Năm 2025 là năm đầu tiên học sinh lớp 9 ôn thi vào lớp 10 theo Chương trình GDPT 2018 (GDPT mới). Dự kiến, toàn TP. Hà Nội có khoảng 127.000 học sinh xét tốt nghiệp THCS. Trong đó, chỉ có khoảng 60% thí sinh vào trường THPT công lập với khoảng 79.000 học sinh. Số còn lại, khoảng 48.000 thí sinh vào các trường THPT tư thục, trung tâm giáo dục thường xuyên, cơ sở giáo dục nghề nghiệp.
Hiện nay, nhiều trường THPT tư thục trên địa bàn đã bắt đầu thông báo tuyển sinh theo hình thức xét tuyển học bạ THCS. Ngoài học phí và các khoản thu dự kiến như dịch vụ bán trú, xe đưa đón,..., không ít trường thông báo phụ huynh nộp thêm một khoản phí, được gọi với nhiều tên khác nhau như: Phí nhập học, phí đặt chỗ, phí ghi danh, phí tuyển sinh. Mức phí do từng trường tự quy định.
Thực tế, bản chất của các khoản phí giữ chỗ là đóng một lần duy nhất tại thời điểm đăng ký nhập học, với mục đích giữ chỗ. Nếu học sinh nhập học, Nhà trường sẽ khấu trừ khoản tiền này vào các chi phí trong năm. Nếu không nhập học, tùy từng trường, phụ huynh có thể nhận lại một phần, toàn bộ hoặc không được hoàn trả.
Theo ghi nhận của Báo Đại biểu Nhân dân, phí giữ chỗ của các trường THPT tư thục tại Hà Nội năm 2025 đang ở mức dao động từ 1 - 10 triệu đồng, thậm chí có trường lên đến vài chục triệu đồng.
Cụ thể, phí giữ chỗ của các trường tư thục tại Hà Nội như sau:
| STT | Trường | Phí giữ chỗ |
| 1 | Trường Archimedes (Đông Anh) | 23 triệu đồng |
| 2 | Trường THPT Lương Thế Vinh | 15 triệu đồng |
| 3 | Trường Ngôi sao Hoàng Mai | 24 triệu đồng |
| 4 | Trường liên cấp Newton | 12 triệu đồng |
| 5 | Trường Phổ thông liên cấp Phenikaa | 5 triệu đồng |
| 6 | Trường Phổ thông liên cấp Olympia | - 3,1 triệu đồng (phí ghi danh) - 15 triệu đồng (phí giữ chỗ) |
| 7 | Trường Quốc tế Nhật Bản | 25 triệu đồng |
| 8 | Trường liên cấp Việt - Úc Hà Nội | - 5 triệu đồng (hệ SEP) - 10,5 triệu đồng (hệ Cambridge) |
| 9 | Hệ thống giáo dục Everest | 10 triệu đồng |
| 10 | Trường Phổ thông liên cấp H.A.S (Hà Đông) | 10 triệu đồng |
| 11 | Trường Nguyễn Siêu | 6-8 triệu đồng |
| 12 | Trường Sentia | 15 triệu đồng |
| 13 | Trường Song ngữ Quốc tế Horizon | 25 triệu đồng |
| 14 | Trường Brighton College | 10 triệu đồng |
Qua nhiều mùa tuyển sinh, "phí giữ chỗ" hay còn gọi là tiền cọc vào các trường tư thục luôn là một vấn đề gây tranh cãi trên nhiều diễn đàn. Các trường tư thục lý giải, việc thu phí giữ chỗ nhằm giảm tỷ lệ học sinh "ảo" và đảm bảo sự ổn định trong công tác tuyển sinh. Phí giữ chỗ cao sẽ giúp trường lọc được các học sinh, phụ huynh thực sự mong muốn học và gắn bó.
Về phía phụ huynh lại chia thành hai luồng ý kiến khác nhau. Một số phụ huynh đồng tình, việc 'đặt cọc' để đảm bảo suất học cho con em mình, đặc biệt trong cuộc đua vào lớp 10 với tính cạnh tranh cao. Mặc khác, nhiều phụ huynh lại cho rằng khoản phí này không công bằng, bởi họ không được hoàn lại tiền nếu học sinh không nhập học.
Tại Hội nghị hướng dẫn tuyển sinh năm học 2024-2025, Giám đốc Sở GD-ĐT Hà Nội Trần Thế Cương cho rằng, việc trường tư thu phí đặt cọc là thiếu nhân văn, làm mất đi tính mô phạm trong nhà trường.
Các trường giải thích rằng, khoản này nhằm đảm bảo sự ổn định, tránh việc phụ huynh nộp, rút hồ sơ, gây xáo trộn. Tuy nhiên, Giám đốc Sở GD-ĐT không đồng ý và đề nghị các trường tư rút kinh nghiệm, không nên thu phí giữ chỗ và tạo điều kiện tối đa cho học sinh.
