Ngày 7.1.2024 thông tin từ UBND tỉnh Hà Tĩnh cho biết, vừa ban hành Kết luận thanh tra số 07KT-UBND về công tác quản lý và tổ chức các hoạt động tại Di tích quốc gia Đền Chợ Củi, xã Xuân Hồng, huyện Nghi Xuân.
Di tích Đền Chợ Củi được công nhận di tích lịch sử, văn hoá cấp quốc gia đã đáp ứng nhu cầu văn hoá tâm linh của nhân dân cả nước. Quá trình hoạt động, di tích cơ bản đáp ứng nhu cầu tín ngưỡng của nhân dân các vùng lân cận và du khách cả nước, việc khai thác các hoạt động tại di tích đã tạo việc làm cho một số lao động địa phương và thu nhập cho một số hộ dân sinh sống ở khu vực phụ cận của di tích, đồng thời góp phần vào nguồn thu ngân sách địa phương.
Tuy nhiên, từ sau khi được thành lập và kiện toàn theo từng giai đoạn cho đến nay Ban Quản lý di tích đã không đảm nhận và không thể hiện được vai trò, chức năng nhiệm vụ được giao, công tác quản lý các hoạt động tại di tích vẫn còn nhiều bất cập, hạn chế.
Theo kết luận, năm 2010 UBND tỉnh Hà Tĩnh đã phê duyệt quy hoạch chi tiết Khu di tích Lịch sử - Văn hóa quốc gia Đền Chợ Củi (tỷ lệ 1/500) với diện tích quy hoạch sử dụng đất là 8,44 ha tại xã Xuân Hồng, huyện Nghi Xuân.
Tuy nhiên, chính quyền địa phương chưa thực hiện việc cắm mốc và không ban hành quy định quản lý nên quy hoạch nêu trên vẫn chưa thực hiện trên thực tế. Điều đó dẫn đến việc cơi nới, vi phạm chỉ giới quy hoạch, chỉ giới giao thông...
Kết luận nêu rõ, từ khi thành lập Ban Quản lý di tích Đền Chợ Củi vào năm 2014 cho đến năm 2023, UBND huyện Nghi Xuân không thực hiện việc gửi hồ sơ thành lập đơn vị sự nghiệp công lập trực thuộc huyện Nghi Xuân đến cơ quan có thẩm quyền theo quy định.
Trong quá trình hoạt động, Ban Quản lý di tích chưa quản lý được số lượng nhân sự tham gia các tổ tại di tích. Cụ thể, tổ nội tự gồm 5 người nhưng thực tế số người làm việc là 24 người; tổ giữ xe gồm 5 người nhưng thực tế số người làm việc là 23 người.Việc phân công nhiệm vụ chưa kịp thời, Ban Quản lý được thành lập năm 2014, nhưng đến năm 2019 mới ban hành văn bản phân công nhiệm vụ cho các thành viên. Ban Quản lý di tích không thực hiện đầy đủ việc ký hợp đồng lao động và các chế độ đối với người lao động mà giao khoán cho gia đình "thủ nhang" và tổ giữ xe là không đúng quy định.
Ban Quản lý chưa phối hợp tốt với chính quyền địa phương để tổ chức thực hiện thu phí trông giữ phương tiện của khách đến làm lễ ở đền, có hiện tượng sử dụng vé ngoài và thu tiền vé sai quy định.
Đặc biệt, Ban Quản lý di tích chưa thực hiện đầy đủ chức năng, nhiệm vụ quản lý các nghiệp vụ kinh tế, tài chính phát sinh thuộc thẩm quyền dẫn đến chưa tổng hợp báo cáo đầy đủ toàn bộ số tiền thu được từ Khu Di tích Đền Chợ Củi.
Việc thực hiện quy hoạch chi tiết Khu Di tích Lịch sử - Văn hóa quốc gia Đền Chợ Củi được phê duyệt tại Quyết định số 3474/QĐ-UBND ngày 30.11.2010 của UBND tỉnh Hà Tĩnh; tuy vậy, đến nay phần lớn các hạng mục công trình chưa được đầu tư xây dựng theo quy hoạch. Sau khi quy hoạch được duyệt, chính quyền địa phương cũng chưa thực hiện việc cắm mốc quy hoạch và ban hành quy định quản lý quy hoạch nên khó khăn trong công tác quản lý, xuất hiện tình trạng xây dựng trái phép trên đất Nhà nước quản lý, vi phạm hành lang bảo vệ sông.
Việc quản lý, sử dụng nguồn kinh phí tại Ban Quản lý di tích cũng chưa thực hiện đầy đủ chế độ kế toán hành chính sự nghiệp theo quy định, xây dựng quy chế chi tiêu nội bộ nhưng chưa cập nhật kịp thời các văn bản nên một số văn bản sử dụng làm căn cứ để xây dựng quy chế đã hết hiệu lực, một số nội dung quy định trong quy chế chi tiêu nội bộ chưa đúng quy định.
Để xảy ra các tồn tại, hạn chế trên trong thời gian dài, UBND tỉnh Hà Tĩnh đề nghị xem xét xử lý trách nhiệm các đơn vị, cá nhân liên quan như Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Hà Tĩnh, UBND huyện Nghi Xuân, Ban Quản lý di tích Đền Chợ Củi và UBND xã Xuân Hồng.