Đổi thay toàn diện ở vùng đồng bào DTTS và miền núi

Báo cáo Chính trị do Trưởng Ban Dân tộc tỉnh Thanh Hóa Mai Xuân Bình trình bày tại Đại hội cho thấy, trong 5 năm thực hiện Quyết tâm thư Đại hội đại biểu các DTTS lần thứ III giai đoạn 2019 - 2024, Đảng bộ, chính quyền tỉnh Thanh Hóa đã có những chủ trương đúng đắn và trọng tâm về phát triển kinh tế - xã hội đối với vùng DTTS và miền núi và được cả hệ thống chính trị quan tâm chỉ đạo, cộng đồng các DTTS hưởng ứng thực hiện và đạt được nhiều thành tựu quan trọng, cảnh sắc và cuộc sống của đồng bào ngày càng đổi thay, tươi đẹp.

Đặc biệt, việc triển khai Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi của tỉnh đã đạt những kết quả khá toàn diện, nhiều mục tiêu, nhiệm vụ đạt cao hơn bình quân chung của các địa phương, nổi bật là: kết cấu hạ tầng ngày càng phát triển, hoàn thiện, đáp ứng yêu cầu phát triển của địa phương; tỷ lệ hộ nghèo 11 huyện miền núi giảm còn 11,04% (giảm 4,15% so với năm 2022); tỷ lệ hộ cận nghèo còn 14,75% (giảm 5,11% so với năm 2022); thu nhập bình quân đầu người của vùng ước đến hết năm 2024 đạt 42,62 triệu đồng/người/năm, 83.314 lượt người lao động thuộc hộ nghèo, cận nghèo sinh sống tại vùng DTTS và miền núi được tạo việc làm mới; 100% đường ô tô đến trung tâm xã được rải nhựa; 99,9% đường từ thôn đến xã được cứng hóa; 100% các xã có điện lưới quốc gia; 100% số xã của huyện miền núi đã được phủ sóng truyền thanh, truyền hình...

Bên cạnh đó, việc bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa, truyền thống tốt đẹp của đồng bào được coi trọng. Nhiều lễ hội truyền thống đã được phục dựng; gìn giữ được nhiều mô hình làng, bản văn hóa truyền thống gắn với phát triển du lịch. Công tác tuyên truyền, vận động đồng bào cải tạo tập quán lạc hậu được quan tâm, nhiều tập tục rườm rà, tốn kém trong việc cưới, việc tang, lễ hội dần được loại bỏ và thay đổi phù hợp với điều kiện hiện nay. Công tác xây dựng Đảng và hệ thống chính trị tiếp tục quan tâm củng cố, kiện toàn; khối đại đoàn kết các dân tộc được củng cố và tăng cường, tinh thần tương trợ, giúp nhau cùng tiến bộ được phát huy. Đội ngũ trưởng bản, người có uy tín trong đồng bào DTTS đã phát huy tốt vai trò gương mẫu, đồng thời tích cực tuyên truyền, vận động Nhân dân tự giác thực hiện các chủ trương, chính sách của Đảng và pháp luật của Nhà nước; công tác phát hiện, ngăn ngừa và xử lý kịp thời các hành vi vi phạm pháp luật được tăng cường; nhiều tập tục lạc hậu của đồng bào DTTS được xóa bỏ, để tập trung giảm nghèo, phát triển kinh tế - xã hội.

Bên cạnh những thành quả, báo cáo chính trị cũng đã thẳng thắn nhìn nhận những tồn tại, hạn chế, như: Chất lượng giảm nghèo chưa thật sự bền vững, tỷ lệ hộ nghèo là người DTTS còn cao; việc chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông nghiệp theo hướng sản xuất hàng hóa gắn với thị trường còn chưa được như kỳ vọng; kết cấu hạ tầng nông thôn của tỉnh tuy đã được tăng cường đầu tư, song còn thiếu so với nhu cầu phát triển và sinh hoạt của người dân; chất lượng giáo dục, y tế, văn hóa ở vùng DTTS so với mặt bằng chung của tỉnh và cả nước vẫn cần nhiều cải thiện; việc triển khai một số chương trình, chính sách, phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS còn chưa theo kịp tiến độ; một số tập quán lạc hậu chưa được xóa bỏ triệt để; tình hình an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội ở một số địa phương còn tiềm ẩn yếu tố phức tạp; chất lượng nguồn nhân lực vùng DTTS chưa đồng đều...

Tại Đại hội, các tham luận, phát biểu của đại biểu đều đồng tình cao với nội dung Báo cáo chính trị trình tại Đại hội, đồng thời nêu lên những cách làm hay trong quá trình triển khai tại cơ sở, như việc phát huy vai trò của người có uy tín trong vận động nhân dân xóa bỏ các hủ tục, xây dựng đời sống văn hóa mới; hiệu quả trong phát triển du lịch sinh thái, du lịch cộng đồng; kinh nghiệm xây dựng xã đạt chuẩn nông thôn mới trong vùng đồng bào DTTS và miền núi; kinh nghiệm và kết quả trong công tác tuyên truyền, vận động nhân dân thực hiện tốt đảm bảo an ninh thôn bản, góp phần bảo vệ vững chắc an ninh biên giới, xây dựng mối quan hệ biên giới hòa bình, hữu nghị... Bên cạnh đó, các tham luận cũng đã đề xuất những vấn đề mang tính thực tiễn để triển khai thực hiện trong giai đoạn 2024 - 2029.

Đoàn kết, yêu thương để thực hiện thành công các mục tiêu

Phát biểu chỉ đạo tại Đại hội, Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc Hầu A Lềnh biểu dương những thành tựu đạt được của tỉnh Thanh Hóa trong thực hiện Quyết tâm thư của Đại hội đại biểu các DTTS lần thứ III. Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc khẳng định: kết quả này là minh chứng cho quyết tâm chính trị và sự chỉ đạo, lãnh đạo quyết liệt của cấp ủy Đảng, chính quyền các cấp và sự nỗ lực, vượt khó vươn lên của Nhân dân các dân tộc trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa.

Theo đó, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc Hầu A Lềnh đề nghị các cấp ủy Đảng, chính quyền, MTTQ, các tổ chức chính trị - xã hội và cán bộ, đảng viên cùng Nhân dân các dân tộc tỉnh Thanh Hóa cần tiếp tục nghiên cứu, nâng cao nhận thức và quán triệt sâu sắc các quan điểm, chủ trương, đường lối của Đảng và Nhà nước về công tác dân tộc, đại đoàn kết dân tộc và chính sách dân tộc để tích hợp, lồng ghép thúc đẩy sự phát triển vùng đồng bào DTTS và miền núi của tỉnh. Đặc biệt cần quan tâm thực hiện hiệu quả 3 Chương trình mục tiêu quốc gia, nhất là Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021- 2030 trên địa bàn tỉnh. Trước mắt, đẩy nhanh tiến độ xóa nhà tạm, nhà dột nát cho các đối tượng chính sách, hộ nghèo, cận nghèo bảo đảm hoàn thành mục tiêu Chính phủ đã xác định.

Tập trung xây dựng, củng cố hệ thống chính trị cơ sở vùng đồng bào DTTS và miền núi, nhất là khu vực biên giới, vùng đặc biệt khó khăn. Chú trọng công tác đào tạo, bồi dưỡng, phát triển nguồn nhân lực, có chính sách và giải pháp thực hiện cụ thể trong xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức người DTTS... Cùng với đó, kết hợp phát triển kinh tế - xã hội với bảo đảm quốc phòng, an ninh, nhất là các địa bàn xung yếu, vùng sâu, vùng xa, biên giới; chủ động xây dựng thế trận quốc phòng toàn dân, thế trận an ninh nhân dân, gắn với thế trận lòng dân vững chắc.

Đối với các đại biểu và đồng bào DTTS tỉnh Thanh Hóa, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc Hầu A Lềnh mong rằng dù khó khăn, vất vả đến đâu cũng phải ưu tiên thời gian và tiền của, tạo mọi điều kiện để cho con em được đến trường, được vui chơi, được học hành đến nơi, đến chốn... Chú trọng xây dựng, vun đắp khối đại đoàn kết các dân tộc, yêu thương, giúp đỡ lẫn nhau, đồng lòng cùng cấp ủy Đảng, chính quyền các cấp trong tỉnh thực hiện thắng lợi Quyết tâm thư của Đại hội đại biểu các DTTS tỉnh lần thứ IV đã đề ra.

Công tác dân tộc là nhiệm vụ của cả hệ thống chính trị

Quán triệt sâu sắc các quan điểm, đường lối và chỉ đạo của Trung ương về công tác dân tộc, thời gian qua, tỉnh Thanh Hóa đã ban hành và triển khai nhiều nghị quyết, chỉ thị, cơ chế chính sách; huy động, lồng ghép nhiều nguồn lực từ các chương trình, kế hoạch, đề án phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh, các chương trình mục tiêu quốc gia nhằm nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của đồng bào các DTTS... Tại Đại hội, Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa Đỗ Minh Tuấn cũng ghi nhận, đánh giá cao những nỗ lực, cố gắng và những thành tích, kết quả mà cấp ủy, chính quyền và đồng bào các DTTS trong tỉnh đã đạt được trong thời gian qua.

Về nhiệm vụ trong thời gian tới, Chủ tịch UBND tỉnh đề nghị các cấp ủy Đảng, chính quyền, MTTQ, các tổ chức chính trị - xã hội trong tỉnh cần quán triệt, tuyên truyền, tiếp tục thực hiện có hiệu quả các chủ trương, chính sách về phát triển vùng đồng bào DTTS, nhất là: Phải xác định công tác dân tộc là vấn đề chiến lược cơ bản, lâu dài, là nhiệm vụ của toàn Đảng, toàn dân và cả hệ thống chính trị. Thực hiện đồng bộ, hiệu quả các nhiệm vụ, giải pháp phát triển kinh tế - xã hội, gắn với nhiệm vụ công tác dân tộc, nhất là giải quyết đất sản xuất, thu hút doanh nghiệp đầu tư vào khu vực miền núi; huy động các nguồn lực phát triển kinh tế ở khu vực vùng sâu, vùng xa, vùng có nhiều khó khăn...

Bên cạnh đó, phát triển toàn diện giáo dục và đào tạo nhằm nâng cao dân trí và chất lượng nguồn nhân lực, đặc biệt nguồn nhân lực là người DTTS... Phát huy vai trò của già làng, trưởng bản, người có uy tín trong việc vận động Nhân dân thực hiện chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước, tích cực phát triển sản xuất, xây dựng bản, làng giàu đẹp, văn minh; động viên đồng bào phát huy truyền thống đoàn kết, ý chí tự lực, tự cường, nỗ lực vươn lên, nhanh chóng hội nhập với sự phát triển chung của tỉnh và cả nước. Tăng cường đảm bảo quốc phòng, an ninh, trật tự an toàn xã hội, nhất là khu vực biên giới phía Tây của tỉnh; xây dựng vững chắc thế trận quốc phòng toàn dân và thế trận an ninh nhân dân. Tập trung củng cố, kiện toàn và nâng cao hơn nữa chất lượng hệ thống chính trị ở cơ sở, gắn với xây dựng xã, thị trấn, thôn, bản vững mạnh toàn diện.

Chủ tịch UBND tỉnh Đỗ Minh Tuấn mong đồng bào các DTTS trên địa bàn tỉnh tiếp tục giữ vững tình đoàn kết, nêu cao tinh thần yêu nước, chấp hành tốt các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước; tích cực thi đua lao động sản xuất, tự tin, tự lực, tự cường, vượt khó vươn lên thoát nghèo và làm giàu chính đáng; chung tay xây dựng nông thôn mới, xây dựng đời sống văn hóa văn minh, tiến bộ, đóng góp xứng đáng cùng với Đảng bộ, chính quyền, quân và dân trong tỉnh thực hiện thắng lợi mục tiêu xây dựng Thanh Hóa sớm trở thành tỉnh văn minh và hiện đại, tỉnh giàu đẹp và kiểu mẫu của cả nước.

Cũng tại Đại hội, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc Hầu A Lềnh đã trao Bằng khen và Kỷ niệm chương cho các tập thể, cá nhân; lãnh đạo tỉnh Thanh Hóa trao Bằng khen của Chủ tịch UBND tỉnh cho các tập thể, cá nhân có thành tích xuất sắc trong phong trào thi đua trên các lĩnh vực của đời sống xã hội vùng đồng bào DTTS.

Đại hội cũng đã thông qua Quyết tâm thư nêu lên nhiệm vụ, mục tiêu phấn đấu của Đại hội trong giai đoạn tới.