Triển khai quyết liệt các biện pháp nghiệp vụ
Theo thông tin từ Cục Điều tra chống buôn lậu (Tổng cục Hải quan), năm 2023, hoạt động buôn lậu, gian lận thương mại diễn biến phức tạp. Cơ quan hải quan đã phát hiện các vụ việc vi phạm liên quan đến buôn lậu, gian lận thương mại, tập trung vào một số hành vi như không khai báo, khai hải quan không đúng với thực tế hàng hóa; che giấu nguồn gốc, tuyến đường của lô hàng nhằm buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng cấm, ma túy, động vật hoang dã, tiền tệ qua biên giới; nhập khẩu hàng hóa không đáp ứng điều kiện tiêu chuẩn, quy chuẩn.
Một số địa bàn phát sinh các vụ việc buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa có số vụ việc, trị giá tang vật lớn như Lào Cai, Quảng Ninh, Lạng Sơn, Hải Phòng, TP. Hồ Chí Minh, Nghệ An, Quảng Trị, Quảng Bình, An Giang... Hoạt động buôn bán, vận chuyển trái phép động vật hoang dã có chiều hướng chuyển dịch từ các cảng biển thuộc khu vực miền Nam, miền Trung ra các tỉnh phía Bắc như Hải Phòng, Quảng Ninh.
Thủ đoạn được các đối tượng thường sử dụng như chia nhỏ, trà trộn động vật hoang dã và sản phẩm động vật hoang dã trong hàng hóa nhập khẩu nhằm qua mặt cơ quan hải quan; khai sai tên hàng để xuất khẩu, nhập khẩu đường tiểu ngạch hoặc không khai hải quan; giấu kín trong phương tiện vận tải được gia cố hầm vách để vận chuyển qua cửa khẩu, lối mở, đường mòn biên giới sang Trung Quốc tiêu thụ. Để vận chuyển, chuyển tiền bất hợp pháp ra nước ngoài, một số đối tượng đã lợi dụng hoạt động xuất nhập khẩu thông qua việc làm giả hồ sơ hoặc xuất khẩu, nhập khẩu khống để thực hiện hành vi vi phạm.
Theo Cục trưởng Cục Điều tra chống buôn lậu (Tổng cục Hải quan) Nguyễn Hùng Anh, trước tình hình đó, lực lượng hải quan đã chủ động, triển khai quyết liệt, đồng bộ các biện pháp nghiệp vụ, tăng cường công tác phối hợp với các lực lượng chức năng trong nước và hợp tác quốc tế để kịp thời đấu tranh, triệt phá, xử lý các vụ việc vi phạm.
Năm 2023 (từ 16.12.2022 - 15.12.2023), toàn ngành hải quan đã phát hiện, bắt giữ và xử lý 15.966 vụ việc vi phạm pháp luật về hải quan, giảm 9,7% so với cùng kỳ năm 2022. Trị giá hàng hóa vi phạm ước tính 12.475 tỷ đồng, tăng 42,6% so với cùng kỳ năm 2022; cơ quan hải quan đã khởi tố 40 vụ và chuyển cơ quan khác kiến nghị khởi tố 186 vụ (tổng 226 vụ). Đáng chú ý, số tiền thu nộp ngân sách nhà nước từ công tác chống buôn lậu đạt 497 tỷ đồng, tăng 8,3% so với cùng kỳ năm 2022.
Xử lý nghiêm hành vi vi phạm
Theo Tổng cục Hải quan, dự báo tình hình buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả tiếp tục có những diễn biến phức tạp do nhu cầu tiêu dùng tăng cao, nhất là dịp Tết Nguyên đán sắp tới. Các mặt hàng trọng điểm các đối tượng buôn lậu hướng tới chủ yếu là hàng tiêu dùng thiết yếu như xăng dầu, khoáng sản, phân bón, dược phẩm, mỹ phẩm, thực phẩm chức năng, vật tư y tế, điện tử, điện thoại di động, vàng, ngoại tệ, rượu bia, sữa, đường cát, thuốc lá, bánh kẹo... và các mặt hàng cấm như ma túy, vũ khí, pháo nổ, động vật hoang dã...
Trong Kế hoạch cao điểm đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả dịp trước, trong và sau Tết Nguyên đán Giáp Thìn 2024, Tổng cục Hải quan đặt mục tiêu là quản lý chặt chẽ địa bàn hoạt động hải quan, bảo đảm an ninh, trật tự an toàn xã hội, bình ổn giá cả thị trường, bảo vệ người tiêu dùng, chống thất thu ngân sách nhà nước.
Đồng thời, chủ động kiểm soát tình hình, phát hiện, đấu tranh, ngăn chặn và xử lý kịp thời, nghiêm minh các hành vi buôn lậu, gian lận thương mại, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới, mua bán, vận chuyển, tàng trữ hàng cấm, hàng nhập lậu, hàng giả, hàng xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ; không để địa bàn quản lý trở thành điểm nóng về các hoạt động buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới.
Quá trình triển khai Kế hoạch phải bảo đảm thực hiện đúng quy định của pháp luật, tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động sản xuất kinh doanh, xuất nhập khẩu, xuất nhập cảnh; không làm ảnh hưởng hoặc cản trở hoạt động sản xuất, vận chuyển, kinh doanh, xuất nhập khẩu hàng hóa bình thường, đúng pháp luật của các tổ chức, cá nhân.
Tổng cục Hải quan yêu cầu, đơn vị được phân công thực hiện Kế hoạch phải nêu cao nhận thức, tinh thần trách nhiệm trong thực thi công vụ, chủ động tổ chức lực lượng, tập trung nguồn lực, triển khai đồng bộ các biện pháp nghiệp vụ kiểm tra, giám sát, kiểm soát hải quan theo đúng quy định của pháp luật; không tiêu cực, bao che, tiếp tay cho buôn lậu, gian lận thương mại, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới; phát hiện, xử lý kịp thời các hành vi vi phạm theo đúng quy định của pháp luật.
