Vừa qua, Vụ Pháp chế (Bộ Y tế) tổ chức hội thảo cung cấp thông tin kế hoạch triển khai thi hành Nghị quyết của Quốc hội về hoạt động chất vấn tại Kỳ họp thứ Tám, Quốc hội khóa XV trong đó có quy định về cấm thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng.
Tại hội thảo, Ths. Đinh Thị Thu Thủy, Phó Vụ trưởng Vụ Pháp chế, Bộ Y tế cho biết ngày 30.11.2024, Quốc hội đã thông qua Nghị quyết 173/2024/QH15 về hoạt động chất vấn tại Kỳ họp thứ Tám, Quốc hội Khóa XV; trong đó có đề cập đến việc cấm thuốc lá điện tử từ năm 2025.
Sau khi Nghị quyết của Quốc hội được thông qua, Việt Nam chính thức trở thành quốc gia thứ 6 của khu vực ASEAN cấm hoàn toàn thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng. Đây là sự kiện quan trọng và có ý nghĩa không chỉ với Việt Nam mà với các nước trên toàn thế giới.
Về định hướng tổ chức thực hiện Nghị quyết của Quốc hội, theo Ths. Đinh Thị Thu Thủy, Bộ Y tế đã có tờ trình Thủ tướng Chính phủ, Phó Thủ tướng Chính phủ xin ý kiến chỉ đạo đối với 2 nội dung. Thứ nhất, giao Bộ Y tế chủ trì, phối hợp với các cơ quan tổ chức có liên quan dự thảo Kế hoạch của Chính phủ triển khai thực hiện Nghị quyết số 173 về hoạt động chất vấn tại Kỳ họp thứ Tám, Quốc hội Khóa XV liên quan đến thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, các loại khí, chất gây nghiện, gây tác hại cho sức khỏe con người từ năm 2025, bảo đảm sức khỏe cộng đồng, trật tự, an toàn xã hội thực hiện. Kế hoạch này dự kiến sẽ trình Thủ tướng chính phủ ban hành chậm nhất vào quý I.2025.
Thứ 2, giao Bộ Y tế xây dựng Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 117 ngày 28.9.2020 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực y tế theo trình tự, thủ tục rút gọn.
Đối với dự thảo kế hoạch của Chính phủ, Bộ Y tế được giao thực hiện Xây dựng Nghị định sửa đổi, bổ sung Nghị định số 117/2020/NĐ-CP ngày 28.9.2020 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực y tế, bổ sung hành vi “chứa chấp”, “sử dụng” thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, các loại khí, chất gây nghiện, gây tác hại cho sức khỏe con người và bổ sung thẩm quyền xử phạt hành vi này theo trình tự, thủ tục rút gọn (do các hành vi sản xuất, kinh doanh, tàng trữ, vận chuyển, quảng cáo hàng cấm đã có các chế tài xử phạt tại Điều 8 Nghị định số 98/2020/NĐ-CP, Điều 33 Nghị định số 38/2021/NĐ-CP và Điều 190, 191 Bộ Luật Hình sự).
Đồng thời tăng cường thông tin, giáo dục truyền thông về tác hại của thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, các loại khí, chất gây nghiện, gây tác hại cho sức khỏe con người; các chế tài xử phạt, xử lý hình sự để bảo đảm tính răn đe.
Ngoài ra, trong dự thảo kế hoạch của Chính phủ cũng giao việc cho các Bộ Tư pháp, Bộ Tài chính, Bộ Quốc Phòng, Bộ Công an, Bộ Công thương… trong việc thực hiện Nghị quyết 173.
Theo ThS. BS. Nguyễn Tuấn Lâm, Đại diện Tổ chức Y tế Thế giới tại Việt Nam, để việc thực hiện Nghị quyết 173 hiệu quả, Việt Nam cần tập trung vào ngăn chặn nguồn cung, ngăn việc nhập lậu, buôn bán và quảng cáo thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng; tăng cường ngăn chặn tại các cửa khẩu cũng như tại các điểm bán; Mức phạt với các hành vi vi phạm cần đủ cao, có tính răn đe; cần tập trung nhiều cho việc ngăn chặn buôn bán và quảng cáo trên mạng; có chiến dịch ra quân và duy trình mạnh mẽ, giống như quy định bắt buộc đội mũ bảo hiểm và cấm uống rượu lái xe; kết hợp truyền thông nâng cao nhận thức, và sự vào cuộc đa ngành. Đồng thời cũng cần có các cuộc khảo sát, đánh giá thường xuyên để theo dõi mức độ sử dụng và hiệu quả của việc thực thi quy định cấm.
