Tiếp tục khẳng định vai trò tích cực, trách nhiệm trong AIPA
- Đại hội đồng AIPA - 42 đã khép lại sau 3 ngày làm việc khẩn trương, trách nhiệm và hiệu quả. Bà đánh giá thế nào về kết quả Đại hội đồng AIPA năm nay?
- Đại hội đồng AIPA-42 đã kết thúc tốt đẹp, trên tinh thần đoàn kết, hợp tác, hiểu biết lẫn nhau. Các Ủy ban của AIPA đã thảo luận các nội dung trong chương trình nghị sự và thông qua 25 nghị quyết trên các lĩnh vực đều gắn với chủ đề chung của Đại hội đồng AIPA-42 là thúc đẩy hợp tác Nghị viện trong chuyển đổi số nhằm hướng tới Cộng đồng ASEAN 2025. Điều này có ý nghĩa rất quan trọng trong bối cảnh ASEAN đang trải qua giai đoạn nhiều khó khăn do dịch Covid-19 gây ra và ASEAN đang nỗ lực triển khai các kế hoạch để phục hồi trên cả ba trụ cột chính trị - an ninh, kinh tế và văn hóa - xã hội.
Kết quả của Đại hội đồng AIPA-42 thể hiện cam kết ủng hộ mạnh mẽ của AIPA và đồng hành với Chính phủ các nước ASEAN thực hiện Kế hoạch Tổng thể chuyển đổi số của ASEAN đến năm 2025. Đây là kế hoạch rất quan trọng nhằm giúp khu vực có thể vượt qua đại dịch, xây dựng một cộng đồng số hóa và kinh tế ngày càng phát triển.
- Đại hội đồng AIPA-42 là hoạt động đối ngoại đa phương chính thức đầu tiên của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ và Quốc hội Việt Nam trong nhiệm kỳ Khóa XV. Bà đánh giá thế nào về những đóng góp, đề xuất của Đoàn Việt Nam tại Đại hội đồng?
- Đoàn đại biểu cấp cao Quốc hội Việt Nam đã có rất nhiều sáng kiến, đề xuất được bạn bè trong khu vực đánh giá cao. Tất cả các đề xuất của Việt Nam đều được tiếp thu vào các nghị quyết, văn kiện của Đại hội đồng AIPA-42.
5 đề xuất được Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nhấn mạnh tại Phiên họp toàn thể thứ Nhất đã phản ánh các mối quan tâm chính của khu vực trong giai đoạn hiện nay, trong đó có hoàn thiện khung khổ pháp lý của từng quốc gia về chuyển đổi số bao trùm hướng tới Cộng đồng ASEAN vào năm 2025, hài hòa hóa pháp luật trong khu vực để có hệ thống pháp luật tương đồng; cải thiện các chính sách, khuôn khổ pháp lý và ưu tiên hỗ trợ các sáng kiến trong quan hệ hợp tác nội khối ASEAN và giữa ASEAN với các đối tác về an ninh mạng. Đặc biệt, Chủ tịch Quốc hội Việt Nam đã kêu gọi tinh thần đoàn kết, trách nhiệm chung của AIPA trong hợp tác, chia sẻ kinh nghiệm, nhất là việc ứng dụng khoa học, công nghệ để kiểm soát hiệu quả đại dịch Covid-19, phát huy tác dụng của Quỹ phòng, chống Covid-19 trong ASEAN.
Trong bối cảnh tình hình Biển Đông đang có những diễn biến phức tạp, Chủ tịch Quốc hội Việt Nam đã nhấn mạnh việc duy trì và thúc đẩy các tiến trình đối thoại, hợp tác, xây dựng lòng tin, đề cao tuân thủ luật pháp quốc tế, trong đó Công ước Luật Biển 1982, Tuyên bố Ứng xử của các bên trên Biển Đông (DOC) và sớm đàm phán để ký kết Bộ Quy tắc ứng xử trên Biển Đông (COC), góp phần gìn giữ hòa bình, an ninh, hợp tác và ổn định bền vững ở khu vực.
Cả 5 đề xuất, sáng kiến của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đã được thể hiện rất rõ trong Thông cáo chung Đại hội đồng AIPA-42. Đây là sự ghi nhận, hưởng ứng tích cực của các nước thành viên AIPA đối với những đóng góp của Quốc hội Việt Nam, Chủ tịch Quốc hội Việt Nam tại Đại hội đồng AIPA lần này.
Bên cạnh đó, Đoàn Việt Nam đã tham gia rất tích cực và có nhiều đề xuất trí tuệ tại từng Ủy ban của Đại hội đồng AIPA-42. Tôi ấn tượng với nhiều đại biểu Quốc hội Việt Nam lần đầu tiên tham gia hoạt động của AIPA nhưng đã thể hiện rất tốt vai trò dẫn dắt tại các phiên họp.
Có thể nói, tại Đại hội đồng AIPA-42, Quốc hội Việt Nam đã tiếp tục khẳng định vai trò tích cực, có trách nhiệm, tiếp nối và phát huy mạnh mẽ những thành tựu hết sức quan trọng của ngoại giao nghị viện qua các nhiệm kỳ, đặc biệt là dấu ấn đậm nét tại Đại hội đồng AIPA-41 do Việt Nam đăng cai tổ chức, cũng là kỳ họp đầu tiên trong lịch sử AIPA được tổ chức theo hình thức trực tuyến.
Thúc đẩy đoàn kết và thống nhất trong AIPA
- Tại Đại hội đồng AIPA-42, các nghị sĩ AIPA đã nhất trí trên nguyên tắc và thông qua Nghị quyết về Quy trình và thủ tục hoạt động của Hội nghị Nghị sĩ trẻ AIPA. Bà đánh giá như thế nào về nghị quyết này?
- Việc thông qua nghị quyết này là một bước cụ thể hóa sáng kiến của Việt Nam tại Đại hội đồng AIPA-41 năm 2020, tạo điều kiện thuận lợi cho sự tham gia của các nghị sĩ trẻ trong các hoạt động của AIPA, đóng góp vào việc giải quyết các vấn đề của giới trẻ hiện nay và thúc đẩy xây dựng Cộng đồng ASEAN 2025.
Các nghị sĩ trẻ AIPA, đại diện cho gần 220 triệu thanh niên, tương đương với 1/3 dân số của ASEAN, đóng vai trò quan trọng trong việc chuyển tải ý chí, tâm tư, nguyện vọng của cử tri trẻ, đóng góp tích cực vào hoạt động của AIPA và các nghị viện thành viên AIPA. Các nghị sĩ trẻ AIPA cũng là nhân tố quan trọng kết nối và thúc đẩy sự tham gia của giới trẻ vào công cuộc xây dựng, phát triển cộng đồng ASEAN trong hiện tại và tương lai, triển khai các mục tiêu của Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN 2025 thông qua các chương trình hành động Thanh niên ASEAN giai đoạn 2016 - 2020 và các năm tiếp theo.
Đối với hợp tác nghị viện và liên nghị viện, số lượng nghị sĩ trẻ có xu hướng tăng tại các nghị viện thành viên AIPA. Các nghị sĩ trẻ ngày càng tham gia đóng góp tích cực vào hoạt động của nghị viện mỗi nước và AIPA. Vì vậy, việc tạo cơ chế để kết nối các nghị sĩ trẻ trong AIPA, làm sống động hơn các hoạt động của AIPA trong quá trình xây dựng và phát triển Cộng đồng ASEAN, tạo môi trường để các nghị sĩ trẻ AIPA giao lưu, trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm hoạt động trong thực hiện chức năng, nhiệm vụ của các nhà lập pháp trẻ là hết sức ý nghĩa và cần thiết.
Việc Ủy ban Tổ chức AIPA-42 thông qua Nghị quyết "Quy trình và thủ tục hoạt động của Hội nghị Nghị sĩ trẻ AIPA" sẽ đem đến luồng gió mới trong hoạt động của AIPA, góp phần đưa ASEAN lại gần hơn với người dân của khu vực, đặc biệt là thế hệ trẻ. Kể từ đây, AIPA chính thức có một cơ chế hoạt động dành cho nghị sĩ trẻ. Tôi hy vọng, trong thời gian tới, với sự năng động, sáng tạo, các nghị sĩ trẻ AIPA sẽ có nhiều hoạt động có ý nghĩa thiết thực góp phần đổi mới AIPA, ngày càng gắn kết với ASEAN để thúc đẩy vai trò của thanh niên trong khu vực, hỗ trợ tích cực Chính phủ các nước triển khai thành công các cam kết xây dựng Cộng đồng ASEAN.
- Năm 2021 kỷ niệm 26 năm Quốc hội Việt Nam gia nhập AIPO (tiền thân của AIPA). Bà đánh giá như thế nào về sự đóng góp của Quốc hội Việt Nam đối với AIPA?
- Có thể nói rằng, vào những thời điểm khó khăn của khu vực, Quốc hội Việt Nam đều có những động thái kịp thời, cùng với nghị viện các nước thành viên AIPA góp phần giải quyết những vấn đề nảy sinh trong khu vực.
Tôi có ấn tượng sâu sắc về rất nhiều đóng góp của Quốc hội Việt Nam đối với AIPO/AIPA. Ví dụ năm 1998 - một năm sau cuộc khủng hoảng kinh tế, tài chính khu vực Đông Nam Á, Việt Nam đã đưa ra sáng kiến tổ chức Hội nghị Ủy ban chuyên đề AIPO về Vai trò của cơ quan lập pháp các nước trước cuộc khủng hoảng kinh tế, tài chính khu vực tại Hà Nội năm 1999. Đây là hội nghị chuyên đề hết sức thiết thực, biểu thị sự vào cuộc kịp thời của các cơ quan lập pháp trong nỗ lực cùng với ASEAN ứng phó với những khó khăn chung của cả khu vực. Hay năm 2002, Quốc hội Việt Nam đã đề xuất và tổ chức Hội nghị Ủy ban điều tra thực trạng về ngăn ngừa hiểm họa ma túy và Hội nghị Ủy ban chuyên đề về tổ chức và khen thưởng của AIPO. Kết quả các đại biểu đã đi đến thống nhất trình Đại hội đồng thông qua việc có một giải thưởng chính thức của AIPO dành cho những người có đóng góp nhiều và hiệu quả nhất cho sự lớn mạnh của AIPO cũng như sự nghiệp chung của ASEAN...
Đặc biệt, trong nỗ lực tăng cường mối quan hệ giữa AIPO/AIPA và ASEAN, Quốc hội Việt Nam đã khởi xướng việc tạo lập phương thức hợp tác mạnh mẽ và hiệu quả hơn giữa cơ quan lập pháp và cơ quan hành pháp trong khu vực. Tại Đại hội đồng AIPO-23, với tư cách Chủ tịch AIPO, Việt Nam đã mời Tổng Thư ký ASEAN tham dự kỳ họp nhằm tăng cường sự hợp tác giữa AIPO/AIPA và ASEAN. Cuộc gặp gỡ giữa lãnh đạo cấp cao ASEAN-AIPA trong khuôn khổ Hội nghị Thượng đỉnh ASEAN hàng năm cũng có sự đóng góp quan trọng của Quốc hội Việt Nam.
Bên cạnh đó, trên cơ sở xác định khu vực không thể tách rời thế giới, Việt Nam đã có sáng kiến mời Liên minh Nghị viện thế giới (IPU) tham dự Kỳ họp Đại hội đồng. Những hoạt động này về sau đã trở thành thông lệ và được ghi trong Quy chế thành viên AIPO. Đây là những bước rất quan trọng trong tiến trình đưa AIPO/AIPA hội nhập quốc tế.
Cùng với những đóng góp thực chất, hiệu quả cho việc đổi mới, nâng cao vai trò và hiệu quả hoạt động của AIPA, Quốc hội Việt Nam cũng luôn quan tâm đến các chính sách và phúc lợi cho Ban Thư ký AIPA - bộ máy giúp việc của AIPA và đã có đóng góp quan trọng trong đổi mới, nâng cao chất lượng hoạt động của Ban Thư ký từ ngày đầu thành lập. Nhiều năm trước, Quốc hội Việt Nam đã thông qua quyết định tăng lương đầu tiên cho cán bộ Ban Thư ký AIPA. Tại Đại hội đồng AIPA-42, Đoàn Việt Nam tiếp tục ủng hộ mạnh mẽ việc thông qua nghị quyết cho phép sử dụng Quỹ đặc biệt AIPA chi trả chi phí hoạt động tại trụ sở mới của Ban Thư ký AIPA và tăng lương cho cán bộ Ban Thư ký AIPA. Trong lịch sử của AIPA, cả hai lần cán bộ của Ban Thư ký AIPA được đề nghị tăng lương đều là đề xuất của Tổng Thư ký AIPA do Việt Nam đảm nhiệm, với mong muốn góp phần bảo đảm đời sống cho cán bộ, nhân viên của Ban Thư ký, bảo đảm ổn định về nhân sự để Ban Thư ký có tiếp tục đóng góp, cống hiến cho hoạt động của AIPA.
Điểm lại một vài sự kiện như thế để nói lên rằng, Quốc hội Việt Nam đã có những đóng góp rất quan trọng trong quá trình đổi mới AIPO/AIPA. Thông qua các hoạt động này, Việt Nam góp phần thúc đẩy quá trình đoàn kết và thống nhất trong AIPA. Đặc biệt, trong quá trình hoạt động, Quốc hội Việt Nam luôn tôn trọng nguyên tắc của ASEAN là bảo đảm tình hữu nghị, tôn trọng độc lập, chủ quyền và không can thiệp vào công việc nội bộ của nhau, đề cao nguyên tắc đồng thuận của ASEAN/AIPA.
- Xin cảm ơn bà!
