KTS. Nguyễn Hữu Thái, nguyên Chủ tịch Tổng hội Sinh viên Sài Gòn (1963 - 1964) là “người trong cuộc”, tham gia và chứng kiến thời khắc lịch sử tại Dinh Độc Lập và Đài phát thanh Sài Gòn ngày 30.4.1975.
KTS. Nguyễn Hữu Thái đại diện cho tiếng nói cách mạng điều hành buổi phát thanh đầu tiên, tuyên bố Sài Gòn đã được giải phóng, tiếp đó, giới thiệu Tổng thống Việt Nam Cộng hòa Dương Văn Minh đọc lời tuyên bố đầu hàng vô điều kiện.
Sau đó, nhóm sinh viên chủ động tự biên tự diễn chương trình phát thanh, nhằm “đưa ra lời tuyên bố đầu hàng của Dương Văn Minh, thông báo chính sách của chính quyền Cách mạng lâm thời về vùng mới giải phóng và trấn an dư luận dân chúng Sài Gòn, vùng Đồng bằng sông Cửu Long, các hải đảo”.
Xen kẽ các lời ghi âm sẵn phát đi phát lại, họ tranh thủ kêu gọi đại diện đồng bào các giới lên tiếng trên làn sóng phát thanh, kêu gọi giới mình tích cực tiếp tay với các tổ chức cách mạng tham gia ổn định tình hình Sài Gòn.
KTS. Nguyễn Hữu Thái cho biết, nhạc sĩ Trịnh Công Sơn, người con tài hoa của xứ Huế, bất ngờ xuất hiện giữa đám đông. Sinh viên Huỳnh Ngọc Chênh đã nhanh chóng đưa anh vào đài và tất cả cùng hát vang ca khúc "Nối vòng tay lớn".
Những lời ca "Rừng núi dang tay nối lại biển xa..." vang vọng cả không gian, hòa cùng tiếng reo hò của người dân Sài Gòn. Đó không chỉ là một bài hát, mà là tiếng lòng của cả dân tộc, khát khao hòa bình, thống nhất sau bao năm chia cắt.
Hàng chục năm sau, KTS. Nguyễn Hữu Thái cố gắng tìm kiếm bản ghi âm chương trình đặc biệt ấy, nhưng dường như vô vọng. Cho đến gần đây, một cuộn băng quý giá đã được tìm thấy ở Mỹ, hé lộ những chi tiết xúc động.
Cuộn băng ghi lại lời thông báo đanh thép của ông Nguyễn Hữu Thái về việc Sài Gòn đã hoàn toàn giải phóng và giới thiệu “anh Sơn có thể nói vài lời và cũng là hát cho quý vị nghe một bài ngăn ngắn".
KTS. Nguyễn Hữu Thái, nguyên Chủ tịch Tổng hội Sinh viên Sài Gòn (1963 - 1964) chia sẻ về khoảnh khắc lịch sử trong ngày giải phóng
Trong lời phát biểu, nhạc sĩ Trịnh Công Sơn nói: “Tôi, nhạc sĩ Trịnh Công Sơn, rất vui mừng và cảm động gặp, nói chuyện với tất cả anh em văn nghệ sĩ ở miền Nam Việt Nam. Hôm nay là ngày mơ ước của tất cả chúng ta, đó là ngày mà chúng ta giải phóng hoàn toàn tất cả đất nước Việt Nam. Cũng như những điều mơ ước của các bạn bấy lâu là độc lập, tự do và thống nhất, thì hôm nay chúng ta đã đạt được tất cả những kết quả đó.
…Đây là cơ hội đẹp đẽ và duy nhất để đất nước Việt Nam thống nhất và độc lập. Thống nhất và độc lập là những điều chúng ta mơ ước từ mấy chục năm nay. Tôi xin tất cả các bạn, thân hữu cũng như những người chưa quen với tôi, xin ở lại và chúng ta kết hợp chặt chẽ với Ủy ban Cách mạng Lâm thời để góp tiếng nói xây dựng miền Nam Việt Nam này”.
Nhạc sĩ Trịnh Công Sơn nói thêm: “Hiện tại chúng tôi đang ở tại Đài Phát thanh Sài Gòn và tôi mong các bạn chuẩn bị sẵn sàng đến đây góp tiếng nói, lên tiếng để tất cả mọi người đều yên tâm. Và tôi xin tất cả anh em sinh viên, học sinh của miền Nam Việt Nam hãy yên ổn kết hợp lại với nhau, khóm phường đều kết hợp chặt chẽ chuẩn bị để đón chờ Ủy ban Cách mạng Lâm thời đến".
Dù không có đàn guitar bên cạnh, nhạc sĩ Trịnh Công Sơn vẫn cất cao tiếng hát "Nối vòng tay lớn". Lời bài hát như một lời khẳng định về sự sum vầy của non sông, về tình đồng bào sâu nặng bởi "hôm nay thật sự vòng tay lớn đã được nối kết"...
Theo KTS. Nguyễn Hữu Thái, bài hát "Nối vòng tay lớn" ra đời từ năm 1968, ấp ủ giấc mơ thống nhất của cả dân tộc, và ngày 30.4.1975, giấc mơ ấy đã trở thành hiện thực. Bài hát là khúc ca đầu tiên vang lên trên sóng phát thanh của Sài Gòn trong ngày lịch sử.
Đó cũng là ngày sau gần 20 năm, KTS. Nguyễn Hữu Thái mới có dịp gặp lại bạn học cũ Trịnh Công Sơn. Cuộc hội ngộ trong ngày trọng đại ấy càng thêm ý nghĩa. KTS. Nguyễn Hữu Thái cho biết, thế hệ của ông tự hào vì đã có một Trịnh Công Sơn, người đã cất lên tiếng nói hòa hợp, hòa giải dân tộc đầu tiên, ngay sau khi chiến tranh kết thúc.
