Nguyên tắc bầu cử trực tiếp cũng đòi hỏi cử tri không được nhờ người bầu hộ, bầu thay. Cử tri tự bỏ lá phiếu bầu vào hòm phiếu. Pháp luật bầu cử của các quốc gia đều cố gắng tạo điều kiện để cử tri có thể bầu cử trực tiếp. Trường hợp cử tri không thể tự viết được phiếu bầu thì nhờ người khác viết hộ, nhưng phải tự mình bỏ phiếu; người viết hộ phải bảo đảm bí mật phiếu bầu của cử tri; nếu cử tri vì già yếu, tàn tật không tự bỏ phiếu được thì nhờ người khác bỏ phiếu vào hòm phiếu; hoặc không thể đến phòng bỏ phiếu được thì cơ quan phụ trách bầu cử mang hòm phiếu và phiếu bầu đến chỗ ở của cử tri hoặc đang trên tàu, thuyền để cử tri nhận phiếu bầu và bầu. Thêm vào đó, việc quy định bỏ phiếu qua đường bưu điện cũng tạo cơ hội cho cử tri tham gia bỏ phiếu đầy đủ và thuận tiện nhất.
Hầu hết Nghị viện của các nước theo chế độ một Viện, và Hạ viện của các nước theo chế độ hai Viện đều áp dụng chế độ bầu cử trực tiếp. Một số Thượng viện (Mỹ, Italy, Ba Lan) cũng áp dụng bầu cử trực tiếp, các Thượng nghị sĩ đều do nhân dân toàn liên bang bầu ra. Thông qua bầu cử trực tiếp, nhân dân có cơ hội thể hiện ý chí, nguyện vọng của mình lựa chọn những người đại biểu Nghị viện.
Trái với nguyên tắc bầu cử trực tiếp là nguyên tắc bầu cử gián tiếp. Theo nguyên tắc này, cử tri không trực tiếp bầu ra người đại diện cho mình mà bầu ra thành viên của Tuyển cử đoàn, sau đó Tuyển cử đoàn mới bầu ra cơ quan đại diện hay chức danh nhà nước. Bầu cử gián tiếp có thể qua hai cấp như bầu tổng thống Mỹ (cử tri bầu ra Đại cử tri đoàn), Thượng viện Pháp, hoặc bầu ra ba cấp như bầu Quốc hội Trung Quốc (Đại hội đại biểu nhân dân toàn Trung Quốc). Thượng viện nước Pháp được bầu theo chế độ gián tiếp bởi cử tri đoàn trong mỗi tỉnh gồm các hạ nghị sĩ, đại biểu Hội đồng vùng, đại biểu Hội đồng hàng tỉnh và đại diện của các hội đồng xã. Bầu cử Nghị viện theo chế độ gián tiếp hiếm khi được áp dụng.
Cộng hoà nhân dân Trung Hoa áp dụng chế độ bầu cử đại biểu Đại hội đại biểu nhân dân toàn quốc (Quốc hội) gián tiếp, thông qua nhiều cấp. Nhân dân chỉ trực tiếp bầu ra đại biểu Hội đồng nhân dân cấp xã. Các đại biểu cấp xã này bầu ra đại biểu Hội đồng nhân dân cấp quận huyện. Các đại biểu cấp quận huyện bầu ra đại biểu Hội đồng nhân dân tỉnh. Sau đó, đại biểu Quốc hội Trung Quốc do đại biểu Hội đồng nhân dân các tỉnh bầu, chứ không do cử tri trực tiếp bầu ra.