Tài trợ lập quy hoạch - nên hay không?

Một vài năm trước, khi các địa phương trên cả nước đang đẩy mạnh việc lập quy hoạch tỉnh, có những doanh nghiệp đã ký cam kết tài trợ kinh phí lập quy hoạch xây dựng đô thị và các khu du lịch nhằm góp phần tạo diện mạo mới cho địa phương.

Thời điểm đó, Luật Xây dựng và Luật Quy hoạch đô thị đều cho phép cá nhân, tổ chức tài trợ kinh phí để lập quy hoạch. Tuy nhiên, những quy định này chưa được cụ thể hóa trong văn bản hướng dẫn nên một số địa phương lúng túng, không biết thực hiện ra sao; thậm chí, có tỉnh đã chỉ đạo tạm dừng toàn bộ các đề xuất tài trợ lập quy hoạch đô thị.

Gần đây, trong quá trình thảo luận về dự thảo Luật Quy hoạch đô thị và nông thôn - theo kế hoạch sẽ trình Quốc hội cho ý kiến lần đầu tại Kỳ họp thứ Bảy khai mạc tuần tới, việc có nên cho phép tổ chức, cá nhân tài trợ việc xây dựng quy hoạch hay không lại được đặt ra.

Dự thảo Luật Quy hoạch đô thị và nông thôn, bản trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội tại phiên họp tháng 4 vừa qua, quy định về việc doanh nghiệp hỗ trợ hoạt động quy hoạch tại Điều 13. Theo đó, Nhà nước khuyến khích tổ chức cá nhân trong nước và nước ngoài tài trợ kinh phí, hỗ trợ cho công tác lập quy hoạch đô thị và nông thôn. Kinh phí này không được thanh toán trực tiếp cho tổ chức tư vấn lập quy hoạch mà phải nộp vào ngân sách rồi chi trả theo các quy định về quản lý ngân sách nhà nước.

Thực tế, việc doanh nghiệp tài trợ lập quy hoạch có cả ưu điểm và nhược điểm. Ưu điểm là khoản chi sẽ không bị phụ thuộc vào đơn giá, định mức của Nhà nước và sát với nhu cầu thực tế. Doanh nghiệp có thể tiết kiệm những chi phí không cần thiết nhưng cũng sẽ linh hoạt hơn khi trả thù lao cao để thuê chuyên gia giỏi. Vì thế, các quy hoạch lập theo cơ chế này thường có chất lượng tốt hơn, tốn ít thời gian hơn và ít gặp vướng mắc, bất cập khi triển khai.

Nhưng, nhược điểm của cơ chế này là các doanh nghiệp sẽ muốn nội dung quy hoạch có lợi nhất cho hoạt động kinh doanh của mình; một số trường hợp điều này đồng thời mang lại lợi ích chung cho xã hội, nhưng cũng không ít trường hợp tác động tiêu cực đến lợi ích của cá nhân, tổ chức khác. Thậm chí có cả nguy cơ nhân danh tài trợ để “nắn” quy hoạch phục vụ lợi ích riêng,

Thời gian qua, các địa phương đã hạn chế việc doanh nghiệp tài trợ trực tiếp cho đồ án quy hoạch. Theo đó, tiền tài trợ sẽ phải hòa chung vào ngân sách rồi sau đó được chi cho công tác lập quy hoạch theo định mức của Nhà nước. Tuy nhiên, theo phản ánh của cộng đồng doanh nghiệp, cơ chế này cũng không phát huy hiệu quả, các doanh nghiệp vẫn tìm nhiều cách khác nhau để tác động vào nội dung quy hoạch bằng nhiều con đường không chính thức. Nói cách khác, việc cấm tài trợ trực tiếp cho đồ án không giải quyết được vấn đề, nó chỉ làm cho vấn đề khó bị phát hiện hơn.

Có thể thấy, huy động các nguồn lực hỗ trợ cho hoạt động quy hoạch đô thị và nông thôn là cần thiết, giúp ích trong việc nâng cao chất lượng công tác lập quy hoạch. Tuy nhiên, để tránh nguy cơ doanh nghiệp thông qua việc hỗ trợ quy hoạch để tác động chính sách, cài cắm lợi ích, dự thảo Luật Quy hoạch đô thị và nông thôn bên cạnh việc cho phép doanh nghiệp tài trợ đồ án quy hoạch thì cần bổ sung quy định về việc công khai, minh bạch thông tin tài trợ quy hoạch để các bên liên quan và người dân có thể giám sát.

Sự công khai, minh bạch và giám sát như vậy sẽ giúp giảm nguy cơ cài cắm lợi ích riêng làm ảnh hưởng đến lợi ích chung, đồng thời vẫn phát huy được những tác động tích cực khi doanh nghiệp tài trợ đồ án quy hoạch. Dù sao đi chăng nữa, cho phép doanh nghiệp tài trợ nhiệm vụ quy hoạch một cách chính thức đi kèm với công khai và giám sát chặt chẽ vẫn tốt hơn nhiều so với việc đưa ra quy định cấm nhưng rồi các bên vẫn tìm cách lách luật và thực hiện một cách không chính thức.

Chính sách và cuộc sống

Ảnh minh họa
Chính sách và cuộc sống

Chậm xử lý văn bản trái pháp luật

Số lượng văn bản có quy định trái pháp luật vẫn chiếm tỷ lệ cao, nhưng đến nay mới chỉ xử lý được 80/138 văn bản, số văn bản chưa được xử lý là 58 văn bản. Đề nghị Chính phủ nêu rõ nguyên nhân đến nay còn 58/138 văn bản trái pháp luật chưa được xử lý. Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Lê Thị Nga đã đặt vấn đề này tại phiên họp thứ 37 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội khi cho ý kiến vào Báo cáo của Chính phủ về tình hình thi hành Hiến pháp, luật, nghị quyết của Quốc hội.

Quy định về việc thực hiện thủ tục đầu tư đặc biệt là bước đột phá khi sửa Luật Đầu tư.
Chính sách và cuộc sống

Bước đột phá khi sửa Luật Đầu tư

Bộ Kế hoạch và Đầu tư đang xây dựng dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của 4 luật gồm Luật Quy hoạch, Luật Đầu tư, Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công - tư và Luật Đấu thầu; trong đó, dự thảo Luật bổ sung quy định về việc thực hiện thủ tục đầu tư đặc biệt - đây được coi là bước đột phá khi sửa Luật Đầu tư lần này và sẽ giúp rút ngắn rất nhiều thời gian thực hiện dự án.

Cấp bách nhưng không được nóng vội
Chính sách và cuộc sống

Cấp bách nhưng không được nóng vội

“Chúng tôi đã chấp hành nghiêm chỉ đạo của Lãnh đạo Chính phủ, lãnh đạo cấp cao là phải tập trung rà soát, xây dựng để sửa đổi, bổ sung Luật Điện lực làm sao để có thể thông qua tại một kỳ họp”, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên cho biết tại Phiên họp ngày 12.9 vừa qua của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

Quang cảnh phiên tòa xét xử một vụ án hành chính. Nguồn: lsvn.vn
Chính sách và cuộc sống

Xử nghiêm người không thi hành án hành chính

Các chế tài xử lý hành chính thế nào khi người đứng đầu các cơ quan hành chính không phối hợp với các cơ quan tư pháp? Có chế tài đối với người đứng đầu các cơ quan hành chính không phối hợp, thậm chí không cung cấp thông tin và khi thi hành án là không tự giác thi hành án. Việc đấy phải có chế tài xử lý cho nghiêm.

Cẩn trọng, chuyên nghiệp hơn
Chính sách và cuộc sống

Cẩn trọng, chuyên nghiệp hơn

Phát huy truyền thống tương thân tương ái, “lá lành đùm lá rách”, những ngày này, người dân cả nước đang một lòng hướng về các tỉnh phía Bắc bị thiệt hại bởi bão số 3. Nhiều hoạt động quyên góp, ủng hộ đã được triển khai và đã đến được nơi cần đến, góp phần giúp người dân vượt qua khó khăn.

Quyết định di tản của Trưởng thôn Vàng Seo Chứ (thứ 2 từ trái qua) đã bảo vệ an toàn tính mạng cho 115 người dân thôn Kho Vàng.
Chính sách và cuộc sống

Nghĩ từ quyết định táo bạo của Trưởng thôn Vàng Seo Chứ

115 người dân thôn Kho Vàng, xã Cốc Lầu, huyện Bắc Hà, Lào Cai không mất tích, không bị lũ cuốn trôi, họ đã được tìm thấy và vẫn an toàn ở nơi trú ẩn trên núi là tin mừng lớn trong những ngày nhiều tin xấu vừa qua; có kinh nghiệm với đồi núi, đặc biệt là dám nghĩ, dám làm, Trưởng thôn Kho Vàng, anh Vàng Seo Chứ (33 tuổi), đã đưa ra một quyết định táo bạo, cứu cả thôn khỏi nguy cơ bị vùi lấp do sạt lở.

Thoáng ở "tầng" luật, thông ở "tầng" dưới luật
Quốc hội và Cử tri

Thoáng ở "tầng" luật, thông ở "tầng" dưới luật

Rà soát dự thảo Luật Hóa chất (sửa đổi) trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội tại Phiên họp sáng qua, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định cho rằng, có thể bỏ được khoảng 1/3 số điều. Lý do có thể bỏ được nhiều như thế không hẳn là do cơ quan chủ trì soạn thảo dự án Luật này chuẩn bị chưa kỹ.

Tình dân tộc, nghĩa đồng bào
Chính sách và cuộc sống

Tình dân tộc, nghĩa đồng bào

Bão số 3 (bão Yagi) đã đi qua nhưng hoàn lưu đã và đang gây thiệt hại nặng nề cho các tỉnh phía Bắc. Người dân tại hầu hết các tỉnh phía Bắc đang phải căng mình đối phó với tình trạng ngập lụt, lũ quét, lũ ống, sạt lở đất.

Mô hình Cảng hàng không quốc tế Long Thành.
Quốc hội và Cử tri

Giải ngân đầu tư công và đường dây 500kV mạch 3

Tính đến cuối tháng 8.2024, ước tính có 274.501 tỷ đồng vốn đầu tư công được giải ngân, đạt 40,49% kế hoạch Thủ tướng giao. Kết quả này thấp hơn mức 42,35% của cùng kỳ năm trước. Trong đó, đáng chú ý là 31/44 bộ, cơ quan trung ương và 28/63 địa phương giải ngân có tỷ lệ thấp hơn bình quân chung của cả nước; đặc biệt, có nơi chưa tiêu được đồng nào.

Ảnh minh họa
Chính sách và cuộc sống

Thu hồi tối đa tài sản tham nhũng

Giá trị tài sản phải thu hồi trong các vụ án tham nhũng, tiêu cực còn tồn đọng lớn, nhiều tài sản có tranh chấp quyền sở hữu kéo dài hoặc chưa được các cơ quan có thẩm quyền làm rõ về tình trạng pháp lý khi tiến hành kê biên, gây khó khăn cho giai đoạn thi hành án. Đây là nội dung được nêu trong báo cáo của Chính phủ về công tác phòng, chống tham nhũng năm 2024.

image_sapo
Quốc hội và Cử tri

Tạo lập không gian phát triển mới

Trong giai đoạn 2023 - 2025, dự kiến có 12 đơn vị hành chính cấp huyện là thị xã, thành phố sắp xếp với toàn bộ hoặc một phần đơn vị hành chính cấp huyện liền kề. 3 thị xã, thành phố dự kiến thành lập mới trên cơ sở sắp xếp đơn vị hành chính; 4 thị xã, thành phố đã có quy hoạch chung đô thị, quy hoạch phân khu. 48 thị trấn thuộc 28 tỉnh, thành phố dự kiến sắp xếp với toàn bộ hoặc một phần đơn vị hành chính xã liền kề.

titlecolor:3
Quốc hội và Cử tri

Cần kiên trì, nhất quán, thống nhất trong quan điểm chỉ đạo và tổ chức thực hiện

Cần phải tập trung chỉ đạo để hoàn thiện các văn bản thuộc thẩm quyền, đồng thời đẩy mạnh công tác tập huấn, tuyên truyền, phổ biến rộng rãi, thường xuyên, liên tục đến tất cả các cấp, các ngành, người dân, doanh nghiệp nhằm tạo sự đồng thuận, thống nhất trong nhận thức và tổ chức thực hiện. Đó là chia sẻ của Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Lê Minh Ngân với Báo Đại biểu Nhân dân về các nội dung liên quan đến việc áp dụng Bảng giá đất theo quy định tại khoản 1, Điều 257, Luật Đất đai năm 2024.

Xử lý nghiêm người đứng đầu để xảy ra tham nhũng
Chính sách và cuộc sống

Xử lý nghiêm người đứng đầu để xảy ra tham nhũng

Một số biện pháp phòng ngừa tham nhũng chưa được phát huy toàn diện. Việc xử lý trách nhiệm người đứng đầu khi để xảy ra tham nhũng, chuyển đổi vị trí công tác, kiểm soát tài sản, thu nhập, nộp lại quà tặng vẫn còn hạn chế, vướng mắc. Đây là một trong những nội dung đáng chú ý trong báo cáo của Chính phủ về công tác phòng, chống tham nhũng 2024.

Thiết kế phương án quản lý giá thuốc hiệu quả
Chính sách và cuộc sống

Thiết kế phương án quản lý giá thuốc hiệu quả

ĐBQH Trần Thị Nhị Hà (Hà Nội)

Quản lý giá thuốc là vấn đề rất quan trọng. Kê khai giá thuốc là một cơ sở pháp lý để tổ chức đấu thầu thuốc. Cho nên quản lý giá thuốc luôn là vấn đề nóng, nhận được rất nhiều sự quan tâm. Dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Dược trình Hội nghị đại biểu Quốc hội chuyên trách vừa qua đưa ra khái niệm giá bán buôn thuốc dự kiến thay cho khái niệm giá bán buôn toàn chặng trong dự thảo Luật trước đây. Tuy nhiên, tên gọi có khác nhau, nhưng về nội hàm thì không có sự khác biệt.

Nhu cầu thật hay “ảo”?
Chính sách và cuộc sống

Nhu cầu thật hay “ảo”?

Tại phiên đấu giá 19 thửa đất tại khu Lòng Khúc, xã Tiền Yên, huyện Hoài Đức mới đây, dù giá khởi điểm chỉ từ 7,3 triệu đồng/m2 nhưng sơ bộ kết quả trúng thầu cao nhất đã lên tới 133 triệu đồng/m2, gấp hơn 18 lần giá khởi điểm; giá trúng thầu lô đất thấp nhất là 91,3 triệu đồng/m2, cao gấp 12,5 lần giá khởi điểm.

Kiểm soát chặt các quy định đặc thù
Chính sách và cuộc sống

Kiểm soát chặt các quy định đặc thù

"Tôi không hiểu tính thống nhất của hệ thống pháp luật này chúng ta xử lý như thế nào", Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng nói khi cho ý kiến về dự án Luật Điện lực (sửa đổi) tại Phiên họp thứ 36 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.