4 tháng liên tiếp tăng
Thị trường tôm Mỹ tuy chưa hoàn toàn hồi phục nhưng đã có nhiều tín hiệu khởi sắc. Theo dữ liệu của Cơ quan Quản lý Khí quyển và Đại dương Quốc gia Mỹ (NOAA), tháng 10.2023, Mỹ nhập khẩu 76.369 tấn tôm, tăng 9% so với cùng kỳ năm 2022, đánh dấu bốn tháng nhập khẩu tôm tăng trưởng liên tiếp sau 13 tháng giảm. Tuy nhiên, giá trị nhập khẩu chỉ đạt 609,7 triệu USD, thấp hơn 4% so với tháng 10.2022. Nguyên nhân do giá tôm giảm xuống 7,98 USD/kg, thấp hơn cùng kỳ năm trước 12% (9,08 USD/kg). Tính chung 10 tháng năm 2023, Mỹ nhập khẩu 651.907 tấn tôm, trị giá 5,4 tỷ USD, giảm 9% về khối lượng và 20% về giá trị so với cùng kỳ năm trước (715.638 tấn và 6,7 tỷ USD).
Ấn Độ vẫn tiếp tục là nguồn cung chủ đạo của Mỹ trong tháng 10.2023, với 29.860 tấn tôm được xuất đi, trị giá 225,8 triệu USD, tăng 9% về khối lượng và giảm 5% về giá trị so với cùng kỳ năm trước. Giá trung bình giảm 13% xuống còn 7,56 USD/kg. Theo đó, Ấn Độ nắm giữ 39% thị phần tôm tại Mỹ. Tính chung 10 tháng đầu năm, Ấn Độ xuất khẩu 245.165 tấn tôm sang Mỹ, trị giá 1,9 tỷ USD, giảm 5% về khối lượng và 19% về giá trị so với cùng kỳ năm trước.
Mỹ vẫn tiếp tục gia tăng nhập khẩu tôm từ Ecuador, với 18.335 tấn tôm được thông quan trong tháng 10.2023, trị giá 124,1 triệu USD, tăng 18% về khối lượng và 5% về giá trị. Theo đó, Ecuador nắm giữ 24% thị phần tôm, đứng vị trí thứ hai trong top nguồn cung tôm của Mỹ. Giá tôm Ecuador trung bình đạt 6,77 USD/kg, giảm 11% so với tháng 10/2022. Tính chung 11 tháng đầu năm, Mỹ nhập khẩu 172.741 tấn tôm từ Ecuador, trị giá 1,2 tỷ USD, tăng 2% về khối lượng nhưng giảm 10% về giá trị so với cùng kỳ năm trước.
Tháng 10.2023, Việt Nam vẫn là nguồn cung tôm thứ tư của Mỹ, với 6.755 tấn thông quan, trị giá 71,3 triệu USD, tăng 30% về khối lượng và 17% về giá trị so với cùng kỳ năm trước. Giá xuất khẩu trung bình đạt 10,57 USD/kg, giảm 10%. Tính chung 10 tháng đầu năm, Mỹ nhập khẩu 50.635 tấn tôm Việt Nam, trị giá 541,2 triệu USD, giảm 17% về khối lượng và 24% về giá trị so với cùng kỳ năm trước.
Kỳ vọng xuất khẩu tôm sang Mỹ hồi phục sớm hơn EU
Trong báo cáo ngành thủy sản mới công bố, Công ty CP Chứng khoán Rồng Việt (VDSC) kỳ vọng năm 2024, xuất khẩu tôm sang Mỹ và Nhật Bản có thể hồi phục sớm hơn EU về giá trị khi giá bán tăng trở lại. Điều này sẽ có lợi cho các doanh nghiệp xuất khẩu tôm có thị trường chính là hai nước này gồm Thực phẩm Sao Ta và Minh Phú. Trong những tháng gần đây, xuất khẩu tôm sang Mỹ cải thiện nhờ nhu cầu tiêu dùng hồi phục, tuy nhiên, sản phẩm tôm nguyên liệu vẫn có sự cạnh tranh mạnh mẽ về giá từ các nước Ecuador và Ấn Độ. Giá bán của tôm Ecuador và Ấn Độ liên tục giảm do nguồn cung lớn đến từ tỷ lệ nuôi tôm thành công cao.
Theo báo cáo ngành tôm của Chứng khoán Vietcombank (VCBC), lạm phát tại Mỹ đang dần hạ nhiệt có thể kích thích người tiêu dùng nước này. Bên cạnh đó, các dịp lễ Giáng sinh và Năm mới vào thời điểm cuối năm sẽ tăng nhu cầu nhập khẩu của các nước phương Tây. Tuy nhiên, lượng hàng tồn kho của các nhà nhập khẩu còn dư thừa nhiều nên ngành thủy sản nhìn chung sẽ có những hồi phục rõ ràng hơn ở nửa cuối năm 2024.
Chuyên gia Hiệp hội chế biến và xuất khẩu thủy sản Việt Nam Kim Thu nhận định, xu hướng nhập khẩu tôm tại thị trường Mỹ gần đây đang ít nhiều chịu tác động khi Bộ Thương mại Hoa Kỳ (DOC) và Ủy ban Thương mại Quốc tế (ITC) điều tra bốn nguồn cung tôm của Mỹ là Ấn Độ, Ecuador, Indonesia, Việt Nam vì những cáo buộc liên quan đến thuế chống bán phá giá và/hoặc trợ cấp trái phép.
Ngoài ra, khối lượng tôm nhập khẩu gia tăng tại Mỹ cũng có thể do ngành tôm toàn cầu đang chuẩn bị kịch bản cho một năm 2024 với tình hình dư cung vô cùng lớn. Thế giới sẽ phải đối mặt với tình huống mà chỉ có thể giải quyết bằng một trong hai cách: giảm sản xuất hoặc tăng tiêu dùng. Các chuyên gia dự đoán một trong những nỗ lực của toàn cầu để tái cân bằng thị trường tôm là giảm tỷ lệ tăng trưởng của ngành xuống 3%.