Theo Thông tư 30, tuyển sinh THCS được thực hiện theo phương thức xét tuyển. Tiêu chí xét tuyển do Sở GD-ĐT hướng dẫn cụ thể bảo đảm thực hiện việc xét tuyển công bằng, khách quan, minh bạch, phù hợp với Luật tổ chức chính quyền địa phương, phân cấp quản lí và Chương trình giáo dục phổ thông 2018 nhằm giảm áp lực cho học sinh, cha mẹ học sinh và cơ sở giáo dục.
Thông tư 30 được ban hành quy chế tuyển sinh THCS và THPT của Bộ GD-ĐT được xây dựng dựa trên nguyên tắc không gây áp lực tốn kém cho cha mẹ học sinh, học sinh và xã hội; với tinh thần gọn nhẹ, cắt giảm tối đa các thủ tục hành chính; phù hợp với chủ trương chuyển đổi số trong lĩnh vực GD-ĐT.
Theo quy chế cũ, Bộ GD-ĐT yêu cầu các trường xét tuyển vào lớp 6, những trường có số đăng ký nhiều hơn chỉ tiêu có thể xét tuyển kết hợp với kiểm tra, đánh giá năng lực. Tuy nhiên, nội dung này không được đề cập trong quy chế mới.
Năm học 2024-2025, Hà Nội có nhiều trường tổ chức các kỳ thi, kiểm tra để tuyển sinh lớp 6, đa số là các trường chất lượng cao, trường tư và trường trực thuộc đại học như: THCS Ngoại ngữ (thuộc Trường ĐH Ngoại ngữ, ĐHQGHN, THCS Nam Từ Liêm, THCS Thanh Xuân, THCS Cầu Giấy, THCS Lê Lợi, Trường THCS - THPT Nguyễn Tất Thành (thuộc Trường ĐH Sư phạm Hà Nội)…
Tại Trường THCS - THPT Nguyễn Tất Thành, Hà Nội, gần 6.000 thí sinh đã tham dự kỳ thi đánh giá năng lực để vào lớp 6 trong khi trường chỉ tuyển 270 học sinh. Như vậy, tỷ lệ chọi vào trường là 1/24. Đây cũng là trường tại Hà Nội có tỷ lệ chọi vào lớp 6 cao nhất.
Tại Trường THCS-THPT Trần Đại Nghĩa TP. Hồ Chí Minh, có 4.301 học sinh đăng ký dự thi vào trường, trong đó chỉ tuyển sinh của trường là 350 em. Như vậy, mỗi học sinh dự thi phải cạnh tranh với 12 em học sinh khác để có suất học ở trường này.
Tuy nhiên với Thông tư 30, hiện tượng tỉ lệ chọi cao thi vào lớp 6 sẽ không còn.
