Suy thận sau khi uống cỏ mực và đậu đen xanh lòng

Trường hợp anh P.V.H (47 tuổi, Vĩnh Long), có bệnh nền suy thận độ 3 thăm khám và được các bác sĩ có hướng dẫn dùng thuốc để bảo tồn chức năng thận giúp ngăn chặn sự tiến triển của bệnh thận mạn.

Tuy nhiên, bệnh nhân sau đó đã không điều trị theo lịch trình. Chỉ khi ăn uống kém, da xanh xao, chân đau nhức không rõ nguyên do và cơ thể mệt mỏi, anh H. quay lại bệnh viện khám.

Anh H. cho biết, làm theo lời mách bảo uống cỏ mực và đậu đen xanh lòng để trị bệnh thận, mỗi ngày anh uống khoảng một nắm tay cỏ mực và 2,3 muỗng đậu đen và liên tục trong hơn 3 tháng thì rơi vào suy thận mức độ nặng.

Người bệnh không biết rằng những cơn đau chân có thể do tình trạng gout trên người suy thận, tình trạng cực kỳ nguy hiểm, tính mạng và nguy cơ phải thận suốt đời.

Tại đây, bác sĩ chỉ định anh thực hiện các xét nghiệm đánh giá chức năng thận. Kết quả cho thấy, anh đã rơi vào suy thận cấp trên nền suy thận mạn, độ lọc cầu thận (glomerular filtration rate-GFR) của anh H. chỉ còn 4 ml/phút/1,73m2.

Trong đó, chỉ số GFR < 15 ml/phút/1,73m2 đã là suy thận giai đoạn 5, giai đoạn nghiêm trọng nhất và tính mạng của bệnh nhân đang rất nguy hiểm. Bệnh nhân được tư vấn nhập viện để lọc máu nhằm tránh nguy cơ hôn mê, tử vong do các biến chứng suy thận cấp gây ra.

Sau 2 ngày điều trị, tình trạng đau nhức chân cùng các triệu chứng suy thận khác của anh H. đã giảm, chức năng thận được cải thiện.

Bác sĩ chuyên khoa 2 Lê Thị Đan Thùy, Trưởng khoa Nội thận-Lọc máu Bệnh viện Bình Dân cho biết, nếu đáp ứng điều trị bằng thuốc kém, chức năng thận không phục hồi tốt hơn, anh H. sẽ phải lọc máu định kỳ suốt đời.

Anh H. là một trường hợp điển hình trong 7 ca phải nhập viện điều trị thời gian qua tại Bệnh viện Bình Dân do suy thận mức độ nặng, tổn thương thận cấp trên nền bệnh thận mạn có liên quan tới việc uống cỏ mực.

Theo đó, cỏ mực có nhiều tên gọi như nhọ nồi, hạn liên thảo, bạch hoa thảo, thủy hạn liên…Trong Đông y, cỏ mực không độc, có vị chua, ngọt, tính hàn, thường dùng chữa sốt cao, chảy máu cam, mề đay, chảy máu cam, viêm họng, suy nhược…

Dù vậy, chưa có nghiên cứu khoa học nào chỉ rõ tác dụng chữa suy thận bằng cỏ mực.

Đặc biệt trên người bệnh thận mạn, chức năng thận vốn đã kém nên việc dùng các hoạt chất từ cây cỏ, thuốc, ngay cả ăn uống thường ngày đều cần phải cẩn trọng để tránh tiến triển suy thận nặng hơn.

Bên cạnh đó, bệnh nhân suy thận mạn cần phải được thăm khám, điều trị bằng thuốc, kiểm soát thường xuyên các chỉ số như protein niệu, các xét nghiệm đánh giá chức năng thận.

Bác sĩ Lê Thị Đan Thùy cho biết thêm: “Người suy thận cần tuân thủ điều trị và có chế độ ăn uống, dinh dưỡng hợp lý thì mới kiểm soát tốt biến chứng trên thận. Những bệnh nhân tuân thủ điều trị có thể bảo tồn chức năng thận ổn định dù phát hiện suy thận nhiều năm”.

Thực tế có những bệnh nhân tự ngưng điều trị, tự thay thế hoặc uống kèm thêm các loại lá cây không rõ nguồn gốc theo lời mách bảo trên internet. Do đó, dẫn tới người  bệnh rơi vào suy thận không thể hồi phục, phải lọc máu suốt đời.

Hiện nay, trên mạng internet còn lan truyền nhiều “bài thuốc” lợi tiểu, “tốt cho thận” như cây rễ gió, cây mộc thông, cây nhạc ngựa, mộc phòng kỷ... tất cả các cây này đều có chứa chất độc acid aristolochic gây tổn thương thận, suy thận.

Tuy nhiên, những loại cây này đang được một số người lấy ngâm rượu uống với mục đích chữa bệnh, “tẩm bổ”.

Nguy kịch do uống thuốc trắng da không rõ nguồn gốc

Trong cùng ngày, tại phòng khám chuyên khoa nội thận của Bệnh viện Bình Dân, chị L.T.T (45 tuổi, Đồng Nai) đến tái khám để đánh giá lại chức năng thận sau đợt phải lọc máu cấp cứu do rơi vào suy thận cấp, tổn thương thận mức độ 5.

Rất may mắn, kết quả xét nghiệm chức năng thận của chị trong hai tháng gần đây nhất đều đã ổn định. Tuy chức năng thận hồi phục tốt, chị T. đã trở lại với công việc bình thường nhưng chị vẫn phải uống thuốc và theo dõi chức năng thận.

Khai thác tiền sử bệnh nhân, cách đây gần một năm, trong một lần xem kênh bán hàng online, chị T. thấy người bán giới thiệu loại thuốc làm trắng da, đẹp da nên đặt hàng về uống.

Với liều uống 6 viên mỗi ngày, khi uống đến lọ thứ 7 thì chị T. thấy đau bụng dữ dội, mệt, khó thở, nôn ói liên tục phải đi cấp cứu tại một bệnh viện địa phương.

Bác sĩ cho biết, chị bị suy thận cấp mức độ 5. Các biểu hiện đau, nôn ói của chị T. do thận đã mất chức năng lọc nên ứ đọng các chất chuyển hóa, nếu không kịp thời lọc máu, người bệnh có thể tử vong.

Sau khi lọc máu cấp cứu tại địa phương, bệnh nhân được chuyển đến Bệnh viện Bình Dân để tiếp tục thăm khám và điều trị lâu dài.

Bác sĩ chuyên khoa 1 Lê Thị Thùy Dương, Khoa Nội thận-Lọc máu Bệnh viện Bình Dân cho biết: Đa số người bệnh khi được hỏi về loại chất mình đã uống thì không biết về thành phần và nguồn gốc xuất xứ.

Đối với các nhóm viên uống làm trắng da, thường quảng cáo là có chứa glutathione, một chất chống oxy hóa giúp làm sáng da bằng cách ức chế sản xuất melanin.

Bác sĩ cảnh báo, nếu sử dụng glutathione với liều cao, không có kiểm soát của bác sĩ có thể gây suy thận cấp, đặc biệt trên người bệnh đã có nền suy thận mạn.

Do vậy, khi muốn sử dụng các viên uống trắng da, cần phải chọn sản phẩm có nguồn gốc rõ ràng và nên có sự tư vấn của các bác sĩ để chọn sản phẩm phù hợp cho thể trạng của mỗi người.