Động lực dẫn dắt nền kinh tế vươn ra thị trường quốc tế

- Bài viết Tổng Bí thư có tiêu đề "Phát triển kinh tế tư nhân - Đòn bẩy cho một Việt Nam thịnh vượng" được dư luận xã hội, đặc biệt là cộng đồng doanh nghiệp hết sức quan tâm, đặt nhiều kỳ vọng. Ông có suy nghĩ gì về thông điệp được người đứng đầu Đảng ta nhấn mạnh trong bài viết này?

- Bài viết chứa đựng những thông điệp hết sức quan trọng từ người đứng đầu của Đảng ta về mặt chủ trương, đường lối, chính sách cơ bản và lâu dài liên quan đến phát triển kinh tế tư nhân, nhằm phát huy nội lực của nền kinh tế, thúc đẩy sự phát triển mạnh mẽ, bứt phá về tăng trưởng trong thời gian tới.

Mặc dù trong các hội nghị, cuộc làm việc trước đó, Tổng Bí thư cũng đã nhắc đến vấn đề này; trong nhiều văn kiện, Nghị quyết của Đảng cũng đã nhắc đến kinh tế tư nhân, nhưng bài viết mới đây của Tổng Bí thư có thể được xem là thông điệp chính thức, đúc kết, hệ thống hoá lại các quan điểm, chủ trương của Đảng về mục tiêu, phương hướng, nhiệm vụ phát triển kinh tế tư nhân trong kỷ nguyên mới.

Bài viết đề cập: “Kinh tế tư nhân không chỉ giúp mở rộng sản xuất, thương mại, dịch vụ mà còn góp phần quan trọng trong việc nâng cao năng suất lao động, thúc đẩy đổi mới sáng tạo và gia tăng năng lực cạnh tranh quốc gia. Sự vươn lên mạnh mẽ của nhiều doanh nghiệp tư nhân Việt Nam không chỉ làm chủ thị trường nội địa mà còn khẳng định thương hiệu trên thị trường quốc tế. Điều này chứng tỏ rằng nếu có môi trường phát triển thuận lợi, doanh nghiệp Việt Nam hoàn toàn có thể vươn xa, cạnh tranh sòng phẳng với thế giới”. Qua đó, khẳng định, kinh tế tư nhân có vai trò đặc biệt quan trọng, là một trong những động lực quan trọng thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, tạo việc làm và nâng cao đời sống người dân.

Bài viết cũng thể hiện sự đổi mới trong tư duy, quan điểm về kinh tế tư nhân: từ thừa nhận sự đóng góp rất quan trọng của khu vực kinh tế tư nhân trong những thành tựu đạt được về tăng trưởng kinh tế của đất nước; thẳng thắn nhìn nhận những tồn tại, khó khăn, thách thức mà kinh tế tư nhân phải đối mặt; xác định rõ hơn về sứ mệnh và tầm nhìn đối với kinh tế tư nhân để đề ra định hướng chính sách nhằm hỗ trợ khu vực này phát huy được hết tiềm năng, vai trò.

Tôi tin rằng, bài viết của Tổng Bí thư đã truyền đi năng lượng tích cực, đầy phấn chấn trong cộng đồng doanh nghiệp.

- Cá nhân ông quan tâm đến nội dung nào nhất trong bài viết của Tổng Bí thư?

- Tôi rất thích thú với phần nhận định rất quan trọng trong bài viết của Tổng Bí thư về tiềm lực, tiềm năng rất lớn của kinh tế tư nhân đó là trở thành động lực dẫn dắt nền kinh tế vươn ra thị trường quốc tế. Như chúng ta biết, khu vực kinh tế tư nhân, trong đó trọng tâm là doanh nghiệp nhỏ và vừa, chiếm khoảng 98% tổng số doanh nghiệp đang hoạt động trong nền kinh tế, luôn có vai trò rất quan trọng trong phát triển kinh tế xã hội. Khu vực kinh tế tư nhân đóng góp hơn 50% GDP, 30% tổng thu ngân sách nhà nước, tạo ra hơn 40 triệu việc làm (chiếm hơn 82% tổng số lao động trong nền kinh tế).

Một nền kinh tế cường thịnh không thể chỉ dựa vào khu vực nhà nước hay đầu tư nước ngoài, mà phải dựa vào nội lực là khu vực tư nhân vững mạnh, đóng vai trò tiên phong trong đổi mới và phát triển đất nước. Nền kinh tế quốc gia chỉ thực sự cường thịnh khi toàn dân tham gia lao động tạo ra của cải vật chất, một xã hội mà người người, nhà nhà, ai cũng hăng say lao động. Đây là điều đã được Tổng Bí thư khẳng định trong bài viết, trên cơ sở đó, bài viết cũng nêu rõ, Nghị quyết sắp tới của Bộ Chính trị về kinh tế tư nhân cần phải khuyến khích, hỗ trợ và định hướng sự phát triển của kinh tế tư nhân, phải tạo ra một động lực đột phá, mở ra kỷ nguyên vươn mình của doanh nghiệp tư nhân Việt Nam.

Khi chúng ta có định hướng và có cơ chế, chính sách khuyến khích, hỗ trợ thì tiềm lực đó mới có thể phát huy được tối đa vai trò, sức mạnh của mình. Vì vậy, bài viết đưa ra nhận định khái quát rất quan trọng về vai trò của thể chế, đây cũng là bài học được đúc rút từ kinh nghiệm trong suốt 40 năm đổi mới.

Một trong những rào cản, trở ngại trực tiếp đối với kinh tế tư nhân được Tổng Bí thư nêu ra rất cụ thể trong bài viết là vướng mắc về cơ chế, chính sách. Nếu không nhìn nhận rõ được những tồn tại, rào cản, trở ngại này thì sẽ không tìm ra được những giải pháp cụ thể để tháo gỡ. Trong bài viết, Tổng Bí thư tiếp tục xác định, nhận diện thể chế là “điểm nghẽn của điểm nghẽn” và nhấn mạnh sự cần thiết tiếp tục đẩy nhanh việc hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường đầy đủ, theo định hướng xã hội chủ nghĩa, hiện đại, năng động và hội nhập. Đây là điều kiện tiên quyết để khu vực kinh tế tư nhân có thể phát triển nhanh và bền vững. Để đạt được điều này, Nhà nước cần tập trung vào ổn định kinh tế vĩ mô, hoàn thiện thể chế, đảm bảo nền kinh tế vận hành theo nguyên tắc thị trường, giảm thiểu sự can thiệp và xóa bỏ các rào cản hành chính, cơ chế xin - cho, thực sự quản lý kinh tế theo nguyên tắc thị trường và sử dụng các công cụ thị trường để điều tiết nền kinh tế.

Đặc biệt, Tổng Bí thư nêu rõ, “cần phải quán triệt lại định hướng quan điểm và nhận thức trong cả hệ thống chính trị về vai trò của kinh tế tư nhân như là động lực tăng trưởng quan trọng hàng đầu của đất nước”. Theo đó, Nhà nước phải có phương thức quản lý phù hợp với cơ chế thị trường, bảo đảm quyền tự do kinh doanh, quyền sở hữu tài sản và quyền cạnh tranh bình đẳng của kinh tế tư nhân; xóa bỏ mọi rào cản, minh bạch hóa chính sách, loại bỏ lợi ích nhóm trong hoạch định chính sách và phân bổ nguồn lực, không phân biệt đối xử giữa khu vực kinh tế tư nhân với doanh nghiệp nhà nước và doanh nghiệp đầu tư nước ngoài trong mọi chính sách.

Tôi rất ủng hộ quan điểm của Tổng Bí thư Tô Lâm về thúc đẩy đổi mới sáng tạo, ứng dụng khoa học, công nghệ để nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp tư nhân. Trong bối cảnh nền kinh tế nước ta hội nhập sâu rộng với kinh tế quốc tế, sự bùng nổ và thống lĩnh của công nghệ trong tăng trưởng kinh tế toàn cầu, đổi mới sáng tạo, ứng dụng khoa học công nghệ được xem là “động lực của động lực”. Tổng Bí thư nêu rõ, đây là yếu tố then chốt giúp kinh tế tư nhân bứt phá và vươn tầm quốc tế. Nhà nước cần có những chính sách hỗ trợ mạnh mẽ và hiệu quả để thúc đẩy doanh nghiệp tư nhân ứng dụng công nghệ, đổi mới sản phẩm, nâng cao giá trị gia tăng. Quan điểm này không chỉ đúng với quy luật khách quan, đúng với thực tế hiện nay mà còn mở ra triển vọng cho kinh tế tư nhân đóng vai trò then chốt trong thực hiện Nghị quyết 57-NQ/TW của Bộ Chính trị.

Cần loại bỏ tư tưởng “trọng công hơn tư”, tạo cạnh tranh bình đẳng

- Trong bài viết, Tổng Bí thư cũng nhấn mạnh việc cần tạo ra sự cạnh tranh bình đẳng và phân định rõ vai trò của Nhà nước với vai trò của kinh tế tư nhân. Ông suy nghĩ như thế nào về quan điểm này?

- Đây là quan điểm rất đúng đắn của người đứng đầu Đảng ta. Tôi tin chắc rằng quan điểm này rất được cộng đồng doanh nghiệp trong và ngoài nước hoan nghênh, ủng hộ. Bài viết nêu, bên cạnh việc phải củng cố mạnh mẽ khu vực doanh nghiệp nhà nước, nhất là các tập đoàn kinh tế nhà nước; cần ưu tiên xây dựng các tập đoàn kinh tế tư nhân tầm cỡ khu vực và toàn cầu, tích cực hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa, đồng thời nâng đỡ thành phần kinh tế hộ, kinh tế hợp tác; khuyến khích doanh nghiệp tư nhân tham gia các lĩnh vực chiến lược của đất nước.

Để làm được điều này, Tổng Bí thư vạch ra những định hướng như: Nhà nước phải loại bỏ tư tưởng “trọng công hơn tư” và sự “độc quyền” của doanh nghiệp nhà nước trong một số lĩnh vực. Có chính sách riêng trong việc hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa phát triển, cũng như thành phần kinh tế hộ gia đình và kinh tế hợp tác xã, khuyến khích hộ kinh doanh chuyển đổi thành doanh nghiệp và phát triển mô hình hợp tác xã kiểu mới, hiệu quả. Khuyến khích doanh nghiệp tư nhân tham gia các lĩnh vực chiến lược, phát triển cơ sở hạ tầng quan trọng, công nghệ cao, công nghiệp mũi nhọn và an ninh năng lượng. Mở rộng cơ hội cho doanh nghiệp tư nhân trong các dự án quan trọng quốc gia, cùng tham gia với Nhà nước trong một số ngành công nghiệp chiến lược và một số lĩnh vực đặc biệt, nâng cao năng lực nghiên cứu và đổi mới công nghệ...

Tất cả những quan điểm, định hướng mà Tổng Bí thư nêu ra trong bài viết phản ánh rất đúng, trúng tâm tư, nguyện vọng, sự mong đợi của cộng đồng doanh nghiệp.

- Ông kỳ vọng gì vào Nghị quyết sắp tới của Bộ Chính trị về kinh tế tư nhân?

- Với việc xác định yếu tố then chốt giúp kinh tế tư nhân bứt phá và vươn tầm quốc tế là thúc đẩy làn sóng khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và ứng dụng công nghệ mới, tôi kỳ vọng rằng, cùng với Nghị quyết 57, Nghị quyết sắp tới của Bộ Chính trị về kinh tế tư nhân sẽ mở ra cơ hội bình đẳng hơn cho kinh tế tư nhân trong phát huy vai trò của mình; mở đường cho những cơ chế, chính sách thực sự đột phá khuyến khích doanh nghiệp tư nhân đầu tư vào các lĩnh vực tiên phong như trí tuệ nhân tạo, blockchain, dữ liệu lớn, thương mại điện tử, công nghệ tài chính, y tế thông minh... Đặc biệt là việc triển khai các chính sách hỗ trợ tài chính và ưu đãi thuế cho doanh nghiệp đầu tư cho nghiên cứu phát triển (R&D). Hình thành hệ sinh thái khởi nghiệp mạnh mẽ, tạo điều kiện cho các startup, các "kỳ lân công nghệ" mang tên Việt Nam vươn tầm quốc tế.

- Xin cảm ơn ông!