Theo Tổng cục Hải quan, việc triển khai Quyết định số 2545/QĐ-TTg ngày 30.12.2016 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án phát triển thanh toán không dùng tiền mặt tại Việt Nam giai đoạn 2016 - 2020 đã nâng cao khả năng tiếp cận dịch vụ ngân hàng trong nền kinh tế, góp phần thực hiện chiến lược quốc gia về tài chính toàn diện; tăng cường tính minh bạch của nền kinh tế, mở rộng khả năng tiếp cận và sử dụng các dịch vụ ngân hàng - tài chính tới mọi người dân.
Theo đó, thúc đẩy thanh toán điện tử hướng tới xã hội không tiền mặt là xu hướng phát triển tất yếu trong bối cảnh của cuộc Cách mạng Công nghiệp 4.0, tạo tác động kép, vừa thúc đẩy tăng trưởng kinh tế vừa hỗ trợ thực hiện chiến lược tài chính toàn diện thông qua phổ cập dịch vụ ngân hàng - tài chính. Việc ứng dụng công nghệ thông tin đóng vai trò quan trọng trong việc thu nộp thuế điện tử, cải cách thủ tục hành chính về thu nộp thuế.
Trong những năm qua, ngành hải quan đã triển khai phối hợp thu với các ngân hàng thương mại, triển khai đề án nộp thuế điện tử và thông quan 24/7, triển khai nộp thuế doanh nghiệp nhờ thu. Các đề án khi triển khai cho phép người nộp thuế lập bảng kê nộp thuế, giấy nộp tiền trực tiếp trên hệ thống điện tử mọi lúc, mọi nơi, mọi phương tiện có kết nối với internet. Hệ thống xử lý dữ liệu điện tử giúp đơn vị giảm bớt số lượng hồ sơ giấy, giảm thời gian thực hiện thủ tục và tạo thuận lợi cho doanh nghiệp trong quá trình thực hiện thủ tục hải quan. Đến nay, tỷ lệ doanh nghiệp xuất nhập khẩu nộp thuế điện tử qua ngân hàng đạt 99% với tổng số thu ngân sách qua Cổng thanh toán điện tử hải quan.
Đại diện Cục Thuế Xuất nhập khẩu, Tổng cục Hải quan cho biết, việc mở rộng phương thức thu qua tổ chức cung ứng dịch vụ trung gian thanh toán sẽ mang lại lợi ích cho nhiều bên. Đối với cơ quan hải quan, lợi ích mà mô hình này mang lại sẽ gia tăng tiện ích trong việc nộp thuế điện tử đối với hàng hóa xuất nhập khẩu, tạo điều kiện cho các tổ chức cung ứng dịch vụ trung gian thanh toán tham gia; thực hiện giao dịch điện tử qua tổ chức cung ứng dịch vụ trung gian thanh toán về giao dịch điện tử trong lĩnh vực thu thuế và thu khác đối với hàng hóa xuất nhập khẩu.
Còn đối với người nộp thuế, người khai hải quan, việc cơ quan hải quan tạo thuận lợi tối đa bằng mô hình nộp tiền thuế, phí vào mọi lúc, mọi nơi, mọi phương tiện kết nối internet qua đối tác trung gian sẽ tiết kiệm rất nhiều thời gian, chi phí. Tại bất kỳ thời điểm nào, người nộp thuế, người khai hải quan cũng có thể nhập lệnh thanh toán nộp tiền, không phân biệt thời gian dừng giao dịch của ngân hàng thương mại; giúp người nộp thuế, người khai hải quan chủ động nhiều hơn, tăng tiện ích của dịch vụ hải quan, tăng thu ngân sách nhà nước.
Việc các cá nhân sử dụng thương mại điện tử ngày càng gia tăng thì dịch vụ thanh toán qua trung gian còn có khả năng mở rộng kênh, hình thức thu nộp ngân sách nhà nước từ hoạt động xuất nhập khẩu trong thời gian tới. Ngoài ra, các cá nhân được lựa chọn nhiều kênh thanh toán phù hợp với nhu cầu thực tế, tăng tiện ích và tăng trải nghiệm sử dụng dịch vụ nộp các khoản vào ngân sách nhà nước như thuế, phí hải quan. Đặc biệt, người nộp thuế còn chủ động hơn trong việc quản lý nguồn tiền đối với các khoản nộp ngân sách nhà nước.
Tuy nhiên, theo Tổng cục Hải quan, vẫn còn một lượng nhỏ các khoản thu của cá nhân, hộ gia đình khi tham gia hoạt động xuất nhập khẩu nộp tiền bằng tiền mặt hoặc một số đơn vị nộp tiền mặt tại ngân hàng chưa sử dụng phương tiện thanh toán hiện đại.