Nhiều tiến bộ trong quản trị công ty
Phát biểu tại phiên khai mạc Hội nghị Bàn tròn châu Á - OECD (Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế) về Quản trị công ty năm 2022 diễn ra sáng 20.10, Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Chi cho biết: thị trường chứng khoán Việt Nam đã trở thành kênh huy động vốn quan trọng cho nền kinh tế. Quy mô huy động vốn giai đoạn 2016 - 2021 tăng trưởng bình quân 28,5%/năm. Trong đó, quy mô vốn hóa thị trường cổ phiếu tương đương 93,8% GDP, góp phần cơ cấu lại hệ thống tài chính theo hướng cân đối, bền vững hơn.

“Trong bối cảnh phục hồi kinh tế của Việt Nam sau đại dịch, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế mạnh mẽ hơn, sạch hơn và công bằng hơn, quản trị công ty tốt đóng vai trò thiết yếu quyết định cho sự năng động và khả năng cạnh tranh của nền kinh tế trên diện rộng, hỗ trợ doanh nghiệp trong việc quản lý rủi ro môi trường, xã hội và quản trị (ESG), khai thác tốt hơn những đóng góp quan trọng của các cổ đông, chủ nợ, nhân viên, khách hàng, nhà cung cấp hoặc cộng đồng, vì sự thành công lâu dài của doanh nghiệp”, Thứ trưởng Nguyễn Đức Chi phát biểu.
Trên thực tế, ngay từ khi thành lập thị trường, Bộ Tài chính, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước đã có rất nhiều nỗ lực trong việc tuyên truyền phổ biến kiến thức, xây dựng khung pháp lý tạo nền tảng cho việc tiếp thu và áp dụng các thông lệ tốt về quản trị công ty tại Việt Nam, đặc biệt là việc áp dụng các nguyên tắc tốt nhất theo các tiêu chuẩn của OECD cho công ty niêm yết.
Ngoài ra, Bộ Tài chính, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước đã ban hành Bộ nguyên tắc Quản trị công ty theo thông lệ tốt nhất vào năm 2019. Đây là bộ tài liệu cung cấp các hướng dẫn và khuyến khích về thông lệ tốt nhất trong quản trị công ty dành cho các công ty đại chúng. Bên cạnh các thông lệ tốt nhất mà các công ty đã và đang áp dụng theo quy định hiện hành, bộ nguyên tắc này cũng khuyến khích doanh nghiệp áp dụng các chuẩn mực cao hơn yêu cầu tối thiểu theo quy định pháp luật.
Cùng với đó, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước thường xuyên tổ chức hội nghị, hội thảo về quản trị công ty cho các công ty đại chúng; tổ chức hàng trăm khóa học về quản trị công ty cho đại diện của các công ty đại chúng và niêm yết nhằm nâng cao nhận thức và năng lực về quản trị công ty cho các doanh nghiệp.
Nhờ những nỗ lực đó, Việt Nam đã có nhiều tiến bộ trong lĩnh vực quản trị công ty. Vượt qua nhiều khó khăn gây ra bởi dịch bệnh Covid-19, năm 2020 - 2021 ghi nhận sự tăng trưởng của thị trường chứng khoán, những nỗ lực đáng ghi nhận của doanh nghiệp niêm yết trong việc duy trì và thực hiện các công tác quản trị, kiểm soát rủi ro để có thể thích ứng. Nhiều doanh nghiệp nhanh chóng áp dụng công nghệ thông tin, cho phép các cổ đông tham dự Đại hội đồng cổ đông trực tuyến và biểu quyết thông qua trên nền tảng bảo mật, giúp bảo đảm quyền cổ đông.
Cần thực thi biện pháp mạnh hơn
Hội nghị Bàn tròn châu Á - OECD về Quản trị công ty năm 2022 do Ủy ban Chứng khoán Nhà nước phối hợp OECD tổ chức trong 2 ngày 20 - 21.10 tại Hà Nội.
Hội nghị tập trung thảo luận về sự phát triển gần đây của quản trị công ty trong khu vực châu Á; các vấn đề chính để tiến hành rà soát các Nguyên tắc quản trị công ty của G20/OECD, bao gồm tính bền vững trong khu vực doanh nghiệp, số hóa và thị trường nợ ở châu Á.
Tuy vậy, theo lãnh đạo Bộ Tài chính, Việt Nam vẫn cần thực thi những biện pháp mạnh mẽ hơn nữa để nâng cao nền tảng quản trị công ty cho các doanh nghiệp. Ngoài một hệ thống pháp luật đầy đủ hình thành một nền tảng quản trị công ty tốt và hiệu quả, bản thân từng doanh nghiệp, từng thành viên Hội đồng quản trị và từng thành viên thị trường phải có đầy đủ kinh nghiệm, trình độ, đạo đức nghề nghiệp và ý thức rõ ràng về tầm quan trọng của quản trị công ty đối với từng doanh nghiệp và cả nền kinh tế.
Các báo cáo đánh giá việc thực thi quản trị công ty đều cho thấy vai trò lãnh đạo của Hội đồng quản trị tại các doanh nghiệp đại chúng là rất quan trọng, đòi hỏi một tầm nhìn hướng đến và cam kết cho một khuôn khổ, cơ chế bảo đảm quản trị tốt, minh bạch thông tin và tôn trọng quyền lợi cổ đông cùng các bên liên quan. Các cải thiện quản trị quan trọng cần được thực thi nằm ở khía cạnh cấu trúc quyền lợi và trách nhiệm trong quản trị công ty, sự minh bạch trong phân công trách nhiệm giữa các thành viên Hội đồng quản trị, nâng cao vai trò kiểm toán nội bộ, công bố và minh bạch thông tin, nâng cao các thực hành bảo vệ quyền lợi cổ đông và các bên liên quan.
“Việc cải thiện quản trị công ty của các công ty đại chúng luôn đòi hỏi nỗ lực của nhiều bên khác nhau, của các cơ quan quản lý, các tổ chức hành động vì thị trường minh bạch và của chính những người tham gia thị trường, các cổ đông”, Thứ trưởng Nguyễn Đức Chi nhấn mạnh.