"Liều thuốc mạnh" để bảo vệ dữ liệu cá nhân

Không ít người thường nói với nhau: chúng ta bây giờ không phải lo lắng về chuyện lộ thông tin cá nhân nữa, bởi các thông tin ấy đã lộ hết rồi. Dù đây là nhận xét nửa đùa nửa thật, nhưng không thể phủ nhận rằng nó phản ánh thực trạng nghiêm trọng hiện nay, khi thông tin cá nhân của hàng triệu người đã bị lộ ra ngoài mà không thể thu hồi.

Chúng ta đang phải đối mặt với thách thức lớn về việc bảo vệ quyền riêng tư trong thế giới số. Trong một báo cáo gửi Quốc hội vào năm 2022, Bộ Công an cho biết, dữ liệu cá nhân của 2/3 dân số nước ta đang được lưu trữ, đăng tải, chia sẻ và thu thập trên không gian mạng với nhiều hình thức, mức độ khác nhau.

Gần đây, nghiên cứu, khảo sát an ninh mạng 2024 do Hiệp hội An ninh mạng quốc gia thực hiện và công bố cho thấy, tình trạng lộ lọt dữ liệu cá nhân tiếp tục diễn biến phức tạp, nghiêm trọng. Cụ thể, có tới 66,24% người dùng xác nhận rằng thông tin của họ từng bị sử dụng trái phép. Nguyên nhân dẫn đến tình trạng này rất đa dạng, nhưng theo khảo sát, 73,99% người dùng cho rằng thông tin của họ bị lộ khi mua hàng trực tuyến, 62,13% nhận định việc chia sẻ thông tin trên mạng xã hội là yếu tố chính, trong khi 67% xác định lộ lọt diễn ra trong quá trình sử dụng các dịch vụ thiết yếu như nhà hàng, khách sạn, hay siêu thị.

Điều này cho thấy mối đe dọa không chỉ đến từ các cuộc tấn công mạng mà còn từ sự thiếu ý thức bảo vệ thông tin cá nhân của chính người dùng; từ việc các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp buông lỏng việc bảo vệ dữ liệu cá nhân. chưa có biện pháp quản lý và kỹ thuật bảo vệ phù hợp. Đáng chú ý, ngay cả các doanh nghiệp lớn, có hệ thống công nghệ được trang bị đầy đủ cũng từng làm lộ dữ liệu cá nhân. Chẳng hạn, Công ty VNG để lộ hơn 163 triệu tài khoản khách hàng; Thế giới Di động và Điện máy xanh để lộ hơn 5 triệu email và hàng chục nghìn thông tin thẻ thanh toán; hoặc vụ máy chủ của Việt Nam Airlines bị hacker đột nhập lấy hơn 400 nghìn tài khoản khách hàng đăng lên internet...

Một trong những hậu quả nghiêm trọng của việc lộ lọt thông tin cá nhân là lừa đảo trực tuyến gia tăng. Khi kẻ xấu nắm trong tay các thông tin nhạy cảm như số điện thoại, email, chứng minh nhân dân hay số tài khoản ngân hàng, họ có thể dễ dàng tiếp cận và lừa đảo người dân, chiếm đoạt tài sản. Theo khảo sát của Hiệp hội An ninh mạng quốc gia, cứ 220 người dùng thì có 1 người là nạn nhân của các vụ lừa đảo trực tuyến, tỷ lệ lên tới 0,45%. Tổng thiệt hại ước tính trong năm 2024 do lừa đảo trực tuyến gây ra lên đến 18.900 tỷ đồng, một con số không hề nhỏ.

Khi thông tin cá nhân bị lộ, người dân không chỉ đối mặt với việc xâm phạm quyền riêng tư mà còn có thể phải gánh chịu những thiệt hại tài chính, danh dự, và thậm chí là sức khỏe tâm lý. Các trường hợp thông tin bệnh án bị lộ và bị khai thác thương mại, như các công ty bảo hiểm tiếp cận thông tin sức khỏe của bệnh nhân để tính toán phí bảo hiểm, đang dần trở thành mối lo ngại thực tế. Những “cuộc gọi rác” liên miên cũng là minh chứng cho tình trạng lộ lọt thông tin và lợi dụng vào mục đích thương mại.

Đó là chưa kể tình trạng này có thể làm suy giảm lòng tin của người dân đối với các tổ chức, cơ quan chức năng và các dịch vụ công trực tuyến. Điều này sẽ cản trở tiến trình chuyển đổi số quốc gia và sự phát triển của nền kinh tế số.

Theo thống kê của Bộ Công an, hiện có tổng cộng 69 văn bản quy phạm pháp luật liên quan trực tiếp đến bảo vệ dữ liệu cá nhân. Dù vậy, tất cả đều chưa thống nhất về khái niệm và nội hàm dữ liệu cá nhân, bảo vệ dữ liệu cá nhân; chỉ đến Nghị định số 13/2023/NĐ-CP, khái niệm về dữ liệu cá nhân và bảo vệ dữ liệu cá nhân mới được đưa ra rõ ràng. Hơn nữa, sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ thông tin (như trí tuệ nhân tạo, điện toán đám mây, blockchain…) và các mối đe dọa mới từ tội phạm mạng, càng đòi hỏi một khuôn khổ pháp lý mạnh mẽ và linh hoạt hơn để bảo vệ dữ liệu cá nhân hiệu quả hơn.

Trong cuộc họp chiều qua, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã cho ý kiến vào dự thảo Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân, và nhất trí về sự cần thiết ban hành luật này. Dự kiến, dự luật này sẽ được trình Quốc hội cho ý kiến vào Kỳ họp tháng 5 và thông qua tại Kỳ họp tháng 10 tới. Dự thảo này được mong đợi sẽ tạo ra một hệ thống quy định rõ ràng, đồng bộ; thực sự là "liều thuốc mạnh" giúp bảo vệ dữ liệu cá nhân và quyền riêng tư hiệu quả hơn, đơn giản hóa, cắt giảm triệt để thủ tục hành chính nhằm tạo thuận lợi nhất cho doanh nghiệp, người dân để thúc đẩy phát triển nền kinh tế dữ liệu, nền kinh tế số.

Chính sách và cuộc sống

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn yêu cầu sửa đổi Luật Đường sắt phải tập trung vào các chính sách đột phá mạnh mẽ, phát triển bứt phá
Chính trị

Phát triển đường sắt với tư duy vượt trội, tầm nhìn dài hạn

“Sau ngày miền Nam hoàn toàn giải phóng, chúng ta mới có đoàn tàu Thống Nhất, bây giờ chuẩn bị kỷ niệm 50 năm rồi đoàn tàu Thống Nhất vẫn không có gì thay đổi về vận tốc, vận tải, có chăng chỉ là thay đổi kết cấu phòng ốc, điều kiện phương tiện, còn vận tốc vẫn y như cách đây 50 năm”.

Huy động mọi nguồn lực để tăng trưởng
Chính sách và cuộc sống

Huy động mọi nguồn lực để tăng trưởng

Phát biểu tại Hội nghị Thường trực Chính phủ làm việc với các doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam với chủ đề Nhà nước kiến tạo, doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam bứt phá trong kỷ nguyên mới, Thủ tướng Phạm Minh Chính cho biết, năm nay, nước ta đặt mục tiêu tăng trưởng GDP từ 8% trở lên, đạt 2 con số vào những năm tiếp theo và thực hiện mục tiêu tổng quát đạt 2 mục tiêu 100 năm theo Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng. Để làm được điều này, không chỉ khu vực Nhà nước, các địa phương, các doanh nghiệp FDI mà tất cả các cấp, các ngành, các loại hình, khu vực doanh nghiệp đều phải tăng trưởng.

AMH
Chính sách và cuộc sống

Cơ hội cải cách môi trường kinh doanh

“Việc xây dựng nhà ở xã hội không chuyển biến hoặc chuyển biến rất chậm" - đây là nhận xét của Thủ tướng tại Hội nghị toàn quốc về nhà ở xã hội vừa diễn ra. Chia sẻ của đại diện các doanh nghiệp cho thấy, một trong những vướng mắc lớn nhất hiện nay vẫn là chuyện thủ tục.

Cơ hội để an cư, lạc nghiệp
Chính sách và cuộc sống

Cơ hội để an cư, lạc nghiệp

Theo Quyết định số 444/QĐ-TTg ngày 27.2 của Thủ tướng Chính phủ giao chỉ tiêu số căn hộ các địa phương phải hoàn thành giai đoạn 2025 - 2030 là 995.445 căn hộ. Trong đó năm 2025 là 100.275 căn hộ, năm 2026 là 116.347 căn hộ, năm 2027 là 148.343 căn hộ, năm 2028 là 172.402 căn hộ; năm 2029 là 186.917 căn hộ và năm 2030 là 271.161 căn hộ.

Ảnh minh họa
Chính sách và cuộc sống

Tránh sáp nhập cơ học

Kết luận số 127-KL/TW của Bộ Chính trị về triển khai nghiên cứu, đề xuất tiếp tục sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị, trong đó yêu cầu nghiên cứu định hướng sáp nhập một số đơn vị cấp tỉnh, không tổ chức cấp huyện, sáp nhập một số đơn vị cấp xã. Đây là chủ trương, nhưng cũng là yêu cầu cấp thiết trong cách mạng tinh gọn bộ máy hiện nay. Tuy vậy, để bảo đảm hiệu lực hiệu quả hoạt động của bộ máy, việc sáp nhập cần tính toán cẩn trọng, tránh sáp nhập một cách cơ học.

Cơ chế vượt trội cho Trung tâm tài chính
Chính sách và cuộc sống

Cơ chế vượt trội cho Trung tâm tài chính

Thế giới hiện có 121 trung tâm tài chính đang cạnh tranh mạnh mẽ để vươn lên vị trí hàng đầu. Khi được thành lập, trung tâm tài chính của Việt Nam làm thế nào để có thể giành lợi thế trong cuộc đua tranh đó? Câu hỏi này thực sự mang tính then chốt trong quá trình xây dựng dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về việc thành lập và hoạt động của trung tâm tài chính tại Việt Nam.

Tối ưu hóa nguồn lực tài sản công
Quốc hội và Cử tri

Tối ưu hóa nguồn lực tài sản công

Thực hiện Công điện số 138/CĐ-TTg ngày 20.12.2024 của Thủ tướng Chính phủ, việc tổng kiểm kê tài sản công tại các cơ quan, tổ chức, đơn vị; tài sản kết cấu hạ tầng do Nhà nước đầu tư, quản lý đã được thực hiện từ 0 giờ ngày 1.1.2025.

Ảnh minh họa
Chính sách và cuộc sống

Tạo đột phá về phát triển nhà ở xã hội

Phải tạo đột phá về phát triển nhà ở xã hội (NOXH) cho người trẻ, người khó khăn, thu nhập thấp, công nhân lao động; phải ưu tiên NOXH trước rồi mới đến nhà ở thương mại, chính sách xã hội của chúng ta là như thế, phải xác định rất rõ điều này. Đây là nhấn mạnh của Thủ tướng Phạm Minh Chính tại Hội nghị Thường trực Chính phủ làm việc với doanh nghiệp nhà nước về nhiệm vụ, giải pháp góp phần tăng trưởng kinh tế hai con số, phát triển đất nước nhanh và bền vững.

AMH
Chính sách và cuộc sống

Kích thích tiêu dùng để thúc đẩy tăng trưởng

Sau hội nghị với các địa phương vào cuối tuần trước, Thường trực Chính phủ hôm qua đã làm việc với doanh nghiệp nhà nước trong buổi sáng và với doanh nghiệp nhỏ và vừa trong buổi chiều để bàn về giải pháp thúc đẩy tăng trưởng hai con số, đưa đất nước bứt phá trong kỷ nguyên mới.

Tăng trưởng cao nhưng phải bền vững
Chính sách và cuộc sống

Tăng trưởng cao nhưng phải bền vững

Phát biểu tại Hội nghị Chính phủ với các địa phương thực hiện kết luận của Trung ương, các nghị quyết của Quốc hội, Chính phủ về tăng trưởng kinh tế, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh, Đảng đã chỉ đạo, Chính phủ thống nhất, Quốc hội đồng tình, Nhân dân ủng hộ, Tổ quốc mong đợi thì chỉ có bàn làm, không bàn lùi.

Không nên đánh thuế tiền gửi tiết kiệm
Chính sách và cuộc sống

Không nên đánh thuế tiền gửi tiết kiệm

Góp ý về dự thảo đề nghị xây dựng dự án Luật Thuế thu nhập cá nhân (thay thế) của Bộ Tài chính, UBND TP. Cần Thơ đề xuất mở rộng diện đánh thuế thu nhập cá nhân với khoản lãi tiền gửi tiết kiệm, chỉ miễn thuế thu nhập cá nhân với các khoản tiền gửi tiết kiệm nhỏ.

Dây chuyền may áo ghế xuất khẩu cho ô tô của THACO AUTO. Ảnh: VGP/Minh Thi
Chính sách và cuộc sống

Lực đẩy để doanh nghiệp tư nhân tăng tốc, bứt phá

Những năm qua, chúng ta đã chứng kiến sự nỗ lực không ngừng của các doanh nghiệp tư nhân trong hành trình phát triển để góp chung tiếng nói trong cộng đồng doanh nghiệp vì sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. Theo thống kê, thời gian qua khu vực kinh tế tư nhân đã đóng góp gần 45% GDP của cả nước, thực hiện hơn 40% vốn đầu tư của toàn xã hội, chiếm 35% tổng kim ngạch nhập khẩu và 25% tổng kim ngạch xuất khẩu của nền kinh tế. Điều đáng nói, khu vực kinh tế tư nhân cũng đã tạo việc làm cho 85% số lao động của cả nước. Những kết quả ấn tượng rất đáng tự hào này khẳng định những đóng góp không nhỏ của khu vực kinh tế tư nhân đối với phát triển chung của đất nước.

Ảnh minh họa
Chính sách và cuộc sống

Tạo thuận lợi cho người bán hàng "online" nộp thuế

Bộ Tài chính đang xây dựng dự thảo Nghị định về quản lý thuế đối với hoạt động kinh doanh trên nền tảng thương mại điện tử, nền tảng số của hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh. Thu thuế trong trường hợp này là cần thiết nhằm tăng hiệu quả thu ngân sách, tạo lập môi trường kinh doanh công bằng, minh bạch giữa phương thức kinh doanh truyền thống và hiện đại. Tuy nhiên, việc “hành thu” bên cạnh hướng tới “thuận” cho người thu thì phải “tiện” cho người nộp, nhất là những cá nhân kinh doanh.

Thủ tướng yêu cầu các bộ, ngành khẩn trương, tích cực chủ động xử lý các kiến nghị của địa phương Ảnh: VGP/Nhật Bắc
Chính sách và cuộc sống

Xóa bỏ triệt để tư duy xin - cho

Sáng qua, chỉ hai ngày sau khi Quốc hội kết thúc Kỳ họp bất thường lần thứ Chín, Chính phủ đã tổ chức Hội nghị với các địa phương thực hiện kết luận của Trung ương, các Nghị quyết của Quốc hội, Chính phủ về tăng trưởng kinh tế. Đây cũng là hội nghị đầu tiên giữa Chính phủ với các địa phương sau khi Luật Tổ chức Chính phủ (sửa đổi) và Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi) được Quốc hội thông qua với những đổi mới mạnh mẽ về tổ chức, hoạt động, về phân cấp, phân quyền giữa Chính phủ và chính quyền các địa phương.

Các đại biểu bấm nút biểu quyết thông qua Nghị quyết về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc biệt tạo đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia. Ảnh: Hồ Long
Chính sách và cuộc sống

Tạo đà bứt phá cho khoa học, công nghệ

Sáng qua (19.2), tại Kỳ họp bất thường lần thứ Chín, với 454/458 ĐBQH tham gia biểu quyết tán thành, đạt tỷ lệ 99,12%, Quốc hội đã thông qua Nghị quyết về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc biệt tạo đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia.