Bắt đầu giáo dục giới tính khi nào?
Sau tọa đàm về vấn đề giáo dục giới tính cho trẻ, chuyên trang daycon.com.vn sẽ tổ chức một cuộc thi Tìm hiểu về giáo dục giới tính dành cho lứa tuổi vị thành niên vào trung tuần tháng 12. Cuộc thi nhằm thể hiện những hiểu biết của trẻ vị thành niên về vấn đề giới tính, từ đó trang bị cho các em những kiến thức thực tế và bổ ích, tránh những hệ quả đáng tiếc xảy ra. |
Lo ngại khi kiến thức giới tính của đa số học sinh Việt Nam đang rất yếu, TS. Phạm Thành Nam, giảng viên Đại học Quốc gia Hà Nội cho rằng, học sinh hiện nay dậy thì và tò mò về giới tính khá sớm, trong khi bài học đầu tiên về vấn đề này phải đến sách Khoa học lớp 5 mới được đề cập là quá muộn. Hơn nữa, các bài học này cũng chưa đủ cung cấp kiến thức, kỹ năng lẫn cách xử lý cho trẻ khi có nguy cơ bị xâm hại hoặc bị xâm hại. Một trong những nguyên nhân dẫn đến tình trạng này là có sự nhầm lẫn trong quan niệm về giáo dục giới tính và giáo dục tình dục.
Trẻ em tuổi vị thành niên quan hệ tình dục (QHTD) để lại nhiều hệ lụy đáng tiếc cả về thể chất và tinh thần. Trên thực tế, ở lứa tuổi dậy thì, sự hấp dẫn giới tính là nhu cầu rất tự nhiên. Trẻ không được giới thiệu sớm nên sẽ không biết cách để kiểm soát. “Từng có quan niệm, giáo dục giới tính sức khỏe sinh sản cho trẻ là vẽ đường cho hươu chạy. Đây là quan niệm hết sức sai lầm. “Giáo dục cho trẻ hiểu về bản thân, về tình bạn, tình yêu, các bệnh qua đường tình dục; những kiến thức, thái độ, kỹ năng để đẩy lùi QHTD lần đầu sớm, làm thế nào để giao tiếp phù hợp với chuẩn mực của độ tuổi… là chúng ta đang vẽ đường cho hươu chạy đúng đường” - TS. Phạm Thành Nam nhấn mạnh.
Cũng theo ông Nam, ngay từ khi trẻ lên 3 tuổi, độ tuổi học mầm non đã có thể cho trẻ biết những kiến thức cơ bản về giới tính. Cụ thể, cha mẹ và trường nên dạy cho con biết về nguyên tắc nhận biết tên gọi các bộ phận trên cơ thể. Trẻ học lớp 1 cần biết em bé được tạo ra như thế nào. Học sinh lớp 2, lớp 3 cần được biết về dậy thì, cơ thể phát triển ra sao. Con vào lớp 4, lớp 5, cha mẹ có thể hướng dẫn cách phòng tránh thai, quan hệ tình dục khi còn là trẻ em thì hậu quả sẽ ra sao. Học sinh THCS tiếp cận ở mức độ cao hơn như đặt ra các tình huống về tình yêu, tình dục để các em xử lý. Nghĩa là trước khi bước vào THPT, các em đã phải được tiếp cận gần hết về giáo dục giới tính. “Tuy nhiên, khi cung cấp kiến thức cho con, cha mẹ cần lựa chọn từ ngữ chính xác, phù hợp với nhận thức của trẻ, để khi lớn lên trẻ xâu chuỗi lại và không bị nhầm lẫn” – ông Nam khuyến nghị.
![]() Trẻ cần được giáo dục giới tính càng sớm càng tốt. (Nguồn: ITN) |
Nguyên Phó cục trưởng Cục Bảo vệ và Chăm sóc trẻ em Nguyễn Trọng An cho biết, ở nước ta hiện nay, khái niệm giáo dục giới tính và giáo dục tình dục chưa được hiểu thấu đáo. Sự nhầm lẫn cơ bản này đã ảnh hưởng không nhỏ tới trẻ em. Hậu quả dễ thấy nhất là vấn đề xâm hại tình dục trẻ em đang ngày càng báo động. Vì vậy, thời điểm các em bắt đầu dậy thì cần được giáo dục tình dục để các em có kiến thức và kỹ năng phòng, chống bị xâm hại. Ông An cho biết, con số 300.000 ca phá thai tuổi vị thành niên mỗi năm chưa thể là số liệu chính xác. Nhưng cũng cho chúng ta thấy được chiều hướng ngiêm trọng của các vấn đề.
Phải dạy con cách tự bảo vệ trước
Từng có 25 năm làm quản lý trong ngành giáo dục, ông Vũ Khắc Sáng, Hiệu trưởng Trường THPT Kim Thành 2, Hải Dương chia sẻ, rào cản lớn nhất trong việc bảo vệ trẻ khỏi bị xâm hại hiện nay lại chính là nhận thức về tầm quan trọng trong giáo dục giới tính của phụ huynh Việt Nam. Mọi thay đổi cũng như cải cách của ngành giáo dục đều vô dụng nếu vấp phải sự phản đối của phụ huynh.
|
Theo ông Sáng, nhiều phụ huynh vẫn nghĩ rằng học sinh Tiểu học, THCS vẫn chỉ là những đứa trẻ non nớt, không biết gì và việc nói về giới tính, về tình dục là nhạy cảm. Tuy nhiên, trên thực tế, ở độ tuổi lên 10, trẻ đã bước vào dậy thì, thậm chí, đã có khả năng sinh con. Việc đưa những bài học giới tính và tình dục vào chương trình học là phù hợp nhưng phụ huynh phản đối khiến nhà trường, giáo viên cũng e dè.
Theo TS Phạm Thành Nam, không thể giảng dạy cho trẻ bằng những câu chuyện dân gian, lý thuyết hoặc không bài bản được. Tại các nước Âu - Mỹ, tiết học giáo dục giới tính được tiến hành bài bản, cụ thể, giáo viên vừa giảng vừa cho học sinh xem video để hiểu vấn đề. Các trường học ở nước ta cũng nên áp dụng phương pháp này. Cũng theo ông Nam, giáo viên cũng cần được đào tạo bài bản, có chứng chỉ thì mới có thể thực hiện tốt việc giáo dục giới tính, giáo dục tình dục cho trẻ. Bên cạnh đó, cũng cần mở lớp tư vấn cho phụ huynh cách dạy con về giáo dục giới tính, tình dục; có sự kết hợp chặt chẽ giữa nhà trường và phụ huynh trong việc dạy trẻ. “Rõ ràng, thay đổi quan niệm là điều khó, nhưng với tình trạng xâm hại trẻ em, nhất là xâm hại tình dục đáng báo động hiện nay thì phụ huynh cũng cần nhìn nhận lại vấn đề. Cần dạy con cách tự bảo vệ trước khi được pháp luật bảo vệ”, ông Phạm Thành Nam khẳng định.