Chủ trì Hội thảo có: Thượng tướng Lê Huy Vịnh, Ủy viên Trung ương Đảng, Ủy viên Quân ủy Trung ương, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng; Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, Trưởng Đoàn ĐBQH tỉnh Quảng Trị Lê Quang Tùng; Thượng tướng Trịnh Văn Quyết, Ủy viên Trung ương Đảng, Ủy viên Quân ủy Trung ương, Phó Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam; Trung tướng Nguyễn Doãn Anh, Phó Tổng tham mưu Quân đội nhân dân Việt Nam; Trung tướng Trần Võ Dũng, Chính ủy Quân khu 4; Thiếu tướng, TS. Nguyễn Hoàng Nhiên, Viện trưởng Viện Lịch sử quân sự.
Hội thảo khoa học là một trong chuỗi các sự kiện nhân kỷ niệm 100 năm Ngày sinh Đại tướng Đoàn Khuê (29.10.1923 - 29.10.2023).
Đại tướng Đoàn Khuê (Bí danh Võ Tiến Trình) sinh ra và lớn lên tại làng Gia Đẳng, xã Triệu Tân (nay là xã Triệu Lăng), huyện Triệu Phong, tỉnh Quảng Trị - vùng quê giàu truyền thống yêu nước và đấu tranh cách mạng. Ông sớm giác ngộ, tham gia hoạt động cách mạng khi mới 16 tuổi.
Suốt 60 năm hoạt động cách mạng, Đại tướng Đoàn Khuê đã trải qua nhiều cương vị, trên nhiều lĩnh vực hoạt động khác nhau và luôn giữ vững phẩm chất của người chiến sĩ cách mạng, hết lòng phụng sự Tổ quốc, phục vụ Nhân dân; mưu lược, quyết đoán, sáng tạo trong lãnh đạo, chỉ huy, hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ mà Đảng, Nhà nước và Nhân dân giao phó.
Phát biểu khai mạc Hội thảo, Thượng tướng Lê Huy Vịnh nhấn mạnh: “Hội thảo khoa học kỷ niệm 100 năm Ngày sinh Đại tướng Đoàn Khuê là một trong những hoạt động lớn, có ý nghĩa thiết thực của đất nước, Quân đội trong năm 2023. Kết quả hội thảo sẽ góp phần giáo dục truyền thống cách mạng cho cán bộ, chiến sĩ và nhân dân, đặc biệt là thế hệ trẻ nêu cao tinh thần yêu nước, yêu chủ nghĩa xã hội và lòng tự hào, tự tôn dân tộc; xây dựng Quân đội nhân dân Việt Nam cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại, xứng đáng là lực lượng nòng cốt bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa”.
Nhà lãnh đạo chính trị, quân sự xuất sắc, tấm gương sáng về đạo đức cách mạng
Phát biểu đề dẫn Hội thảo, Thượng tướng Trịnh Văn Quyết cùng Hội thảo ôn lại hành trình cách mạng, vai trò lãnh đạo, chỉ huy xuất sắc của Đại tướng Đoàn Khuê - nguyên Ủy viên Bộ Chính trị, nguyên Phó Bí thư Đảng ủy Quân sự Trung ương (nay là Quân ủy Trung ương), nguyên Bộ trưởng Bộ Quốc phòng, là nhà lãnh đạo chính trị, quân sự xuất sắc của Đảng, của Quân đội, tấm gương sáng về đạo đức cách mạng.
Trong hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ xâm lược, Đại tướng Đoàn Khuê gắn bó với chiến trường Khu 5, Khu 4, được Đảng, Nhà nước, Quân đội giao nhiều trọng trách. Trong chiến đấu, công tác, đồng chí thường xuyên chia sẻ những vất vả, mất mát, hy sinh của cán bộ, chiến sĩ; khích lệ, động viên bộ đội vượt qua mọi hoàn cảnh, quyết tâm hoàn thành nhiệm vụ. Sự hòa quyện giữa tướng - sĩ, cán - binh không chỉ là phong cách làm việc dân chủ, thân thiết, gần gũi của Đại tướng mà còn thể hiện phẩm chất, tài năng chính trị, quân sự của một người chính ủy.
Đặc biệt, trong thời điểm bước ngoặt trước sự khủng hoảng toàn diện và sâu sắc ở Liên Xô và các nước xã hội chủ nghĩa ở Đông Âu diễn ra vào cuối thập niên 80, đầu thập niên 90 của thế kỷ trước, với tầm nhìn chiến lược sâu rộng và kinh nghiệm thực tiễn phong phú, Đại tướng Đoàn Khuê đã chủ động đề xuất, tham mưu với Đảng, Nhà nước nhiều chủ trương, giải pháp đúng về củng cố nền quốc phòng toàn dân; xây dựng khu vực phòng thủ tỉnh, thành phố vững mạnh; xây dựng lực lượng vũ trang nhân dân, nòng cốt là Quân đội nhân dân “cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại”, chủ động phòng, chống hiệu quả với chiến lược “diễn biến hòa bình”, bạo loạn lật đổ của các thế lực thù địch, phản động...
Đáng lưu ý, Đại tướng đã chỉ đạo tiến hành kiện toàn tổ chức biên chế của Quân đội theo hướng giảm quân số thường trực, thu gọn đầu mối đơn vị, điều chỉnh thế bố trí chiến lược phù hợp với tình hình mới; chăm lo xây dựng, phát triển Quân đội toàn diện. Những đóng góp của đồng chí mang tầm chiến lược, góp phần phát triển tư duy, lý luận quân sự của Đảng và xây dựng “thế trận lòng dân”, củng cố nền quốc phòng toàn dân gắn với nền an ninh nhân dân.
Người con ưu tú của quê hương Quảng Trị
Phát biểu chào mừng Hội thảo, Bí thư Tỉnh ủy, Trưởng Đoàn ĐBQH tỉnh Quảng Trị Lê Quang Tùng bày tỏ niềm tự hào khi tỉnh Quảng Trị là nơi hội tụ ý chí quật cường, khát vọng vươn lên của dân tộc; nơi cháy lên hy vọng và niềm tin bất biệt về hòa bình, thống nhất và tương lai tươi sáng của Tổ quốc, là nơi sinh thành và nuôi dưỡng nhiều người con ưu tú, tài hoa của quê hương, của Đảng và dân tộc, tiêu biểu. Trong đó, Đại tướng Đoàn Khuê luôn một lòng, một dạ vì Tổ quốc, vì nhân dân; góp phần làm rạng danh non sông đất nước, tô thắm thêm truyền thống tốt đẹp của Đảng, của dân tộc và quê hương Quảng Trị.
Đại tướng Đoàn Khuê sinh ra và lớn lên trong gia đình giàu truyền thống yêu nước và cách mạng. Là vị tướng trưởng thành từ thực tiễn chiến tranh cách mạng, đấu tranh giải phóng dân tộc, kinh qua nhiều vị trí khác nhau trong quân đội, đồng chí luôn nêu cao khí phách kiên trung của người cộng sản, người lãnh đạo, chỉ huy sắc sảo, quyết đoán, mưu lược, dũng cảm trên chiến trường, đóng góp xứng đáng vào sự nghiệp giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước; hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ quốc tế giúp cách mạng Campuchia, cũng như trong xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Cùng với quá trình phấn đấu và rèn luyện, truyền thống quê hương, dòng họ, gia đình trở thành cội nguồn hình thành, nuôi dưỡng tài năng, nhân cách của Đại tướng Đoàn Khuê. Dù ở cương vị nào, ở bất cứ đâu, ông luôn hướng về quê hương Quảng Trị, xem quê hương là mạch nguồn, là điểm tựa trong cuộc đời hoạt động. Mỗi khi có dịp về thăm quê, ông đều dành thời gian quý báu để đi đến những vùng sâu, vùng xa, những nơi còn nhiều khó khăn, thiếu thốn để tìm hiểu, lắng nghe ý kiến, nguyện vọng của Nhân dân, động viên Nhân dân vượt qua khó khăn, xây dựng đời sống mới. Ông cũng ân cần căn dặn và chỉ đạo nhiều ý kiến tâm huyết đối với Đảng bộ, chính quyền và nhân dân tỉnh nhà trong phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh, xây dựng Đảng và hệ thống chính trị, để từng bước xây dựng quê hương Quảng Trị ngày càng phát triển đi lên.
Theo Bí thư Tỉnh ủy Quảng Trị, Đảng bộ, chính quyền, quân và nhân dân Quảng Trị luôn tự hào với truyền thống quê hương anh hùng, và khắc ghi lời căn dặn của Đại tướng Đoàn Khuê, đoàn kết, thống nhất, từng bước khai thác hiệu quả tiềm năng, lợi thế để phát triển kinh tế - xã hội, giữ vững quốc phòng, an ninh, xây dựng tỉnh nhà phát triển đi lên cùng cả nước.
Tri ân Đại tướng Đoàn Khuê
Tại Hội thảo khoa học lần này, thân thế, sự nghiệp và những cống hiến to lớn của Đại tướng Đoàn Khuê đối với cách mạng Việt Nam và quê hương Quảng Trị tiếp tục được nghiên cứu, bổ sung những thông tin, tư liệu quý giá một cách hệ thống, sâu sắc và toàn diện hơn nữa.
Các luận chứng khoa học được đóng góp, làm rõ thêm những nhân tố khách quan, chủ quan, nhất là truyền thống yêu nước, đấu tranh cách mạng của quê hương Quảng Trị và gia đình, cội nguồn hun đúc, nuôi dưỡng tinh thần yêu nước, bản lĩnh cách mạng của Đại tướng Đoàn Khuê - vị tướng tài năng, đức độ, có uy tín lớn của Quân đội nhân dân Việt Nam.
Thiếu tướng Cao Tiến Phiếm - Nguyên Trợ lý Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng Khóa IX, X, nguyên Chánh Văn phòng Bộ Quốc phòng, nguyên Cục trưởng Cục Tuyên huấn, với tham luận “Những đóng góp xuất sắc của Đại tướng Đoàn Khuê trong lĩnh vực quân sự, quốc phòng thời kỳ đầu đổi mới”, đã khẳng định tầm nhìn chiến lược, tư duy chính trị - quân sự sắc sảo của Đại tướng trong tham mưu và chỉ đạo thực hiện nhiệm vụ quân sự, quốc phòng bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa những năm đầu đổi mới và những đóng góp to lớn của Đại tướng trong xây dựng, phát triển lực lượng vũ trang, nòng cốt là Quân đội nhân dân.
Bên cạnh đó, các tham luận tiếp tục làm nổi bật thêm về phong cách lãnh đạo, chỉ huy dân chủ, sâu sát, quyết đoán, kiên định, sáng tạo của Đại tướng Đoàn Khuê; đúc kết những giá trị về lý luận và bài học kinh nghiệm từ thực tiễn hoạt động cách mạng của Đại tướng để vận dụng vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa trong tình hình mới; khẳng định những đóng góp của Đại tướng Đoàn Khuê đối với quê hương Quảng Trị; thành tựu và những bước phát triển về kinh tế- xã hội, quốc phòng, an ninh… trên mảnh đất Quảng Trị anh hùng trong thời kỳ đổi mới và hội nhập quốc tế.
Trước đó, trong chiều 26.10, lãnh đạo Bộ Quốc phòng, tỉnh Quảng Trị, huyện Triệu Phong và đại diện gia đình Đại tướng Đoàn Khuê đã thực hiện nghi thức cắt băng khánh thành Khu lưu niệm Đại tướng được xây dựng trong khuôn viên 7.500m2 của gia đình Đại tướng tại thôn 1, xã Triệu Lăng. Khu lưu niệm được thiết kế với đầy đủ hạng mục: Nhà lưu niệm Đại tướng, Nhà lưu niệm gia đình, Sân hành lễ... và nhiều hạng mục khác. Bên trong Nhà lưu niệm Đại tướng Đoàn Khuê được thiết kế và lưu giữ những kỷ vật, ảnh tư liệu về cuộc đời và sự nghiệp cách mạng của Đại tướng với 2 chủ đề: “Quê hương nghĩa nặng tình sâu” và “Đại tướng Đoàn Khuê - Một nhà chính trị, quân sự xuất sắc”.