Tất cả các thầy cô giáo ở đây đều thầm hứa với lương tâm mình là sẽ cống hiến hết tuổi trẻ của mình cho sự nghiệp giáo dục ở nơi biên cương này.

Cống hiến tuổi trẻ cho sự nghiệp giáo dục nơi xã nghèo

Tam Hợp - là một xã nghèo của huyện biên giới Tương Dương, Nghệ An. Tam Hợp có 3 dân tộc sinh sống là Thái, Mông và Tày Poọng. Đời sống của bà con nơi đây còn quá nghèo khổ, cho nên sự học đối với các em ở đây cũng gặp muôn vàn gian khổ.

Tôi gặp thầy Lương Gia Bảo (ở bản Tam Bông, xã Tam Quang, huyện Tương Dương), giáo viên bộ môn giáo dục thể chất, là người trẻ nhất, ra trường và vào đây dạy học năm 2011.

Tại đây, thầy Bảo gặp cô Kha Thị Mại, nhân viên thiết bị, họ bén duyên nhau rồi nên vợ nên chồng, họ tự nguyện ở lại trường và đảm nhận luôn công việc quản sinh.

"Làm công tác quản sinh cũng vất vả lắm, trưa thứ 6 tiễn các em về, dặn dò nhớ đến trường đúng hẹn, chiều chủ nhật lại đón các em vào nội trú; buổi tối thì thúc dục các em tự học, rồi canh cho các em từng giấc ngủ. Đến giờ ăn cơm cũng phải thường xuyên có mặt ở bếp ăn để xem các em ăn uống thế nào...", thầy Bảo tâm sự.

Mỗi thầy cô giáo, mỗi gia đình, mỗi cặp đôi mỗi hoàn cảnh nhưng họ giống nhau ở tình yêu nghề và quyết tâm vượt khó, bám trụ gieo chữ nơi biên cương của Tổ quốc.

"Khi đi theo nghề dạy học và bước chân vào mảnh đất biên giới này, chúng tôi tự nhủ với bản thân rằng phải cố gắng và nỗ lực hết mình để các em có môi trường học tập tốt hơn. Chúng tôi ai cũng bảo nhau sẽ tạo ra những gì ấn tượng nhất cho các em, để các em thích đi học, thích đến trường. Tất cả các thầy cô giáo ở đây đều thầm hứa với lương tâm mình là sẽ cống hiến hết tuổi trẻ của mình cho sự nghiệp giáo dục ở nơi biên cương này", đó là tâm niệm của cô Lê Thị Nga và cũng chính là tâm niệm của 18 thầy, cô giáo Trường  phổ thông dân tộc bán trú trung học cơ sở (PTDTBTTHCS) Tam Hợp.

Cô Lương Thị Luyện - Hiệu trưởng Trường PTDTBTTHCS Tam Hợp, cho biết: "Trường còn thiếu nhiều giáo viên bộ môn như Tin học, Hóa học, Lịch sử, Giáo dục công dân… Do đó, một số thầy cô ở đây phải dạy 2 môn như cô Hiếu, cô Loan, hay cô Nga… Chưa hết, theo yêu cầu của chương trình giáo dục phổ thông mới thì nhà trường còn thiếu rất nhiều trang thiết bị. Các em học sinh nội trú chưa có nhà ăn, hàng ngày các em phải ngồi ăn trong ngôi nhà đã xuống cấp trầm trọng, không an toàn tý nào".

Qua trò chuyện với các thầy cô giáo, chúng tôi được biết, phần lớn các em học sinh ở đây thuộc diện hộ nghèo, bố mẹ đi làm ăn xa, ở nhà với ông bà. Hầu hết phụ huynh ở đây rất ít quan tâm đến việc học tập của con cái. Vì vậy, các em bỏ học như cơm bữa, không có ngày nào không có học sinh vắng học.

“Có đủ thứ lý do các em đưa ra, nào là đau chân, nào là ông bà rủ lên nương gặt lúa… Có những em không ở bán trú, trưa đi học không có cơm ăn, nằm nhịn, ngày hôm sau khồng thèm đến lớp nữa…Nhiều em học sinh dân tộc Mông ở tận bản Huồi Sơn, Phá Lỏm không có bố mẹ đưa đón phải đi bộ vượt qua chẳng đường dài trên 10 cây số...”, cô Lương Thị Luyện chia sẻ thêm.

Đóng vai anh xe ôm, đón các em đến trường học con chữ

Cô Lương Thị Luyện - Hiệu trưởng Trường PTDTBTTHCS Tam Hợp, mới chân ướt, chân ráo vào đây nhận nhiệm vụ, biết được em Xồng Y Rú, con ông Xồng Pá Chơ đã nghỉ học cả tuần nay nên đã cùng thầy Vi Văn Hiềm - giáo viên chủ nhiệm vào tận bản Phá Lỏm để tìm hiểu và đưa em ra trường.

"Có nhiều khi các thầy cô đến tận nhà, nhưng học sinh đã theo ông bà hoặc cha mẹ lên nương, nên phải chờ cho đến tối các em về để đưa các em trở lại lớp. Nhiều khi thấy thương học trò quá, các thầy ở đây phải đóng vai anh xe ôm đưa đón các em đến trường theo đuổi con chữ. Nếu các thầy không cố gắng như vậy thì nhiều em về rồi là nghỉ ở nhà luôn, chẳng ra học nữa. Hoặc có ra thì cũng tận thứ Tư, thứ Năm các cháu mới ra lớp", thầy Vi Văn Hiềm cho biết.

Qua những câu chuyện của các thầy cô ở đây kể lại, chúng tôi hiểu rằng, chỉ có các thầy, các cô ở đây mới biết được con đường đến trường của những học trò nghèo ở chốn biên thùy này vất vả ra sao.

Là ngôi Trường phổ thông dân tộc bán trú (PTDTBT) nơi biên giới nên việc lo chuyện học hành, lo việc ăn uống và giấc ngủ cho các em cũng đủ làm cho thầy cô ở đây thấm mệt. Hơn 100 em ăn ở nội trú, mỗi em một tính, mỗi em một sở thích ăn uống, chẳng ai giống ai.

Theo chế độ quy định đối với học sinh các Trường PTDTBT được hưởng 596 ngàn đồng, chia ra mỗi ngày một học sinh ăn ở bán trú được hương hơn 19 ngàn đồng. Mỗi bữa ăn của các em chưa được 10 ngàn đồng. Với số tiền ấy, thầy cô và nhà bếp phải cố gắng lắm mới có thể đảm bảo cho các em ăn no.

"Có em chẳng thích ăn trứng, em thì không thích cá biển… Một số em bỏ bữa vì món ăn không hợp sở thích, thầy cô lại phải dỗ dành, nhiều hôm bỏ tiền túi ra để mua cơm cho các em ăn", cô Luyện chia sẻ.

Để cải thiện bữa ăn cho các em và giảm khoản tiền chi phí mua rau, thầy cô phải tự làm vườn, để có rau xanh cho các em ăn hàng ngày. Cũng có những đêm soạn bài xong các thầy rủ nhau đi bắt cá để ngày mai các em có cá ăn. Khi màn đêm buông xuống, tiếng trống học ban ban đêm đã điểm, các thầy cô lại xuống từng phòng để kèm cặp các em học, hết giờ lại thay nhau canh cho các em ngủ. Sớm mai thức dậy lại đến từng phòng nhắc nhở các em xếp chăn màn thật gọn gàng, quét dọn phòng ở cho sạch sẽ.

Nếu ai đó có dịp đến với Trường PTDTBTTHCS Tam Hợp thì hãy dành đôi phút nắm lấy đôi bàn tay của các thầy cô giáo nơi đây, chắc chắn sẽ cảm nhận được những điều rất đặc biệt. Đôi bàn tay ấy không mềm mại như thông thường mà lại nhiều những vết chai sần, bởi ngoài việc cầm phấn giảng dạy trên lớp, họ còn phải lao động, phải kiêm nhiệm thêm nhiều việc.

Tuy nhiên, thật hạnh phúc khi tại chính nơi đây, những bàn tay ấy đã tìm đến nhau khi trái tim hòa chung nhịp đập. Họ đã nắm lấy tay nhau, tiếp thêm nghị lực để cùng nhau vượt qua mọi khó khăn để xây dựng mái trường này trở thành ngôi trường hạnh phúc, để cho các em học sinh thân yêu của mình thấm thía câu nói "Mỗi ngày đến trường là một ngày vui", mà không chỉ vui thôi đâu mà còn phải no đủ nữa.

Ai cũng chọn việc nhẹ nhàng, gian khổ sẽ dành phần ai? Và họ, những người đã lựa chọn gắn bó với miền biên viễn để giờ đây vùng đất Tam Hợp này đã hóa tâm hồn, hóa thành quê hương thứ 2 của họ.

Ở nơi ấy, bằng tình yêu nghề, yêu trò và tình vợ, tình chồng, tình đồng nghiệp, họ đã xây nên ngôi trường hạnh phúc ở nơi biên cương này. Với họ, cuộc sống nơi đây còn thiếu thốn đủ thứ nhưng có một thứ gia vị luôn đủ đầy, đó là sự lạc quan và hạnh phúc.

Chia tay thầy và trò Trường PTDTBTTHCS Tam Hợp, chúng tôi tin các thầy, cô giáo sẽ luôn vượt qua khó khăn, thiếu thốn, không ngừng rèn luyện, nâng cao đạo đức nhà giáo, kỹ năng và phương pháp sư phạm, tiếp tục “gieo” chữ giúp cho những chủ nhân tương lai thêm kiến thức, kỹ năng sống và lập nghiệp, chung sức xây dựng vùng biên cương Tổ quốc ngày càng phát triển bền vững và ổn định.