Nhiều mô hình khuyến nông theo hướng hữu cơ, VietGAP
Theo thống kê của Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) Hà Nội, toàn thành phố đã chuyển đổi được hơn 40.227ha đất lúa sang các mô hình sản xuất nông nghiệp mới; trong đó, có 101 vùng sản xuất rau an toàn tập trung, thực hiện 37 dự án xây dựng cơ sở hạ tầng với diện tích 2.080ha.
Theo Giám đốc Trung tâm Khuyến nông Hà Nội Vũ Thị Hương, các giống cây trồng mới, các giải pháp canh tác mới (canh tác bền vững, tiết kiệm, an toàn trong sản xuất) đã chuyển giao được tiến bộ kỹ thuật mới, cho kết quả tốt. Các mô hình theo hướng hữu cơ, VietGAP không chỉ làm tăng giá trị cho sản phẩm mà còn đóng góp vào sự phát triển toàn diện và bền vững của ngành nông nghiệp trong cộng đồng.
Hợp tác xã (HTX) Nông nghiệp Tiền Lệ, xã Tiền Yên, huyện Hoài Đức đã áp dụng quy trình trồng rau VietGAP là nơi cung cấp rau sạch cho thành phố Hà Nội và một số tỉnh lân cận. Việc chuyển đôi sang quy trình VietGAP không chỉ mang lại hiệu quả về mặt kinh tế đối mà còn bảo đảm cả về sức khỏe đối với người nông dân, trực tiếp tham gia sản xuất do không phải tiếp xúc với các loại thuốc trừ sâu.
Ông Nguyễn Khắc Vinh, thành viên Hợp tác xã Nông nghiệp Tiền Lệ cho biết, gia đình ông trồng rau hơn 10 năm nay. Trước kia, gia đình trồng theo phương thức truyền thống, tuy nhiên hiệu quả kinh tế mang lại không cao. Sau này, khi mới bắt đầu thực hiện mô hình rau đạt tiêu chuẩn VietGAP, người dân thường xuyên được tập huấn chuyển giao kỹ thuật, được hỗ trợ các kiến thức ghi nhật ký cấy giống, quy định về sử dụng thuốc bảo vệ, sử dụng nguồn nước, chăm sóc và thu hoạch rau.
Để bảo đảm quy trình sản xuất khoa học, các thành viên tham gia sản xuất trong Hợp tác xã Nông nghiệp Tiền Lệ được huấn luyện về quản lý dịch bệnh gây hại tổng hợp, tuân thủ quy trình sản xuất rau an toàn hướng VietGAP, 100% phân bón là phân sinh học, phân gà ủ, thuốc bảo vệ thực vật được thay thế bằng các chế phẩm sinh học hoặc làm thủ công (làm cỏ, bắt sâu bọ bằng tay).
Bên cạnh đó, HTX Nông nghiệp Tiền Lệ còn đầu tư hệ thống nhà lưới giúp hạn chế ảnh hưởng của thời tiết, giảm bay hơi nước, duy trì độ ẩm, hạn chế rửa trôi, xói mòn, sâu bệnh… Qua đó, giúp người nông dân tăng năng suất và chất lượng rau màu, giảm lượng phân bón, thuốc trừ sâu, góp phần không nhỏ giảm thiểu ô nhiễm môi trường.
Duy trì hiệu quả liên kết sản xuất theo chuỗi giá trị
Đại diện phòng kinh tế huyện Thanh Trì cho biết, huyện đang phát huy hiệu quả chuỗi liên kết sản xuất gắn với tiêu thụ sản phẩm rau an toàn tại xã Yên Mỹ và xã Duyên Hà. Đến nay, có hơn 200 hộ ký hợp đồng liên kết tiêu thụ sản phẩm rau an toàn theo chuỗi với Hợp tác xã An Phát, Hợp tác xã Kinh doanh dịch vụ thương mại tổng hợp Đại Lan, Công ty Davicop.
Khi sản xuất theo chuỗi, các công ty thu mua sản phẩm ổn định (khoảng 30% sản lượng) và cao hơn giá thị trường khoảng 10 - 15%, góp phần tăng thu nhập cho người nông dân.
Khi sản xuất theo chuỗi, các công ty thu mua sản phẩm ổn định (khoảng 30% sản lượng) và cao hơn giá thị trường khoảng 10 - 15%, góp phần tăng thu nhập cho người nông dân. Nhằm duy trì mô hình liên kết chuỗi, huyện Thanh Trì đã hỗ trợ 50% kinh phí mua phân bón và thuốc bảo vệ thực vật cho các hộ sản xuất. Việc liên kết sản xuất theo chuỗi giá trị đã đem lại lợi ích cho hợp tác xã và người dân, góp phần giảm bớt nhiều khâu trung gian, giảm chi phí sản xuất, hạ giá thành, gia tăng giá trị sản phẩm...
Tuy nhiên, việc sản xuất và tiêu thụ rau an toàn còn gặp nhiều khó khăn do thị trường tiêu thụ rau an toàn chưa ổn định, khả năng cạnh tranh của sản phẩm còn thấp; số lượng hợp tác xã sản xuất rau, đặc biệt là số cơ sở được cấp chứng nhận VietGAP còn quá ít so với diện tích sản xuất rau hiện có; việc tiếp cận chính sách, nguồn vốn ưu đãi để đầu tư mở rộng sản xuất của các hợp tác xã còn nhiều khó khăn. Các chuỗi liên kết còn lỏng lẻo, chủ yếu theo hình thức thuận mua, vừa bán, dẫn đến hợp đồng dễ bị phá vỡ.
Về giải pháp khắc phục việc duy trì, mở rộng mô hình liên kết chuỗi, Phó Giám đốc Sở NN&PTNT Hà Nội Nguyễn Mạnh Phương cho biết, thời gian tới, Hà Nội tiếp tục mở rộng và phát triển các chuỗi liên kết từ sản xuất đến tiêu thụ sản phẩm trồng trọt. Các địa phương đã và đang quy hoạch để hình thành vùng sản xuất nông nghiệp quy mô lớn, thu hút doanh nghiệp đầu tư liên kết sản xuất, bao tiêu sản phẩm.
Bên cạnh đó, các địa phương hỗ trợ nâng cao năng lực quản trị, xây dựng phương án sản xuất, kết nối thị trường cho các hợp tác xã để làm trung gian liên kết giữa nông dân với doanh nghiệp; thường xuyên đánh giá, dự báo cung cầu hàng hóa nông sản của thị trường để giúp các chuỗi điều chỉnh hướng sản xuất, kinh doanh hợp lý.
Cùng với đó, ngành nông nghiệp phối hợp với các huyện, thị xã tăng cường, siết chặt công tác quản lý vật tư nông nghiệp ở tất cả các khâu, đánh giá sự phù hợp của thuốc bảo vệ thực vật sinh học, thảo mộc, thuốc có thời gian cách ly ngắn để ứng dụng đối với sản xuất rau an toàn, bảo đảm sự cạnh tranh trên thị trường.
Đồng thời, phát triển chuỗi sản xuất, tiêu thụ rau an toàn truy xuất nguồn nguồn gốc đến từng hộ; tăng cường hỗ trợ đào tạo nông dân, chuyển giao tiến bộ khoa học kỹ thuật không sử dụng thuốc bảo vệ thực vật, kiểm nghiệm an toàn thực phẩm và xử lý vi phạm.
Sở NN&PTNT phối hợp với các sở ngành tham mưu cho thành phố lựa chọn hạng mục đầu tư hạ tầng kỹ thuật hiệu quả, quan tâm đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng như chợ đầu mối, chợ bán buôn, bán lẻ, bố trí điểm bán hàng, hỗ trợ thuê cửa hàng rau an toàn để đẩy mạnh khâu tiêu thụ sản phẩm trên thị trường giúp nông dân làm giàu và tạo ra nhiều sản phẩm chất lượng cao phục vụ người tiêu dùng, hướng đến một nền phát triển nông nghiệp hiện đại, bền vững.
(Trang thông tin có sự phối hợp của Trung tâm khuyến nông Hà Nội)
