Tài liệu do Bộ trưởng Gallant đưa ra có tiêu đề “Tầm nhìn cho Giai đoạn 3” của cuộc chiến và văn phòng của ông Gallant cho biết giai đoạn này vẫn chưa bắt đầu. Bên cạnh đó, văn phòng cũng lưu ý những ý tưởng này là của Bộ trưởng Gallant chứ không phải chính sách chính thức và một văn bản chính thức sẽ phải do Nội các An ninh và Chiến tranh của Israel thông qua.
Điều chỉnh chiến lược hiện tại
Tuyên bố về Tầm nhìn Giai đoạn 3 của ông Gallant nhấn mạnh rằng cuộc chiến sẽ tiếp tục cho đến khi khả năng quân sự và chính phủ của Hamas bị loại bỏ và hơn 100 con tin vẫn đang bị giam giữ được trả lại; mô tả cách các lực lượng Israel sẽ chuyển sang “cách tiếp cận chiến đấu mới” có quy mô rõ ràng ở phía bắc Gaza, trong khi tiếp tục chiến đấu với Hamas ở phía nam lãnh thổ “trong thời gian cần thiết”.
Cụ thể, ở phía Bắc, các lực lượng sẽ chuyển sang một cách tiếp cận mới bao gồm các cuộc đột kích, phá hủy các đường hầm, “các hoạt động trên không và trên mặt đất cũng như các hoạt động đặc biệt”. Mục đích sẽ là “làm xói mòn” sự hiện diện còn lại của Hamas. Chưa rõ liệu người dân ở phía Bắc Gaza, vốn gần như hoàn toàn bị đẩy về phía Nam, có được phép quay trở lại hay không.
Tuyên bố không làm rõ cách tiếp cận mới sẽ khác với các hoạt động hiện tại như thế nào, nhưng ông Gallant từng cho biết đây sẽ là quy mô thấp hơn. Tuần trước Israel đã bắt đầu rút một số binh sĩ khỏi miền bắc Gaza, nơi quân đội cho biết họ đã giành được phần lớn quyền kiểm soát hoạt động sau nhiều tuần giao tranh ác liệt với Hamas.
Kế hoạch 4 trụ cột
Còn đối với tầm nhìn hậu chiến, kế hoạch bao gồm bốn “trụ cột”.
Đầu tiên, Israel sẽ duy trì kiểm soát an ninh, thực hiện hành động quân sự ở Gaza khi cần thiết để đảm bảo không có mối đe dọa nào và duy trì kiểm tra tất cả hàng hóa vào lãnh thổ.
Ông Gallant cho biết sẽ không có thường dân Israel nào ở Gaza, bác bỏ lời kêu gọi của một số người thuộc phe cực hữu của Israel về việc đưa những người định cư Do Thái trở lại lãnh thổ. Israel đã rút quân và người định cư khỏi Gaza vào năm 2005 sau 38 năm hiện diện.
Thứ hai, một lực lượng đặc nhiệm đa quốc gia, do Mỹ dẫn đầu với sự hợp tác của các quốc gia châu Âu và Ảrập ôn hòa, sẽ chịu trách nhiệm điều hành các vấn đề dân sự và phục hồi kinh tế, tái thiết Dải Gaza.
Thứ ba, Ai Cập, được coi là nhân vật chính trong kế hoạch, sẽ chịu trách nhiệm về việc kiểm soát biên giới dân sự tới Dải Gaza, với sự phối hợp của Israel.
Thứ tư, các cơ chế hành chính hiện tại - là công chức địa phương hoặc lãnh đạo cộng đồng không có mối liên hệ với Hamas - sẽ điều hành lãnh thổ, trong đó Israel cung cấp “thông tin để hướng dẫn các hoạt động dân sự”. Chính quyền địa phương hiện đang xử lý nước thải, điện, nước và phân phối viện trợ nhân đạo sẽ tiếp tục hoạt động với sự cộng tác của lực lượng đặc nhiệm đa quốc gia.
Mặc dù những quan điểm này được Thủ tướng Benjamin Netanyahu chia sẻ, việc nhấn mạnh vào quyền kiểm soát dân sự của người Palestine đối với Gaza và việc không cho phép sự hiện diện dân sự của Israel ở đó đã khiến các đối tác liên minh theo đường lối diều hâu trong chính phủ tức giận.
Tranh cãi về vai trò của Chính quyền Palestine
Ông Gallant nói với các nhà báo trước cuộc họp rằng các động thái ngoại giao chỉ được thực hiện với giả định rằng Hamas không còn kiểm soát Gaza và không gây ra mối đe dọa an ninh cho Israel, đồng thời Israel vẫn duy trì quyền kiểm soát quân sự, cả ở biên giới và trên thực địa khi cần thiết và sẽ không bị hạn chế trong việc sử dụng lực lượng quân sự. Nói cách khác, cuộc chiến sẽ tiếp tục cho đến khi đạt được mục tiêu. Ngoài ra, việc chuyển giao trách nhiệm cho chính quyền địa phương theo kế hoạch trên sẽ được thực hiện dần dần chứ không phải tất cả cùng một lúc, dựa trên cơ sở hạ tầng hiện có.
Trong khi đó, bức tranh rõ ràng về một chính quyền Palestine do Israel thống trị ở Gaza hoàn toàn khác với lời kêu gọi của Hoa Kỳ về việc Chính quyền Palestine được hồi sinh để nắm quyền kiểm soát lãnh thổ và bắt đầu các cuộc đàm phán mới nhằm thành lập một nhà nước Palestine cùng với Israel. Ông Netanyahu và các quan chức Israel khác đã bác bỏ ý kiến đó.
Kế hoạch của ông Gallant được công bố ngay trước chuyến thăm của Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken tới Trung Đông, cho thấy kế hoạch này sẽ nằm trong chương trình nghị sự trong cuộc hội đàm của Ngoại trưởng Antony Blinken vào cuối tuần này tại Israel và các nước khác trong khu vực.
Hoa Kỳ đã gây sức ép buộc Israel chuyển sang các hoạt động quân sự cường độ thấp hơn ở Gaza nhằm mục tiêu chính xác hơn là Hamas, sau gần ba tháng bị bắn phá và tấn công trên bộ tàn khốc.
