Tăng cường khảo sát thực tế, thu thập thông tin từ cơ sở
Phó Chủ tịch Thường trực HĐND tỉnh Hưng Yên Lê Xuân Tiến cho biết, những năm gần đây, chất lượng công tác thẩm tra của các Ban HĐND đã được nâng lên đáng kể. Dù vậy, ở một số thời điểm, các Ban HĐND vẫn chưa dành nhiều thời gian cho việc khảo sát thực tế để nắm bắt thông tin mà chủ yếu thẩm tra qua văn bản, báo cáo. Vì vậy, chất lượng công tác thẩm tra có lúc, có nội dung chưa bảo đảm, chưa đạt tính phản biện cao. Mặt khác, kiến thức chuyên môn, kỹ năng hoạt động của thành viên Ban HĐND chưa đồng đều, chủ yếu hoạt động kiêm nhiệm cũng gây ảnh hưởng đến chất lượng thực hiện nhiệm vụ quan trọng này… Căn cứ thực tế trên, Thường trực HĐND tỉnh Hưng Yên đã lựa chọn chủ đề "Nâng cao hiệu quả công tác thẩm tra của các Ban HĐND đối với các báo cáo, tờ trình, đề án, dự thảo nghị quyết trình tại Kỳ họp của HĐND" để các đại biểu dự hội nghị cùng trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm hoạt động từ thực tiễn.
Theo Trưởng Ban Kinh tế - Ngân sách HĐND tỉnh Bùi Mạnh Hùng, khi tiến hành thẩm tra cần xem xét tính đầy đủ, phù hợp trong hồ sơ trình của UBND tỉnh; các thành viên cần nắm chắc các quy định của Luật Tổ chức chính quyền địa phương và các luật chuyên ngành về quyết định nhiệm vụ tài chính, ngân sách, đầu tư công, đất đai gắn với tình hình thực tế tại địa phương... để xem xét, đối chiếu và tiến hành thẩm tra bảo đảm quy định… Bên cạnh đó, việc tổ chức khảo sát, giám sát các vấn đề liên quan đến nội dung báo cáo, tờ trình và dự thảo nghị quyết là hết sức cần thiết. Qua đó, giúp cung cấp những điều kiện cần và đủ để bảo đảm tính khả thi của các nội dung khi được thông qua. Đồng thời, đây cũng là cơ sở để yêu cầu cơ quan soạn thảo trả lời làm rõ những vấn đề mà cơ quan thẩm tra đặt ra.
Phó Chủ tịch HĐND huyện Phù Cừ Trần Xuân Vui nhấn mạnh, lãnh đạo các Ban HĐND cần được cung cấp thông tin đầy đủ để thống nhất quan điểm chỉ đạo, góp phần định hướng trong các hoạt động thẩm tra về các nội dung liên quan; thành viên Ban phải chủ động dành thời gian tham gia nghiên cứu trước chuẩn bị ý kiến của mình. Chủ trì thẩm tra phải chuẩn bị trước các nội dung gợi ý đưa ra các vấn đề để thành viên Ban, các đại biểu tham gia ý kiến tập trung vào vấn đề trọng tâm.
Tại hội nghị, nhiều ý kiến đều thống nhất đề nghị, sau khi thẩm tra, nếu có những vấn đề còn nhiều ý kiến khác nhau và chưa thống nhất được với cơ quan soạn thảo, Thường trực HĐND cần chủ trì cùng lãnh đạo các Ban, lãnh đạo UBND, các ngành liên quan trao đổi, thảo luận thống nhất trước khi trình kỳ họp của HĐND để biểu quyết thông qua. Đồng thời, chỉ đạo các Ban khi trình bày báo cáo thẩm tra tại kỳ họp phải trình bày một cách hết sức khoa học, súc tích, nhấn mạnh các nội dung cần quan tâm thảo luận…
Kiến nghị không thông qua các nội dung chưa bảo đảm
Để tiếp tục nâng cao chất lượng thẩm tra của các Ban HĐND trong thời gian tới, Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh Trần Quốc Toản cho rằng, Thường trực HĐND cần thống nhất chương trình kỳ họp sớm để phân công nội dung thẩm tra cho các Ban. Đây là cơ sở đầu tiên để các Ban HĐND chủ động trong triển khai thực hiện quy trình thẩm tra; bảo đảm thời gian thu thập đầy đủ thông tin, nghiên cứu kỹ lưỡng tài liệu cần thiết phục vụ công tác thẩm tra. Đồng thời, Thường trực, các Ban HĐND phải làm việc chặt chẽ với UBND và các cơ quan liên quan yêu cầu thực hiện nghiêm túc quy trình, thủ tục soạn thảo nội dung trình đúng quy định.
Bên cạnh đó, các Ban HĐND cần tiếp tục nâng cao năng lực hoạt động thực tiễn, tăng cường giám sát để nắm thông tin phục vụ công tác thẩm tra. Đồng thời, cần coi trọng công tác tổng hợp lưu trữ, cập nhật thông tin thường xuyên về tình hình kinh tế - xã hội; chủ động thu thập thông tin ngay từ trong quá trình thực hiện giám sát thường xuyên, chuyên đề, tiếp xúc cử tri… Khi thẩm tra cụ thể từng nội dung, trong trường hợp cần thiết có thể tham vấn ý kiến các chuyên gia và những người có kinh nghiệm chuyên sâu về lĩnh vực đang thẩm tra. Đối với các đề án, dự thảo nghị quyết nội dung chuẩn bị chưa bảo đảm yêu cầu, chưa phù hợp với tình hình của địa phương, các Ban cần có chính kiến, kiến nghị với HĐND không thông qua.
Nhấn mạnh chất lượng hoạt động của các Ban HĐND nói chung, hoạt động thẩm tra các văn bản trình kỳ họp nói riêng gắn liền với chất lượng hoạt động của từng thành viên Ban, nhất là đội ngũ lãnh đạo Ban hoạt động chuyên trách, Chủ tịch HĐND tỉnh Trần Quốc Toản đề nghị: Thường trực HĐND các huyện, thị xã, thành phố kịp thời kiện toàn tổ chức của các Ban HĐND (nếu thiếu); thường xuyên quan tâm đào tạo, bồi dưỡng, tập huấn nâng cao trình độ, năng lực, trách nhiệm, kỹ năng hoạt động thẩm tra, giám sát của từng thành viên các Ban HĐND.