Hướng đến nền giáo dục thực học, thực dạy

Trao đổi tại họp báo về phương án tổ chức kỳ thi tốt nghiệp THPT từ năm 2025 chiều 29.11, Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Phạm Ngọc Thưởng cho biết, phương án thi bám sát mục tiêu của Chương trình giáo dục phổ thông 2018, tạo điều kiện để thí sinh lựa chọn môn thi phù hợp với định hướng nghề nghiệp, năng lực, sở thích, hướng đến nền giáo dục thực học, thực dạy.

Gọn nhẹ, giảm áp lực cho thí sinh

Phương án thi tốt nghiệp THPT từ năm 2025 được lãnh đạo Bộ Giáo dục và Đào tạo ký ban hành ngày 28.11 gồm 4 môn, trong đó hai môn thi bắt buộc là Toán và Ngữ văn. Thí sinh sẽ thi thêm hai môn lựa chọn từ các môn: Ngoại ngữ, Lịch sử, Vật lý, Hóa học, Sinh học, Địa lý, Giáo dục kinh tế và pháp luật, Tin học, Công nghệ. Môn Ngữ văn thi theo hình thức tự luận, các môn còn lại thi theo hình thức trắc nghiệm.

Từ năm 2025, học sinh đã học hoàn toàn theo Chương trình giáo dục phổ thông 2018. Vì vậy, đề thi theo hướng tăng cường đánh giá năng lực, bám sát mục tiêu của Chương trình giáo dục phổ thông mới. Phương thức xét công nhận tốt nghiệp THPT 2025 sẽ kết hợp giữa kết quả đánh giá quá trình và kết quả thi tốt nghiệp theo tỉ lệ phù hợp. Bộ sẽ giữ ổn định thi tốt nghiệp THPT trên giấy đến năm 2030, song song với tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin; sau năm 2030 từng bước thí điểm thi trên máy tính với các môn trắc nghiệm ở những nơi đủ điều kiện.

Theo Cục trưởng Cục Quản lý chất lượng (Bộ Giáo dục và Đào tạo) Huỳnh Văn Chương, thi theo phương án này, thí sinh sẽ chỉ còn thi 4 môn (hiện nay thi 6 môn), số buổi thi giảm, còn 3 buổi, gọn nhẹ hơn, bảo đảm yêu cầu giảm áp lực thi cử cho học sinh và giảm chi phí cho gia đình học sinh và cả xã hội. “Phương án thi này cũng không gây ra sự mất cân bằng giữa việc chọn khối Khoa học xã hội nhiều hơn Khoa học tự nhiên như hiện nay”, ông Chương khẳng định.

Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Phạm Ngọc Thưởng cho biết, với việc lựa chọn 2/9 môn học để thi, sẽ có 36 cách thức lựa chọn khác nhau, không chỉ giúp thí sinh phát huy năng lực, sở trường theo đúng mục tiêu Chương trình Giáo dục phổ thông 2018 mà còn tạo điều kiện để thí sinh lựa chọn môn thi phù hợp với định hướng nghề nghiệp và hoàn cảnh của mình.

Dù là môn học bắt buộc ở cấp THPT theo Chương trình giáo dục phổ thông 2018, song Ngoại ngữ và Lịch sử được xếp vào nhóm môn thi lựa chọn. Thứ trưởng Phạm Ngọc Thưởng khẳng định, môn học không được chọn là môn thi bắt buộc sẽ không làm giảm đi tính quan trọng của môn học.

Thiết kế đề thi phù hợp

Cục trưởng Cục Quản lý chất lượng Huỳnh Văn Chương cho biết, Bộ Giáo dục và Đào tạo sẽ tiếp tục nghiên cứu để xây dựng thư viện/ngân hàng đề thi chung; khi đủ điều kiện sẽ thực hiện phân cấp cho các địa phương, cơ sở giáo dục tổ chức kỳ thi đánh giá chất lượng đầu ra ở cấp trung học phổ thông thay cho phương thức một kỳ thi quốc gia trong cùng một thời điểm như hiện nay. Trong quá trình triển khai thực hiện, tùy theo điều kiện thực tế có thể điều chỉnh để bảo đảm phù hợp với bối cảnh kinh tế - xã hội của đất nước.

Đánh giá về phương án Thi tốt nghiệp THPT từ năm 2025, thầy Trần Mạnh Tùng, giáo viên dạy Toán tại Hà Nội, cho rằng, phương án này đáp ứng được các yêu cầu gọn nhẹ, ít tốn kém, giảm căng thẳng. Trong đó, Toán, Văn cũng là 2 môn nền tảng, căn bản, công cụ; các môn khác theo lựa chọn của người học.

Tuy nhiên, để kỳ thi đạt hiệu quả và hướng đến nền giáo dục thực học, thực dạy, thầy Trần Mạnh Tùng đề xuất ngành giáo dục cần thiết kế đề thi phù hợp, đánh giá được năng lực, phẩm chất người học, tránh việc “thi gì học nấy”. Muốn vậy, ngay từ bây giờ, các nhà trường cần thay đổi cách đánh giá học sinh, xây dựng ngân hàng đề thi để học sinh không cần học tủ, không cần luyện thi, từ đó thay đổi cách dạy và cách học.

“Chúng ta cần thay đổi nhận thức của người học, của xã hội về mục đích của việc học: Học để hiểu, học để làm được, vận dụng được, học cho bản thân. Đây là một quan niệm tích cực, học tập để tiến bộ chứ không phải chỉ để vượt qua một kỳ thi. Làm được như vậy thì tất cả các môn học đều quan trọng, việc học không bị phụ thuộc vào môn đấy thi hay không thi tốt nghiệp. Từ đó, chúng ta sẽ xây dựng được một xã hội học tập đúng nghĩa”, thầy Trần Mạnh Tùng nói.

Đồng quan điểm, GS. TSKH. Đỗ Đức Thái, Trường ĐH Sư phạm Hà Nội, nhấn mạnh, đánh giá giáo dục, trong đó phương thức thi và công nhận tốt nghiệp THPT là khâu cuối cùng trong cả tiến trình thực hiện chương trình giáo dục. Nó có trách nhiệm thực hiện mục tiêu của giáo dục phổ thông, yêu cầu cần đạt về phẩm chất và năng lực của học sinh. Điều đó có nghĩa là đánh giá giáo dục phải tuân thủ nguyên lý “học gì thi nấy”. Không thể để xảy ra việc đánh giá giáo dục điều tiết, chi phối mục tiêu giáo dục, tức là không thể để xảy ra “thi gì học nấy”.

GS. TSKH. Đỗ Đức Thái cũng cho rằng, với mỗi môn học trong Chương trình giáo dục phổ thông 2018, cần tạo dựng niềm tin cho học sinh và cha mẹ học sinh về giá trị mà học vấn của môn học đó mang lại cho cuộc đời của học sinh sau này; từ đó động viên, lôi cuốn học sinh vào môn học. Đổi mới nội dung và phương pháp dạy học của mỗi môn học để đạt được điều đó, không thể dùng biện pháp hành chính là bắt buộc thi để học sinh phải học môn đó.

Giáo dục

Trường ĐH Công nghiệp Hà Nội tự chủ toàn diện để đi đầu trong xu thế chuyển đổi số và quản trị thông minh
Giáo dục

Trường ĐH Công nghiệp Hà Nội tự chủ toàn diện để đi đầu trong xu thế chuyển đổi số và quản trị thông minh

Theo TS Kiều Xuân Thực - Hiệu trưởng, Trưởng ban Chỉ đạo Chuyển đổi số Trường Đại học Công nghiệp Hà Nội, chiến lược phát triển của nhà trường là trở thành đại học định hướng ứng dụng hàng đầu Việt Nam, theo mô hình tự chủ toàn diện, đi đầu trong xu thế chuyển đổi số và quản trị thông minh, có tầm ảnh hưởng lớn trong khu vực và quốc tế.

Sáng 15.3, Báo Đại biểu Nhân dân tổ chức tọa đàm 'Đào tạo nhân lực chất lượng cao: Xung lực từ Nghị quyết 57'
Trao đổi

Sáng 15.3, Báo Đại biểu Nhân dân tổ chức tọa đàm 'Đào tạo nhân lực chất lượng cao: Xung lực từ Nghị quyết 57'

Với mong muốn làm rõ ý nghĩa, tác động của Nghị quyết số 57-NQ/TW và Nghị quyết 193/2025/QH15 đối với việc đào tạo nhân lực chất lượng cao, sáng mai (15.3), Báo Đại biểu Nhân dân tổ chức tọa đàm “Đào tạo nhân lực chất lượng cao: Xung lực từ Nghị quyết 57”.

Hà Nội: 46 nhà giáo tài năng tham dự Hội thi giáo viên dạy giỏi cấp THCS quận Ba Đình
Giáo dục

Hà Nội: 46 nhà giáo tài năng tham dự Hội thi giáo viên dạy giỏi cấp THCS quận Ba Đình

Sáng 14.3, Phòng Giáo dục và Đào tạo quận Ba Đình đã khai mạc Hội thi giáo viên dạy giỏi cấp THCS quận Ba Đình năm học 2024-2025. Năm nay có 46 giáo viên tới từ các trường THCS trên địa bàn quận tham dự tại 3 môn thi là Khoa học tự nhiên (mạch nội dung năng lượng và sự biến đổi), môn tiếng Anh và Hoạt động trải nghiệm – Hướng nghiệp.

"Học tập suốt đời" để thích nghi với sự thay đổi
Giáo dục

"Học tập suốt đời" để thích nghi với sự thay đổi

Bài viết về "Học tập suốt đời" của Tổng Bí thư Tô Lâm cho thấy tầm nhìn và tư tưởng của Tổng Bí thư về tầm quan trọng của việc học tập suốt đời. Bài viết nhấn mạnh tầm quan trọng của học tập suốt đời như một yếu tố cốt lõi giúp cá nhân và đất nước phát triển bền vững trong bối cảnh cuộc cách mạng công nghệ 4.0 đang diễn ra mạnh mẽ. Học tập suốt đời không chỉ giúp con người thích nghi với sự thay đổi nhanh chóng mà còn rèn luyện tư duy đổi mới, tinh thần dám nghĩ, dám nói, dám làm, dám chịu trách nhiệm, dám hy sinh vì lợi ích chung để trở thành người có ích cho xã hội.

Học tập suốt đời đã và đang trở thành "kỹ năng sinh tồn"
Giáo dục

Học tập suốt đời đã và đang trở thành "kỹ năng sinh tồn"

Xây dựng xã hội học tập là mục tiêu quan trọng của nhiều quốc gia, trong đó việc thúc đẩy học tập suốt đời đóng vai trò nền tảng. Học tập suốt đời đã và đang trở thành một kỹ năng sinh tồn, giúp chúng ta tồn tại và phát triển trong một xã hội biến đổi không ngừng; là một thành tố quan trọng không thể thiếu để kiến tạo một xã hội học tập.

Nữ giảng viên đạt IELTS 9.0 “bật mí” bí quyết giành điểm tuyệt đối
Giáo dục

Nữ giảng viên đạt IELTS 9.0 “bật mí” bí quyết giành điểm tuyệt đối

Theo cô Ngụy Linh Giang, Trường Đại học Thủy Lợi, tuỳ theo năng khiếu và sở thích, mỗi người có thể cảm thấy một kỹ năng IELTS “khó nhằn” hơn hẳn các kỹ năng còn lại. "Nếu thấy mình còn yếu kỹ năng nào, nên rèn luyện kỹ năng đó nhiều hơn, sử dụng các học liệu và tài nguyên theo cấp độ từ dễ, cơ bản đến khó dần lên, luyện tập thường xuyên thì chắc chắn sẽ tiến bộ", nữ giảng viên chia sẻ.

Hơn 3.000 học sinh tham gia ngày hội hướng nghiệp tại Trường Đại học Công nghệ Miền Đông
Giáo dục

Hơn 3.000 học sinh tham gia ngày hội hướng nghiệp tại Trường Đại học Công nghệ Miền Đông

Hơn 3.000 học sinh THPT từ Đồng Nai và các tỉnh lân cận đã tham gia chương trình MIT’s Amazing Day 2025 tại Trường Đại học Công nghệ Miền Đông. Sự kiện mang đến nhiều hoạt động trải nghiệm thực tế, tư vấn hướng nghiệp và giao lưu với chuyên gia, giúp học sinh định hướng nghề nghiệp trong bối cảnh cách mạng công nghiệp 4.0.

Đẩy mạnh phân luồng học sinh cho phù hợp với năng lực và nguyện vọng
Giáo dục

Đẩy mạnh phân luồng học sinh cho phù hợp với năng lực và nguyện vọng

Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Thành Long vừa ký Quyết định số 525/QĐ-TTg ban hành Kế hoạch thực hiện Chỉ thị số 29-CT/TW ngày 5.1.2024 của Bộ Chính trị về công tác phổ cập giáo dục, giáo dục bắt buộc, xóa mù chữ cho người lớn và đẩy mạnh phân luồng học sinh trong giáo dục phổ thông đến năm 2030.

Bộ GD-ĐT sắp xếp lại hệ thống giáo dục khi có 16 trường đại học, cao đẳng từ Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội chuyển về
Giáo dục

Bộ GD-ĐT sắp xếp lại hệ thống giáo dục khi có 16 trường đại học, cao đẳng từ Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội chuyển về

Thứ trưởng Hoàng Minh Sơn cho biết, các đơn vị chuyển từ Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội (LĐTBXH) về Bộ GD-ĐT phải mất một thời gian để sắp xếp, chuyển đổi với nhiều công việc, nhưng đây là cơ hội để thống nhất, đổi mới hệ thống giáo dục và đào tạo. Việc quy hoạch, sắp xếp sẽ đảm bảo tính hệ thống, đồng bộ để nâng cao hiệu quả hoạt động.

Trường đại học đầu tiên tại Việt Nam ra mắt Trung tâm Trí tuệ Môi trường
Giáo dục

Trường đại học đầu tiên tại Việt Nam ra mắt Trung tâm Trí tuệ Môi trường

Ngày 13.3, Trường Đại học VinUni chính thức khánh thành Trung tâm Trí tuệ Môi trường (Center for Environmental Intelligence - CEI), đánh dấu bước phát triển quan trọng của “ngôi trường 5 sao”. Trung tâm CEI được dẫn dắt bởi các nhà khoa học hàng đầu thế giới, các chủ nhân giải thưởng VinFuture và cả Nobel.

Đề nghị hỗ trợ tăng cường đầu tư cho cơ sở đào tạo nhân lực tại địa phương
Chính trị

Đề nghị hỗ trợ tăng cường đầu tư cho cơ sở đào tạo nhân lực tại địa phương

Sáng 13.3, Đoàn giám sát của Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã làm việc với Trường Đại học Hải Dương cùng một số cơ sở giáo dục đại học, giáo dục nghề nghiệp trên đại bàn tỉnh Hải Dương, về việc thực hiện chính sách, pháp luật trong phát triển và sử dụng nguồn nhân lực đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội, nhất là nguồn nhân lực chất lượng cao, giai đoạn 2021 - 2024.