Thời gian gần đây, như các phương tiện truyền thông đưa tin, Công an tỉnh Đồng Nai đã ra quyết định khởi tố, bắt tạm giam N.T.H.B (36 tuổi, ngụ xã Vĩnh Thanh, huyện Nhơn Trạch) để điều tra về hành vi giết người do nghi ngờ mua chất độc Xyanua để đầu độc cháu ruột.
Trước đó, tại Bệnh viện Lê Văn Thịnh (TP. Thủ Đức, TP. Hồ Chí Minh) tiếp nhận điều trị bệnh nhân T (cháu ruột B) trong tình trạng hôn mê, bất tỉnh. Qua xét nghiệm, bệnh viện phát hiện trong người bệnh nhân này có chứa chất Xyanua. Sau một thời gian điều trị, hiện bệnh nhân đã ổn định.
Theo nội dung trình báo, từ tháng 10.2023 đến tháng 5.2024 trong gia đình liên tiếp có 5 người tử vong bất thường và có nghi ngờ liên quan đến chất độc Xyanua. Đặc biệt, những người tử vong đều có các triệu chứng giống nhau.
Theo bác sĩ Bệnh viện Nguyễn Tri Phương (TP. Hồ Chí Minh), Xyanua là loại hóa chất cực độc, được hấp thu nhanh vào cơ thể, ức chế rất nhanh và mạnh hô hấp tế bào (Cytocrom oxidase). Chỉ với liều thấp 50 mg cũng có thể gây tử vong.
Các nguồn chứa Xyanua từ thực vật như sắn, măng tươi, hạt quả đào, mơ, mận, hạnh nhân đắng. Tất cả các bộ phận ăn được của cây sắn đều chứa Glycoside Cyanogenic (Glycoside Amygdalin).
Bên cạnh đó, các triệu chứng ngộ độc xuất hiện nhanh, rầm rộ, nặng nề. Tử vong nhanh chóng thường do suy hô hấp, co giật và ức chế hô hấp tế bào. Chính vì vậy, bác sĩ Bệnh viện Nguyễn Tri Phương (TP. Hồ Chí Minh) chỉ ra những triệu chứng nhận biết ngộ độc Xyanua như sau:
- Đầu tiên có cảm giác nóng lưỡi, họng, đau đầu, chóng mặt, kích thích, đau bụng, buồn nôn, thở nhanh sâu.
- Nặng hơn có rối loạn ý thức, hôn mê, ngừng thở, tụt huyết áp, co giật. Các triệu chứng xuất hiện nhanh từ 30 phút đến 1-2 giờ sau ăn.
- Trong ngộ độc nặng đau ngực, mạch chậm, tụt huyết áp thậm chí không có triệu chứng ban đầu, khó thở nhanh sâu ngay lập tức, sau đó nhanh chóng hôn mê, co giật, rối loạn huyết động, toan chuyển hóa nặng (kiểu toan lactic), ngừng tuần hoàn. Tử vong có thể xảy ra vài phút ngay sau ăn. Nếu được điều trị sớm, kịp thời sẽ không để lại di chứng.
- Thần kinh trung ương: Đau đầu, lo lắng, lẫn lộn, chóng mặt, hôn mê, co giật.
- Tim mạch: Lúc đầu nhịp nhanh, tăng huyết áp, sau đó nhịp chậm, hạ huyết áp, bloc nhĩ thất, ngoại tâm thu thất.
- Hô hấp: Lúc đầu thở nhanh, sau đó thở chậm, phù phổi
- Tiêu hóa: Đau bụng, nôn.
- Da: Lúc đầu có màu đỏ như quả anh đào, sau đó chuyển màu tím.
- Thận: Suy thận, tiêu cơ vân.
- Gan: Hoại tử tế bào gan.
- Máu tĩnh mạch: Màu đỏ tươi vì do giảm xử dụng oxy ở tổ chức do vậy nồng độ Oxyhemoglobin ở máu tĩnh mạch cao. Do vậy, mặc dù tụt huyết áp, ngừng thở, nhịp chậm nhưng nhìn không tím.
Bác sĩ khuyến cáo, nếu người bệnh điều trị muộn, tình trạng thiếu oxy do độc tố của Axit Cyanhydric cùng với huyết động không ổn định, suy hô hấp gây tổn thương não không hồi phục có thể tử vong hoặc để lại di chứng thần kinh nặng nề như mất vỏ, hội chứng ngoại tháp hoặc tiểu não, rối loạn hành vi và giảm trí nhớ.
