Chủ động, sáng tạo trong lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện nhiệm vụ chính trị
- Thưa ông, nhiệm kỳ 2015 - 2020 của Đảng bộ cơ quan Văn phòng Quốc hội (VPQH) gắn liền với những đổi mới mạnh mẽ cả về phương thức hoạt động, sáng tạo và luôn hành động vì lợi ích nhân dân của Quốc hội. Nhìn lại 5 năm qua, theo ông, Đảng bộ cơ quan VPQH đã đạt được những kết quả như thế nào?
- Các kết quả đạt được của Đảng bộ cơ quan VPQH trong nhiệm kỳ 2015 - 2020 khá toàn diện trên các mặt chính trị, tư tưởng và cơ bản hoàn thành thắng lợi các mục tiêu, chỉ tiêu và nhiệm vụ được đề ra tại Nghị quyết của Đại hội đại biểu Đảng bộ cơ quan lần thứ XIII, nhiệm kỳ 2015 - 2020. Đảng bộ cơ quan đã lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện đồng bộ các giải pháp, có trọng tâm, trọng điểm với tinh thần chủ động, sáng tạo, không ngừng đổi mới, góp phần tích cực nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của Quốc hội, phát triển KT - XH và thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ theo nghị quyết Đại hội XII của Đảng.
Đảng bộ cơ quan luôn thực hiện nghiêm nguyên tắc tập trung dân chủ; chú trọng kết hợp chặt chẽ, hiệu quả giữa xây dựng Đảng với thực hiện nhiệm vụ chính trị, đề cao trách nhiệm của cấp ủy, sự gương mẫu của cấp trên và người đứng đầu các cấp tại các cơ quan của Quốc hội, VPQH và các cơ quan thuộc UBTVQH. Tập thể Ban Chấp hành Đảng bộ, Ban Thường vụ Đảng ủy cơ quan luôn đoàn kết, thống nhất, có nhiều đổi mới trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện nhiệm vụ chính trị, chấp hành nghiêm chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước; xây dựng Đảng bộ trong sạch, vững mạnh về chính trị, tư tưởng và tổ chức. Lãnh đạo, chỉ đạo đạt được 100% các chỉ tiêu tại Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ cơ quan VPQH nhiệm kỳ 2015 - 2020.
Cán bộ, đảng viên trong toàn Đảng bộ cơ quan luôn chủ động, đổi mới, sáng tạo, nêu cao tinh thần trách nhiệm trước Đảng, cử tri và Nhân dân cả nước, trực tiếp tham gia và tham mưu, phục vụ tốt, có hiệu quả hơn chức năng lập pháp, giám sát, quyết định các vấn đề quan trọng của đất nước. Đặc biệt, đã quán triệt nghiêm túc, thể chế hóa đầy đủ, kịp thời, có chất lượng các chủ trương, nghị quyết quan trọng, cấp thiết của Đảng và Hiến pháp năm 2013 phù hợp, đáp ứng yêu cầu thực tiễn của đất nước, tạo động lực để thực hiện thắng lợi các mục tiêu, nhiệm vụ đã đề ra; tích cực, chủ động tham gia và tham mưu, phục vụ tổ chức thành công 11 kỳ họp của Quốc hội, 52 phiên họp của UBTVQH, các hội nghị đại biểu Quốc hội chuyên trách, các phiên họp, giải trình và hoạt động giám sát của Quốc hội, UBTVQH, Hội đồng Dân tộc và các Ủy ban của Quốc hội…
Bên cạnh đó, Đảng ủy cơ quan VPQH đã ký kết Quy chế phối hợp công tác với Đảng đoàn Quốc hội nhằm phát huy tốt hơn vai trò lãnh đạo của Đảng tại các cơ quan của Quốc hội, VPQH và các cơ quan thuộc UBTVQH. Trực tiếp tham gia và tham mưu, phục vụ Đảng đoàn Quốc hội xem xét, cho ý kiến về công tác cán bộ theo thẩm quyền, bảo đảm khách quan, đúng quy định; xây dựng và ban hành các kế hoạch, đề án quan trọng để triển khai thực hiện nhiệm vụ của Đảng đoàn Quốc hội được xác định trong các Nghị quyết của Đảng và gắn với chức năng, nhiệm vụ của Quốc hội do Đảng đoàn Quốc hội chủ trì chuẩn bị để báo cáo Bộ Chính trị xem xét, cho ý kiến bảo đảm chất lượng và tiến độ đề ra. Tham gia, tham mưu, phục vụ các buổi làm việc của Đảng đoàn Quốc hội với cơ quan đảng của Đảng và xây dựng các báo cáo, văn bản góp ý kiến gửi Bộ Chính trị, Ban Bí thư, các ban Đảng về công tác xây dựng Đảng, tình hình phát triển KT - XH, quốc phòng và an ninh, đối ngoại… bảo đảm chất lượng, tiến độ theo đúng chỉ đạo của Đảng đoàn Quốc hội.
Lãnh đạo, chỉ đạo cán bộ, đảng viên tham mưu, nghiên cứu, xây dựng và ban hành 26 quy chế, quy định trên tất cả lĩnh vực của VPQH, góp phần nâng cao chất lượng tham mưu đổi mới hoạt động của Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội và VPQH. Tham mưu thực hiện thí điểm hợp nhất Văn phòng Đoàn đại biểu Quốc hội, Văn phòng HĐND và Văn phòng UBND cấp tỉnh của 12 tỉnh, thành phố theo Nghị quyết số 580/2018/UBTVQH14 của UBTVQH và triển khai kết luận của Bộ Chính trị về việc kết thúc thí điểm hợp nhất 3 Văn phòng. Triển khai thực hiện Đề án thi tuyển công chức năm 2017 bảo đảm minh bạch, dân chủ, cạnh tranh, công bằng, khách quan, đúng pháp luật, góp phần bổ sung đội ngũ cán bộ có chất lượng cho VPQH.
- Cụ thể trong lãnh đạo thực hiện nhiệm vụ chính trị, theo ông có những dấu ấn như thế nào?
- Kết quả nổi bật trong thực hiện Nghị quyết Đảng bộ cơ quan VPQH được thể hiện đậm nét trong việc lãnh đạo cán bộ, đảng viên thực hiện các nhiệm vụ chính trị của Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội trên tất cả các lĩnh vực lập pháp, giám sát, quyết định các vấn đề quan trọng, đối ngoại...
Trong hoạt động lập pháp, từ đầu nhiệm kỳ đến nay, Quốc hội đã thông qua 66 luật, 5 bộ luật, UBTVQH thông qua 2 pháp lệnh và nhiều nghị quyết quan trọng; lần đầu tiên, Quốc hội ban hành Nghị quyết sau mỗi kỳ họp Quốc hội; chuyển mạnh từ tham luận, thảo luận sang tranh luận, qua đó nâng cao tính phản biện trong xây dựng luật...
Hay trong lĩnh vực giám sát, đặc biệt là hoạt động chất vấn, giải trình của Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội tiếp tục được đổi mới, sáng tạo qua từng kỳ họp, phiên họp theo hướng thực chất hơn, thực hiện phương thức “hỏi nhanh - đáp gọn”, tranh luận, phản biện được thực hiện, mang lại những hiệu quả thiết thực, tác động mạnh mẽ đến hoạt động của bộ máy nhà nước, thúc đẩy việc thực hiện chủ trương của Đảng, chính sách của Nhà nước và nghị quyết của Quốc hội, được các vị đại biểu Quốc hội, cử tri, dư luận xã hội đặc biệt quan tâm và đánh giá cao. Hoạt động giám sát lại việc thực hiện các nghị quyết của Quốc hội, kết luận của UBTVQH về giám sát chuyên đề và chất vấn được triển khai quyết liệt, đồng bộ và có chiều sâu. Hoạt động giám sát văn bản quy phạm pháp luật bước đầu được các cơ quan của Quốc hội quan tâm, chú trọng triển khai đã được Chính phủ, các bộ, ngành tiếp thu, giải quyết, mang lại lợi ích cho người dân và các đối tượng thụ hưởng...
Về quyết định những vấn đề quan trọng của đất nước, có nhiều việc lần đầu tiên Quốc hội xem xét quyết định như các kế hoạch trung hạn về tài chính và đầu tư, hay các vấn đề lớn, phức tạp, nhạy cảm, tạo bước đột phá về phát triển KT - XH của địa phương nói riêng, của cả nước nói chung như: Thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TP Hồ Chí Minh, Hà Nội, TP Đà Nẵng... Đặc biệt, lần đầu tiên trong lịch sử, Quốc hội đã ban hành Nghị quyết phê duyệt Đề án tổng thể phát triển KT - XH vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi... Từ đó, góp phần quan trọng vào việc thực hiện các nghị quyết của Đảng về thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, tiếp tục củng cố ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, cơ cấu lại nền kinh tế gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng, nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả, sức cạnh tranh của nền kinh tế, bảo đảm an ninh trật tự, an toàn xã hội, nâng cao đời sống nhân dân, đặc biệt là chính sách đối với đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi trong thời kỳ mới.
Với các vấn đề khó, phức tạp, còn có ý kiến khác nhau trong quá trình Quốc hội xem xét, cho ý kiến, các đồng chí đảng viên là lãnh đạo Quốc hội, thành viên Đảng đoàn Quốc hội đã kịp thời phổ biến, quán triệt theo chỉ đạo của Trung ương và Đảng đoàn Quốc hội tới các đại biểu Quốc hội là thành viên của Tổ đảng ở Thường trực Hội đồng Dân tộc và Thường trực các Ủy ban của Quốc hội, Tổ đảng Đoàn đại biểu Quốc hội trong kỳ họp, tạo sự lan tỏa đến tất cả đại biểu Quốc hội, đồng thời vẫn bảo đảm phát huy tính dân chủ trong hoạt động của Quốc hội, nên các nội dung đều được Quốc hội xem xét, thông qua với tỷ lệ tán thành cao.
Giữ nghiêm kỷ luật, kỷ cương
- Như ông vừa đề cập, Đảng bộ cơ quan VPQH không chỉ có các đảng viên là cán bộ, chuyên viên của VPQH mà còn có tới 2 Ủy viên Bộ Chính trị, 16 Ủy viên Trung ương Đảng và rất nhiều đảng viên là lãnh đạo Thường trực Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội, các đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách... Công tác xây dựng Đảng ở một Đảng bộ đặc thù như vậy được thực hiện như thế nào, thưa ông?
- Có thể nói rằng, Đảng bộ cơ quan VPQH có nhiều điều kiện thuận lợi trong công tác xây dựng Đảng, lãnh đạo, chỉ triển khai thực hiện các nhiệm vụ chính trị của cơ quan. Chính những đặc thù như vậy đã tác động trực tiếp đến phương thức lãnh đạo, chỉ đạo, góp phần nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của Đảng bộ cơ quan VPQH. Trong đó, Đảng ủy cơ quan đã chú trọng lãnh đạo, chỉ đạo và có nhiều đổi mới trong việc triển khai thực hiện chủ trương, Nghị quyết của Đảng; góp phần đổi mới tư duy lý luận thông qua tổng kết thực tiễn và cung cấp các luận cứ khoa học phục vụ việc hoạch định, phát triển đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng.
Chất lượng, hiệu quả các mặt công tác về thực hiện nhiệm vụ xây dựng Đảng trong nhiệm kỳ vừa qua có nhiều chuyển biến tích cực; đoàn kết trong Ban Chấp hành, Ban Thường vụ Đảng ủy cơ quan được đề cao; vai trò, trách nhiệm của người đứng đầu đơn vị trong mối quan hệ với cấp ủy được thể hiện rõ hơn.
Công tác tư tưởng được tăng cường, coi trọng, đã tạo sự thống nhất trong Đảng bộ và đồng thuận của cán bộ, đảng viên; việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức và phong cách Hồ Chí Minh gắn với thực hiện trách nhiệm nêu gương đạt được kết quả quan trọng. Công tác tự phê bình và phê bình, đấu tranh ngăn chặn, đẩy lùi suy thoái, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ được tiến hành nghiêm túc, có hiệu quả theo đúng Chương trình hành động của Đảng bộ và từng Đảng bộ cơ sở, Chi bộ trực thuộc.
Đảng ủy cơ quan cũng phân công các Ủy viên Ban Thường vụ, Ủy viên Ban Chấp hành Đảng bộ cơ quan trực tiếp phụ trách các tổ chức Đảng trực thuộc để chủ động nắm bắt diễn biến tư tưởng, đề cao và phát huy trách nhiệm cá nhân, sự phối hợp với các cấp ủy đảng trực thuộc nhằm giải quyết kịp thời các vấn đề nảy sinh. Duy trì giao ban Bí thư cấp ủy hàng tháng để nghe phản ánh tình hình tư tưởng của cán bộ, đảng viên, kịp thời tháo gỡ và làm rõ những vấn đề cán bộ, đảng viên còn băn khoăn, vướng mắc và định hướng những nhiệm vụ cần tập trung lãnh đạo, chỉ đạo trong tháng tới. Qua đó, góp phần nâng cao nhận thức, ổn định tình hình tư tưởng, củng cố lòng tin của cán bộ, đảng viên và quần chúng đối với Đảng, Nhà nước và Quốc hội.
Chỉ đạo các cấp ủy đảng trực thuộc làm tốt công tác tự phê bình và phê bình; phát huy vai trò, tính tiên phong, gương mẫu của cán bộ, đảng viên, nhất là người đứng đầu cấp ủy, cơ quan, đơn vị; tập trung tháo gỡ khó khăn, vướng mắc ngay từ cơ sở; thực hành tiết kiệm, phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực; thực hiện dân chủ, công khai, minh bạch trong công tác quản lý, sử dụng tài chính, tài sản; 100% đăng ký, phấn đấu và có bản cam kết về việc tu dưỡng, rèn luyện, phấn đấu của đảng viên hàng năm.
Công tác kiểm tra, giám sát và kỷ luật đảng được đẩy mạnh, đạt được nhiều kết quả quan trọng; kỷ luật, kỷ cương trong Đảng bộ được nâng cao. Công tác đấu tranh phòng, chống tham nhũng tiếp tục được chú trọng gắn chặt với thực hiện chức trách, nhiệm vụ được giao. Công tác dân vận và lãnh đạo các tổ chức đoàn thể được quan tâm sâu sát và đi vào nền nếp, tạo ra được khí thế, động lực trong thực hiện các nhiệm vụ chính trị và công tác xây dựng Đảng tại Đảng bộ cơ quan VPQH.
- Bên cạnh những kết quả rất nổi bật như vậy, theo ông, hoạt động của Đảng bộ cơ quan VPQH còn những vấn đề gì cần rút kinh nghiệm?
- Bên cạnh các kết quả đạt được, trong nhiệm kỳ 2015 - 2020, Đảng bộ cơ quan VPQH vẫn còn một số tồn tại, hạn chế trong lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện nhiệm vụ chính trị và công tác xây dựng Đảng. Cụ thể là: Công tác tham mưu, phục vụ hoạt động lập pháp, giám sát đôi lúc còn lúng túng, còn mang tính bị động, chưa đáp ứng được đầy đủ yêu cầu đề ra. Công tác tư tưởng còn có mặt hạn chế; tính tiên phong, gương mẫu và phẩm chất đạo đức của một số cán bộ, đảng viên giảm sút; thực hiện trách nhiệm nêu gương của một số cán bộ, đảng viên chưa nghiêm túc… Những khuyết điểm, tồn tại, hạn chế này đòi hỏi Đảng bộ phải thẳng thắn nhìn nhận nghiêm túc và nỗ lực khắc phục để tiếp tục xây dựng Đảng bộ trong sạch, vững mạnh, hoàn thành tốt các nhiệm vụ chính trị và công tác xây dựng Đảng trong nhiệm kỳ tới.
Phát huy dân chủ, tăng cường tự phê bình và phê bình
- Trên cơ sở những kết quả đã đạt được, trong nhiệm kỳ tới, Đảng bộ cơ quan VPQH xác định nhiệm vụ trọng tâm như thế nào, thưa ông?
Một dấu ấn nổi bật về sự chủ động, sáng tạo có thể kể đến chính là việc lãnh đạo, chỉ đạo việc xây dựng và đưa vào vận hành trung tâm điều hành Quốc hội điện tử, giúp Quốc hội tổ chức các kỳ họp không giấy tờ, vừa tiết kiệm vừa nâng cao rõ rệt chất lượng, hiệu quả hoạt động. Hay trong bối cảnh từ đầu năm đến nay, đại dịch Covid-19 bùng phát trên toàn cầu tác động tiêu cực, nghiêm trọng đến mọi mặt của đời sống, sự phát triển của đất nước, không để hoạt động của Quốc hội bị gián đoạn, Đảng bộ cơ quan VPQH đã chủ động đề xuất và lãnh đạo tổ chức kỳ họp trực tuyến đầu tiên trong lịch sử để Quốc hội kịp thời xem xét, quyết định các vấn đề quan trọng nhằm ứng phó với đại dịch, hỗ trợ phục hồi kinh tế, bảo đảm an sinh xã hội...
Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Đảng ủy cơ quan VPQH Nguyễn Hạnh Phúc
- Giai đoạn 2020 - 2025, bối cảnh quốc tế và tình hình đất nước tiếp tục có nhiều thời cơ, thuận lợi và khó khăn, thách thức đan xen. Ở trong nước, thế và lực của nước ta đã được củng cố và lớn mạnh, nhưng nền kinh tế vẫn tồn tại khó khăn, thách thức và tiềm ẩn nhiều rủi ro, nhất là tác động do đại dịch Covid-19 gây ra sẽ còn rất nặng nề trong thời gian tới. Tình hình này đặt ra những yêu cầu rất lớn đối với Quốc hội Khóa XV. Quốc hội phải tiếp tục đổi mới mạnh mẽ hơn nữa cả về tổ chức và phương thức hoạt động, nhất là việc xây dựng và hoàn thiện hoạt động của Quốc hội điện tử nhằm nâng cao chất lượng, hiệu lực, hiệu quả hoạt động để thực sự xứng đáng là cơ quan đại biểu cao nhất của nhân dân, cơ quan quyền lực cao nhất của Nhà nước.
Trong bối cảnh đó, với quyết tâm chính trị cao và phát huy tinh thần đoàn kết, trách nhiệm, Đảng bộ cơ quan VPQH đã xây dựng phương hướng, chỉ tiêu, nhiệm vụ và giải pháp chủ yếu của nhiệm kỳ 2020 - 2025 để trình Đại hội xem xét, quyết định. Trong đó, xác định phương hướng của nhiệm kỳ tới là “Nâng cao năng lực, sức chiến đấu của tổ chức cơ sở đảng và chất lượng đội ngũ cán bộ, đảng viên; xây dựng Đảng bộ cơ quan trong sạch, vững mạnh toàn diện, xứng đáng là hạt nhân lãnh đạo chính trị của cơ quan và từng đơn vị; đẩy mạnh đổi mới phương thức lãnh đạo bảo đảm phù hợp với tình hình; lãnh đạo cán bộ, đảng viên và người lao động thực hiện tốt nhiệm vụ chính trị của Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội, các cơ quan thuộc UBTVQH và VPQH, góp phần nâng cao chất lượng công tác lập pháp, giám sát và quyết định các vấn đề quan trọng của đất nước, xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền Việt Nam xã hội chủ nghĩa của Nhân dân, do Nhân dân, vì Nhân dân.
Phát huy dân chủ, đoàn kết, tăng cường kỷ luật, kỷ cương, đẩy mạnh cải cách hành chính, ứng dụng công nghệ thông tin, nâng cao văn hóa công sở, đạo đức công vụ, phát huy tốt vai trò, trách nhiệm, năng lực của cán bộ, đảng viên và các tổ chức đoàn thể trong cơ quan, triển khai thực hiện tốt Nghị quyết Đại hội toàn quốc lần thứ XIII của Đảng, Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng ủy Khối các cơ quan Trung ương, Nghị quyết Đại hội XIV của Đảng bộ cơ quan VPQH và các nội dung, đề án quan trọng của Đảng đoàn Quốc hội, UBTVQH và VPQH”.
- Theo ông, có những bài học kinh nghiệm như thế nào cần được phát huy để Đảng bộ cơ quan VPQH hoàn thành thắng lợi các phương hướng và nhiệm vụ cụ thể trong nhiệm kỳ tới?
- Những kết quả vừa qua là tiền đề vững chắc để Đảng bộ cơ quan VPQH phấn đấu thực hiện thắng lợi các mục tiêu, chỉ tiêu, nhiệm vụ trong nhiệm kỳ tới. Ban Chấp hành Đảng bộ cơ quan VPQH nhiệm kỳ 2015 - 2020 đã đúc kết nhiều bài học kinh nghiệm trong lãnh đạo, chỉ đạo để báo cáo Đại hội đại biểu cơ quan VPQH nhiệm kỳ 2020 - 2025. Trong đó, bài học kinh nghiệm quan trọng nhất, theo tôi chính là, giữ gìn và phát huy tinh thần dân chủ, tự phê bình và phê bình. Đảng bộ cơ quan VPQH phải thực hiện nghiêm các nguyên tắc của Đảng, lấy tập trung dân chủ, đoàn kết, thống nhất làm nền tảng, xây dựng Chi bộ, Đảng bộ cơ sở trong sạch, vững mạnh; phát huy vai trò trách nhiệm của các cấp ủy, người đứng đầu cơ quan, đơn vị. Cùng với đó, phải tiếp tục tăng cường mối quan hệ chặt chẽ, hiệu quả giữa Đảng ủy cơ quan với Đảng đoàn Quốc hội, Đảng ủy Khối các cơ quan Trung ương, Tổ đảng ở Thường trực Hội đồng Dân tộc và Thường trực các Ủy ban của Quốc hội, lãnh đạo các cơ quan thuộc UBTVQH và lãnh đạo VPQH trong công tác xây dựng Đảng, thực hiện nhiệm vụ chính trị và giải quyết các vấn đề phát sinh trong thực hiện nhiệm vụ được giao. Đặc biệt là tăng cường sự gương mẫu của cấp ủy, đảng viên, nhất là đảng viên giữ vị trí lãnh đạo, đảng viên là đại biểu Quốc hội, người đứng đầu cấp ủy, cơ quan, đơn vị; chú trọng lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện tốt Quy chế dân chủ ở cơ sở, kịp thời động viên, khích lệ cán bộ, công chức, viên chức, người lao động hăng say làm việc, phát huy trí tuệ, góp phần xây dựng tổ chức Đảng, cơ quan, đơn vị, đoàn thể trong sạch, vững mạnh toàn diện.
- Xin trân trọng cảm ơn ông!