Cuốn sách, theo tâm sự của tác giả Phạm Phú Thái, được viết theo gợi ý của huyền thoại phi công MiG-17 - Anh hùng Lực lượng Vũ trang nhân dân LLVTND Nguyễn Văn Bảy (1936 - 2019).
![ppt.jpg -0](https://cdn.daibieunhandan.vn/images/de2ce54bdb7a59a5f7ed9fad7e3b3f201082ae12108f7d3719326e2dbadac4ac7336c7c787cf6536849a626a86eda3f168a253ef8f6ff8e98ae864d6fd72bf6d/ppt-1694245722255.jpg "Trung tướng, Anh hùng LLVTND Phạm Phú Thái tại giao lưu ra mắt sách "Đi tìm thung lũng MiG" sáng 9.9. Ảnh: KMS")
Tác giả Phạm Phú Thái cho biết, ông đã dành nhiều thời gian và công sức sưu tầm, ghi chép, thẩm định và đối chiếu nhiều nguồn tư liệu lịch sử khác nhau để tri ân những chiến công của gần 100 liệt sỹ - phi công không quân nhân dân Việt Nam đã trực tiếp tham gia không chiến với không quân và hải quân Mỹ trong 3 năm, từ 1965 - 1967.
“Đó là những anh hùng phi công Trần Hanh, Phạm Ngọc Lan, Đào Đình Luyện, Nguyễn Văn Cốc, Nguyễn Văn Bảy, Đinh Tôn… Bên cạnh đó còn là những anh hùng không quân đã hy sinh Đồng Văn Đe, Bùi Đình Kình, Trần Ngọc Xíu, Lê Văn Phong, Hà Đình Bôn, Trần Minh Phương, Trần Thiện Lương, Nguyễn Văn Phi, Phan Thanh Tài...”, Trung tướng Phạm Phú Thái cho biết.
Cũng theo Trung tướng Phạm Phú Thái, sở dĩ ông đặt tên sách “Đi tìm thung lũng MiG” là vì muốn nói tới những địa danh đã xảy ra các cuộc không chiến giữa không quân Việt Nam và không quân Mỹ trên bầu trời miền Bắc. Ở đâu có máy bay địch là có MiG của ta tiến công, ở đấy có Thung lũng MiG.
Cuốn sách giới thiệu tới bạn đọc “Hẻm núi Thần Sấm” (Thud Ridge) vẫn thường được các cựu phi công Mỹ nhắc tới (tên cuốn sách của Đại tá Jack Broughton - cựu Phó chỉ huy Không đoàn 355 TFW - người đã tham gia và chỉ huy hàng trăm lần máy bay F-105 đánh phá miền Bắc Việt Nam). Hay “Cánh đồng MiG” (MiG Airfield) mà các cựu phi công Mỹ thường xuyên nhắc tới. Rồi “Thung lũng sông Hồng” (Red River Valley) với những trận đánh khốc liệt giữa phi công hai bên Việt Nam - Hoa Kỳ. Đó là địa danh đã diễn ra những trận không chiến ác liệt giữa không quân Việt Nam trên những chiếc MiG-17 cổ lỗ với không quân Hoa Kỳ hiện đại: F-105 (Thần sấm), F-4 (Con ma)...
Không chỉ viết về những tấm gương anh dũng, tài trí của không quân, “Đi tìm thung lũng MiG” còn ghi nhận chiến công của các binh chủng hợp thành trong cuộc chiến tranh nhân dân của Việt Nam: Những người dẫn đường tài năng như Nguyễn Văn Chuyên, Trần Quang Kính, Đào Ngọc Ngư, Lê Thiết Hùng, Phạm Minh Cậy… ở Binh chủng Không quân và Binh chủng ra-đa…
Trong cuốn sách, bạn đọc cũng được biết tới những trận đánh học hỏi kinh nghiệm đầy khốc liệt và can trường, quả cảm của những phi công Triều Tiên (bí danh Bạn Z) khi cùng phi công Việt Nam không chiến với không quân Mỹ. Hiện nay, một nghĩa trang phi công Triều Tiên vẫn hiện diện tại thôn Tân Dĩnh, huyện Lạng Giang, Bắc Giang, minh chứng cho tình hữu nghị của hai quốc gia.
Trung tướng, Anh hùng LLVT Nhân dân Phạm Phú Thái sinh năm 1949, quê tại huyện Kiến Xương, Thái Bình. Ông là phi công lái máy bay MiG-21 đã trực tiếp không chiến và bắn hạ 4 máy bay của không lực Hoa Kỳ. Ông là tác giả 2 cuốn hồi ký Lính bay 1, Lính bay 2 thu hút sự chú ý của bạn đọc về những chiến sĩ không quân nhân dân Việt Nam anh hùng.
Không chỉ ôn lại quá khứ, Phạm Phú Thái còn hướng về mối quan hệ hữu nghị tốt đẹp hiện nay và tương lai của hai nước Việt Nam - Hoa Kỳ. Sau 3 cuộc gặp gỡ lịch sử giữa những “kẻ thù trên không cũ” của cựu chiến binh - phi công vào các năm 2016, 2017 và 2018… hai phía hiểu nhau hơn. Tâm lý của hai bên dần thay đổi từ căng thẳng, nghi kỵ đến chấp nhận sự khác biệt trong đánh giá kết quả tác chiến giữa “Không quân nhân dân Việt Nam và các lực lượng không quân Hoa Kỳ”. Cựu chiến binh - phi công hai bên là cầu nối tạo điều kiện cho thế hệ tiếp sau được thụ hưởng cuộc sống hòa bình theo đường lối ngoại giao cùng “gác lại quá khứ để hướng tới tương lai” trên tinh thần “vượt qua khác biệt, phát huy tương đồng”.
Có mặt tại buổi giao lưu, phi công trẻ Phạm Hoàng Minh, Trung đoàn 921, Sư đoàn 371, Quân chủng Phòng không - Không quân chia sẻ rất khâm phục tấm gương anh dũng và tinh thần quả cảm của các chiến sĩ phi công không quân nhân dân Việt Nam thời kháng chiến chống Mỹ. "Đọc những trang sách của Trung tướng Phạm Phú Thái, lại may mắn đứng trong hàng ngũ của những người lính bay, tôi sẽ cố gắng học hỏi, phát huy kinh nghiệm, chiến thuật để bảo vệ vững chắc vùng trời và hải đảo Tổ quốc"...
