Tìm về truyền thống qua tranh truyện Hàng Trống

Nhờ bộ sưu tập tranh của họa sĩ, nhà nghiên cứu Phan Ngọc Khuê, mỗi người có cơ hội để chiêm ngưỡng, suy ngẫm nét đẹp của dòng tranh nổi tiếng của Hà Nội. Qua đó, tìm về hồn cốt dân tộc, nối dài mạch sống của di sản.

Tranh Hàng Trống là một trong những dòng tranh dân gian độc đáo, mang đậm dấu ấn văn hiến Thăng Long - Hà Nội. Màu sắc trong tranh Hàng Trống có những nét đặc thù. Hai màu đặc trưng của tranh Hàng Trống chính là xanh da trời và hồng điều. Các màu khác như đỏ, cam, vàng thư, xanh lá cây… cũng được vận dụng, kết hợp tài tình với hệ thống nét đen của màu tự nhiên lấy từ than lá tre ủ kỹ, khiến cho các tác phẩm tranh Hàng Trống rực rỡ, cuốn hút nhưng không kém phần tao nhã, tinh tế.

Tìm về hơi thở truyền thống qua tranh truyện Hàng Trống -0
Họa sĩ, nhà nghiên cứu Phan Ngọc Khuê chia sẻ về đặc sắc tranh dân gian Hàng Trống cùng quá trình dày công sưu tầm, gìn giữ tranh suốt mấy chục năm qua

Cùng với các thể loại khác của tranh Hàng Trống như tranh Tết, tranh thờ…, tranh truyện đẹp về hình thức thẩm mỹ, đa dạng đề tài, đáp ứng nhu cầu văn hóa tinh thần cho nhân dân.

Chiều 18.3, Bảo tàng Phụ nữ Việt Nam phối hợp với họa sĩ, nhà nghiên cứu Phan Ngọc Khuê tổ chức khai mạc triển lãm “Tranh truyện Hàng Trống”. Triển lãm gồm 40 bức tranh thuộc 10 bộ tranh truyện là những tích truyện cổ trong đời sống văn hóa tinh thần của người Việt. 

Niên đại của các bộ tranh trưng bày tại triển lãm được cho là sáng tạo từ thế kỷ XIX tới trước năm 1945. Họa sĩ, nhà nghiên cứu Phan Ngọc Khuê chia sẻ ông là người nặng lòng với tranh dân gian. Trong suốt hơn 30 năm làm việc cho bảo tàng, ông cùng với các đồng nghiệp đã đi nghiên cứu, sưu tầm tư liệu tại các công trình nghệ thuật, điêu khắc dân gian tại đình, chùa, miếu… Đi đến đâu, ông cũng hỏi người dân về tranh dân gian, ấp ủ sưu tầm, gìn giữ giá trị đặc sắc của dòng tranh này.

Tìm về hơi thở truyền thống qua tranh truyện Hàng Trống -0
Nhà nghiên cứu Phan Ngọc Khuê đã trao tặng Bảo tàng Phụ nữ Việt Nam bộ tranh "Chiêu Quân cống Hồ", nằm trong bộ sưu tập tranh được giới thiệu
Tìm về hơi thở truyền thống qua tranh truyện Hàng Trống -0
Bộ tranh Chiêu Quân cống Hồ là một trong những tác phẩm có giá trị xã hội rất lớn

Họa sĩ, nhà nghiên cứu Phan Ngọc Khuê cho biết, một phần do tranh nằm trong dân, không được bảo lưu bài bản. Phần nữa là thời tiết Việt Nam nồm ẩm, tranh giấy khó giữ lâu dài. Cho nên, ông luôn ý thức việc sưu tầm, gìn giữ là một nhiệm vụ rất quan trọng. “Tôi nhớ năm 1980, trong quá trình sưu tầm, tôi đến một hiệu tranh xưa, các bộ tranh được bó thành bó để trên gác xép vì không ai mua. Mang tranh về phải dụng công bồi lại. Nhiều tranh không còn khôi phục được”.

Trong khuôn khổ sự kiện, nhà nghiên cứu Phan Ngọc Khuê đã trao tặng Bảo tàng Phụ nữ Việt Nam bộ tranh Chiêu Quân cống Hồ, nằm trong bộ sưu tập tranh được giới thiệu trong triển lãm.

Chia sẻ lý do trao tặng Bảo tàng, họa sĩ, nhà nghiên cứu Phan Ngọc Khuê cho biết, bộ tranh Chiêu Quân cống Hồ là một trong những tác phẩm có giá trị xã hội rất lớn. Các nhân vật được thể hiện trong bộ tranh đều là những bậc nữ nhi - anh kiệt, chuyển tải được tinh thần của truyện. Đó là sự ca ngợi những tấm gương trung, hiếu, tiết, nghĩa, nhằm đề cao giáo dục và nhân cách đẹp mà trong xã hội nào cũng cần bồi đắp, xây dựng.

“Qua đây, chúng ta có dịp nhìn lại những tấm gương cao đẹp của người xưa được phản chiếu trong tranh dân gian Hàng Trống là một điều cần thiết và bổ ích. Tiếc rằng bây giờ dòng tranh chỉ còn vang bóng, người sáng tác loại tranh truyện như thế này hiện nay không còn ai”, họa sĩ, nhà nghiên cứu Phan Ngọc Khuê nói.

Họa sĩ Phan Ngọc Khuê chính là một trong những người góp phần giữ lửa cho dòng tranh dân gian Hàng Trống. Nhận định như vậy, Giám đốc Bảo tàng Phụ nữ Việt Nam Nguyễn Thị Tuyết cho rằng mỗi bức tranh toát lên sự sinh động, ý nhị sâu sắc về nội dung và hình thức.

"Ngày nay trước sự mai một, nguy cơ thất truyền của các dòng tranh dân gian truyền thống, qua bộ sưu tập tranh của họa sĩ, nhà nghiên cứu Phan Ngọc Khuê, mỗi người có cơ hội để chiêm ngưỡng, suy ngẫm nét đẹp của dòng tranh nổi tiếng Hà Thành. Qua đó, tìm về hồn cốt dân tộc, nối dài mạch sống của di sản", bà Nguyễn Thị Tuyết nói.

Tìm về hơi thở truyền thống qua tranh truyện Hàng Trống -0
Triển lãm "Tranh truyện Hàng Trống" kéo dài hết ngày 31.3, tại Bảo tàng Phụ nữ Việt Nam, số 36 Lý Thường Kiệt, Hà Nội

Văn hóa

Chiêm ngưỡng “Bộ sưu tập mũi khoan đá Thác Hai” - bảo vật quốc gia đầu tiên của tỉnh Đắk Lắk
Văn hóa - Thể thao

Chiêm ngưỡng “Bộ sưu tập mũi khoan đá Thác Hai” - bảo vật quốc gia đầu tiên của tỉnh Đắk Lắk

Sáng 22.11, tại Bảo tàng tỉnh Đắk Lắk, UBND tỉnh khai mạc triển lãm thành tựu kinh tế - xã hội tỉnh Đắk Lắk chào mừng kỷ niệm 120 năm Ngày thành lập tỉnh Đắk Lắk (22.11.1904 - 22.11.2024); 80 năm Ngày thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam (22.12.1944 - 22.12.2024) và 35 năm Ngày hội Quốc phòng toàn dân (22.12.1989 - 22.12.2024).

Hình ảnh tại triển lãm 3D. ảnh: TTLTI
Văn hóa - Thể thao

Lịch sử Kiên Giang qua hình ảnh và tài liệu lưu trữ

Với hơn 200 tài liệu, bản đồ lần đầu tiên được công bố, triển lãm 3D trực tuyến “Giới thiệu hình ảnh, tài liệu lưu trữ về địa giới hành chính tỉnh Kiên Giang xưa và nay” nhằm lan tỏa giá trị của tài liệu lưu trữ, tạo thuận lợi cho người xem dễ dàng tiếp cận thông tin về địa giới hành chính Kiên Giang qua các thời kỳ.

Khi sắc màu và cảm xúc thăng hoa
Văn hóa - Thể thao

Khi sắc màu và cảm xúc thăng hoa

Triển lãm "Colors in Bloom - Sắc màu bừng nở" quy tụ các nghệ sĩ: Nguyễn Phương, Minh Đàm, Thanh Hà, Đình Đức, Phương Thảo và Đức Tiến. Đây là không gian để công chúng chiêm ngưỡng vẻ đẹp tinh tế và độc đáo của nghệ thuật màu nước.

Xây dựng nền “văn hóa Hòa Bình” mãi trường tồn, lan tỏa
Địa phương

Xây dựng nền “văn hóa Hòa Bình” mãi trường tồn, lan tỏa

Nhằm phát huy giá trị di sản văn hóa truyền thống, nhất là các di tích thuộc nền “Văn hóa Hòa Bình”, tỉnh Hòa Bình xác định, phát triển văn hóa sẽ là một trong 5 đột phá chiến lược và sẽ tiếp tục triển khai hiệu quả các giải pháp nhằm bảo tồn, phát huy giá trị di tích gắn với phát triển du lịch, giúp di sản mãi trường tồn và lan tỏa. Từ đó, góp phần xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc.

Chuyện làng, chuyện phố
Văn hóa

Chuyện làng, chuyện phố

Ngày hội Di sản văn hóa năm 2024 với chủ đề Chuyện làng, chuyện phố sẽ được Bảo tàng Đà Nẵng tổ chức vào ngày 22 - 23.11.

Kết nối và mở rộng mạng lưới mỹ thuật
Văn hóa - Thể thao

Kết nối và mở rộng mạng lưới mỹ thuật

Hoạt động sáng tạo của nghệ sĩ thiên về tính cá nhân nhưng cũng rất cần môi trường để cập nhật thông tin, giao lưu sáng tác... Các sự kiện kết nối quốc tế không chỉ tạo cơ hội cho nghệ sĩ trong và ngoài nước được gặp gỡ, học hỏi mà còn góp phần quan trọng thúc đẩy phát triển mỹ thuật Việt Nam.

Tôn vinh truyền thống hiếu học, nuôi dưỡng khát vọng lớn lao
Văn hóa

Tôn vinh truyền thống hiếu học, nuôi dưỡng khát vọng lớn lao

Mỗi dịp 20.11, ngày Nhà giáo Việt Nam, ký ức tuổi thơ của tôi lại tràn về với hình ảnh của bố tôi - một người thầy được học trò yêu quý và kính trọng. Những bó hoa tươi thắm, những món quà nhỏ tuy giản dị nhưng đong đầy tình cảm học trò dành tặng thầy, cùng không khí rộn rã của lớp học với lũ học trò "nhất quỷ nhì ma" in sâu trong tâm trí của tôi. Bố tôi vẫn thường nói, nghề giáo không chỉ là dạy chữ, mà là vun đắp tâm hồn, truyền đạt những giá trị làm người, và kết nối với học trò ở những cảm xúc sâu sắc nhất; tôi rất xúc động khi thấy, sau 30 - 40 năm, vẫn có những học trò vượt hàng trăm cây số, quay lại thăm thầy cũ để hàn huyên đủ chuyện - từ gia đình, công việc cho đến những hoài niệm về thời đi học. Những cuộc trò chuyện như thế vượt lên trên mối quan hệ thầy trò thông thường, gắn bó như cha với con, tạo nên một tình nghĩa khó phai mờ.

Vượt qua rào cản khi sáng tạo với di sản
Văn hóa - Thể thao

Vượt qua rào cản khi sáng tạo với di sản

Di sản văn hóa phi vật thể đang góp phần quan trọng làm nên những sản phẩm độc đáo của công nghiệp văn hóa. Nhiều ý kiến cho rằng, không chỉ cần sự sáng tạo mà còn phải hiểu biết thấu đáo về truyền thống để giữ bản sắc nhưng vẫn mang lại nguồn lợi kinh tế.