Kể từ khi trở thành thành viên chính thức của AIPA (tháng 9.1995), Quốc hội Việt Nam đã tham gia chủ động, tích cực, đóng góp trách nhiệm cùng nghị viện các nước thành viên củng cố vai trò trung tâm, sự đoàn kết và thống nhất trong ASEAN, đẩy mạnh sự hợp tác nội khối, mở rộng quan hệ nhiều mặt với nghị viện các nước trong và ngoài khu vực; phát huy trách nhiệm, vai trò của AIPA đối với hòa bình, ổn định và phát triển, đồng thời kiên trì, khéo léo lồng ghép và thúc đẩy các quan tâm và ưu tiên của nước ta, đưa ra nhiều sáng kiến có giá trị nhằm chia sẻ và hỗ trợ Chính phủ các nước ASEAN giải quyết những vấn đề ưu tiên của khu vực được các nghị viện thành viên đánh giá cao.
Chủ đề của Đại hội đồng AIPA - 44 là “Nghị viện chủ động thích ứng vì một ASEAN ổn định và thịnh vượng”, đề cao khả năng thích ứng của các Nghị viện ASEAN trong bối cảnh khu vực và quốc tế có nhiều biến động, nhấn mạnh đối thoại và tham vấn, tăng cường phối hợp giữakênh lập pháp và hành pháp, góp phần củng cố đoàn kết và vai trò trung tâm của ASEAN.
Ở cấp độ quốc gia, thực tiễn hoạt động của Quốc hội Việt Nam trong bối cảnh vô cùng đặc biệt từ đầu nhiệm kỳ khóa XV đến nay chính là minh chứng sinh động và giàu sức thuyết phục thể hiện sâu sắc tinh thần của Đại hội đồng AIPA lần này. Trước những tác động chưa từng có của đại dịch Covid - 19, những khó khăn, thách thức từ tình hình quốc tế, Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội Việt Nam đã chủ động thích ứng, thay đổi phương thức làm việc và hành động quyết liệt, làm ngày làm đêm, sẵn sàng họp ngoài giờ, họp bất thường để ban hành kịp thời các chính sách đặc thù, đặc cách, đặc biệt, chưa có tiền lệ, thậm chí chưa được luật quy định hoặc khác với quy định của luật, tạo khung khổ pháp lý và nguồn lực cùng với Chính phủ và Nhân dân thực hiện thành công hai nhiệm vụ kép vừa phòng, chống, đẩy lùi đại dịch vừa phục hồi kinh tế - xã hội, bảo đảm an sinh xã hội, giải quyết nhanh các yêu cầu phát sinh của thực tiễn.
Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nhiều lần nhấn mạnh tinh thần “dĩ bất biến ứng vạn biến”. Vì điều “bất biến” là sự phát triển bền vững của đất nước, là cuộc sống ấm no, hạnh phúc của Nhân dân, là không để ai bị bỏ lại phía sau, Quốc hội đã và luôn trong tâm thế sẵn sàng thích ứng linh hoạt với “vạn biến”, nhất là trong giai đoạn tình hình quốc tế diễn biến phức tạp, khó lường như hiện nay.
Từ kinh nghiệm của Việt Nam nhìn rộng ra ở cấp độ khu vực, rõ ràng, để đạt được mục tiêu chủ động thích ứng, ổn định và thịnh vượng trên cả ba trụ cột, các Nghị viện thành viên AIPA cần thúc đẩy hợp tác, nâng cao năng lực, trao đổi thông tin, kinh nghiệm lẫn nhau; đồng hành, tăng cường phối hợp với Chính phủ các nước ASEAN, tăng cường trách nhiệm giải trình và tính minh bạch thông qua việc thúc đẩy sự tham gia của người dân, kể cả những người yếu thế, trong quá trình xây dựng và thực thi các chính sách quốc gia.
Là thành viên có trách nhiệm của khu vực và cộng đồng quốc tế, Việt Nam, Quốc hội Việt Nam sẽ luôn chủ động, tích cực đóng góp thực chất vào nội dung của AIPA, làm hết sức mình cùng với các nước ASEAN và các nghị viện thành viên AIPA nỗ lực xây dựng một ASEAN – một AIPA vững mạnh, chủ động thích ứng, “biến nguy thành cơ”, hướng tới Cộng đồng ASEAN ổn định, phát triển thịnh vượng và bền vững.