“Cuộc họp đầu tiên của Quốc hội khóa mới sẽ diễn ra vào thứ Sáu, ngày 14.6.2024”, Chánh án Raymond Zondo viết trong sắc lệnh do Bộ Tư pháp ban hành.
Chánh án Zondo, thẩm phán hàng đầu của đất nước, sẽ chủ trì buổi lễ tuyên thệ nhậm chức của các nghị sĩ tại Trung tâm Hội nghị Quốc tế Cape Town. Ông cũng sẽ giám sát quá trình bầu cử Chủ tịch Quốc hội mới và chủ trì cuộc bỏ phiếu bầu Tổng thống.
Đảng Đại hội Dân tộc Phi (ANC), đảng đã cầm quyền ở Nam Phi suốt 30 năm qua sau khi lãnh đạo đất nước lật đổ chế độ phân biệt chủng tộc, lần đầu tiên để mất đa số trong Quốc hội sau cuộc bầu cử hồi cuối tháng 5. ANC hiện kiểm soát 159 trong số 400 ghế tại Quốc hội mới, không đủ trên 50% ghế để tự thành lập Chính phủ. Đối thủ lớn nhất của đảng này là Liên minh Dân chủ (DA), một nhóm ủng hộ doanh nghiệp, do người da trắng lãnh đạo nắm giữ 87 ghế. Lực lượng lớn thứ ba trong Quốc hội là đảng MK, một đảng dân túy do cựu Tổng thống Jacob Zuma lãnh đạo vừa thành lập vào tháng 9 năm ngoái và lần đầu tiên tham gia tranh cử đã giành được 58 ghế.
ANC đang nỗ lực tìm kiếm đối tác để thành lập Chính phủ liên minh, lần chia sẻ quyền lực đầu tiên kể từ khi nền dân chủ ra đời ở Nam Phi. Đảng này cũng sẽ tiếp tục đề cử ông Ramaphosa giữ ghế Tổng thống nhiệm kỳ tới.
Trong số hai đảng còn lại, đảng đối lập chính DA chưa xác nhận họ có kế hoạch bỏ phiếu để ông Ramaphosa tái đắc cử. Với những quan điểm hoàn toàn đối lập trong nhiều chính sách với đảng cầm quyền, DA được cho là rất khó hợp tác với ANC trong một chính phủ liên minh. Trong khi đó, đảng MK phản đối việc bầu đương kim Tổng thống Ramaphosa tiếp tục giữ chức vụ này. Đảng này tuyên bố sẽ tẩy chay cuộc họp Quốc hội ngày 14.6 vì cho rằng cuộc họp sắp tới là vi Hiến vì không có đủ số nghị sĩ tham dự.
Tuy nhiên, các quan chức Quốc hội đã bác bỏ tuyên bố của MK và Chánh án Raymond Zondo vẫn tiếp tục công bố ngày diễn ra phiên họp đầu tiên.
Cuộc bầu cử Quốc hội Nam Phi ngày 29.5 diễn ra vào thời điểm khó khăn. Nền kinh tế Nam Phi, nền kinh tế phát triển nhất lục địa châu Phi, đã suy giảm trong thập kỷ qua, phải đối mặt với mức độ nghèo đói và thất nghiệp cao cũng như tỷ lệ chênh lệch thu nhập ngày càng bị nới rộng.