Câu chuyện môi trường, bền vững phải được đặt lên hàng đầu
Theo ông Đàm Văn Huân, về định hướng quy hoạch xử lý rác thải của Thủ đô, tại kỳ họp Hội đồng nhân dân cuối đầu tháng 12 vừa rồi đã thông qua đồ án quy hoạch chung Thủ đô Hà Nội, và thành phố đang tiếp tục thực hiện các bước tiếp theo để trình Thủ tướng phê duyệt. Trong đồ án cũng đề cập đến câu chuyện triển khai, thực hiện chỉ đạo của Trung ương, đặc biệt Nghị quyết 15 của Bộ Chính trị, đó là Hà Nội đã chọn chủ đề: Văn hiến, văn minh và hiện đại. Đây là khát vọng của Thủ đô, mà đã Văn hiến, văn minh, hiện đại thì câu chuyện môi trường, bền vững phải được đặt lên hàng đầu.
Trở lại thực hiện quy hoạch xử lý rác thải, thứ nhất, Hà Nội đã rà soát và đang đề nghị Thủ tướng điều chỉnh quy hoạch về xử lý rác thải trên địa bàn thành phố. Vì hiện nay nếu thực hiện quan điểm của Thành ủy, Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân thì phải thay đổi tư duy từ tiêu hủy sang quản lý rác, và đặc biệt rác là chất thải, tư duy theo hướng sang rác là tài nguyên. Trong quy hoạch chung Thủ đô, chúng tôi đã đưa nội dung này và chắc chắn sau này khi điều chỉnh quy hoạch của Thủ tướng, thành phố cũng sẽ tuân thủ bám sát vào này.
Thứ hai là phải phù hợp với quy hoạch Thủ đô cũng đang được điều chỉnh theo quyết nghị của Hội đồng nhân dân thành phố, và đặc biệt phải tuân thủ đúng theo Luật Bảo vệ môi trường 2020.
Vấn đề xử lý rác thải, rác thải rắn phải được quan tâm đúng mức
Ông Đàm Văn Huân cho rằng, luật về vấn đề xử lý rác thải, rác thải rắn đã đi vào thực tiễn đời sống. Tuy nhiên, phải thực hiện quyết liệt hơn, nhất là hai vấn đề rất quan trọng liên quan đến chất thải rắn, đó là phân loại và trả phí/giá theo khối lượng và thể tích. Đây là hai câu chuyện rất khó, có nơi đã thí điểm rồi nhưng chưa đồng bộ, dẫn đến là phải bỏ câu chuyện giá, mà phải chuyển về phí. Cụ thể, chúng ta đang tính phí bình quân theo đầu người ở đô thị 6 nghìn/tháng và nông thôn là 3 nghìn đồng/tháng.
Câu chuyện trách nhiệm của người dân và phí/giá này cần sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị và phải là cuộc cách mạng giống như cấm đốt pháo, đội mũ bảo hiểm hay thổi nồng độ cồn như hiện nay.
Trở lại vấn đề rác thải của Hà Nội, ông Đàm Văn Huân cho biết, thành phố đang thực hiện luật nghiêm túc, triển khai các kế hoạch thực hiện việc này để làm sao đúng thời điểm 31.12.2024 như luật quy định là phải phân loại rác rõ ràng, để rác đúng nơi quy định. Như vậy, nếu không chuẩn bị đầy đủ các điều kiện về mặt nhận thức của người dân, thì sẽ lại thất bại.
Về công nghệ mới, hiện nay công nghệ đốt thu hồi năng lượng được coi là tiến bộ nhưng cũng có lẽ chưa phải tối ưu nhất. Chúng ta cần nhìn nhận lại câu chuyện công nghệ, để quy hoạch mới phải tính đến những ô xử lý rác để tạo dư địa cho ứng dụng những công nghệ như công nghệ sinh học.
Bên cạnh hai vấn đề nêu trên, vấn đề thứ ba, thành phố sẽ điều chỉnh chi tiết các khu trung chuyển rác theo tinh thần không ai nhìn thấy rác trên đường phố. Hà Nội hiện có 262 điểm nén rác trên đường phố. Thực trạng này gây ô nhiễm, thậm chí ách tắc giao thông vì thời gian thu gom rác thải tương đối xung đột với giờ sinh hoạt của nhân dân.
Để khắc phục tình trạng này, thành phố sẽ quy hoạch các cung đường rồi thống nhất lại thời điểm vận chuyển rác. Cuối cùng, liên quan đến liên kết vùng vì nếu chúng ta phân loại tốt thì lượng rác đốt ở từng nhà máy xử lý rác trong tương lai sẽ giảm thiểu.
