Quan hệ Việt Nam - Bulgaria ngày càng phát triển tốt đẹp
Việt Nam và Bulgaria tuy cách xa nhau về địa lý, nhưng với những điểm tương đồng trong lịch sử, hai nước đã gắn bó với nhau bằng tình hữu nghị thủy chung, son sắt được các nhà Lãnh đạo và nhân dân hai nước không ngừng vun đắp, phát triển hơn 7 thập kỷ qua. Bulgaria là một trong những quốc gia đầu tiên trên thế giới công nhận nền độc lập của Việt Nam và thiết lập quan hệ ngoại giao với Việt Nam từ năm 1950. Chuyến thăm hữu nghị tới Bulgaria của Chủ tịch Hồ Chí Minh vào tháng 8.1957 đã đặt nền móng và là dấu mốc quan trọng trong lịch sử quan hệ hai nước.
Việt Nam đã nhận được sự giúp đỡ chí nghĩa, chí tình của nhân dân Bulgaria trong quá trình đấu tranh giành độc lập, giải phóng dân tộc cũng như trong xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Trong những năm gian khó nhất của Việt Nam, hàng nghìn học sinh, sinh viên Bulgaria đã xuống đường biểu tình phản đối chiến tranh; công nhân trong nhiều xí nghiệp, nhà máy Bulgaria đã trích 1-2 ngày lương để ủng hộ, giúp đỡ nhân dân Việt Nam. Hơn 33 nghìn cán bộ khoa học, chuyên gia, công nhân lành nghề Việt Nam đã được Bulgaria giúp đỡ đào tạo trong nhiều lĩnh vực như xây dựng, kiến trúc, công nghệ thông tin, sinh hóa, nông nghiệp, chế tạo máy và y - dược...
Đó luôn là những hình ảnh vô cùng đẹp đẽ, lắng đọng trong trái tim của nhiều thế hệ người dân Việt Nam. Như Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đã nhấn mạnh với các nhà ngoại giao, các học giả, giảng viên, sinh viên Bulgaria trong chuyến thăm chính thức tháng 9.2023, đó là "một biểu tượng tuyệt vời của tình đoàn kết anh em gắn bó thủy chung giữa Việt Nam và Bulgaria dẫu thời cuộc đổi thay vẫn vẹn nguyên và tỏa sáng".
Ảnh: Doãn Tấn
Trên nền tảng của tình hữu nghị, chân thành đó, quan hệ Việt Nam - Bulgaria những năm gần đây, phát triển tích cực, nhất là trong lĩnh vực chính trị, ngoại giao. Hai bên thường xuyên phối hợp chặt chẽ tại các diễn đàn đa phương, ủng hộ lẫn nhau tại các diễn đàn quốc tế và khu vực như Liên Hợp Quốc, ASEM, ASEAN - EU. Đặc biệt, vào tháng 9.2023, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đã thăm chính thức Bulgaria, chuyến thăm được các nhà lãnh đạo Bulgaria đánh giá là "một bước tiến mới trong quan hệ hai nước", "góp phần quan trọng đưa quan hệ hữu nghị truyền thống và hợp tác giữa hai nước lên tầm cao mới".
Trong chính sách đối ngoại của Việt Nam, khu vực Trung Đông Âu đóng một vai trò rất quan trọng, là cửa ngõ để Việt Nam tăng cường hợp tác với Liên minh châu Âu (EU). Việt Nam ưu tiên thúc đẩy mối quan hệ hữu nghị và hợp tác nhiều mặt với các quốc gia ở khu vực, trong đó Bulgaria là một trong những đối tác ưu tiên hàng đầu.
Còn với Bulgaria, Việt Nam luôn là "đối tác tin cậy, người bạn thủy chung". Tổng thống Rumen Radev khẳng định với Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ "Việt Nam là một đối tác đáng tin cậy và quan trọng ở Đông Nam Á, nơi chúng tôi gắn kết với nhau bằng mối quan hệ hữu nghị chân thành và tôn trọng lẫn nhau có lịch sử phong phú kéo dài hơn 7 thập kỷ” và truyền thống tốt đẹp, chân thành chính "là cơ sở quan trọng để hai nước xây dựng quan hệ đối tác chiến lược thực sự và hiệu quả trên nhiều lĩnh vực cùng quan tâm".
Đánh giá "vai trò của Việt Nam ở khu vực châu Á là then chốt và có tầm quan trọng chiến lược đối với sự phát triển kinh tế, giáo dục và công nghệ”, Thủ tướng Nikolai Denkov khẳng định, điều này có ý nghĩa đặc biệt với Bulgaria và "Bulgaria có thể hỗ trợ sự hợp tác chặt chẽ hơn giữa EU và Việt Nam". Là hai nước bạn bè truyền thống, tin cậy và chung thủy, các nhà lãnh đạo Bulgaria đều mong muốn hai nước sớm thiết lập quan hệ Đối tác chiến lược trong thời gian tới.
Cùng với quan hệ hai nước, quan hệ hữu nghị, hợp tác giữa hai Quốc hội cũng luôn được củng cố và phát triển tích cực. Hai bên thường xuyên trao đổi đoàn cấp cao, tiêu biểu là chuyến thăm Việt Nam của các Chủ tịch Quốc hội Bulgaria vào năm 2004, 2012 và chuyến thăm chính thức Bulgaria của Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Phú Trọng vào năm 2007 cùng các chuyến thăm cấp Phó Chủ tịch Quốc hội của hai bên.
Quốc hội hai nước duy trì tiếp xúc, phối hợp và ủng hộ lẫn nhau tại các diễn đàn liên nghị viện khu vực và quốc tế mà Quốc hội hai nước cùng tham gia như Liên minh Nghị viện thế giới (IPU), Hội nghị Đối tác Nghị viện Á - Âu (ASEP)... Trong chuyến thăm Bulgaria, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ và Chủ tịch Quốc hội Rossen Dimitrov Jeliazkov đã ký mới Bản ghi nhớ hợp tác giữa Quốc hội hai nước với những nội hàm mới phù hợp với quan hệ hai nước trong tình hình mới.
Hợp tác nghị viện là một trụ cột quan trọng
Chủ tịch Quốc hội Rossen Dimitrov Jeliazkov là người đứng đầu cơ quan lập pháp nước ngoài đầu tiên thăm chính thức Việt Nam trong những ngày đầu tiên của năm mới 2024. Chuyến thăm diễn ra chỉ sau hơn 3 tháng kể từ chuyến thăm chính thức Bulgaria của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ, thể hiện sự coi trọng của hai bên đối với quan hệ hữu nghị truyền thống, nhiều mặt giữa hai nước, là điểm nhấn quan trọng trong quan hệ hợp tác Việt Nam – Bulgaria, nhất là khi Quốc hội hai nước vừa ký kết và đang tích cực triển khai Bản ghi nhớ hợp tác.
Với mong muốn tăng cường và làm sâu sắc hơn nữa quan hệ hai nước, trước đó, trong chuyến thăm chính thức Bulgaria, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ và các nhà lãnh đạo Bulgaria đã trao đổi sâu rộng nhiều vấn đề, cả trên bình diện song phương và đa phương, nhất trí một số định hướng lớn nhằm quyết tâm đưa quan hệ hợp tác đi vào chiều sâu, thực chất và hiệu quả trên tất cả các lĩnh vực. Chủ tịch Quốc hội và các nhà lãnh đạo Bulgaria đã nhất trí tiếp tục tăng cường trao đổi đoàn các cấp, nhất là đoàn cấp cao và giữa các Bộ, ngành, địa phương; tăng cường hợp tác giữa các cơ quan của Quốc hội, phát huy vai trò giám sát và thúc đẩy triển khai các thỏa thuận, cam kết giữa hai nước; tiếp tục phối hợp và ủng hộ lẫn nhau tại các diễn đàn khu vực và quốc tế như tại Liên Hợp Quốc, Liên minh châu Âu, Nghị viện châu Âu, ASEAN, AIPA...
Đặc biệt, để mở rộng hợp tác kinh tế - đầu tư - thương mại trở thành trụ cột quan trọng trong quan hệ song phương thời gian tới, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ và các nhà lãnh đạo Bulgaria đã nhất trí tích cực triển khai các thỏa thuận, biện pháp thúc đẩy hợp tác trong khuôn khổ cơ chế Ủy ban liên Chính phủ Việt Nam-Bulgaria về hợp tác kinh tế nhằm tháo gỡ vướng mắc, tạo đột phá về đầu tư - thương mại, từ đó đóng góp cho phục hồi, phát triển kinh tế bền vững.
Hai bên khẳng định ủng hộ triển khai hiệu quả các văn kiện đã ký kết, sớm tổ chức kỳ họp lần thứ 24 Ủy ban Liên Chính phủ về hợp tác kinh tế; tạo điều kiện thuận lợi cho các sản phẩm có thế mạnh và bổ trợ cho nhau tiếp cận thị trương của nhau, đồng thời mở ra những lĩnh vực hợp tác mới, phù hợp với nhu cầu phát triển của hai bên và xu thế chung như chế biến chế tạo, công nghệ cao, đổi mới sáng tạo, y tế, dược phẩm, đặc biệt là hợp tác kinh tế biển, logictics trên cơ sở tận dụng lợi thế của Bulgaria ở Biển Đen và của Việt Nam ở Biển Đông... Việt Nam có thể là cầu nối để Bulgaria thâm nhập thị trường ASEAN và ngược lại, Bulgaria là cửa ngõ để Việt Nam vào thị trường châu Âu.
Hai bên cũng nhất trí làm mới các lĩnh vực hợp tác truyền thống như nông nghiệp, chế biến thực phẩm, dược phẩm…, đồng thời mở ra những lĩnh vực hợp tác mới đầy tiềm năng như chuyển đổi xanh, chuyển đổi số, trí tuệ nhân tạo, chuyển đổi năng lượng công bằng...; khuyến khích thành lập liên doanh sản xuất sản phẩm xuất khẩu sang nước thứ 3, tận dụng chất xám và công nghệ của Bulgaria và nguồn lao động dồi dào của Việt Nam để tạo đột phá về đầu tư giữa hai nước... Ngay trong chuyến thăm, nhiều văn kiện hợp tác giữa các bộ, ngành, địa phương hai nước cũng đã được ký kết và hiện đang được tích cực triển khai thực hiện.
Tiếp nối thành công chuyến thăm Bulgaria của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ, chuyến thăm chính thức Việt Nam của Chủ tịch Quốc hội Rossen Dimitrov Jeliazkov tiếp tục khẳng định hợp tác nghị viện là một trụ cột quan trọng trong quan hệ hai nước. Với dư địa và tiềm năng hợp tác vẫn còn rất lớn giữa hai nước, với nền tảng chân thành, tin cậy bền bỉ vượt lên những thăng trầm của lịch sử trong gần 75 năm thiết lập quan hệ ngoại giao giữa hai nước, Việt Nam và Bulgaria đang nỗ lực cùng nhau hướng tới tầm cao mới trong quan hệ hợp tác.
Chuyến thăm của Chủ tịch Quốc hội Bulgaria vì thế "chắc chắn sẽ mang lại những cơ hội rất lớn, phía Bạn mong muốn tăng cường quan hệ trên tất cả các lĩnh vực, đặc biệt là về kinh tế, thương mại, khoa học và công nghệ, giáo dục và đào tạo, văn hóa, thể thao, du lịch, hợp tác giữa các địa phương và một số lĩnh vực khác", Phó Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại Đôn Tuấn Phong nhấn mạnh.
