Tín hiệu tích cực
Theo Tổng cục Thống kê, trong tháng 6, cả nước có 13,9 nghìn doanh nghiệp thành lập mới với số vốn đăng ký là 138,7 nghìn tỷ đồng và số lao động đăng ký 103,9 nghìn lao động, tăng 14,9% về số doanh nghiệp, tăng 33,7% về vốn đăng ký và tăng 39,2% về số lao động so với tháng 5.2023.
So với cùng kỳ năm trước, tăng 4,8% về số doanh nghiệp, tăng 14,6% về số vốn đăng ký và tăng 34,7% về số lao động. Vốn đăng ký bình quân một doanh nghiệp thành lập mới trong tháng đạt 10 tỷ đồng, tăng 16,4% so với tháng trước và tăng 9,4% so với cùng kỳ năm trước. Bên cạnh đó, cả nước còn có 7,1 nghìn doanh nghiệp quay trở lại hoạt động, tăng 19,3% so với tháng trước và gấp 3,2 lần cùng kỳ năm 2022.
Những kết quả đó phần nào phản ánh nỗ lực của Chính phủ cùng các bộ, ngành, địa phương trong tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp. Trong đó, phải kể đến việc Ngân hàng Nhà nước đã 4 lần điều chỉnh giảm lãi suất chỉ trong 3 tháng (từ tháng 3 – 6.2023) để doanh nghiệp và người dân tăng khả năng tiếp cận vốn, góp phần phục hồi sản xuất kinh doanh, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Hiện, về cơ bản mặt bằng lãi suất đã ổn định, lãi suất tiền gửi và cho vay có xu hướng giảm dần, lãi suất cho vay bình quân đồng Việt Nam ở mức khoảng 8,9%/năm (giảm 1%/năm so với cuối năm 2022).
Bên cạnh đó, việc triển khai các chính sách kích cầu tiêu dùng nội địa, các hoạt động xúc tiến, quảng bá du lịch được đẩy mạnh cũng đã góp phần duy trì tăng trưởng của khu vực dịch vụ. Giá trị tăng thêm khu vực dịch vụ 6 tháng đầu năm nay tăng 6,33% so với cùng kỳ năm trước, cao hơn mức tăng 1,18% và 4,53% của cùng kỳ các năm 2020 và năm 2021. Trong đó, bán buôn và bán lẻ tăng 8,49%; ngành vận tải, kho bãi tăng 7,18%; dịch vụ lưu trú và ăn uống tăng 15,14%...
Kết quả điều tra xu hướng kinh doanh của các doanh nghiệp ngành công nghiệp chế biến, chế tạo trong quý II.2023 cho thấy, có 27,5% số doanh nghiệp đánh giá tình hình sản xuất kinh doanh tốt hơn so với quý I.2023; 36,7% số doanh nghiệp cho rằng tình hình sản xuất kinh doanh ổn định và 35,8% số doanh nghiệp đánh giá gặp khó khăn. Các chỉ số này đã có sự cải thiện so với quý I.2023 (chỉ số tương ứng lần lượt là 24,3%; 37,2% và 38,5%).
Kịp thời hỗ trợ những ngành mà nhu cầu thế giới giảm
Điều đáng ngại là các doanh nghiệp nhìn nhận triển vọng trong quý III có xu hướng kém tích cực hơn so với quý II.
Theo đó, chỉ có 34,3% số doanh nghiệp đánh giá xu hướng quý III sẽ tốt lên so với quý II.2023; 38,3% số doanh nghiệp cho rằng tình hình sản xuất kinh doanh sẽ ổn định và 27,4% số doanh nghiệp dự báo khó khăn hơn (trong quý I.2023, có 44,1% số doanh nghiệp dự báo xu hướng trong quý II sẽ tốt lên; 35,3% cho rằng tình hình sản xuất kinh doanh sẽ ổn định và 20,6% số doanh nghiệp dự báo khó khăn hơn).
Về khối lượng sản xuất, có 34,3% doanh nghiệp dự báo sẽ tăng trong quý III, 39,8% cho rằng sẽ giảm và 25,9% cho rằng giữ ổn định so với quý II; trong khi tại thời điểm quý I, có 43,1% số doanh nghiệp dự báo khối lượng sản xuất tăng trong quý II, 37% số doanh nghiệp dự báo ổn định và chỉ có 19,9% số doanh nghiệp dự báo giảm.
Về đơn đặt hàng, có 32,2% số doanh nghiệp dự kiến có đơn hàng tăng lên trong quý III so với quý II; 41,5% số doanh nghiệp dự kiến có đơn hàng ổn định và 26,3% số doanh nghiệp dự kiến đơn hàng giảm. Với đơn hàng xuất khẩu, có 26,7% số doanh nghiệp dự kiến tăng đơn mới; 46,2% số doanh nghiệp dự kiến ổn định và 27,1% số doanh nghiệp dự kiến giảm.
Trong khi đó, khi nhìn nhận xu hướng quý II so với quý I.2023, có tới 41,2% số doanh nghiệp dự kiến có đơn hàng tăng lên và chỉ có 20,5% số doanh nghiệp dự kiến đơn hàng giảm. Về đơn đặt hàng xuất khẩu, có 33,5% số doanh nghiệp dự kiến trong quý II sẽ tăng đơn hàng xuất khẩu mới so với quý I và chỉ có 23,4% số doanh nghiệp dự kiến giảm.
Như vậy, doanh nghiệp nhìn nhận xu hướng quý III vẫn tiếp tục khó khăn. Trong bối cảnh đó, để đạt được mục tiêu tăng trưởng đề ra, Tổng cục Thống kê cho rằng, bên cạnh việc theo dõi sát và cập nhật kịp thời diễn biến tình hình thế giới để có những quyết sách phù hợp, giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, cần đẩy mạnh sản xuất, tiêu dùng trong nước; đẩy mạnh hơn nữa đầu tư công.
Cùng với đó, cần kịp thời tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc, hỗ trợ hiệu quả các doanh nghiệp thiếu vốn, giá nguyên liệu đầu vào tăng cao, khó khăn trong tiêu thụ sản phẩm; có giải pháp hỗ trợ một số ngành, lĩnh vực chịu tác động bất lợi do nhu cầu của thị trường thế giới suy giảm như da giày, dệt may, sản xuất và chế biến gỗ…