Cuộc cách mạng AI trong quy trình lập pháp của Estonia

AI tham gia vào toàn bộ “vòng đời” dự luật

Nằm giữa rừng và biển Baltic, Estonia - quốc gia nhỏ bé 1,3 triệu dân đã định nghĩa lại ý nghĩa của một “xã hội số” khi đưa toàn bộ hệ thống hành chính lên nền tảng trực tuyến. Người dân có thể bỏ phiếu qua internet, khai thuế trực tuyến chỉ trong vài phút, hay đăng ký kết hôn mà không cần rời khỏi nhà. Giờ đây, Quốc hội của đất nước này - Riigikogu, đang tiên phong ở một biên giới mới: tích hợp trí tuệ nhân tạo (AI) vào quá trình soạn thảo luật. Sự chuyển mình này hứa hẹn sẽ làm cho việc lập pháp nhanh hơn, chính xác hơn và bao trùm hơn - nhưng cũng đặt ra những câu hỏi sâu sắc về tính minh bạch, trách nhiệm và vai trò của con người trong nền dân chủ.

Biên soạn dự thảo luật sơ bộ

Một công cụ AI được đào tạo dựa trên văn bản luật trong lĩnh vực liên quan và các luật hiện hành của Estonia có thể tạo ra một bản dự thảo sơ bộ, sau đó các luật sư, chuyên gia hoàn thiện bản dự thảo sơ bộ này. Công cụ trên giúp giảm 70% thời gian soạn thảo luật; thông thường, soạn một dự thảo luật theo quy trình thủ công mất 3 - 6 tháng; với sự hỗ trợ của AI, thời gian rút xuống 1 - 2 tháng, theo Bộ Tư pháp Estonia.

Kiểm tra xung đột pháp lý

Một trong những ứng dụng nổi bật là hệ thống phân tích văn bản lập pháp tự động. AI có thể rà soát hàng trăm trang dự thảo luật, so sánh với văn bản hiện hành trên cơ sở quét toàn bộ hệ thống hơn 15.000 văn bản luật của Estonia để kiểm tra xung đột pháp lý, sau đó đưa ra báo cáo tóm tắt trong thời gian kỷ lục - việc mà trước đây cần đến nhiều ngày làm việc của cả một nhóm chuyên viên.

Vào năm 2022, công cụ này đã phát hiện một điều khoản trong dự luật thương mại vô tình vi phạm các quy tắc của thị trường EU, giúp tiết kiệm hàng tháng tranh chấp pháp lý tiềm ẩn.

Nguồn: ITN

Nguồn: ITN

Theo thống kê của Quốc hội Estonia, AI đã giúp phát hiện 90% xung đột pháp lý trước khi thông qua. Trong năm 2022, AI giúp chỉ ra 47 lỗi lập pháp tiềm ẩn trước khi dự luật được trình, giúp giảm 80% công việc thủ công của các chuyên gia pháp lý và giúp tiết kiệm 2,5 triệu euro/năm chi phí hành chính.

Phân tích tác động và dự đoán

Ngoài ra, AI còn được dùng để mô phỏng tác động của các dự luật đối với các nhóm dân cư khác nhau, từ đó giúp các nghị sĩ hiểu rõ hơn hệ quả xã hội và kinh tế trước khi biểu quyết.

Ví dụ, một dự luật về cải cách thuế sẽ được AI mô phỏng trên cơ sở dữ liệu dân cư để xem ai sẽ là người được lợi, ai bị ảnh hưởng, và ở mức độ nào bằng cách xử lý dữ liệu từ các nguồn như ngân sách nhà nước, thống kê dân số, thuật toán đề xuất điều chỉnh để tối ưu hiệu quả. Kết quả, thời gian thông qua dự luật giảm 30%, theo báo cáo của Quốc hội năm 2022.

Hoặc trong các cuộc tranh luận về dự luật thuế carbon năm 2023, một hệ thống AI đã dự đoán tác động kinh tế đến các cộng đồng ở nông thôn, dẫn đến các sửa đổi để bảo vệ các khu vực dễ bị tổn thương.

Tổng hợp đóng góp ý kiến của công dân

Trước đây, quá trình phân tích, tổng hợp ý kiến công dân về một dự luật mất 2 - 3 tuần theo phương pháp thủ công.

Hiện tại, nhờ các nền tảng “Rahvaalgatus.ee" (Dân nguyện điện tử), hoặc nền tảng như Osale.ee (cổng thông tin dân chủ tham gia của Estonia) sử dụng AI để tổng hợp ý kiến công chúng, có thể xử lý hơn 10.000 ý kiến công chúng chỉ trong vòng 2 giờ. AI giúp có thể phân loại tự động theo chủ đề, cảm xúc, nhóm đối tượng với độ chính xác 85%, theo thống kê của Chính phủ.

Ví dụ, khi soạn thảo một dự luật cải cách giáo dục gần đây, các công cụ phân tích cảm xúc đã chắt lọc hơn 10.000 ý kiến của công dân thành các chủ đề chính, chẳng hạn như mối quan tâm về lương giáo viên.

Một yếu tố quan trọng trong việc ứng dụng AI tại Quốc hội là thiết kế giao diện thân thiện với người dùng. Với sự đa dạng ngôn ngữ tại Estonia - nơi có cộng đồng nói tiếng Nga chiếm gần 25% dân số - các hệ thống AI được lập trình để xử lý và phản hồi bằng nhiều ngôn ngữ. Điều này giúp tăng tính bao trùm trong tiếp cận thông tin chính trị. Người dân có thể dùng trợ lý ảo trên cổng thông tin quốc hội để đặt câu hỏi về các dự luật, tra cứu biểu quyết của từng nghị sĩ, hoặc theo dõi tiến trình thông qua một đạo luật cụ thể; việc này không chỉ giúp tăng cường minh bạch mà còn khuyến khích sự tham gia của công dân vào đời sống chính trị.

Nghị viện thế giới

Hạ nghị sĩ Hoa Kỳ kết nối với cử tri thông qua văn phòng địa phương
Nghị viện thế giới

Hạ nghị sĩ Hoa Kỳ kết nối với cử tri thông qua văn phòng địa phương

Ngay sau kỳ nghỉ lễ kỷ niệm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước sẽ là Kỳ họp thứ Chín, Quốc hội khóa XV. Theo quy định, trước và sau mỗi kỳ họp, các đại biểu Quốc hội lại tiếp xúc cử tri để báo cáo kết quả kỳ họp và lắng nghe tâm tư, nguyện vọng, kiến nghị của cử tri. Mới đây, Đoàn công tác của Văn phòng Quốc hội đã có dịp tới thăm và tìm hiểu cách thức các Hạ nghị sĩ Hoa Kỳ tiến hành tiếp xúc cử tri, trong đó có nhiều hình thức giúp những người đại diện phản hồi nhanh chóng các vấn đề mà cử tri quan tâm.

Nguồn: fashionchinaagency.com
Nghị viện thế giới

Người bán và nền tảng số cùng chịu trách nhiệm

Trong hai thập kỷ qua, Trung Quốc đã chuyển mình thành siêu cường thương mại điện tử (TMĐT) với thị trường trực tuyến lớn nhất thế giới. Tuy nhiên, sự bùng nổ này kéo theo vấn nạn hàng giả, hàng kém chất lượng lan rộng trên các nền tảng số. Nhằm bảo đảm chất lượng hàng hóa và bảo vệ người tiêu dùng, Trung Quốc đã triển khai khung pháp lý nghiêm ngặt, yêu cầu các nền tảng tăng cường kiểm soát, truy xuất nguồn gốc và chịu trách nhiệm về chất lượng sản phẩm được giao dịch trực tuyến.

Nguồn: ITN
Nghị viện thế giới

Liên tục hoàn thiện

Sự bùng nổ của thương mại điện tử (TMĐT) trên toàn cầu không chỉ mở ra cơ hội kinh doanh chưa từng có, mà còn đặt ra những thách thức lớn về quản lý chất lượng hàng hóa. Tình trạng hàng giả, hàng kém chất lượng, thông tin sản phẩm sai lệch... ngày càng phổ biến khiến nhiều quốc gia buộc phải siết chặt hành lang pháp lý nhằm bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng và duy trì niềm tin vào môi trường mua sắm trực tuyến. Từ châu Âu đến châu Á, Bắc Mỹ, Mỹ Latinh cho đến châu Phi và Trung Đông, các quy định pháp luật liên quan đến chất lượng hàng hóa trong TMĐT đang liên tục được cập nhật và hoàn thiện.

Nguồn: ITN
Nghị viện thế giới

Nhiều quy định bảo vệ quyền lợi khách hàng

Tại Nhật Bản, quốc gia nổi tiếng về quản lý chất lượng và tiêu chuẩn sản phẩm, việc bảo vệ chất lượng hàng hóa trong môi trường thương mại điện tử (TMĐT) là nội dung quan trọng trong hệ thống pháp luật. Đất nước mặt trời mọc đã ban hành nhiều đạo luật và cơ chế kiểm soát để bảo đảm rằng, hàng hóa lưu thông qua nền tảng trực tuyến vẫn tuân thủ tiêu chuẩn chất lượng như trong mô hình thương mại truyền thống.

ITN
Nghị viện thế giới

Phá bỏ rào cản, khai mở tiềm năng

Trung Quốc đang có bước tiến quan trọng trong việc bảo vệ và thúc đẩy doanh nghiệp tư nhân với dự thảo cập nhật của Luật Thúc đẩy kinh tế tư nhân. Văn bản pháp lý quan trọng này được kỳ vọng không chỉ là tấm khiên pháp lý để bảo vệ khu vực tư nhân mà còn là đòn bẩy quan trọng để khu vực này phát triển nhờ phá bỏ các rào cản, khai mở tiềm năng và xây dựng môi trường kinh doanh công bằng, minh bạch hơn. Động thái này phản ánh nỗ lực của Bắc Kinh nhằm củng cố niềm tin của nhà đầu tư, quyết tâm đưa kinh tế tư nhân thành một thành phần nòng cốt trong nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa.

Nguồn: Chinese news service/ chinadailyasia.com
Nghị viện thế giới

Chính sách hỗ trợ của các thành phố lớn

Trong nỗ lực mạnh mẽ nhằm phục hồi nền kinh tế tư nhân, các thành phố lớn của Trung Quốc như Thượng Hải, Bắc Kinh và Thâm Quyến gần đây đã công bố một loạt các biện pháp hỗ trợ nhằm tạo ra môi trường kinh doanh thuận lợi hơn và khôi phục lòng tin của các doanh nghiệp tư nhân.

X-Road hệ thống cơ sở hạ tầng lưu trữ dữ liệu phi tập trung được coi là vũ khí bí mật của hệ thống chính phủ điện tử
Nghị viện thế giới

Các trụ cột về hạ tầng của hệ thống Chính phủ điện tử

Nhìn lại quá trình phát triển Chính phủ điện tử tại Estonia có thể thấy, quốc gia này đã sớm tập trung phát triển hệ thống cơ sở hạ tầng, trong đó đặc biệt chú trọng vào hạ tầng cơ sở dữ liệu một cách đầy đủ, đồng bộ. Các hệ thống này là xương sống cơ bản để phát triển các dịch vụ số hiệu quả.

Nguồn: ITN
Nghị viện thế giới

e-Estonia và hành trình dẫn đầu thế giới về quản trị kỹ thuật số

Trong một kỷ nguyên mà các Chính phủ trên toàn thế giới đang vật lộn với những bất cập trong thủ tục hành chính và sự chuyển đổi số chậm chạp, Estonia nổi lên như một biểu tượng của sự đổi mới. Quốc gia Baltic với 1,3 triệu dân này đạt được một cột mốc phi thường khi trở thành quốc gia số hóa 100% các dịch vụ của Chính phủ, định nghĩa lại việc cung cấp dịch vụ công thông qua hệ sinh thái chính phủ điện tử e-Estonia tiên phong của mình. Thành tựu này đưa Estonia trở thành quốc gia dẫn đầu toàn cầu về quản trị kỹ thuật số và đặt ra chuẩn mực cho các quốc gia trên toàn thế giới.

Chế độ nghị viện Uzbekistan: Sự gặp gỡ của giá trị truyền thống và nền dân chủ hiện đại
Nghị viện thế giới

Chế độ nghị viện Uzbekistan: Sự gặp gỡ của giá trị truyền thống và nền dân chủ hiện đại

Xây dựng nhà nước pháp quyền là một quá trình phức tạp. Tuy nhiên, vào đầu thế kỷ XXI, một chân lý đã được khẳng định: một quốc gia sẽ không thể có nền dân chủ hoàn chỉnh nếu không có một quốc hội được trao toàn quyền. Ngày nay, Uzbekistan đang thực hiện những cải cách nhất quán để phát triển các thể chế dân chủ trên cơ sở đẩy mạnh vai trò của Quốc hội. Sự phát triển của chế độ nghị viện ở Uzbekistan có những nét đặc thù, là sự gặp gỡ giữa bản sắc dân tộc và các nguyên tắc dân chủ phổ quát.

Hành động vì sự phát triển và công bằng xã hội
Nghị viện thế giới

Hành động vì sự phát triển và công bằng xã hội

Với chủ đề bao trùm “Hành động của nghị viện vì sự phát triển và công bằng xã hội”, Đại hội đồng lần thứ 150 của IPU sẽ tập trung làm rõ những cam kết của nghị viện nhằm thúc đẩy các mục tiêu giảm nghèo, bảo đảm việc làm, thúc đẩy hòa nhập xã hội và tăng cường sự tham gia của các nhóm thiểu số vào quá trình ra quyết định.

Khẳng định vị thế Uzbekistan
Nghị viện thế giới

Khẳng định vị thế Uzbekistan

Lần đầu tiên trong lịch sử Trung Á, Đại hội đồng Liên minh Nghị viện Thế giới lần thứ 150 (IPU-150) sẽ diễn ra tại Thủ đô Tashkent của Uzbekistan. Việc Uzbekistan đăng cai hội nghị lớn nhất của cơ quan nghị viện thế giới là sự công nhận của cộng đồng quốc tế đối với hiệu quả của các cải cách đang được thúc đẩy ở Uzbekistan cũng như cho thấy ảnh hưởng ngày càng tăng của Uzbekistan trên trường quốc tế.

Từ Paris đến Tashkent: Hành trình bền bỉ vì chủ nghĩa nghị viện
Nghị viện thế giới

Từ Paris đến Tashkent: Hành trình bền bỉ vì chủ nghĩa nghị viện

Ngày 5.4 tới, Liên minh Nghị viện Thế giới (IPU) sẽ tổ chức lễ kỷ niệm Đại hội đồng lần thứ 150 (IPU-150) tại Thủ đô Tashkent của Uzbekistan. Đây là dịp để nhìn lại hành trình 136 năm qua của IPU, kể từ Đại hội đồng đầu tiên tại Paris năm 1889, nhìn lại những sự kiện tôn vinh tinh thần hợp tác bền bỉ giữa các nghị sĩ trên toàn thế giới cũng như một lần nữa khẳng định vai trò, vị trí và phạm vi hoạt động ngày càng được mở rộng trên toàn cầu của IPU.

Nguồn ITN
Nghị viện thế giới

Phát triển đường sắt bằng công nghệ và pháp lý

Nhật Bản là một trong những quốc gia có hệ thống đường sắt phát triển nhất thế giới, đặc biệt nổi bật với mạng lưới đường sắt cao tốc Shinkansen. Thành công này không chỉ đến từ công nghệ tiên tiến bảo đảm an toàn hàng đầu, mà còn nhờ khung pháp lý chặt chẽ và chiến lược phát triển hợp lý.

thechinaproject.com
Nghị viện thế giới

“Rồng sắt” hiện đại - biểu tượng sức mạnh công nghệ

Từ Vạn Lý Trường thành - kỳ quan của quá khứ - đến mạng lưới đường sắt cao tốc - biểu tượng của thời đại mới, Trung Quốc không ngừng ghi dấu những thành tựu vĩ đại. Chỉ trong hơn một thập kỷ, đất nước gấu trúc đã tận dụng nguồn lực khổng lồ, công nghệ tiên tiến và năng lực triển khai vượt trội để xây dựng hệ thống đường sắt cao tốc lớn nhất, hiện đại nhất thế giới. Không chỉ định hình lại giao thông trong nước, mạng lưới này còn trở thành biểu tượng cho sự phát triển, sức mạnh công nghệ và tầm ảnh hưởng ngày càng lớn của Trung Quốc.

Malaysia: Tiệm cận tiêu chuẩn quốc tế về quản trị dữ liệu
Quốc tế

Malaysia: Tiệm cận tiêu chuẩn quốc tế về quản trị dữ liệu

Nhờ những nỗ lực bảo vệ dữ liệu cá nhân, Malaysia đã trở thành thành viên của Thỏa thuận thực thi quyền riêng tư xuyên biên giới của Tổ chức Hợp tác kinh tế châu Á - Thái Bình Dương năm 2023. Vào năm 2024, quốc gia này tiếp tục sửa đổi Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân (PDPA) ban hành năm 2010. Được thiết kế để hiện thực hóa cam kết củng cố niềm tin trong nước và hỗ trợ các nhà đầu tư nước ngoài, PDPA sửa đổi được kỳ vọng sẽ đưa Malaysia tiến gần hơn đến các tiêu chuẩn quốc tế và tìm kiếm sự công nhận từ các nước trong khu vực cũng như trên thế giới về bảo mật dữ liệu.