Kinh tế tư nhân với phát triển văn hóa trong kỷ nguyên mới

Bùi Hoài Sơn

Nếu trong quá khứ, việc phát triển văn hóa chủ yếu dựa vào nguồn lực nhà nước, thì ngày nay, trong kỷ nguyên mới - thời đại số hóa, toàn cầu hóa và đổi mới sáng tạo - kinh tế tư nhân nổi lên như một trụ cột vững chắc, góp phần quyết định trong việc bảo tồn, sáng tạo và quảng bá văn hóa.

Sự phát triển của kinh tế tư nhân đã tạo ra những đột phá trong công nghiệp văn hóa. Các doanh nghiệp tư nhân với nguồn vốn mạnh mẽ, tư duy đổi mới đã giúp mở rộng quy mô sản xuất, nâng cao chất lượng sản phẩm văn hóa, đưa văn hóa đến gần hơn với công chúng. Việt Nam, với những bước đi mạnh mẽ của các công ty như BHD, Galaxy, Yeah1, đang dần khẳng định vị thế trong lĩnh vực điện ảnh và truyền thông, góp phần đưa văn hóa Việt Nam tiếp cận với khán giả quốc tế.

Kinh tế tư nhân không chỉ là động lực thúc đẩy sáng tạo mà còn tạo ra không gian mới cho nghệ thuật và biểu diễn. Nhờ có sự đầu tư của doanh nghiệp, các chương trình nghệ thuật đương đại, các vở nhạc kịch, sân khấu kịch nghệ, triển lãm nghệ thuật ngày càng được tổ chức chuyên nghiệp hơn, quy mô hơn, hấp dẫn hơn. Những chương trình như "À Ố Show", "Làng Tôi", "Teh Dar" của Lune Production đã tạo nên những dấu ấn đặc biệt, không chỉ giới thiệu văn hóa truyền thống Việt Nam mà còn đưa nghệ thuật Việt Nam ra thế giới với những buổi diễn tại nhiều quốc gia.

Không chỉ tạo ra những sản phẩm văn hóa mới, khu vực tư nhân còn tham gia vào việc bảo tồn di sản và phát huy giá trị văn hóa truyền thống. Trong nhiều năm qua, các doanh nghiệp lớn trên thế giới đã tích cực đóng góp vào việc trùng tu di tích lịch sử, xây dựng bảo tàng, tài trợ các dự án nghiên cứu văn hóa. Sự tham gia của kinh tế tư nhân trong lĩnh vực này không chỉ giúp giảm bớt gánh nặng cho ngân sách nhà nước mà còn mở ra những mô hình kinh doanh sáng tạo, kết hợp bảo tồn với phát triển du lịch, giúp văn hóa trở thành một nguồn lực kinh tế bền vững.

Bên cạnh đó, kinh tế tư nhân đóng vai trò quan trọng trong việc xuất khẩu văn hóa thông qua thương mại và du lịch. Những sản phẩm thủ công mỹ nghệ, thời trang, ẩm thực truyền thống khi được kết hợp với chiến lược thương mại hiện đại đã giúp văn hóa bản địa có cơ hội tiếp cận thị trường quốc tế. Với sự phát triển của các doanh nghiệp như Vietravel, Saigontourist, chúng ta đang khai thác tiềm năng này, đưa văn hóa Việt Nam đến gần hơn với bạn bè quốc tế.

Một khía cạnh không thể bỏ qua là việc kinh tế tư nhân đã mở rộng cơ hội việc làm và phát triển nguồn nhân lực trong ngành công nghiệp văn hóa. Theo Ngân hàng Thế giới, ngành công nghiệp sáng tạo đóng góp từ 3 - 5% GDP toàn cầu và tạo ra hàng triệu việc làm. Việt Nam, với sự phát triển mạnh mẽ của các doanh nghiệp trong lĩnh vực công nghệ sáng tạo như FPT, VNG, đang mở ra cơ hội nghề nghiệp lớn cho giới trẻ trong các lĩnh vực thiết kế đồ họa, game, phim hoạt hình, truyền thông đa phương tiện. Điều này không chỉ giúp nâng cao chất lượng nguồn nhân lực mà còn khuyến khích tinh thần khởi nghiệp, sáng tạo trong lĩnh vực văn hóa.

Tuy nhiên, dù có nhiều đóng góp quan trọng, kinh tế tư nhân trong lĩnh vực văn hóa vẫn đối mặt với không ít thách thức. Các doanh nghiệp tư nhân vẫn gặp khó khăn trong việc tiếp cận nguồn vốn, chịu sự cạnh tranh khốc liệt từ các tập đoàn đa quốc gia, trong khi hệ thống pháp luật về sở hữu trí tuệ và bản quyền còn chưa hoàn thiện. Sự hợp tác giữa khu vực nhà nước và tư nhân chưa thực sự đồng bộ, dẫn đến việc thiếu chính sách hỗ trợ cụ thể cho doanh nghiệp đầu tư vào văn hóa.

Để giải quyết những thách thức này, cần có những giải pháp mang tính đột phá. Nhà nước cần xây dựng chính sách ưu đãi cho các doanh nghiệp đầu tư vào văn hóa, bao gồm giảm thuế, hỗ trợ vay vốn, khuyến khích nghiên cứu và phát triển. Hệ thống pháp luật cần được hoàn thiện để bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ, giúp các doanh nghiệp có thể yên tâm đầu tư vào sáng tạo. Đồng thời, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa Nhà nước và khu vực tư nhân trong các dự án bảo tồn di sản, phát triển du lịch văn hóa. Việc tận dụng công nghệ số, phát triển nền tảng trực tuyến cho các sản phẩm văn hóa cũng là một hướng đi cần được thúc đẩy mạnh mẽ.

Trong kỷ nguyên số, kinh tế tư nhân không chỉ đóng vai trò là nhà đầu tư, mà còn là động lực thúc đẩy sự đổi mới, sáng tạo trong văn hóa. Với sự linh hoạt, sáng tạo và khả năng huy động nguồn lực mạnh mẽ, khu vực tư nhân không chỉ giúp bảo tồn di sản, thúc đẩy nghệ thuật mà còn góp phần quan trọng trong việc quảng bá văn hóa Việt Nam ra thế giới. Để tận dụng tối đa tiềm năng này, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa Nhà nước và doanh nghiệp, nhằm tạo ra môi trường thuận lợi cho sự phát triển bền vững của công nghiệp văn hóa, đưa Việt Nam trở thành một cường quốc văn hóa trong tương lai.

Chính sách và cuộc sống

AMH
Quốc hội và Cử tri

Chống quảng cáo vi phạm trên mạng

Trong những năm gần đây, chống quảng cáo vi phạm pháp luật trên mạng dường như trở thành một cuộc chiến "nhọc nhằn". Quy định giám sát nội dung trong dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quảng cáo, được thảo luận tại Hội nghị đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách hôm nay, có thể trở thành công cụ hữu hiệu nếu được vận dụng đúng cách.

Hội nghị quán triệt, triển khai thi hành các luật, nghị quyết được thông qua tại Kỳ họp bất thường lần thứ Chín, Quốc hội Khóa XV
Chính sách và cuộc sống

Giám sát chặt văn bản quy định chi tiết

Sáng nay, 25.3, Hội nghị đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách lần thứ 7 thảo luận các dự án luật trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ Chín, Quốc hội Khóa XV sẽ được tiến hành. Dự kiến, trong khoảng 2 ngày làm việc, các đại biểu sẽ tập trung thảo luận 9 dự án luật, trong đó, một số nội dung được đánh giá là rất khó, rất mới cần được “trao đi đổi lại” cho thật “chín”, thật “rõ”.

Ảnh minh họa
Chính sách và cuộc sống

Lực đẩy cho hoạt động đổi mới sáng tạo

Nghị quyết số 54-NQ/TW của Bộ Chính trị đã xác định: đổi mới tư duy xây dựng pháp luật bảo đảm yêu cầu quản lý và khuyến khích đổi mới sáng tạo, loại bỏ tư duy “không quản được thì cấm”. Nhằm thể chế chủ trương này, dự thảo Luật Khoa học, Công nghệ và Đổi mới sáng tạo đã quy định nhiều chính sách ưu đãi, hỗ trợ để thúc đẩy cho hoạt động đổi mới sáng tạo phát triển.

AMH
Chính sách và cuộc sống

Mở rộng ứng dụng AI trong cơ quan nhà nước

Trong vài năm gần đây, một số trường hợp ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) của các cơ quan nhà nước ở Việt Nam cho thấy tiềm năng và đạt một số kết quả ban đầu. Tuy nhiên, các trường hợp ứng dụng còn ít cả về số lượng giải pháp AI, cơ quan và lĩnh vực được ứng dụng; thiếu cơ sở pháp lý và hướng dẫn cụ thể; chưa xác định đúng và giải trúng “bài toán” ứng dụng AI; năng lực để ứng dụng AI còn hạn chế cả về tài chính, dữ liệu và hạ tầng, con người. Từ những trường hợp thành công và chưa thành công, có thể rút ra một số bài học để khắc phục những điểm hạn chế đó, mở rộng việc ứng dụng AI trong các cơ quan nhà nước.

XÓA BỜ BAO, MỞ RỘNG KHÔNG GIAN KINH TẾ
Chính sách và cuộc sống

XÓA BỜ BAO, MỞ RỘNG KHÔNG GIAN KINH TẾ

Trời miền Tây vào mùa nước nổi, những cánh đồng giờ đây chỉ còn lác đác vài gốc rạ sót lại. Con nước dâng lên, len lỏi qua từng bờ bao nhỏ hẹp, nơi ngày xưa người ta quen “mạnh ai nấy giữ”, mỗi nhà một đám ruộng riêng, cắt nhau bởi những con bờ chật hẹp.

Ảnh minh họa
Quốc hội và Cử tri

Gỡ bỏ thủ tục trong nghiên cứu khoa học

“Các nhà khoa học mất quá nhiều thời gian, khoảng 50% thời gian, công sức dành cho các thủ tục”. Đây là thực tế được Tổng Bí thư Tô Lâm chỉ ra khi đề cập về những tồn tại, hạn chế, rào cản, nút thắt đang cản trở phát triển của khoa học, công nghệ thời gian qua.

AMH
Quốc hội và Cử tri

Bảo vệ tiểu thương trên sàn thương mại điện tử

Thương mại điện tử ở Việt Nam duy trì đà tăng trưởng ấn tượng và trở thành một phần không thể thiếu trong nền kinh tế. Theo Bộ Công Thương, năm 2024, doanh số thương mại điện tử bán lẻ đạt 20,5 tỷ USD, chiếm 8% tổng doanh thu bán lẻ cả nước. Cùng với đó, số lượng gian hàng trực tuyến cũng tăng mạnh, với khoảng 650.000 cửa hàng có phát sinh đơn hàng trên các sàn thương mại điện tử.

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn chủ trì Phiên họp thứ 43 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội
Chính sách và cuộc sống

Rành mạch về chính sách thuế

Từ gần 100 nhóm ngành nghề được ưu đãi đầu tư đang quy định tại các văn bản pháp luật về đầu tư và các luật chuyên ngành, dự luật Thuế thu nhập doanh nghiệp (sửa đổi) đã thu gọn phạm vi các ưu đãi thuế xuống còn 30 nhóm lĩnh vực. Dù vậy, theo các đại biểu Quốc hội, quy định như dự thảo Luật vẫn chưa bảo đảm được tính thống nhất, đồng bộ của hệ thống pháp luật.

Không áp đặt cứng nhắc…
Chính sách và cuộc sống

Không áp đặt cứng nhắc…

Theo Nghị quyết số 25/NQ-CP về mục tiêu tăng trưởng các ngành, lĩnh vực và địa phương bảo đảm mục tiêu tăng trưởng cả nước năm 2025 đạt 8% trở lên, có 18/63 địa phương được Chính phủ giao mục tiêu tăng trưởng GRDP hai con số, trong đó, Bắc Giang, Ninh Thuận, Hải Phòng được giao mục tiêu tăng trưởng GRDP cao nhất cả nước.

AMH
Chính sách và cuộc sống

"Liều thuốc mạnh" để bảo vệ dữ liệu cá nhân

Không ít người thường nói với nhau: chúng ta bây giờ không phải lo lắng về chuyện lộ thông tin cá nhân nữa, bởi các thông tin ấy đã lộ hết rồi. Dù đây là nhận xét nửa đùa nửa thật, nhưng không thể phủ nhận rằng nó phản ánh thực trạng nghiêm trọng hiện nay, khi thông tin cá nhân của hàng triệu người đã bị lộ ra ngoài mà không thể thu hồi.

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn yêu cầu sửa đổi Luật Đường sắt phải tập trung vào các chính sách đột phá mạnh mẽ, phát triển bứt phá
Chính trị

Phát triển đường sắt với tư duy vượt trội, tầm nhìn dài hạn

“Sau ngày miền Nam hoàn toàn giải phóng, chúng ta mới có đoàn tàu Thống Nhất, bây giờ chuẩn bị kỷ niệm 50 năm rồi đoàn tàu Thống Nhất vẫn không có gì thay đổi về vận tốc, vận tải, có chăng chỉ là thay đổi kết cấu phòng ốc, điều kiện phương tiện, còn vận tốc vẫn y như cách đây 50 năm”.

Huy động mọi nguồn lực để tăng trưởng
Chính sách và cuộc sống

Huy động mọi nguồn lực để tăng trưởng

Phát biểu tại Hội nghị Thường trực Chính phủ làm việc với các doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam với chủ đề Nhà nước kiến tạo, doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam bứt phá trong kỷ nguyên mới, Thủ tướng Phạm Minh Chính cho biết, năm nay, nước ta đặt mục tiêu tăng trưởng GDP từ 8% trở lên, đạt 2 con số vào những năm tiếp theo và thực hiện mục tiêu tổng quát đạt 2 mục tiêu 100 năm theo Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng. Để làm được điều này, không chỉ khu vực Nhà nước, các địa phương, các doanh nghiệp FDI mà tất cả các cấp, các ngành, các loại hình, khu vực doanh nghiệp đều phải tăng trưởng.

AMH
Chính sách và cuộc sống

Cơ hội cải cách môi trường kinh doanh

“Việc xây dựng nhà ở xã hội không chuyển biến hoặc chuyển biến rất chậm" - đây là nhận xét của Thủ tướng tại Hội nghị toàn quốc về nhà ở xã hội vừa diễn ra. Chia sẻ của đại diện các doanh nghiệp cho thấy, một trong những vướng mắc lớn nhất hiện nay vẫn là chuyện thủ tục.

Cơ hội để an cư, lạc nghiệp
Chính sách và cuộc sống

Cơ hội để an cư, lạc nghiệp

Theo Quyết định số 444/QĐ-TTg ngày 27.2 của Thủ tướng Chính phủ giao chỉ tiêu số căn hộ các địa phương phải hoàn thành giai đoạn 2025 - 2030 là 995.445 căn hộ. Trong đó năm 2025 là 100.275 căn hộ, năm 2026 là 116.347 căn hộ, năm 2027 là 148.343 căn hộ, năm 2028 là 172.402 căn hộ; năm 2029 là 186.917 căn hộ và năm 2030 là 271.161 căn hộ.

Ảnh minh họa
Chính sách và cuộc sống

Tránh sáp nhập cơ học

Kết luận số 127-KL/TW của Bộ Chính trị về triển khai nghiên cứu, đề xuất tiếp tục sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị, trong đó yêu cầu nghiên cứu định hướng sáp nhập một số đơn vị cấp tỉnh, không tổ chức cấp huyện, sáp nhập một số đơn vị cấp xã. Đây là chủ trương, nhưng cũng là yêu cầu cấp thiết trong cách mạng tinh gọn bộ máy hiện nay. Tuy vậy, để bảo đảm hiệu lực hiệu quả hoạt động của bộ máy, việc sáp nhập cần tính toán cẩn trọng, tránh sáp nhập một cách cơ học.