Sâu sát với thực tiễn, gắn bó mật thiết với cử tri

Theo dõi những diễn biến sôi động của Quốc hội và các kỳ họp của Quốc hội thời gian gần đây, cử tri trên địa bàn tỉnh Hà Tĩnh bày tỏ vui mừng, phấn khởi khi thấy những người đại diện cho ý chí, nguyện vọng của mình tham gia đóng góp tích cực vào các nội dung, chương trình nghị sự. Đặc biệt, tâm tư, nguyện vọng của người dân đã được Đoàn ĐBQH tỉnh chuyển tải tương đối đầy đủ đến diễn đàn Quốc hội… “ Cùng với sự đổi mới không ngừng của Quốc hội, Đoàn cũng có nhiều đổi mới trong cách thức, tổ chức tham gia vào từng nội dung theo chương trình kỳ họp đề ra, nhất là các vấn đề quan trọng của đất nước cũng như công tác xây dựng pháp luật, thực hiện chức năng giám sát”, cử tri Lê Văn Xế (huyện Đức Thọ) nhận xét.

Nhìn lại 2/3 chặng đường năm 2024, có thể khẳng định: các ĐBQH tỉnh Hà Tĩnh luôn phát huy cao độ trách nhiệm, quyết tâm đổi mới, sáng tạo trong hoạt động. Đặc biệt, tại các kỳ họp, các đại biểu luôn tích cực, chủ động tham gia phát biểu thảo luận, ghi dấu ấn tại nghị trường với những nội dung kiến nghị xác đáng, xuất phát từ thực tiễn, như: Sớm có quy định quản lý dạy thêm, học thêm ngoài nhà trường; mở rộng đối tượng hưởng chế độ thai sản cho người thân đăng ký phục vụ khi phụ nữ sinh con;… Bên cạnh đó, Đoàn ĐBQH tỉnh cũng đã tham luận thẳng thắn, đánh giá những ưu điểm, kết quả và những hạn chế, bất cập trong chỉ đạo, điều hành của Chính phủ về kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và ngân sách nhà nước năm 2023, tình hình thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và ngân sách nhà nước những tháng đầu năm 2024; công tác thực hành tiết kiệm, chống lãng phí năm 2023; kết quả thực hiện các mục tiêu quốc gia về bình đẳng giới năm 2023… Từ đó, các đại biểu đánh giá tính ưu việt của Chương trình giáo dục phổ thông và sách giáo khoa năm 2018, chỉ ra những vướng mắc về đội ngũ giáo viên, trang thiết bị dạy học theo chương trình mới, đề xuất sớm quy định quản lý dạy thêm, học thêm ngoài nhà trường.

Hay như trong hoạt động chất vấn, Đoàn luôn thẳng thắn đề cập đến những vấn đề “nóng” được cử tri và Nhân dân quan tâm. Đơn cử, Đoàn đã chất vấn Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch về quan điểm, cơ chế, chính sách thu hút xã hội hóa tham gia bảo tồn và phát huy các giá trị di sản văn hóa được UNESCO vinh danh; việc chậm trễ ban hành danh mục dịch vụ, đơn giá dịch vụ sự nghiệp công ảnh hưởng tới chủ trương, cơ chế tự chủ lĩnh vực văn hóa, thể thao… Hay tại Phiên họp thứ 31 của UBTVQH ngày 18.3.2024, ĐBQH tỉnh cũng đã chất vấn Bộ trưởng Bộ Ngoại giao về vấn đề liên quan đến cơ chế hỗ trợ nguồn đối ngoại...

Đặc biệt, về công tác lập pháp - một trong những hoạt động quan trọng nhất của Quốc hội luôn được Đoàn ĐBQH tỉnh Hà Tĩnh quan tâm, chú trọng và có nhiều đổi mới… Theo đó, căn cứ chương trình xây dựng luật, pháp lệnh của Quốc hội; nội dung, chương trình tại các kỳ họp, Đoàn ĐBQH tỉnh đã xây dựng kế hoạch lấy ý kiến đối với từng dự án Luật; phân công các ĐBQH nghiên cứu, chuẩn bị ý kiến tham gia bảo đảm sâu sát, chất lượng… Với một số dự án Luật có phạm vi ảnh hưởng rộng, tác động tới nhiều đối tượng, còn nhiều ý kiến khác nhau, Đoàn đã kết hợp tổ chức lấy ý kiến bằng văn bản, vừa khảo sát vừa tổ chức hội nghị lấy ý kiến chuyên đề, có sự tham gia của nhiều cơ quan, đơn vị, địa phương liên quan.

Từ đầu năm đến nay, Đoàn ĐBQH tỉnh đã tổ chức 3 cuộc khảo sát, hội nghị xây dựng pháp luật; góp ý vào 13 dự án luật được xem xét, thông qua và 11 dự án Luật cho ý kiến lần đầu, cùng với nhiều nghị quyết tại các kỳ họp bất thường, Kỳ họp thứ Bảy... Trên cơ sở các ý kiến tham gia đóng góp, Đoàn đã tổng hợp gửi các cơ quan thẩm tra, Văn phòng Quốc hội và các ĐBQH trong Đoàn làm tư liệu nghiên cứu tham gia thảo luận tại các kỳ họp… Bên cạnh đó, Đoàn cũng phân công các ĐBQH tham gia các hoạt động và dự các hội nghị do Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban và các cơ quan của Quốc hội tổ chức...; thẩm tra, cho ý kiến về các dự án Luật và các nội dung quan trọng liên quan đến các kỳ họp...

Đánh giá về hoạt động của Đoàn ĐBQH tỉnh những tháng đầu năm 2024, Phó Trưởng đoàn chuyên trách Đoàn ĐBQH tỉnh Trần Đình Gia cho biết: Các ĐBQH trong Đoàn đã tham dự đầy đủ các phiên họp (các kỳ họp bất thường lần thứ 5, 6, 7 và Kỳ họp thứ Bảy, Quốc hội Khóa XV). Với 38 buổi thảo luận ở hội trường, 14 buổi ở tổ và 3 buổi tại Đoàn, Đoàn ĐBQH tỉnh đã có 43 lượt ý kiến phát biểu, tập trung vào các lĩnh vực… “Để có được những ý kiến chất lượng, hiệu quả, trước mỗi kỳ họp, Đoàn đều xây dựng kế hoạch và tổ chức làm việc với Thường trực HĐND, UBND, Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh và các ngành có liên quan để nghe thông tin về tình hình kinh tế - xã hội của tỉnh; lấy ý kiến đối với các dự án luật, nghị quyết trình tại kỳ họp… nhằm cung cấp thông tin, tài liệu cho các ĐBQH nghiên cứu tham gia thảo luận, chất vấn tại các kỳ họp”, đại biểu nhấn mạnh.

Hậu giám sát - “đeo bám” đến cùng

Không chỉ thực hiện hiệu quả việc tham gia hoàn thiện hệ thống pháp luật, quyết định các vấn đề quan trọng của đất nước, Đoàn ĐBQH tỉnh Hà Tĩnh còn tiếp tục nỗ lực có những đổi mới rõ nét trong hoạt động giám sát, luôn coi giám sát là khâu trọng tâm, then chốt để nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động của Quốc hội.

Với quan điểm xuyên suốt: Giám sát phải “đúng” và “trúng” những vấn đề bất cập trong thực tiễn trên tinh thần xây dựng vì mục tiêu kiến tạo phát triển…, hoạt động giám sát của Đoàn ĐBQH tỉnh đã được triển khai có trọng tâm, trọng điểm, hiệu quả. Từ đầu năm đến nay, Đoàn đã tổ chức nhiều cuộc cuộc giám sát, khảo sát như: Việc thực hiện chính sách, pháp luật về bảo đảm trật tự, an toàn giao thông từ năm 2009 đến hết năm 2023 trên địa bàn tỉnh; việc thực hiện chính sách, pháp luật về đổi mới hệ thống tổ chức và quản lý, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của các đơn vị sự nghiệp công lập giai đoạn 2018 - 2023 trên địa bàn tỉnh; khảo sát các dự án thành phần dự án cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2021 - 2025 qua địa bàn Hà Tĩnh …

Trong quá trình giám sát, Đoàn ĐBQH tỉnh đã chú trọng kết hợp giữa xem xét báo cáo với khảo sát, kiểm tra thực tế, bảo đảm đúng trọng tâm, đi sâu vào những vấn đề dư luận, cử tri quan tâm... Thông qua giám sát, Đoàn ghi nhận khá toàn diện về tình hình chấp hành chính sách, pháp luật ở địa phương; đồng thời, kịp thời phát hiện những tồn tại, hạn chế, khó khăn, vướng mắc, từ đó chỉ rõ nguyên nhân, trách nhiệm và đưa ra các giải pháp kiến nghị xác đáng; yêu cầu và đôn đốc các cơ quan có trách nhiệm xem xét, giải quyết tháo gỡ…

Như vậy, có thể thấy, công tác giám sát luôn được Đoàn ĐBQH tỉnh Hà Tĩnh đặc biệt chú trọng, không chỉ ở nghị trường, mà còn cả tại các cuộc giám sát do Đoàn ĐBQH tỉnh tổ chức cũng như tham gia cùng các Ủy ban của Quốc hội…

Với phương châm “gắn bó mật thiết với Nhân dân”, hoạt động TXCT cũng luôn được Đoàn ĐBQH tỉnh Hà Tĩnh quan tâm, có nhiều đổi mới cả về nội dung và hình thức, thu hút sự tham dự của đông đảo cử tri… Tại các Hội nghị TXCT, các đại biểu đã thực hiện tốt việc thông tin kịp thời chương trình kỳ họp, kế hoạch, nội dung liên quan đến hoạt động của Đoàn; đại diện các sở, ngành và chính quyền địa phương cơ bản thực hiện tốt việc tiếp thu, giải trình và trả lời ý kiến, kiến nghị của cử tri… Đơn cử, tại Hội nghị TXCT trước Kỳ họp thứ Bảy, Đoàn đã tổng hợp 26 ý kiến, kiến nghị thuộc thẩm quyền Trung ương và 7 kiến nghị của cử tri thuộc thẩm quyền tỉnh… Hay, sau kỳ họp, Đoàn cũng đã tổ chức Hội nghị TXCT toàn tỉnh, TXCT chuyên đề về chính sách, pháp luật phát triển văn hóa và báo cáo kết quả kỳ họp tại kỳ họp HĐND tỉnh và tuyên truyền trên các phương tiện truyền thông đại chúng...

Nhìn chung, hoạt động TXCT của Đoàn ĐBQH tỉnh Hà Tĩnh được thực hiện nghiêm túc, đúng quy định. Vai trò, trách nhiệm, kỹ năng của đại biểu trong tiếp xúc được nâng lên, đi vào những vấn đề cụ thể, sát với nội dung kỳ họp và tình hình kinh tế - xã hội của địa phương… Không chỉ ghi nhận ý kiến, kiến nghị của cử tri, nhiều ĐBQH còn trực tiếp thông tin, trao đổi, giải đáp rõ về các kiến nghị đã được cơ quan chức năng giải quyết, góp phần hạn chế việc cử tri kiến nghị nhiều lần.

Công tác theo dõi, đôn đốc, giám sát việc giải quyết ý kiến, kiến nghị của cử tri cũng như theo dõi, đôn đốc các cơ quan giải quyết, trả lời các đơn thư được chuyển đến đều được Đoàn ĐBQH tỉnh Hà Tĩnh chú trọng và thực hiện thường xuyên… Trong đó, có nhiều nội dung đã được Đoàn lựa chọn, phát biểu thảo luận tại Hội trường, tại Tổ để đề nghị Quốc hội, Chính phủ, các bộ, ngành liên quan quan tâm, sớm giải quyết.

Về tiếp dân, xử lý đơn thư KNTC của công dân, Phó Trưởng Đoàn ĐBQH tỉnh Trần Đình Gia cho biết: Lãnh đạo Đoàn ĐBQH tỉnh tiếp công dân định kỳ tại trụ sở tiếp dân theo lịch của tỉnh, của Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND, Chủ tịch UBND tỉnh và tiếp công dân thường xuyên tại cơ quan. Tại các buổi tiếp dân, các ĐBQH thường xuyên lắng nghe tâm tư, nguyện vọng của người dân; chú trọng việc tuyên truyền vận động, hướng dẫn công dân thực hiện quyền KNTC theo đúng trình tự, thủ tục và thẩm quyền… “6 tháng đầu năm 2024, Đoàn tiếp nhận 38 đơn thư KNTC, phản ánh, kiến nghị; đã chuyển 4 đơn đến các cơ quan có thẩm quyền xem xét giải quyết; các đơn gửi trùng lặp hoặc đã được giải quyết thực hiện lưu giữ hồ sơ theo quy định để tiếp tục theo dõi”, đại biểu Trần Đình Gia thông tin.

Thực tiễn đã khẳng định: “hiệu lực, hiệu quả hoạt động của Quốc hội phụ thuộc vào hiệu quả hoạt động của từng đại biểu”. Với mỗi đại biểu Đoàn ĐBQH tỉnh Hà Tĩnh, trách nhiệm trước cử tri không chỉ là việc ghi nhận, chuyển đến các cơ quan quản lý nhà nước những ý kiến, kiến nghị của cử tri mà còn phải tâm huyết “bám sát đến cùng” việc trả lời, giải quyết những ý kiến, kiến nghị đó… Bởi, mấu chốt nhất sau giám sát phải quan tâm “đeo bám” đến cùng các vấn đề đã phát hiện, kiến nghị để các cơ quan chức năng giải quyết xong.

Tăng cường gặp gỡ, đối thoại với cử tri

Về nhiệm vụ những tháng cuối năm 2024, Đoàn ĐBQH tỉnh Hà Tĩnh cho biết: Đoàn sẽ tiếp tục tham mưu triển khai thực hiện các nghị quyết của Quốc hội về Chương trình xây dựng Luật, Pháp lệnh năm 2024 và Chương trình giám sát chuyên đề năm 2024 của Quốc hội và của UBTVQH; thực hiện chương trình công tác của Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban, các cơ quan của Quốc hội năm 2024… Trong đó, sẽ phối hợp các cơ quan liên quan tổ chức khảo sát, hội nghị xây dựng pháp luật, lấy ý kiến các đối tượng chịu sự tác động góp ý các dự án Luật dự kiến Quốc hội xem xét thông qua và cho ý kiến lần đầu; tiếp tục triển khai thực hiện tuyên truyền, phổ biến các luật, pháp lệnh, nghị quyết được Quốc hội thông qua.

Tham gia hoạt động giám sát tối cao của Quốc hội, lựa chọn nội dung, tiến hành chất vấn tại Kỳ họp thứ Tám, Quốc hội Khóa XV. Phối hợp, tham gia các cuộc giám sát, khảo sát khác của UBTVQH, Hội đồng Dân tộc, các ủy ban và các cơ quan của Quốc hội về giám sát, khảo sát trên địa bàn tỉnh (nếu có)… Đồng thời, tổ chức giám sát, khảo sát việc giải quyết kiến nghị của cử tri gửi đến các kỳ họp Quốc hội Khoá XV và trả lời ý kiến cử tri của UBND tỉnh; việc giải quyết một số vụ việc, đơn thư KNTC, phản ánh, kiến nghị của một số cơ quan, đơn vị trên địa bàn; tổ chức khảo sát, làm việc với một số cơ quan, đơn vị, địa phương về kết quả thực hiện chính sách, pháp luật, những hạn chế, vướng mắc và kiến nghị, đề xuất liên quan đến các luật Quốc hội chuẩn bị xem xét, cho ý kiến và thông qua…

Theo Đoàn ĐBQH tỉnh Hà Tĩnh, cần tiếp tục quan tâm tổ chức các lớp tập huấn, bồi dưỡng nâng cao kỹ năng cho ĐBQH, Văn phòng Đoàn ĐBQH và HĐND để nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động… Đồng thời, cần giãn cách, bố trí khoa học thời gian các chuyên đề giám sát của Quốc hội và UBTVQH. Đối với những chuyên đề giám sát có nội dung chuyên môn sâu, cần hướng dẫn cụ thể cho Đoàn ĐBQH về cách thức, làm rõ nội dung trọng tâm giám sát để nâng cao chất lượng, hiệu quả giám sát…

Bên cạnh đó, Đoàn ĐBQH tỉnh cũng sẽ phối hợp với Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh, Thường trực HĐND tỉnh và các huyện, thành phố, thị xã tổ chức TXCT trước và sau Kỳ họp thứ Tám; chú trọng TXCT ở cơ sở đến tận thôn, xóm, khối phố và tiếp xúc theo chuyên đề, ngành, lĩnh vực, nơi công tác, nơi cư trú của ĐBQH… Tham gia tiếp công dân định kỳ theo lịch của tỉnh và thường xuyên tiếp dân tại trụ sở làm việc; tổ chức tiếp nhận và phân loại, xử lý đơn thư; tăng cường theo dõi kết quả giải quyết đơn thư do Đoàn ĐBQH tỉnh chuyển và đề nghị các cơ quan chức năng xem xét, giải quyết trả lời đúng yêu cầu và thời gian quy định… Tăng cường công tác gặp gỡ, đối thoại với cử tri có đơn thư KNTC, trong đó chú trọng các đơn thư có nội dung phức tạp, tồn đọng kéo dài, có nhiều người tham gia để thu thập thông tin yêu cầu các cấp và người có trách nhiệm và thẩm quyền xem xét giải quyết.

Diệp Anh - Quang Đức