Trước đây cứ vào mùa giáp hạt, bà con dân bản Phá Lõm, xã biên giới Tam Hợp, huyện Tương Dương (Nghệ An) lại dắt nhau, dỡ rồi lại dựng nhà, hôm nay núi này, mai lại triền đồi kia…
Những mái nhà chênh vênh, những con người quanh năm lầm lũi vì cái ăn, cái mặc. Cũng vì đói nghèo mà nhiều năm qua, một số hộ đã nhẹ dạ nghe theo lời kẻ xấu làm những việc trái pháp luật. Kể từ khi bản có đồng chí Bí thư trẻ Xồng Bá Nỏ lên làm cán bộ, cuộc sống của bà con nơi đây đã từng ngày đổi thay.
Phả Lõm là bản biên giới Việt - Lào, bản có 30km, với 111 hộ/600 nhân khẩu. Năm 2009 về trước, 100% hộ đói nghèo, nay đã giảm xuống còn 43 hộ. Để làm được điều đó thì cả một nỗ lực lớn của Đảng ủy, chính quyền địa phương xã Tam Hợp, trong đó có vai trò chủ chốt của nguyên Bí thư Chi bộ Xồng Bá Nỏ.
"Ở bản ta nếu nói hay mà làm không tốt thì bà con cho là người dối. Vì thế ta phải biết được tâm lí đó của bà con, muốn cho bà con nghe, làm theo phải đi đến từng nhà để chia sẻ, nắm tâm tư nguyện vọng của bà con để biết họ muốn gì để nói cho họ hiểu mới cùng bàn, cùng làm với họ", anh Nỏ, Phó Bí thư thường trực Đảng uỷ xã Tam Hợp chia sẻ.
Không khó để tìm đến nhà ông Xồng Chư Thái, một trong những hộ đã từng vượt biên trái phép cách đây hơn 10 năm về trước. Trong ngôi nhà gỗ truyền thống khang trang, ông kể lại: Hồi đó, gia tài của bố mẹ để lại là những khoảnh nương trên núi cao, vợ chồng ông nai lưng ra chặt cây làm rẫy, nhưng không bao giờ đủ ăn, cái đói cứ đuổi nhà ông vào tít tận trong rừng sâu.
Dịp ấy được cán bộ Việt Nam và Lào trong chiến dịch tuyên truyền, đẩy đuổi những người vượt biên trái phép, giải thích, Xồng Chư Thái mới nhận ra rằng mình đã vượt biên tự lúc nào. Đang trong thế bí, thì Bí thư Xồng Bá Nỏ đến nói nhiều điều phải, bày dựng lại cái nhà ở bản, đắp khe lấy nước suối làm ao thả cá, nuôi thêm con lợn, con bò, nay gia đình đã đủ ăn, đủ mặc, ông Thái vui lắm.
Ông Thái chia sẻ: "Khi cán bộ Nỏ bày cho nhà ta nuôi con gà, con lợn, con bò, ta cũng lo lắm, sợ bỏ ra nhiều tiền lỡ dịch thì không có tiền mua cái khác nữa. Nghe thế, cán bộ Nỏ bày cách cho chăm sóc và đã đạt những kết quả tốt đẹp. Từ đó, con cái ta có cái áo mới, có cái ăn ngon hơn và đặc biệt là được đi học đầy đủ đó nhà báo nha".
Còn chị Hờ Y Lỳ, gia đình chị có 6 miệng ăn, chị cũng từng đưa cả nhà lũ lượt tìm cái ăn nơi rừng sâu, lại còn thêm bị kẻ xấu lợi dụng, truyền đạo trái phép, đã có lần chị định bỏ chồng con đi theo người xấu. Biết vậy, bí thư Nỏ đã cùng Bộ đội Biên Phòng và các thành viên trong cấp ủy, ban quản lý đến tận nhà giải thích, nhiều lần giúp gia đình Y Lỳ khai hoang đất trống trồng cỏ, vận động các hộ cho gia đình nuôi rẽ Bò, Dê, trồng thêm sắn, ngô. Bốn năm sau, nhà chị Y Lỳ đã dần ổn định, hiện chị đã làm được vườn rau, có vật nuôi bán được nhiều tiền hơn trước.
Chị Y Lỳ nói: "Cán bộ Nỏ là người nói cái hay cái tốt, dân bản ta là ai cũng nghe theo cán bộ, không nghe kẻ xấu nói nữa"
Ông Chư Thái, chị Y Lỳ là 2 trong số các hộ của bản Phả Lõm đã nghe theo cán bộ Nỏ, từ bỏ cuộc sống du canh, du cư, không vượt biên, không nghe lời kẻ xấu. Với bà con Phả Lõm, họ cho rằng “đó, một phần lớn công của Bí thư Xồng Bá Nỏ đấy”.
Cũng chính vì anh là người con của bản, được sinh ra và lớn lên nơi mảnh đất biên cương này, anh đã có những năm tháng theo cha mẹ vượt rừng, làm rẫy nên rất thấu hiểu bà con bản mình.
Nên Xồng Bá Nỏ luôn thao thức, làm thế nào để làm ra của cải, trong khi đất và khí hậu nơi đây rất dồi dào. Anh tâm niệm là làm dân vận là luôn phải: "Óc nghĩ, mắt trông, tai nghe, chân đi, miệng nói, tay làm" như lời Bác Hồ dặn.
Khi đã nắm được tâm tư của người dân, anh đã lên xã, lên huyện xin hỗ trợ giống cây, vật nuôi, khai khẩn rẫy hoang trồng nhiều cỏ, sắn, bí xanh và mới đây còn trồng thêm nghệ đỏ và từ bỏ chăn nuôi, canh tác lạc hậu để theo hướng hàng hóa, thứ nào cũng bán được tiền. Bá Nỏ giải thích.
"Bác Hồ dạy là cái đói, cái nghèo, cái dốt cũng là giặc, ta phải tìm được cách sản xuất, chăn nuôi, làm kinh tế hộ gia đình. làm cái tốt, cái hay để bà con học tập và làm theo", anh Nỏ chia sẻ.
Được đến và tận mắt chứng kiến cuộc sống của người dân bản Mông nơi đây, cảm nhận được lời nói của Bí thư Xồng Bá Nỏ, không chỉ là lý thuyết. Trải dài bên vệ đường dẫn vào bản là gần 18ha cỏ xanh ngút, đảm bảo thức ăn cho hơn 350 con trâu bò của toàn bản.
Tít tắp trên các triền đồi quanh bản là gần 20ha sắn, ngô và nghệ đỏ đang mùa xanh tốt, hơn 5 ha ruộng bậc thang trĩu hạt, điều này chứng tỏ áo mơi đã và đang được thay nơi miền biên viễn xa xôi này.
Ông Lộc Thần Thủy, Phó trưởng Ban Dân vận huyện ủy Tương Dương cho biết: "Đồng chí Xồng Bá Nỏ là một trong những hạt nhân tiêu biểu, đặc biệt là trong các phong trào như dân vận khéo; nhất là công tác vận động phòng chống truyền đạo trái phép, trong việc di cư tự do. Anh Nỏ luôn luôn tuyên truyền bà con không nghe những luận điệu không chính xác", ông Thủy nói.
Với những thành tích đạt được, Xồng Bá Nỏ nhiều năm liền được huyện, tỉnh tặng giấy khen có thành tích xuất sắc trong công tác xây dựng Đảng; xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân tộc, được đại diện đồng bào dân tộc huyện Tương Dương đi dự đại hội, gặp mặt người có uy tín ở các cấp.
Năm 2024, anh được bầu làm Chủ tịch MTTQ xã, rồi giữ Phó bí thư Đảng ủy xã và được bầu vào Ban chấp hành Hội đồng nhân dân huyện. Điều đáng tự hào, dù ở cương vị nào, anh Nỏ cũng luôn được lãnh đạo các cấp tin tưởng, nhân dân yêu mến và đó là phần thưởng lớn nhất đối với anh.
