Bác sĩ chuyên khoa I (BSCK1) Trần Thị Minh Nguyệt - Viện trưởng Viện Nghiên cứu Dinh dưỡng TPHCM chia sẻ: "Bữa sáng là bữa ăn quan trọng nhất trong ngày, đảm bảo cung cấp đủ năng lượng và các chất dinh dưỡng cho ngày làm việc, học tập hiệu quả.
Nhịn ăn sáng cũng là nguyên nhân khiến bạn tăng cân do bữa trưa ăn bù hoặc giữa buổi bạn đói cồn cào nên có xu hướng sẽ tìm ăn những món ăn chứa nhiều đường, nhiều béo để giảm cơn đói… hậu quả của tăng cân quá mức là nguy cơ bệnh đái tháo đường và nhiều bệnh mạn tính khác".
Tại sao cần ăn sáng?
BSCK1 Trần Thị Minh Nguyệt chia sẻ tầm quan trọng của việc ăn sáng đầy đủ như sau:
Tăng cường hiệu quả học tập, làm việc
Buổi sáng là thời gian làm việc và học tập với cường độ cao nhất trong ngày nên không thể thiếu nguồn năng lượng cung cấp từ thực phẩm. Muốn duy trì tinh thần làm việc được minh mẫn liên tục đòi hỏi phải có một lượng lớn glucoza được chuyển hoá và cung cấp cho não. Bữa sáng giúp cơ thể chúng ta được bổ sung thêm lượng glucoza trong máu, nguồn năng lượng chính của não. Điều này thật sự quan trọng vì não của bạn không dự trữ glucoza.
Nếu nhịn ăn sáng hoặc chỉ ăn qua loa, bạn sẽ không cung cấp đủ năng lượng và các chất dinh dưỡng cho cơ thể, vào giữa hay cuối buổi sáng, đường huyết sẽ hạ làm bạn mệt mỏi, hoa mắt, năng suất lao động kém, dễ bị sai sót trong công việc, dễ gây tai nạn lao động. Học sinh, sinh viên nhịn đói đến lớp buổi sáng sẽ học kém tập trung, hay buồn ngủ, thèm ăn quà vặt vào lúc nghỉ giữa giờ.
Tế bào não đặc biệt nhạy cảm với sự thiếu hụt ôxy và các chất dinh dưỡng. Nếu không ăn sáng, tình trạng đói có thể gây hại cho việc duy trì chức năng não, dẫn đến tình trạng kém linh hoạt, nhanh nhạy và chính xác. Bữa ăn sáng giúp bạn nâng cao sức khỏe, kéo dài sinh lực trong suốt buổi sáng, có thái độ và tinh thần minh mẫn trong suốt một ngày.
Kiểm soát tăng cân
Nếu bạn cần giảm cân, bữa sáng vô cùng quan trọng, nghe có vẻ mâu thuẫn nhưng hoàn toàn có cơ sở. Nếu bạn đang mong mỏi có thể giảm cân hoặc kiểm soát và duy trì việc giảm cân gần đây, hãy ăn sáng đều đặn.
Việc bạn nhịn bữa sáng và đến trưa, do đói cồn cào, bạn sẽ ăn ngấu nghiến để bù lại, cơ quan tiêu hóa của bạn sẽ phải làm việc quá tải vào buổi trưa, việc tiêu hóa và hấp thu sẽ kém hiệu quả, không thể bù đắp sự thiếu hụt năng lượng sau một đêm dài và nửa ngày làm việc, chưa kể việc hấp thu không hết lượng thức ăn dư thừa sẽ tích lũy thành mỡ.
Ăn nhẹ và đủ dưỡng chất vào bữa sáng sẽ giúp bạn cảm thấy bớt đói trong suốt cả ngày, điều này giúp bạn kiểm soát tốt việc tăng cân. Bạn nên ăn nhiều vào bữa sáng, bữa trưa và ăn ít vào buổi chiều tối.
Sau bữa ăn sáng, cơ thể phải làm việc, học tập nên năng lượng hầu như được tiêu hao hết, không sợ dư thừa. Ngược lại, sau bữa ăn tối, cơ thể nghỉ ngơi, hoạt động ít nên dễ tích lũy năng lượng dưới dạng mỡ dư thừa.
Bảo vệ hệ tiêu hóa
Thức ăn vào dạ dày buổi sáng có tác dụng kích thích sự tiết dịch vị cả ngày, làm cho cơ thể tiêu hóa tốt hơn, duy trì khả năng tiêu hóa và sự thèm ăn. Đặc biệt, đối với những người bị viêm loét dạ dày tá tràng, người có dịch vị nhiều axit thì bữa ăn sáng càng quan trọng, nó giúp trung hòa bớt một phần dịch vị, làm giảm hóa độ toan của dịch vị và do đó là giảm hẳn sự khó chịu cho dạ dày. Buổi sáng cũng là thời điểm cơ thể hấp thu các vitamin, khoáng chất tốt nhất nếu được bạn nạp vào.
Ngăn ngừa bệnh mạn tính
Khi bạn ăn một bữa sáng hợp lý, bạn đang điều tiết lượng đường trong máu của bạn. Khi bạn không ăn sáng, bạn có thể thấy rằng bạn đói nhanh hơn trong suốt cả ngày và bạn dễ dàng rơi vào tình trạng ăn uống mất kiểm soát, đây là một nguyên nhân trực tiếp khiến bạn bị tăng cân nhanh chóng, và đó cũng là nguy cơ mắc các bệnh khác do ăn uống quá độ và dư thừa lượng đường như tim mạch, tiểu đường...
Nhiều nghiên cứu cho thấy việc bỏ bữa sáng góp phần tăng huyết áp, kháng insulin, lượng đường trong máu cao. Bữa ăn sáng có chất lượng với ngũ cốc thô giúp giảm cholesterol trong máu, giảm béo, giảm nguy cơ mắc các loại bệnh tim mạch.
Cách chuẩn bị bữa ăn sáng ngon, đủ chất, hợp vệ sinh và nhanh chóng
BSCK1 Trần Thị Minh Nguyệt khuyên mọi người nên tạo và duy trì thói quen ăn sáng mỗi ngày, đặc biệt là những bữa ăn sáng tại nhà. Như vậy, vừa giúp đảm bảo đủ chất dinh dưỡng cho các thành viên mà còn giúp an tâm về vệ sinh an toàn thực phẩm.
Bữa sáng cần cung cấp 1/4 - 1/3 năng lượng trong ngày, đảm bảo đầy đủ 5 nhóm bột đường, đạm, béo, rau và trái cây, dùng thêm sữa và các chế phẩm từ sữa như sữa chua, phô mai.
Tuy nhiên, buổi sáng ngủ dậy thời gian không nhiều, ai cũng vội vàng để chuẩn bị cho một ngày làm việc và học tập. Vì vậy, bạn nên sắp xếp bữa ăn sáng thế nào cho phù hợp với điều kiện thực tế mà vẫn đảm bảo dinh dưỡng và an toàn vệ sinh thực phẩm là được.
Các thực đơn ăn sáng cần đơn giản, dễ thực hiện; các dụng cụ cần thiết phục vụ cho chế biến bữa ăn sáng cần được rửa sạch và đặt ở nơi thuận tiện. Một số thực phẩm cần được mua sẵn và sơ chế từ chiều hoặc tối hôm trước để sáng hôm sau có thể nấu nhanh chóng là những gợi ý cho bữa sáng an toàn và tiện lợi. Một số món ăn sáng phổ biến như mỳ, phở, bún, xôi, cơm rang, bánh mì…
