cộng đồng doanh nghiệp mong muốn chính sách, pháp luật tiếp tục được Quốc hội tập trung đổi mới, hoàn thiện để thể chế hóa đầy đủ, kịp thời các nghị quyết của Trung ương; quán triệt nguyên tắc: những vấn đề thực tiễn đòi hỏi, đã rõ, đã được thực tiễn chứng minh là đúng, như Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đã phát biểu bế mạc Kỳ họp thứ Sáu của Quốc hội Khóa XV. Để từ đó kiến tạo môi trường đầu tư ngày một thuận lợi hơn, khuyến khích, thu hút được các nhà đầu tư chiến lược, các tập đoàn đa quốc gia và hỗ trợ hiệu quả các doanh nghiệp trong nước phát huy những động lực mới của nền kinh tế như chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, công nghiệp bán dẫn, phát triển năng lượng tái tạo, hydrogen, amoniac xanh… 

Với niềm tin tưởng và kỳ vọng đó, đồng bào, cử tri và cộng đồng doanh nghiệp nước nhà sẽ vui Xuân, đón Tết thật đầm ấm, vững tin bước vào năm mới Giáp Thìn với những thành công rực rỡ hơn.

________________

[1] www.apo-tokyo.org/asian-economy-and-productivity-map/

[2] statistics.com/statistics/1011810/Vietnam-labor-productivity

Kinh tế - Xã hội

Hát về cây lúa hôm nay
Kinh tế - Xã hội

Hát về cây lúa hôm nay

Tại Hội nghị lần thứ 26 Các bên tham gia Công ước khung của Liên Hợp Quốc về biến đổi khí hậu, Thủ tướng Phạm Minh Chính cam kết phấn đấu đạt phát thải ròng bằng 0 vào năm 2025. Từ bối cảnh đó, Đề án Phát triển bền vững 1 triệu héc ta chuyên canh lúa chất lượng cao và phát thải thấp gắn với với tăng trưởng xanh vùng đồng bằng sông Cửu Long đến năm 2030 ra đời và chính thức được phát động vào tháng 12.2023 tại tỉnh Hậu Giang.

TPBank trên con đường chinh phục trái tim hàng chục triệu khách hàng
Kinh tế - Xã hội

TPBank trên con đường chinh phục trái tim hàng chục triệu khách hàng

Ngân hàng TPBank vừa công bố cán mốc 12 triệu khách hàng vào những ngày cuối cùng của 2023 đồng thời đạt gần 1 tỷ lượt giao dịch trên app TPBank trong năm, tương đương 98% số lượng giao dịch. Sự thấu hiểu đời sống tài chính của từng khách hàng song hành với nền tảng và chiến lược phát triển ngân hàng số đậm chất riêng đã đưa TPBank đạt tăng trưởng thần kỳ với 8,6 triệu khách hàng mới chỉ trong 3 năm thời hậu Covid-19.

Ngành hải quan đổi mới hoạt động thanh tra, kiểm tra
Kinh tế - Xã hội

Ngành hải quan đổi mới hoạt động thanh tra, kiểm tra

Nhằm nâng cao hiệu quả công tác kiểm tra chuyên ngành đối với hàng hóa xuất nhập khẩu, năm 2023, Tổng cục Hải quan đã tích cực, chủ động phối hợp với các bộ, ngành hoàn thiện cơ chế chính sách quản lý chuyên ngành theo hướng cải cách toàn diện hoạt động này. Đồng thời, tăng cường kiểm tra nội bộ theo hình thức chuyên đề, công vụ đột xuất, trực tuyến thông qua hệ thống thông tin nghiệp vụ hải quan và camera giám sát; chú trọng điều tra chống buôn lậu trên toàn quốc.

Doanh nghiệp sẵn sàng đón cơ hội!
Kinh tế - Xã hội

Doanh nghiệp sẵn sàng đón cơ hội!

PGS.TS. NGUYỄN TRỌNG ĐIỀU - Chủ tịch Hội Doanh nhân Tư nhân Việt Nam

Khép lại năm 2023 với sự ổn định của các yếu tố vĩ mô, dòng tín dụng được đẩy vào thị trường với mức lãi suất tốt hơn nhiều đang tạo cho tâm lý muốn hành động được thể hiện rõ trong cộng đồng doanh nghiệp, doanh nhân. Cho dù phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức nhưng sẽ không phổ biến tâm lý cầm chừng, chờ đợi trong đội ngũ doanh nhân. 

“Tôi vẫn lạc quan về đất nước mình!”
Kinh tế - Xã hội

“Tôi vẫn lạc quan về đất nước mình!”

Kinh tế thế giới đang suy thoái nghiêm trọng và dự báo kéo dài, dai dẳng sẽ ảnh hưởng mạnh mẽ đến kinh tế Việt Nam. Tuy nhiên, chuyên gia kinh tế TRẦN SĨ CHƯƠNG - Chủ tịch Công ty Tư vấn chiến lược 3Horizons (U.K) khu vực châu Á - Thái Bình Dương, “vẫn lạc quan về đất nước mình”, bởi chúng ta đang có những thế mạnh về vị thế chính trị, địa lý và chính con người Việt Nam.

Kinh tế 2024 - Động lực từ thể chế
Kinh tế - Xã hội

Kinh tế 2024 - Động lực từ thể chế

Trong cuộc trò chuyện đầu Xuân với Đại biểu Nhân dân, PGS. TS. Trần Việt Dũng, Viện trưởng Viện Nghiên cứu khoa học ngân hàng; TS. Lê Duy Bình, Giám đốc điều hành Economica Việt Nam và TS. Nguyễn Trí Hiếu, chuyên gia kinh tế khẳng định: chất lượng thể chế được cải thiện đã góp phần tăng cường khả năng chống chịu của nền kinh tế và đây sẽ là nền tảng để Việt Nam tăng trưởng cao hơn trong giai đoạn tới.

Những chiếc lá "triệu đô"
Kinh tế

Những chiếc lá "triệu đô"

Một hệ sinh thái phát triển nông sản an toàn, minh bạch, từ nền nông nghiệp thông minh, thân thiện với môi trường sẽ mở ra cơ hội đổi đời cho hàng nghìn người từ những chiếc lá gần gũi xung quanh. 

“Mỗi sản phẩm cần có một câu chuyện!”
Kinh tế

“Mỗi sản phẩm cần có một câu chuyện!”

Là người gốc Việt, ông Paul Le, Phó Chủ tịch Tập đoàn Central Retail của Thái Lan tại Việt Nam, mong muốn đưa các sản phẩm tốt nhất của Việt Nam và thương hiệu Việt Nam ra thế giới! Theo ông, mỗi sản phẩm đều mang trong mình câu chuyện về nguồn gốc, cách làm, chất lượng và cả tình yêu của con người với sản phẩm đó… “Hãy kể với người tiêu dùng trong và ngoài nước về những điều kỳ diệu đó, chúng ta chắc chắn sẽ thành công!” - ông Paul Le chia sẻ với Đại biểu Nhân dân trước thềm Xuân mới 2023.

"Đất lành chim đậu"
Xã hội

"Đất lành chim đậu"

TS. ĐOÀN DUY KHƯƠNG- Đại sứ Cựu sinh viên toàn cầu Australia

Mùa xuân đến luôn mang lại sự hồi sinh, phát triển cho những nguồn lực nội sinh của con người và xã hội. Trong đó, nguồn lực xã hội là các đặc điểm của đời sống xã hội - mạng lưới, chuẩn mực và lòng tin - cho phép những người tham gia hành động cùng nhau hiệu quả hơn để theo đuổi các mục tiêu chung. Năm mới Quý Mão 2023 đang đến, cùng với nhận thức, hành động và nâng cao lý luận về nguồn lực xã hội của tất cả chúng ta sẽ là nguồn lực to lớn góp phần thúc đẩy xây dựng một đất nước Việt thực sự là “đất lành chim đậu”, không chỉ cho người Việt Nam mà còn cho tất cả bạn bè quốc tế cũng như các nhà đầu tư kinh doanh toàn cầu.

Làm gì để thúc đẩy tăng trưởng năm 2023?
Kinh tế

Làm gì để thúc đẩy tăng trưởng năm 2023?

Cải thiện nội lực doanh nghiệp, thúc đẩy các dự án hạ tầng quan trọng quốc gia, đi sâu vào cải cách thể chế cho kinh tế thị trường… là những công việc trọng yếu trong năm 2023 nhằm tạo nền tảng cho sự phát triển dài hạn của doanh nghiệp và đất nước.

Vượt cơn gió nghịch
Kinh tế

Vượt cơn gió nghịch

TS. LÊ DUY BÌNH - Giám đốc điều hành Economica Việt Nam

Kinh tế nước ta sẽ đối diện nhiều “cơn gió nghịch” trong năm mới cả từ bên ngoài lẫn nội tại. Trong bối cảnh ấy, thông điệp và hành động dứt khoát của Quốc hội, Chính phủ về nỗ lực cải cách môi trường kinh doanh sẽ "xốc dậy" tinh thần, ý chí và niềm tin với thị trường của doanh nghiệp và nhà đầu tư!

Cần cơ chế để thúc đẩy đổi mới, sáng tạo
Kinh tế

Cần cơ chế để thúc đẩy đổi mới, sáng tạo

Trước thềm năm mới, GS.TS. Hoàng Văn Cường - Ủy viên Ủy ban Tài chính - Ngân sách, Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Kinh tế Quốc dân đã trao đổi với Báo Đại biểu Nhân dân xung quanh vấn đề làm thế nào để đổi mới, sáng tạo, tạo động lực tăng trưởng mới, giúp Việt Nam thoát “bẫy thu nhập trung bình”.

Linh hoạt, sáng tạo trong tổ chức thực hiện
Xã hội

Linh hoạt, sáng tạo trong tổ chức thực hiện

Năm 2022 đã khép lại, ghi đậm dấu ấn về những thành quả quan trọng của Bảo hiểm xã hội (BHXH) tỉnh Đồng Nai. Đó là sự vào cuộc tích cực, linh hoạt để kịp thời hỗ trợ người dân, người lao động và doanh nghiệp trước những “rủi ro” bất khả kháng; ứng dụng hiệu quả công nghệ thông tin trong quản lý, điều hành hoạt động chuyên môn nghiệp vụ và trên hết là sự đồng lòng của toàn thể lãnh đạo, cán bộ, viên chức, người lao động trong việc quyết tâm đưa chính sách hỗ trợ của Đảng và Nhà nước đến với đối tượng thụ hưởng một cách nhanh nhất và chính xác nhất. Chia sẻ với Báo Đại biểu Nhân dân nhân dịp đầu Xuân mới, Giám đốc BHXH tỉnh Đồng Nai Phạm Minh Thành khẳng định, những thành quả đã đạt được trong năm 2022 là nền tảng để BHXH tỉnh tiếp tục đổi mới, hoàn thành tốt nhiệm vụ năm 2023.

Một năm hoạt động xã hội ý nghĩa của LuxShare - ICT
Đời sống

Một năm hoạt động xã hội ý nghĩa của LuxShare - ICT

Trong năm 2022, bên cạnh nỗ lực nâng cao hoạt động sản xuất, Công ty TNHH Luxshare-ICT (Việt Nam); Công ty TNHH Luxshare-ICT (Vân Trung) thuộc Tập đoàn Luxshare-ICT Precision (Trung Quốc), cùng có địa chỉ tại huyện Việt Yên, tỉnh Bắc Giang đã có nhiều đóng góp vào hoạt động xã hội mang ý nghĩa nhân văn sâu sắc.

Nỗ lực vì mục tiêu chính sách công và sứ mệnh bảo vệ người gửi tiền
Kinh tế

Nỗ lực vì mục tiêu chính sách công và sứ mệnh bảo vệ người gửi tiền

Năm 2022, Chính phủ ký ban hành Quyết định 1479/QĐ-TTg 2022 về kế hoạch sắp xếp lại doanh nghiệp Nhà nước, doanh nghiệp có vốn Nhà nước giai đoạn 2022 - 2025. Theo đó, Bảo hiểm tiền gửi Việt Nam tiếp tục được duy trì là công ty TNHH một thành viên do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ. Điều này cho thấy tầm quan trọng của chính sách bảo hiểm tiền gửi - một chính sách đặc thù nhằm phục vụ mục tiêu công, qua đó thể hiện quan điểm kiên định, thống nhất của Chính phủ trong việc bảo vệ người gửi tiền, góp phần ổn định hệ thống các tổ chức tín dụng, tăng cường niềm tin công chúng, giảm thiểu đột biến rút tiền gửi, tạo cơ chế chính thức để xử lý các tổ chức nhận tiền gửi gặp sự cố và tham gia quá trình xử lý khủng hoảng tài chính.

Nền tảng của đô thị bền vững
Bất động sản

Nền tảng của đô thị bền vững

Việc kết hợp các yếu tố hiện đại và truyền thống tạo nên một công trình giàu bản sắc, lưu giữ những nét đẹp văn hóa địa phương là điều không đơn giản nhưng cần thiết trong phát triển đô thị bền vững.